meer mensen meer zin in deMens.nu

meer mensen
meer zin
in deMens.nu
Ann D‟Haese
Ignace Van Dingenen
In beeld gebracht met medewerking van Sonny Van de Steene, Sarah Van
Gaens, Olivier Beys, Liza Janssens en Vladimir Sartor
onze missie
Meer mensen meer zin. Dat is kort gezegd onze bestaansreden.
We willen het vrijzinnig humanisme èn de vrijzinnig humanistische gemeenschap doen groeien en
versterken.
deMens.nu vormt daartoe een open netwerkorganisatie waarbinnen vrijzinnig humanisten
samenwerken. Samen sterk.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 2/22
het netwerk van deMens.nu
deMens.nu is een samenwerkingsverband tussen autonome vrijzinnig humanistische organisaties
en de geledingen van deMens.nu. Binnen het netwerk maken we gebruik van mekaars
kerncompetenties en positionering.
Met „open netwerkorganisatie‟ bedoelen we dat het netwerk nog kan uitbreiden, nog moèt
uitbreiden.
de organisaties binnen het netwerk. Een aantal vrijzinnig humanistische organisaties zijn lid van
deMens.nu, andere zijn dat niet of onrechtstreeks.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 3/22
De vrijzinnig humanistische organisaties in ons netwerk bieden elk vanuit hun eigen opzet
mogelijke antwoorden voor maatschappelijke en menselijke vragen. Dat doen ze met hun visies,
hun activiteiten en hun dienstverlening. Met een intentie die door het hele netwerk heen gedragen
wordt: bijdragen aan een samenleving waar de mens als kritisch wezen zelf zin kan geven aan zijn
bestaan en zelf verantwoordelijk kan zijn voor zijn handelen.
de geledingen van deMens.nu. Ook de eigen geledingen binnen deMens.nu maken deel uit van
het netwerk: de huizenvandeMens, de IMD‟s, het federaal secretariaat.
De huizenvandeMens hebben hun eigen missie. Elk huisvandeMens is een open ontmoetingspunt
en een baken voor het praktisch vrijzinnig humanisme.
“We zijn er voor de mens die mensen nodig heeft. We geven meer zin: we bieden informatie, een
luisterend oor - een goed gesprek (vrijzinnig humanistische begeleiding), we helpen bij de
vormgeving aan belangrijke momenten in het leven (plechtigheden en rituelen) en organiseren
gemeenschapsvormende activiteiten. We vormen ook de draaischijf van het lokale vrijzinnig
humanistische netwerk.”
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 4/22
onze waarden
deMens.nu werkt vanuit een vrijzinnig humanistisch mensbeeld en een maatschappijbeeld waar
vrijheid, diversiteit, gelijkwaardigheid, duurzaamheid, respect en verbondenheid centraal staan.
Onze werking is dan ook doordrongen van deze waarden. Wat we verkondigen willen we zelf ook
uitstralen.
We vinden deze uitgangspunten terug in de benadering van de mensen waarvoor gewerkt wordt
(“het publiek”), in de uitbouw van de activiteiten, in de eigen organisatie m.n. de relatie met de
lidorganisaties en met professionele medewerkers en vrijwilligers:
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 5/22
onze kerntaken
Onze missie om vanuit de netwerkorganisatie meer mensen meer zin te geven leidt tot een aantal
taken, onze kerntaken:
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 6/22
de grote uitdagingen
Dit strategisch plan berust niet enkel op een visie, het is gegroeid vanuit de noodzaak om de
uitdagingen aan te gaan die voor ons liggen. Niet zozeer de sterkten dan wel de zwaktes,
opportuniteiten en bedreigingen zijn dringende redenen om van A naar B te gaan. Sterktes moeten
we bewaken en zelfs proberen versterken maar verder geven ze ons vooral een stevige basis voor
de noodzakelijke verandering.
De Staten-Generaal en de verschillende workshops waren daarbij inspirerend.
Strengths
Weaknesses
Opportunities
Threats
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 7/22
strategische doelstellingen
Onze missie “meer mensen meer zin vanuit een open netwerkorganisatie” bepaalt onze ambitie en
onze strategie.
