Belangrijkste trends en ontwikkelingen in de branche Welzijn

Trends & Ontwikkelingen sector WMD
Belangrijkste trends en ontwikkelingen in de
branche Welzijn & Maatschappelijke
Dienstverlening
De branche Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening is volop in beweging.
Van het zorgen voor burgers naar het versterken van hun eigen kracht en het
stimuleren van burgerparticipatie. Wat zijn die belangrijkste trends en
ontwikkelingen in de sector? En wat vraagt dat van werkgevers en werknemers?
De CAO-tafel bracht ze in kaart, samen met werkgevers en werknemers in de
sector. Als voorbereiding op de gezamenlijke ontwikkeling van een nieuwe,
toekomstbestendige cao.
Steeds meer taken op het gebied van zorg, veiligheid en arbeidsmarkt worden
gedecentraliseerd. Gemeenten hebben een belangrijke verantwoordelijkheid voor de
uitvoering. Maar ook burgers zelf worden vaker opdrachtgever. Bijvoorbeeld via dorpsraden
of coöperaties. ‘We hebben een budget van € 1.000,-. Kun je ons daarvoor advies geven?’,
is een vraag die vanuit de Dorpsraad bij een welzijnsorganisatie terecht kwam. Daarvoor is
flexibiliteit nodig, in kunnen spelen op wat er speelt, of gevraagd wordt. Maar ook een
sterke verankering, zichtbaarheid en toegankelijkheid in de lokale gemeenschap.
Creativiteit en ondernemerschap
Door de economische omstandigheden en de toenemende sociale ongelijkheid is er meer
vraag naar professionele ondersteuning. Ook de extramuralisering in de zorg (scheiden van
wonen en zorg) leidt tot een toename van de vraag en tot kansen voor de sector W&MD.
Maar de groei van de markt leidt niet per definitie tot nieuwe financieringsmogelijkheden
voor de sector. Budgetten onder druk. Het vraag van organisaties en medewerkers veel
creativiteit en ondernemerschap om op een efficiënte manier nieuwe expertise en diensten
te ontwikkelen of bestaande diensten om te vormen voor nieuwe doelgroepen.
Branchegrenzen vervagen
Het werkterrein waarop welzijnsorganisaties actief zijn, is sterk in beweging en de hulp- of
ondersteuningsvraag is vaak complex. Met de vraag van de klant als vertrekpunt, en niet de
dienstverlening zelf, krijgen organisaties met steeds meer belanghebbenden te maken. Van
werkgevers en werknemers wordt verwacht dat ze over de grenzen van de sector heen
kijken. Het aantal multi-disciplinaire teams neemt toe. Traditionele grenzen tussen
werkvelden verdwijnen en steeds vaker wordt de samenwerking opgezocht met organisaties
op het gebied van jeugdzorg, GGZ, VVT, onderwijs, wonen, veiligheid, sport, inkomen etc.
Aan de andere kant neemt door de branchevervaging de concurrentie bij aanbestedingen
toe.
Trends in arbeidsrelaties
Meer diversiteit
In de sector WM&D werken ruim 60.000 mensen, verdeeld over zo’n 2.200 organisaties.
Groot en klein. Variërend van peuterspeelzalen tot sociaal cultureel werk, welzijnswerk voor
specifieke doelgroepen (o.a. ouderen, jongeren, culturele minderheden), maatschappelijke
dienstverlening, maatschappelijk werk, maatschappelijke opvang en belangenbehartiging.
Dit alleen al zorgt voor een grote diversiteit in de sector. En die zal nog groter worden. Ook
op lokaal niveau ontstaan er vanwege de meer klantspecifieke aanpak steeds meer
verschillen. Om hiermee om te kunnen gaan zijn er verschillende typen professionals nodig:
van generalisten, die breed inzetbaar zijn en alles kunnen overzien, tot specialisten die op
specifieke situaties kunnen inspelen.
Adviseren en coachen
In de sector wordt steeds meer gewerkt met vrijwilligers. Dat past bij de roep om
burgerkracht. Maar het kan ook leiden tot spanning, om wel eens wordt verondersteld dat
een deel van het werk van professionals zonder problemen door vrijwilligers kan worden
overgenomen. Daarom is het enerzijds voor professionals extra belangrijk om hun
meerwaarde aan te tonen. Anderzijds liggen er kansen om de advies- en coachingsrol in te
vullen. Om ervoor te zorgen dat vrijwilligers in samenwerking met professionals hun rol zo
goed mogelijk kunnen vervullen.
Zichtbaarheid
De centrale vraag die de sector steeds weer moet blijven beantwoorden, is wat de zij
onderscheidend bijdraagt aan het versterken van de burgerkracht en aan belangrijke
maatschappelijke vraagstukken als sterk stijgende zorgkosten, maatschappelijke uitval in
onderwijs en arbeidsmarkt en botsende groepen in de samenleving. Hoe beter de sector in
staat is om de effecten van haar werk concreet zichtbaar te maken, hoe sterker haar rol in
de samenleving.
Dynamisch, innovatief en ondernemend
Van organisaties - en dus van de werkgevers en werknemers - in de sector, wordt verwacht
dat ze nog dynamischer, innovatiever en ondernemender worden. In staat om zich continue
aan te passen aan de veranderende omgeving. Die ontwikkeling is in volle gang en zal ook
invloed hebben op de toekomstige arbeidsrelatie tussen werkgevers en werknemers. Bij de
ontwikkeling van een nieuwe, toekomstbestendige CAO Welzijn & Maatschappelijke
Dienstverlening wordt rekening gehouden met deze trends en ontwikkelingen.
Meer informatie
Bekijk de website op www.fcb.nl/nieuwecaowelzijn. Ontvang de maandelijkse emailnieuwsbrief Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. Aanmelden via de website.
Of stuur een e-mail naar: [email protected]