Achtergrondinformatie van de Stichting Behoud Prinsenlaan e.o. op het voorstel voor draagvlakonderzoek naar een golfbaan in de Bilt respectievelijk in het Prinsenlaan gebied (7 november 2008) We ontraden de gemeenteraad om een dergelijk draagvlakonderzoek resp. sportbehoefte onderzoek te laten doen, want: * Het is pure geldverspilling, omdat het inrichten van 50 tot 70 hectare groene ruimte binnen de gemeente De Bilt onhaalbaar is door juridische, planologische en ecologische beperkingen; * Dit is gebleken uit jurisprudentie bij andere golfbaanprojecten, waar lering uit getrokken kan worden: deze stranden bij de provincies, bij de rechter of bij de Raad van State; * Het leidt tot verlies aan politieke geloofwaardigheid; in onze achterban bevinden zich aanhangers van alle politieke partijen: Groen Links, PvdA, D66, CDA, SGP en zelfs aanhangers van VVD en ChristenUnie hebben geen vertrouwen meer in het mandaat dat ze hun partij hebben gegeven, omdat er zo getalmd wordt om stelling te nemen tegen deze plannen. * Prinsen-West blijft als gewenste locatie boven de markt hangen, maar dat is een onhaalbare optie. Ook uit nader onderzoek dat wij als stichting hebben laten verrichten door het Bureau Tauw blijkt dat deze locatie ongeschikt en onhaalbaar is. * De gemeente zou alles in het werk moeten stellen om haar groene uiterlijk te versterken, en zich te profileren als “groene” gemeente. De standpuntnota die we in mei 2008 hebben uitgebracht blijft onverkort geldig; het rapport Tauw en de recente jurisprudentie versterken onze opvattingen. Voor complete teksten verwijzen we naar onze drukbezochte website www.prinsenlaantje.nl. Hier volstaan we met een paar hoofdpunten. Er zijn cultuurhistorische bezwaren tegen een golfbaan in het groene westelijke deel van de gemeente; het eeuwenoude historische karakter van het slagenlandschap wordt hierdoor onaanvaardbaar vernield. Ook al beweren golfbaanontwerpers, dat ze hiermee rekening kunnen houden: uit breed gedragen onderzoek, neergelegd in het rapport “ Golfbanen Natuurlijk” (Arcadis 2007) blijkt dat “golfbanen in gave landschappen niet gerealiseerd kunnen worden”. Het landschap wordt getransformeerd in een soort stadsrandpark. Jurisprudentie op dit punt is te vinden in de provincie Noord Holland (Amstelveen), waar de ingreep in het polderlandschap door het provincie bestuur en het ministerie van Landbouw en Milieu onaanvaardbaar werd bevonden en in strijd met de geldende plannen voor ruimtelijke ordening, ondanks de grote support vanuit de gemeenteraad. Er zijn grote bezwaren tegen het onttrekken van zoveel grond aan agrarisch gebruik; we moeten onze schaarse landbouwgrond koesteren, zeker met de huidige voedselcrisis, en zeker ook nu het goed mogelijk is om rendabel te boeren. Er zijn hier voldoende jonge boeren, die het bedrijf van hun vader willen voortzetten en uitbreiden met eventueel vrijkomende grond. Ook het gemeentelijke beleid (door u breed onderschreven in de nota Vitaal Platteland) leidt tot deze conclusie: Vitaal houden van het platteland moeten we met kracht steunen. Dat wordt niet bevorderd door het onttrekken van veel hectares ten behoeve van deze grootschalige sportvoorziening. Op dit punt is ook jurisprudentie; de Raad van State heeft onlangs een negatieve uitspraak gedaan in Brabant, (Asten gem. Heusden) waarbij het verlies aan agrarische grond de 1 hoofdrol speelde (het ging daar nota bene nog gedeeltelijk om de omvorming van recreatiegebied tot golfbaan!) Er blijven grote ecologische bezwaren tegen het vernielen van boerenland om een golfbaan aan te leggen. We hebben al eerder betoogd, dat het hier in het Prinsenlaangebied gaat om een ecologisch uiterst waardevol gradiëntgebied, gelegen tussen de hoge, droge zandgronden van de Heuvelrug en de natte veenweiden van de polders Achttienhoven en Westbroek. In dergelijke gradiëntgebieden zijn veel ecologische niches, waar speciale planten- en dierensoorten voorkomen: zoals de ringslang, de rugstreeppad, de grote gele waterjuffer, verschillende orchideeën soorten, en niet te vergeten de dassen. De dassenwerkgroep hier in de gemeente kan precies vertellen waar de dassen zitten, waar ze foerageren en waarom het hele westelijke weidegebeid van de gemeente de Bilt daarom onder de strenge bepalingen van de Flora en Faunawet valt. Jurisprudentie over dassen en golfbanen is volop aanwezig. In Brabant is het meest recente voorbeeld de weigering door de provincie van de uitbreiding van de golfbaan in Sint Michielsgestel vanwege de aanwezigheid van dassen. Daar was zelfs voorgesteld om de benodigde 17 hectare te compenseren met de aankoop van een vergelijkbaar gebied. Een dergelijke