De strategische doelstellingen van deMens.nu liggen op twee grote lijnen.
De eerste lijn is naar buiten gericht: verbinden - versterken - groeien
We gaan resoluut voor een breder bereik. We willen een grotere vrijzinnig humanistische
gemeenschap en een intensere vrijzinnig humanistische praktijk. Dit is niet enkel een algemene
doelstelling. We werken ook aan een grotere penetratie in de verschillende generatie-doelgroepen:
jongeren, jonge gezinnen, medioren en senioren. We zullen daarvoor veel meer naar buiten
moeten komen, open zijn in al wat we bieden, ons afstemmen op trends in de samenleving en op
behoeften van mensen en gemeenschappen.
De tweede lijn gaat over onszelf: een performante netwerkorganisatie
We kunnen enkel meer bieden als we zelf als organisatie ook sterker staan. Dat doen we door een
performante netwerkorganisatie te worden, een samenwerkingsverband waarbinnen competenties,
kennis en diensten gekoppeld en uitgewisseld worden. Velen engageren zich vandaag al binnen
het vrijzinnig humanisme maar we hebben er nog veel meer nodig. Zo wordt “meer mensen meer
zin” (om mee te werken) ook een interne ambitie.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 8/22
verbinden - versterken - groeien
1. de jongeren eerst!
Je bent jong en je wil wat. En op levensbeschouwelijk vlak willen we de jongeren dat helpen
vinden... De jongeren zijn onze toekomst, zij moeten zorgen voor de continuïteit van het vrijzinnig
humanisme als levensbeschouwing, gemeenschap èn netwerk. Daarom moeten we hen nu actief
opnemen en betrekken.
In ons doelgroepenbeleid geven we prioriteit aan de Generation Y of de Millennials (geboren na
1986). Een generatie vol zelfvertrouwen en optimisme, een “alles is bereikbaar”-mentaliteit, vlot
met technologie, vertrouwd met globalisering en diversiteit, netwerkers, multitaskers en
consumenten van informatie. Maar ook hoppers, en veel minder opgegroeid met rituelen en
symbooltaal.
We ontwikkelen voor deze doelgroep een specifiek aanbod vanuit onze kernactiviteiten.
Voorbeelden zijn er genoeg. Activiteiten die zorgen voor doorstroming nà het FVJ en waardoor
jongeren opgenomen worden/blijven in de vrijzinnig humanistische gemeenschap. Activiteiten die
het netwerk van jongeren versterken. Het bevorderen van de samenwerking met oudere
generaties. Rituelen afgestemd op de leeftijdsgroep (afstuderen, relatievorming, ...). Een aanbod
aan aangepaste jongerenlectuur (bib). Een eigen tijdschrift geschreven door jongeren. Een eigen
pagina op de website van deMens.nu. Aangepaste “vertalingen” van vrijzinnig humanistische
standpunten. Een eigen plek in de vrijzinnige ontmoetingscentra of huizenvandeMens. Vrijzinnig
humanistische begeleiding via eigentijdse kanalen (sociale media). Enz.
een specifiek aanbod voor de jongeren
DeMens.nu ondersteunt structureel de bestaande
humanistische jongerenorganisaties of –initiatieven om de
kernactiviteiten van deMens.nu en haar lidverenigingen te
realiseren. Om zo samen met hen te werken aan de
toekomst van het vrijzinnig humanisme én om deMens.nu
de noodzakelijke jongere uitstraling te geven.
Samenwerken om versnippering tegen te gaan. Op
dezelfde manier zien we de leerkrachten NCZ als
bevoorrechte partners die ons kunnen helpen om de
banden tussen jongeren en deMens.nu te vestigen.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 9/22
2. een gastvrij vrijzinnig humanisme: voel je welkom bij ons
Openheid moet zich vertalen op alle vlak, in ons
aanbod, onze organisatie, onze communicatie, onze
lokalen ... Recht tegen het imago van intellectualisme
en geslotenheid in.
een gastvrij vrijzinnig humanisme
Daarom moeten we om te beginnen gastvrije plekken creëren binnen het vrijzinnig humanistisch
netwerk, plekken waar mensen welkom zijn zonder dat zij per se onze dienstverlening nodig
hebben of aan activiteiten deelnemen. De huizenvandeMens zouden zelf zo‟n open en
toegankelijke plekken moeten zijn. Permanent zou natuurlijk heel mooi zijn, maar minstens
systematisch op vastgelegde momenten. Zeker voor jongeren is de behoefte aan eigen ruimte of
aangepaste faciliteiten (jeugdbib bv.) groot. Onze bevoorrechte partners zijn de VOC‟s/VC‟s.
