Globalisering – Inleiding GL - Inleiding • De locatie: De wereld GL - Inleiding • De locatie: De wereld - Vervagen van grenzen tussen westerse en niet westerse culturen - Beïnvloeden van elkaar • Samengaan met Ander = Verlies van Eigene GL – Inleiding – Rutger Pontzen Biënnale Venetië 2005 • • Iedereen wil moderne kunst maken geen consensus wat modern is Vele moderne kunstwerken passen niet in westerse kunstgeschiedenis Rahim Walizada Tapijten 2005 GL – Inleiding – Rutger Pontzen Biënnale Venetië 2005 • • Iedereen wil moderne kunst maken geen consensus wat modern is Vele moderne kunstwerken passen niet in westerse kunstgeschiedenis Fathiya Tahiri Geboorte 2003 GL – Inleiding – Rutger Pontzen Biënnale Venetië 2005 • • Iedereen wil moderne kunst maken geen consensus wat modern is Vele moderne kunstwerken passen niet in westerse kunstgeschiedenis Anothermountainman Theehuis 2005 Anothermountainman Theehuis 2005 GL – Inleiding – Rutger Pontzen Is het van belang dat kunstwerken in westerse traditie passen? • Kunstwereld: eurocentrisch en Amerikaans • Westerse kunsttraditie bestaat uit losse werken samengesmeed tot één bolwerk GL – Inleiding – Documenta 11 Beschrijving • Documenta (Kassel) – 5 jaar – 100 dagen • Actuele kunst • Documenta 11 (2002) • Okwui Enwezor (1963). • Thema: verschillende vraagstukken rondom globalisering • Kennis vooraf nodig moeilijk benaderbaar • 48 landen waarvan 8 Afrikaans • Niet eindproduct maar denkproces van belang Discussierondes Noties Okwui Enwezor Kunstwerken Noties Niru Ratnam GL – Inleiding – Documenta 11 Beschrijving Discussierondes • Plaats en slagkracht van de democratie • Maatschappelijke impact van globalisering • Ervaring van het ‘anderzijn’ • Impact van migratie • Plaats van kunst in het bovenstaande Noties Okwui Enwezor Kunstwerken Noties Niru Ratnam GL – Inleiding – Documenta 11 Beschrijving Discussierondes Noties Okwui Enwezor • Door de nabijheid van de Ander te tonen wordt de staat van globalisering inzichtelijk • In deze na-koloniale tijd is de Ander altijd in het Westen zichtbaar • Ontvoogding – Kunstenaars die westerse canon alternatief benaderen – Kunstenaars die niet alleen visie geven maar ook becommentariëren Kunstwerken Noties Niru Ratnam Meschac Gaba Museum voor hedendaagse Afrikaanse kunst 2002 GL – Inleiding – Documenta 11 Bodys Isek Kingelez • Waardeloos materiaal (gebruikelijk in ontwikkelingslanden) • Met utopische imaginaire werken meer invloed op het leven te krijgen • Hoop op een gelukkige toekomst • Geen imitaties van gebouwen maar een unieke combinatie van Europees, Afrikaans, klassiek en futuristisch. Ofwel : eclectisch Bodys Isek Kingelez Bodys Isek Kingelez Kingelez, Ville Fantôme 1996 Bodys Isek Kingelez Bodys Isek Kingelez Bodys Isek Kingelez Bodys Isek Kingelez Bodys Isek Kingelez GL – Inleiding – Documenta 11 Beschrijving Discussierondes Noties Okwui Enwezor Kunstwerken Noties Niru Ratnam • Nadeel globalisering: wat is plaats Eigene indien steeds meer verweven met de Ander? Kunstenaar: tradities en artefacten vermengen waardoor één met ander fusie aangaat. • Niru Ratnam is niet bang dat er één homogene ‘soep’ zal ontstaan. – Er zijn altijd tegenbewegingen – Nieuwe culturen ontstaan door mengen van oude Yinka Shonibare De schommel 2002 GL – Inleiding – Yinka Shonibare • • • Nigeriaans Engelse kunstenaar (1965) Vlisco Kunstwerken GL – Inleiding – Yinka Shonibare • • • Nigeriaans Engelse kunstenaar (1965) Vlisco Kunstwerken Yinka Shonibare Mobiliteit 2005 Yinka Shonibare Hinkelen 2000 Yinka Shonibare Eerwaarde op ijs 2005 Yinka Shonibare Jardin d’Amour 2007 Yinka Shonibare Jardin d’Amour 2007 Globalisering en Primitivisme Chéri Samba GL – Globalisering en Primitivisme - Chéri Samba Neokolonialisme • ‘Primitivism’ → Neokolonialisme • ‘Magiciens’ → Verbetering situatie Voorbeeld Chéri Samba GL – Globalisering en Primitivisme - Chéri Samba Algemeen • Democratische republiek Kongo (1956) • Striptekenaar en reclameborden • Portretten • Kunst • 1982 naar Parijs • 1989 Magiciens de la terre Onderwerp • Sociale/ politieke/ maatschappelijke/ culturele toestand Zaïre • Anekdotes en persoonlijke ervaringen • Universeel kunstenaar: toestand in hele wereld vergelijkbaar GL – Globalisering en Primitivisme - Chéri Samba Vormgeving en Voorstelling • Striptekeningen: - Felle kleuren - Kleurcontrasten - Strak omlijnde kaders • Karikaturen – humoristisch Doel • Persoonlijk: beroemd worden • Eer bewijzen aan alle Afrikaanse / Niet westerse kunstenaars • Mensen bereiken die normaal niet in alledaagse omstandigheden geïnteresseerd zijn • Dagelijkse werkelijkheid: van moraal voorzien, becommentariëren, inzetten naar eigen inzicht Chéri Samba Geneeskunde op de Savanne Eind jaren 80 Chéri Samba Veroordeling zonder rechtszaak 1996 Chéri Samba Heilige vader 1996 Chéri Samba Parijs is schoon 1996 Chéri Samba Wat is de toekomst van onze kunst? 1997 Welke toekomst heeft onze kunst in een wereld, waarin de meeste Afrikaanse kunstenaars onderdrukt worden? Een oplossing is, in Frankrijk geaccepteerd worden. Naar het schijnt wordt een kunstenaar die in Frankrijk is geaccepteerd, ook in de rest van de wereld geaccepteerd. En wie Frankrijk zegt, zegt het Museum voor moderne kunst. Ja, maar… is het Museum voor moderne kunst niet racistisch?? Welke toekomst heeft onze kunst? Chéri Samba Waar is het water te vinden 2004 Chéri Samba De laatste slag van het fluitsignaal 2005