8 april 2008 - Universiteit Twente

Dit is een gezamenlijk PERSBERICHT van de Stichting FOM en Wetsus
FOM en Wetsus duiken samen in wateronderzoek
De Stichting FOM en Wetsus, centre of excellence for sustainable water technology, tekenden
deze week voor de start van een gezamenlijk fundamenteel onderzoek op het gebied van de
zuivering en kwaliteitscontrole van water. Het programma wordt de komende vijf jaar
uitgevoerd in de laboratoria van Wetsus, de Universteit Twente, FOM-instituut AMOLF en
de Technische Universteit Delft. Hiermee versterken zij de Nederlandse positie als high tec
land op het gebied van water. Opgeloste deeltjes in water vormen samen met de
aangrenzende watermoleculen één nieuw gecombineerd deeltje met nieuwe eigenschappen.
Begrip van de manier waarop die gecombineerde deeltjes zich gedragen is essentieel voor de
ontwikkeling van nieuwe zuiveringstechnieken.
Programmaleider dr. Herman Offerhaus (Universiteit Twente) is verheugd over de start: "We
willen deze fascinerende wetenschappelijke vraagstukken aanpakken en de Nederlandse positie
als high-tech land op het gebied van water versterken met fundamenteel onderzoek op
onderwerpen met een duidelijke potentie voor toepassingen." Alle projecten gebruiken nietlineaire optische spectroscopische technieken om het gedrag van deeltjes in water te bestuderen.
Vier onderwerpen krijgen specifieke aandacht: het gedrag in de buurt van hydrofobe
membranen, ion-specifieke membranen, het begin van kalk-aanslag en de vroegtijdige detectie
van ziekteverwekkers. De toepassingen liggen op verschillende gebieden: de ontzilting van
water, de zuivering van water, het tegengaan van kalkaanslag en de controle van de
waterkwaliteit.
Water in de wereld
De vraag naar schoon water wordt steeds groter door een toename in de wereldbevolking, door
vervuiling en klimaatveranderingen. Om in de toekomst over voldoende schoon water te
kunnen beschikken zijn nieuwe technologieën nodig om water duurzaam te zuiveren.
Energiezuinige processen en hergebruik van water zijn daarbij noodzakelijk.
Kennisontwikkeling op het gebied van verschillende zuiveringsprocessen is nodig om te komen
tot nieuwe technologieën.
Wetenschappelijke uitdaging
Het onderzoek richt zich op de interactie tussen water en de daarin opgeloste deeltjes. Ionen of
andere opgeloste deeltjes worden omringd door 'schillen' van watermoleculen. De interactie
tussen de deeltjes en die schillen kan zo sterk zijn dat de deeltjes en de schillen niet meer als
aparte deeltjes moeten worden bekeken maar als één gecombineerd geheel. Die gecombineerde
deeltjes zijn veel groter en hebben andere eigenschappen, zoals een eigen polariseerbaarheid en
mobiliteit. Het gecombineerde deeltje is tegelijkertijd niet heel scherp gedefinieerd; er kunnen
watermoleculen loslaten of aanplakken zodat de grootte en vorm zich kan aanpassen aan
veranderende omstandigheden.
Ook prof.dr. Cees Buisman, wetenschappelijk directeur, van Wetsus is blij dat het onderzoek nu
van start kan gaan: “We verwachten heel veel van de krachtige samenwerking tussen Science en
Technology. Deze samenwerking valt bij het multidisciplinaire platform van Wetsus in
vruchtbare aarde”.
Publiek-private samenwerking
FOM en Wetsus werken samen in een Industrial Partnership Programme (IPP) van FOM. IPP's
zijn onderzoeksprogramma's waarin FOM academische kennis koppelt aan industriële ambities
door middel van hoogstaand natuurkundig onderzoek in nauwe samenwerking met het
bedrijfsleven. Het bedrijfsleven financiert minimaal vijftig procent. Het onderzoeksprogramma
van FOM en Wetsus heeft een looptijd van vijf jaar en wordt door vier promovendi uitgevoerd
binnen de laboratoria van Wetsus, de Universteit Twente, FOM-instituut AMOLF en de
Technische Universiteit Delft.
Voor de redactie:
Voor meer informatie neem contact op met
Marcel Bartels. Programmacoordinator IPP, [email protected] telnr
Dr. G.J.W. Euverink Wetsus, telefoon +31 (0)58 284 30 00, [email protected]
Over FOM
De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) bevordert fundamenteel
natuurkundig onderzoek in Nederland. Activiteiten van FOM komen het algemeen belang ten
goede, in het bijzonder dat van het hoger onderwijs en het bedrijfsleven. Met ruim duizend
medewerkers en een jaaromzet van 91,2 miljoen euro voert FOM natuurkundig toponderzoek
uit binnen drie instituten en 149 werkgroepen aan Nederlandse universiteiten. Voor
samenwerking met industriële onderzoekers (Industrial Partnership Programmes) heeft FOM
een budget van 3 miljoen euro per jaar beschikbaar. Meer over FOM op www.fom.nl.
Over Wetsus
Wetsus, centre of excellence for sustainable water technology is een faciliterende intermediair
voor trendsettende kennisontwikkeling op het gebied van duurzame watertechnologie. Wetsus
creëert een unieke omgeving en strategisch samenwerking voor de ontwikkeling van
winstgevende en duurzame 'state of the art' watertechnologie. De inspirerende en
multidisciplinaire samenwerking tussen meer dan 90 bedrijven en 16 kennisinstellingen uit acht
EU landen in Wetsus draagt significant bij aan innovatieve oplossingen van de wereldwater
problemen. Zie ook. www.wetsus.nl.