Samen met deMens.nu moet naar synergie gezocht worden om ons netwerk van “eigen” lokaties
te vertalen naar openheid en gastvrijheid. Er zijn succesvolle voorbeelden in eigen midden, laten
we ons daardoor inspireren.
Onze communicatie is eveneens open, toegankelijk en afgestemd op doelgroepen. Wie de website
bezoekt, moet zich “online welkom” voelen. Dat betekent een website die gedacht is vanuit de
geïnteresseerde bezoeker, een handig portaal naar het vrijzinnig humanistisch netwerk, de
huizenvandeMens, de lidorganisaties of andere partners, met een eigen hoek voor onze prioritaire
doelgroepen. Alle communicatiekanalen worden grondig geëvalueerd volgens dit strategisch
principe. Belangrijk is de herkenbaarheid, daarom zouden lidorganisaties in hun communicatie
telkens moeten verwijzen naar deMens.nu (“lid van...”).
Een goed mediaplan en een persbeleid in samenspraak met de lidorganisaties (één verhaal één
visie) moeten dit geheel ondersteunen. DeMens.nu is de spreekbuis van het vrijzinnig
humanistisch netwerk.
Het belang dat we met een goede externe communicatie
nastreven is dubbel. Het grote publiek willen we het vrijzinnig
humanisme (inclusief ons aanbod) leren kennen, het overtuigen
en ons imago verbeteren. De vrijzinnig humanisten algemeen
willen we eveneens overtuigen, hen erbij laten horen (vooral de
nieuwe vrijzinnig humanisten) en hun participatie in onze
werking bevorderen (vrijwilligers en bestuurders vinden).
voel je ook online welkom
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 10/22
3. wij bouwen aan de (vrijzinnig humanistische) gemeenschap
Zingeving vanuit vrijzinnig humanistisch perspectief - via welk kanaal ook - kan niet los gezien
worden van de gemeenschapscontext en van de kwaliteit van (de) samenleving. We moeten
inspelen op de basisbehoefte van mensen aan een warme omgeving, een warme samenleving,
naar het deel uitmaken van een al dan niet ruimere gemeenschap. Dit moeten we doen met
evenveel energie als dat voor plechtigheden en vrijzinnig humanistische begeleiding gebeurt.
Dat doen we eerst en vooral binnen de bestaande vrijzinnig
humanistische gemeenschap. Wat we hebben moeten we
opener, gezelliger en sterker maken. We werken aan de
versterking en verbinding van de vrijzinnig humanistische
gemeenschap. We werken aan de verbinding van vrijzinnig
humanisten, van mensen die affiniteit (kunnen) hebben met
ons gedachtegoed en dit buiten de grenzen van het
georganiseerd vrijzinnig humanisme. Dat moeten we zelf
doen, niemand anders richt zich op wat een sterke, grote
familie van vrijzinnig humanisten zou moeten worden.
Happy-Human-s bouwen aan de
gemeenschap
Daarvoor moet elk huisvandeMens de draaischijf zijn van de lokale vrijzinnig humanistische
gemeenschap, in de eerste plaats de georganiseerde. Stimuleren, bij mekaar brengen,
ondersteunen, samenwerking bevorderen, kennis en ervaring delen, onderling doorverwijzen, ...
Op een andere schaal moet deMens.nu (federaal secretariaat) de draaischijf vormen van de
grotere vrijzinnig humanistische gemeenschap m.a.w. katalysator, gangmaker, coördinator,
communicator, spelverdeler, ondersteuner, spreekbuis, ... en zorgen voor gedeelde symbolen.
