Chemie en inleiding tot de biochemie

Studiefiche
Vanaf academiejaar 2015-2016
Chemie en inleiding tot de biochemie (D012479)
Cursusomvang
(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)
Studiepunten 4.0
Studietijd 120 u
Contacturen
30.0 u
Aanbodsessies in academiejaar 2016-2017
A (semester 1)
Lesgevers in academiejaar 2016-2017
Van Troys, Marleen
GE07
Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017
Bachelor of Science in de logopedische en audiologische
wetenschappen (afstudeerrichting audiologie)
Bachelor of Science in de logopedische en audiologische
wetenschappen (afstudeerrichting logopedie)
Gemeenschappelijk gedeelte Bachelor of Science in de
logopedische en audiologische wetenschappen
Schakelprogramma tot Master of Science in de logopedische en
audiologische wetenschappen (afstudeerrichting audiologie)
Schakelprogramma tot Master of Science in de logopedische en
audiologische wetenschappen (afstudeerrichting logopedie)
Verantwoordelijk lesgever
stptn
4
aanbodsessie
A
4
A
4
A
4
A
4
A
Onderwijstalen
Nederlands
Trefwoorden
Chemische basis van materie, chemische verbindingen, intermoleculaire krachten,
chemische reacties, organische verbindingen, biochemische bouwstenen
Situering
Deze cursus behandelt basisconcepten van de chemie. De studenten leren deze
concepten gebruiken om de eigenschappen af te leiden van diverse chemische
verbindingen, inclusief de complexe biochemische moleculen die de bouwstenen van
levende organismen vormen. De cursus verschaft de student een wetenschappelijke
basis om waarneembare (basis)eigenschappen van materie te kunnen beredeneren
vanuit chemische principes.
Inhoud
Deel I : Algemene concepten van de chemische basis van materie. Dit omvat:
eigenschappen van atomen en verschillende types chemische verbindingen,
intermoleculaire aantrekkingskrachten en hun rol in macroscopische eigenschappen
van materie (oplosbaarheid, aggregatietoestanden) en chemische reacties: (A)
algemeen: moleculaire verklaring, reactiekinetiek en chemisch evenwicht, en (B)
specifiek: zuurbasereacties en redoxreacties.
Deel II : Eigenschappen van organische moleculen
Deel III: Biochemische bouwstenen: suikers, vetten, eiwitten en nucleïnezuren
Begincompetenties
Geen
Eindcompetenties
Algemene eindcompetenties:
Kennis en inzichten op het raakvlak tussen verschillende domeinen integreren en
herformuleren conform de algemene cogntieve leerresultaten
- m.b.t. de medische en exacte leerresultaten
Specifieke eindcompetenties:
(Goedgekeurd)
1
1. Inzicht hebben in en waardering voor de moleculaire en chemische basis van
materie en levende organismen.
2. De chemische basis van materie en leven kunnen beredeneren op basis van
verworven algemene chemische concepten op atomaire en moleculaire schaal.
3. Basiskennis hebben van essentiële modellen en theorieën in de chemie: het
atoommodel, de kinetische moleculaire theorie en de botsingstheorie en deze kunnen
aanwenden om fysische en chemische veranderingen in materie te verklaren.
4. Op basis van aangeleerde eigenschappen van atomen, de samenstelling en
eigenschappen (bijv. polair karakter, reactiviteit) van chemische verbindingen kunnen
afleiden.
5. De relaties kennen, kunnen voorspellen en kunnen beargumenteren tussen het type
chemische verbinding, de werkzame van der Waals krachten in deze verbindingen en
erop gebaseerde macroscopische eigenschappen (oplossen, veranderingen in
aggregatietoestand).
6. De kinetisch-moleculaire basis van chemische reacties kunnen beredeneren en
vanuit dit standpunt stoichiometrie, snelheid en evenwichtstoestanden van chemische
reacties kunnen afleiden.
7. Chemische reacties kunnen neerschrijven, de factoren kennen die hun snelheid en
evenwichtsligging beïnvloeden en (evenwichts)concentraties aan reagentia en
producten kunnen berekenen.
8. Inzicht hebben in de chemische basis van zuurtegraad van waterige oplossingen en
deze kunnen berekenen, de werking en bereiding of reactiviteit van een buffer kennen.
9. Het belang begrijpen van chemische polariteit, intermoleculaire krachten, chemische
reactiesnelheid en (bio)katalysatoren, zuurtegraad en buffers voor levende systemen
vanuit aangereikte voorbeelden.
10. De verschillende types organische verbindingen en functionele groepen kennen en
hun eigenschappen (fysische, chemisch) kunnen afleiden.
11. Basiskennis verwerven in de reactiviteit van organische verbindingen door gebruik
van de begrippen nucleofiel, electrofiel, carbokation, carboanion, inductief effect en
deze kunnen toepassen om de bereiding van een beperkt aantal organische
verbindingen te begrijpen.
12. De compositie en structurele opbouw kunnen weergeven van de bouwstenen van
levende materie (koolhydraten, lipiden, aminozuren en eiwitten, nucleotiden en
nucleïnezuur) en hun algemene chemische eigenschappen kunnen beredeneren.
Creditcontractvoorwaarde
Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling
van de competenties
Examencontractvoorwaarde
De toegang tot dit opleidingsonderdeel via examencontract is open
Didactische werkvormen
Hoorcollege
Toelichtingen bij de didactische werkvormen
Het hoorcollege houdt in: ex cathedra kennisoverdracht met mogelijkheid tot interactie.
Tijdens het hoorcollege worden ook voorbeeldoefeningen plenair opgelost. Hiermee
worden oplossingsmethoden gedemonstreerd; door extra analoge
oefeningen (beschikbaar op Minerva) kan de student zich hierin verder oefenen.
Leermateriaal
Nederlandstalige syllabus (Acco), geraamde prijs 15 euro; lesdia's (beschikbaar via
Minerva), uitgewerkte leerobjectieven/hoofdstuk, toepassingen en
oefeningen (beschikbaar op Minerva)
Referenties
1. Basic Chemistry (Pearson International Edition, 2nd edition) by Timberlake and
Timberlake
2. Inleiding in de Bio-organische Chemie (Wageningen Press) door J.F.J. Engbersen
en A. de Groot
Vakinhoudelijke studiebegeleiding
Interactieve ondersteuning via:
1. Extra inoefenenen van toepassingen en oefeningen in korte werksessies, extra
oefeningen beschikbaar op Minerva
2. E-mail
3. Persoonlijk overleg na elektronische afspraak
4. Individueel overleg met Monitoraat Chemie (op vraag van student)
Evaluatiemomenten
periodegebonden evaluatie
(Goedgekeurd)
2
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode
Schriftelijk examen
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode
Schriftelijk examen
Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie
Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie
Niet van toepassing
Toelichtingen bij de evaluatievormen
Het schriftelijk examen bestaat uit open vragen. Het betreft hier zowel korte-antwoord
vragen (antwoorden in één zin, met een formule, chemische structuur etc...) als essayvragen (antwoorden waarin de student een logische argumentatie dient op te bouwen
en zijn/haar doorzicht in de gevraagde materie kan demonstreren)
Eindscoreberekening
Het schriftelijk examen (periodegebonden evaluatie) bepaalt de eindscore (100%). In
dit schriftelijk examen is de verdeling van de punten uit Deel I, II en III conform met
de lestijd die werd besteed aan deze delen: wegingsfactoren Deel I ~6/9 en Deel II+III
~3/9.
(Goedgekeurd)
3