hoeveelheid extra grond zou in onze gemeente ondenkbaar zijn door het grote grondtekort hier in het westen. De wettelijke kant van de zaak. De Flora en Fauna wet en de bepalingen van de Conventie van Bern maken het onmogelijk om hier in de groene ruimte een golfbaan te realiseren, omdat er niet voldaan wordt aan de drie strenge criteria die nodig zijn voor eventuele ontheffing. In het gesprek dat we onlangs met de initiatiefgroep van de golfclub hadden, was men perplex over de duidelijkheid van deze wettelijke belemmeringen. Want: 1. Er moet sprake zijn van een zwaarwegend maatschappelijk belang. Uit jurisprudentie blijkt dat een golfbaan niet als zwaarwegend maatschappelijk belang wordt beschouwd. Dit staat trouwens ook letterlijk zo in de Quickscan Golfbaanlocaties die de gemeente heeft laten uitvoeren. 2. Er moet sprake zijn van goed onderzoek naar alternatieven. Dat heeft niet plaatsgevonden; er is in de quickscan alleen maar gezocht in het agrarisch gebied en bosgebied ten westen van de Heuvelrug. 3. Er mag geen schade ontstaan aan de populatie van de bedreigde rode lijst soorten ( op provinciaal niveau wordt er gesproken van oranje lijsten). Alleen al in primair voedselgebied van de das - waar we het hier over hebben- is de aanleg van een golfbaan altijd bedreigend voor de populatie. Weilanden vormen door hun wormenrijkdom de hoofdvoedselbron van de das. Andere voedselbronnen zijn altijd maar bijzaak. Dat is gebleken uit wetenschappelijk onderzoek van o.a. Ton Meijer en zijn collega-onderzoekers hier in de regio. Er is nog nooit ontheffing gegeven voor de aanleg van een golfbaan in primair voedselgebied van de das! Er wordt nu voorzichtig gezegd “een golfbaan nabij de A27”, maar het hele gebied ten westen en oosten van de A27 valt onder de bescherming van de Flora en Fauna wet. Er foerageren overal in het agrarische gebied dassen, ook in de strook tussen het fietspad en de snelweg. Binnenkort zal er een publicatie verschijnen over de verspreiding en voedselgebieden van de dassenpopulatie hier in de gemeente. 2 De ruimtelijke ordening kant van de zaak: het gaat hier om landelijk gebied 2 uit het streekplan van de provincie Utrecht( tegenwoordig de Structuurnota van de provincie). Dat betekent voortzetting van de agrarische bestemming tot tenminste 2030. Dus ook geen huizenbouwlocatie, zoals soms ten onrechte nog steeds geopperd wordt! Ook in de ruimtelijke visie van het Groene Hart (waar we precies de oostelijke rand van vormen) blijft dit gebied agrarisch en open. Dat wordt nu voorbereid tot 2040. Golfbanen moeten geplaatst worden in de stadsranden, zoals nu gebeurt bij Ruigenhoek (bij het tuincentrum Overvecht). De gemeente zou moeten kiezen voor haar groene imago, door zich bijvoorbeeld aan te sluiten bij het Nationale Park de Utrechtse Heuvelrug, en ook de mogelijkheden verkennen van subsidies in het kader van natuur- en landschapsherstel binnen de beleidsruimte van het Noorderparkplan of het Deltaplan voor het Nederlandse landschap. De noodzaak om nog meer golfbanen te bouwen is afwezig. Er zijn al 25 golfbanen in een straal van 20 km rondom De Bilt, en er zijn plannen voor de aanleg van nog eens 11 stuks in de directe omgeving (binnen de provincie Utrecht). Daarvan wordt een vijftal thans al gerealiseerd. De economische crisis moet u ook aan het denken zetten: de autoverkoop stagneert, de huizenprijzen dalen in rap tempo, grote aanschaffingen worden uitgesteld en de banken stellen geen kredieten meer beschikbaar. Het is geen moment om luxe investeringen te doen. Er zijn in het noorden en oosten van het land al golfbanen failliet gegaan (zoals pas weer in Emmen). Kortom: niet aan beginnen. Zonde van het geld van het onderzoek, want dit hele golfbaanplan is een heilloze onderneming hier binnen deze gemeente en leidt alleen maar tot gezichtsverlies voor de politieke partijen. De Stichting Behoud Prinsenlaan en ommelanden vraagt u met nadruk te stoppen met alle initiatieven, en wordt in haar opvattingen gesterkt door de huis aan huis enquête van de SP en alle verzamelde jurisprudentie! Bronnen: website www.prinsenlaantje.nl ; Standpuntnota Stichting Behoud Prinsenlaan (mei 2008); website www.golfersvannederland.nl ( met weer vele nieuwssites als link). Bijlagen: kaart met golfbanen in een straal van 20 km rond de Bilt (bron Website Prinsenlaantje) en kaart met nieuwe golfbaan initiatieven (bron: natuur en Milieufederatie Utrecht) 3 bijlage 1 Kaart met bestaande golfbanen in een straal van 20 km rondom de Bilt (bron: standpuntnota Stichting Behoud Prinsenlaan e.o.) Bijlage 2: golfbaaninitiatieven in de provincie Utrecht (bron: Natuur en Milieufederatie Utrecht) 4