Tenslotte moet ook het vrijwilligersnetwerk ontwikkeld worden én verbonden. Vrijwilligers - ook die
van de lidorganisaties - moeten zich goed voelen bij ons en zich liefst actief identificeren met ons,
het zijn onze gedroomde ambassadeurs (“ik ben vrijwilliger van deMens.nu en daar ben ik trots
op”). Dat betekent nadenken over wat wij aan vrijwilligers kunnen bieden en hoe we hen kunnen
laten groeien (in taken én in het vrijzinnig humanisme). Een duidelijk referentiekader moet hiervoor
ontwikkeld worden.
Onze activiteiten en dienstverlening vormen opportuniteiten om nieuwkomers binnen het vrijzinnig
humanisme of niet-georganiseerde vrijzinnig humanisten op te nemen in onze gemeenschap.
Daarom willen we gemeenschapsvorming enten op de pijlers van deMens.nu. Partners liggen voor
de hand binnen het eigen netwerk, we moeten hiervoor de krachten bundelen. Samenwerking met
pluralistische organisaties en met organisaties die aansluiten bij onze waarden kan ook.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 11/22
bij ons denkt hij niet alleen
gemeenschap bouwen op onze kernactiviteiten
We gebruiken het aanbod rond zingeving als opstap naar gemeenschapsvorming, dit moet telkens
in de doelstellingen opgenomen zijn: sensibiliseren, mobiliseren, samenbrengen, ... We
organiseren niet zozeer intellectuele en informatieve activiteiten, wel toegankelijke activiteiten of
campagnes waar mensen mekaar rond thema‟s, relevante levensvragen of waarden ontmoeten en
inspiratie vinden en delen (zie The School of Life - Alain de Botton). Bij onze vrijzinnig
humanistische begeleiding onderzoeken we systematisch in welke mate de individuele
benaderingen kunnen open getrokken worden, verruimd naar het sociaal relationele en
samenlevingsniveau. Plechtigheden zijn per definitie groepsmomenten. We moeten daar passend
op inspelen door dat groeps- of gemeenschapsgevoel te verlengen, het te versterken. Of het nu
gestart is met vreugde of vanuit een minder positieve gedeelde ervaring.
Activiteiten van brede gemeenschapsvorming (samenlevingsopbouw) ontwikkelen we voor zover
het kan met de huidige middelen. Hier kunnen we enkel „slim werken‟, zoeken hoe we maximale
impact kunnen bereiken met minimale inspanning bv. door aan te sluiten bij externe initiatieven of
door partners binnen ons netwerk te zoeken. We tonen ons als vrijzinnig humanisten en we
stappen buiten „onze‟ gemeenschap.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 12/22
4. vrijzinnig humanistische plechtigheden: we zijn motor èn promotor
We willen meer mensen bereiken dan alleen met de vrijzinnig humanistische plechtigheden waar
we zelf voor instaan via professionele of vrijwillige medewerkers. We willen een deel van het
terrein van de burgerlijke plechtigheden “claimen” nl. dat deel dat niet-religieus is en dat aansluit bij
het vrijzinnig humanisme. We kunnen immers onmogelijk verhinderen dat mensen de term
“vrijzinnig en/of humanistisch” gebruiken om hun ritueel of plechtigheid te kwalificeren. Het is wijzer
om er mee toe bij te dragen dat er in dat geval een kwalitatieve plechtigheid is, dat wij de maatstaf
worden voor een echt vrijzinnig humanistische plechtigheid en dat we een uitstraling hebben naar
heel het terrein van burgerlijke plechtigheden.
Actief stimuleren doen we in de eerste plaats door ons eigen aanbod te verruimen en het helemaal
open te stellen. We ontwikkelen een aanbod rond rites de passage en rond andere keerpunten in
het leven. Onderzoek naar de vraag of de behoeften op het terrein kan gebruikt worden om
prioriteiten te stellen.
Deze rituelen en plechtigheden documenteren we in een
„plechtighedenbank‟. We kiezen voor een differentiatie van
rollen in plechtigheden en de inzet van vrijwilligers. Dit laat
ons toe zoveel mogelijk te doen met zoveel mogelijk impact.
Belangrijke rollen zijn die van inspirator/coach, van
ondersteuner (bv. rouwzorg) en van inhoudelijk bijdrager.
De rol van vertegenwoordiger geeft het meeste
zichtbaarheid. De rol van organisator/regisseur is zeer
intensief en in principe niet de kern-rol.
motor en promotor van vrijzinnig
humanistische plechtigheden
Bij dit aanbod stellen we ons expliciet op als vrijzinnig humanistisch, dit is ons „etiket‟. Het moet
ook duidelijk zijn wat we NIET zijn: een professioneel en gratis organisator van feesten. We maken
dit aanbod toegankelijk voor iedereen die zich in het vrijzinnig humanistisch karakter kan vinden.
Concreet: we stellen het Lentefeest en het Feest Vrijzinnige Jeugd principieel open voor kinderen
die in het confessioneel onderwijs zitten. Er moet nagedacht worden hoe deze kinderen toch een
bepaalde voorbereiding en indien nodig een kennismaking met het vrijzinnig humanisme kunnen
krijgen. Dit moet uitgewerkt worden samen met of door de leerkrachten NCZ.
Vanuit de opdracht van de huizenvandeMens om draaischijf te zijn van het lokale vrijzinnig
humanistische netwerk, ondersteunen we initiatieven van lidorganisaties en/of vrijzinnig
humanistische organisaties.
In geval van rampen moeten we klaar staan voor een eigen herdenking. Ook al hebben we
daarvoor geen infrastructuur en middelen zoals andere levensbeschouwingen. We moeten er een
traditie in opbouwen en geen drempelvrees hebben.
Een tweede lijn in het actief stimuleren van de praktijk van vrijzinnig humanistische plechtigheden
ligt in het stimuleren en ondersteunen van ‘privé-initiatief’ (privé-personen maar ook commercieel
initiatief). Hier ligt de èchte innovatie voor deMens.nu, het komt er op aan om de norm te worden
voor vrijzinnig humanistische plechtigheden. We nemen initiatieven om er toe bij te dragen dat
privé-initiatief dat zichzelf als “vrijzinnig” of “humanistisch” kwalificeert (dit etiket is immers vrij!) van
betere kwaliteit wordt. We bekijken hoe we met onze deskundigheid privé-initiatief kunnen
ondersteunen, dit binnen de emancipatorische gedachte. Het is niet „ons kind afgeven‟, wel „vele
kinderen krijgen‟. Concreet: we beschouwen de afscheidsplechtigheden georganiseerd door
uitvaartondernemers als „proeftuin‟ voor deze beleidsoptie.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 13/22
5. vrijzinnig humanistische begeleiding: “als je ons nodig hebt, zijn we er”
We spreken voortaan van “vrijzinnig humanistische begeleiding” als alternatief voor “morele
bijstand”. Het zegt tegelijk wat we doen èn waar we voor staan.
We definiëren dit als volgt: “de emancipatorische
begeleiding van personen en groepen die een existentiële
crisis(periode) doormaken en/of het situationeel moeilijk
hebben of die doodgewoon met vragen zitten. Ze wordt
verstrekt vanuit een grondhouding die uitgaat van de
vrijzinnig humanistische waarden en focust op zingeving.”
u vraagt...
Als dit ons uitgangspunt is, dan is het noodzakelijk dat we met de vrijzinnig humanistische
begeleiding méér doen dan nu èn ze anders organiseren.
We willen actief verruimen met ons aanbod en zo voor een groter of breder bereik zorgen. We
verwelkomen iedereen maar maken ook duidelijk wat onze visie is. Ons aanbod is vrijzinnig
humanistische begeleiding en dat moet duidelijk zijn.
Om dat groter en breder bereik te realiseren bouwen we zowel een receptieve als een actieve
werking uit en dit vanuit individuele, groepsgebonden of maatschappelijke (probleem)situaties. We
maken hierbij gebruik van diverse en eigentijdse methodieken en communicatiekanalen. Elke regio
werkt de concrete aanbodmix zelf uit maar er is wel een minimum aanbod dat overal hetzelfde is
èn herkenbaar als „ons‟ aanbod. De categoriale vrijzinnig humanistische begeleiding wordt
opgenomen in deze mix. De huizenvandeMens werken hun doorverwijzingsfunctie uit.
Algemeen boren we twee nieuwe segmenten of kanalen aan.
begeleiding gekoppeld aan thuiszorg
toegang en interactie via sociale media
Het eerste is vrijzinnig humanistische begeleiding gekoppeld aan de thuiszorg. We doen dit in
samenwerking met pluralistische/neutrale thuiszorg-organisaties of mutualiteiten. Dit is een extra
categoriale begeleiding, te organiseren met vrijwilligers en te coördineren vanuit de
huizenvandeMens.
Het tweede kanaal mikt op de jongeren (maar kan ook voor extra bereik naar senioren zorgen).
We creëren een toegang tot vrijzinnig humanistische begeleiding via sociale media. Dit kan een
centraal kanaal zijn en dus beheerd door het Federaal Secretariaat bv. opvolgen van fora e.d. en
via die weg het gesprek aangaan. Er wordt daarbij ook vanuit de huizenvandeMens een toegang
gecreëerd. Digitaal contact kan immers de opstap zijn naar fysiek contact.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 14/22
Onze vrijzinnig humanistische begeleiding moet toegankelijker en bereikbaarder worden. We zijn
er - conform de definitie - immers ook voor crisistoestanden. Een huisvandeMens moet open en
laagdrempelig zijn, breed toegankelijk qua uren. De cliënt is het uitgangspunt: “als je ons nodig
hebt, zijn we er”. Streefdoel is een 24/24-permanentie.
Dit kan duidelijk enkel door vrijwilligers in te zetten, ook voor de
begeleiding zelf. In de categoriale morele bijstand doen
vrijwilligers ook moeilijke begeleiding, het is dus in principe ook
mogelijk voor vrijzinnig humanistische begeleiding in de
huizenvandeMens.
toegankelijk en bereikbaar
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 15/22
6. vrijzinnig humanistische praktijk: delen en uitwisselen
DeMens.nu als extern kenniscentrum. We hebben wat te delen met de buitenwereld. Onze kennis
en onze inzichten maar ook de expertise die we hebben opgebouwd vanuit een lange en steeds
evoluerende vrijzinnig humanistische praktijk. Vooral op het vlak van plechtigheden en rituelen
hebben we heel wat ervaring in huis. Het zou jammer zijn om dit alleen beschikbaar te stellen voor
de medewerkers, via het intranet. Onze vrijwilligers, besturen, lidorganisaties, ... , ons eigen
netwerk kortom, zijn net zo goed betrokken partij. Vanuit de emancipatie-gedachte kunnen we
echter beter ook delen met iedereen die interesse heeft in ons gedachtegoed. Op die manier
kunnen we tonen dat we heel wat te bieden hebben en laten we duidelijk zien wat goede vrijzinnig
humanistische praktijken zijn en waar we voor staan. Het kan onze uitstraling en imago alleen
maar ten goede komen.
We willen inspireren èn inspiratie opdoen. Het kenniscentrum moet ‘open’ zijn in die zin dat de
opbouw van ervaring evenzeer van buiten gevoed kan worden. Dat is pas echt delen. Een open
kenniscentrum is tegelijk een virtuele ontmoetingsplaats en sociale media kunnen dan ook ideeën
geven voor de uitbouw er van. Want kennis delen is ook netwerken.
kennis moet je samen delen
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 16/22
7. we ontwikkelen een doelgroepgericht aanbod
Het jongerensegment is strategisch prioritair. Dat wil echter niet zeggen dat we andere
doelgroepen - in de eerste plaats „generaties‟ - willen verwaarlozen. Integendeel, we willen vanuit
onze basis-dienstverlening een aanbod genereren dat aansluit bij de levensbeschouwelijke
behoeften of activiteiten van verschillende generaties: jonge gezinnen, medioren, senioren.
een aanbod gericht op doelgroepen
Differentiatie naar doelgroepen is nodig. Het vrijzinnig humanisme vraagt een eigen „vertaling‟ voor
doelgroepen, zowel op het vlak van ideeën als op het vlak van communicatie en activiteiten.
Iedereen moet zich thuis kunnen voelen bij ons en dat lukt gemakkelijker als er ook een aanbod
„op maat‟ is. Tegelijk moeten we er over waken dat er bruggen blijven tussen generaties en dat
onze globale werking divers en inclusief moet blijven. Een moeilijk evenwicht dat alleen te vinden
is samen met de andere vrijzinnig humanistische organisaties.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 17/22
een performante netwerkorganisatie
1. verruimen in partnerschap
Groeien-verbinden-versterken is maar een haalbare doelstelling als we krachten bundelen binnen
het vrijzinnig humanisme, als we het netwerk van deMens.nu op volle toeren laten draaien.
DeMens.nu - federaal secretariaat, huizenvandeMens, IMD‟s - kan dit niet alleen waarmaken.
Vandaar dat we een aantal activiteiten moeten ontwikkelen in partnerschap met lidorganisaties en
andere vrijzinnig humanistische organisaties. Activiteiten m.b.t. thema‟s, m.b.t. doelgroepen, m.b.t.
vrijwilligers enz. Daarbij gebruikmakend van mekaars specifieke competenties, know how,
kanalen, infrastructuur en positie.
DeMens.nu wordt in dit kader verantwoordelijk voor de kwaliteit en de groei van het vrijzinnig
humanistisch netwerk. Ook daar geldt de doelstelling groeien-verbinden-versterken.
Partnerschap veronderstelt wederkerigheid: de vrijzinnig humanistische organisaties helpen de
ambities van deMens.nu realiseren en kunnen via samenwerking en uitwisseling binnen het
netwerk ook hun eigen doelstellingen beter waarmaken. Een win-win situatie is zò gevonden.
Een gezamenlijk project of activiteit kan getrokken
worden door die schakel in het netwerk die daar best
voor geschikt is. Dat mag naar buiten toe best zo blijken,
al zouden we wel systematisch naar het
samenwerkingsverband èn naar het netwerk deMens.nu
moeten verwijzen. Alleen dan kan deMens.nu een
stevige merknaam worden.
samen het vuur aanwakkeren,
samen de vlam delen
Een andere categorie partnerschappen zijn die met organisaties extern aan het netwerk. We
denken daarbij in de eerste plaats aan pluralistische organisaties of organisaties die aansluiten bij
onze levensbeschouwelijke visie. Het kan dan gaan om wederzijdse doorverwijzing maar ook om
het samenwerken bij activiteiten. Het koppelen van vrijzinnig humanistische begeleiding aan
thuiszorg is een voorbeeld van zo‟n activiteit waarvoor we externe partners moeten zoeken. Een
tweede groep externe partnerschappen is met beroepsnetwerken, waar onze rol ligt in het
stimuleren van de vrijzinnig humanistische praktijk (en het bevorderen van de kwaliteit ervan). Het
voorbeeld binnen dit plan - tevens piloot - gaat over uitvaartplechtigheden.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 18/22
2. vrijwilligers schragen onze organisatie
Om onze ambitie van meer bereik en intensere vrijzinnig humanistische praktijk waar te maken,
hebben we meer volk nodig. Een substantiële uitbreiding is enkel mogelijk door vrijwilligers in te
zetten. Laten we er ook maar aan toevoegen dat vrijzinnig humanisme en engagement goed
samengaan en dat we daardoor een positieve uitstraling krijgen. Een goed vrijwilligersbeleid is
meer dan een noodzaak.
We betrekken vrijwilligers bij de volledige werking, van
bestuur over dienstverlening tot en met logistieke taken,
occasioneel en/of structureel.
zonder vrijwilligers had deze foto er
heel anders uitgezien
Ook hier willen we meer jongeren inzetten en zullen we
bijgevolg moeten nadenken over andere vormen van
engagement. Het is immers een generatie waarbij het
klassieke doorstromingsmodel niet meer zo werkt.
Het profiel van de vrijwilliger valt daarbij niet zomaar af te bakenen. Er zullen wellicht meerdere
types vrijwilligers zijn. Affiniteit met ons gedachtegoed, ervaring en/of creativiteit, engagement,
beschikbaarheid, teamwerker, empathisch, ... zijn wel evidente verwachtingen maar met de nodige
voorzichtigheid te hanteren. We moeten van de selectie geen drempel maken maar wel een filter
op goedwil en potentieel voor het vrijzinnig humanisme. En evenzeer nadenken over wat wij de
vrijwilligers kunnen bieden dan wat wij van hen kunnen krijgen. Dit betekent dus ook investeren in
hun competenties en hun groei. En in hun verbondenheid, onderling en met ons. Het is misschien
een idee om het coachen van vrijwilligerswerking en -gemeenschapsvorming de taak de maken
van een consulent...
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 19/22
3. iedere medewerker een kei in de praktijk van het vrijzinnig humanisme
Willen we verder bouwen op onze successen, dan is het noodzakelijk om excellent te zijn in wat
we doen, om permanent kwaliteit te leveren en om op methodisch vlak te verbeteren en te
vernieuwen. DeMens.nu moet dan ook investeren in zijn medewerkers, zowel de professionele
medewerkers als de vrijwilligers en dit door geledingen en (lid-)organisaties heen.
Professionalisme moet een constante zijn en dit houdt niet op aan organisatorische of statutaire
grenzen.
DeMens.nu moet daarom een (intern) kennis- en expertisecentrum ontwikkelen. Dit heeft een
tweevoudige doelstelling: mekaar leren kennen en leren van mekaar. Het intranet zal daar een
zeer belangrijk kanaal voor zijn maar dan eerder als combinatie van intern „sociaal medium‟ en
online bibliotheek dan het huidige concept. In dit kennis-centrum - eigenlijk een kennis-netwerk staat uitwisseling centraal. Het moet dan ook niet de bedoeling zijn om systematisch alles te
documenteren, wel om ervaringen, kennis, dossiers, agenda‟s (en waarom ook niet ideeën?) ... ter
beschikking te stellen om professionele en vrijwillige collega‟s vooruit te helpen en zelf feedback te
krijgen of zelf geholpen te worden. Via het kenniscentrum kunnen ook een aantal praktische tools
ter beschikking gesteld worden bv. sjablonen voor uitnodigingen. Het is de evidentie zelf dat niet
iedereen in elk huisvandeMens, in elke lidorganisatie, zelf het vrijzinnig humanistisch warm water
hoeft uit te vinden.
kennis, ervaring en methodieken uitwisselen
Daarnaast geven we grote aandacht aan het ontwikkelen van methodieken voor onze
dienstverlening. Zeker op het vlak van gemeenschapsvorming moet aan eenzelfde eenvormige
aanpak gewerkt worden, maar ook op andere terreinen is dit nuttig bv. het werven en begeleiden
van vrijwilligers. De ontwikkeling van medewerkers moet opgevolgd en gestimuleerd worden,
zowel bij professionelen als bij vrijwilligers. Supervisie en intervisie moeten systematisch
georganiseerd worden. Opleiding-vorming-training is belangrijk, ook op het vlak van vrijzinnig
humanisme, inhoudelijk dus. Iedereen kan en moet groeien bij ons!
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 20/22
4. kwaliteit en transparantie in beheer en organisatie
Van competentie en methodiek naar kwaliteit. Onze deskundigheid en professionele aanpak (ook
in het bestuur) moeten „kwaliteit‟ en „vertrouwen‟ uitstralen. Geen kwaliteit om de kwaliteit of ten
koste van de reeds aanwezige kwaliteit. We bouwen een functioneel systeem van kwaliteitszorg uit
dat ons helpt onze strategische doelstellingen beter te realiseren. Voorop staan effectiviteit,
efficiëntie en duurzaamheid maar ook tevredenheid en vertrouwen. Deze laatste zijn immers een
garantie voor „klantenbinding‟. Daarom moeten op regelmatige basis tevredenheidsanalyses
worden uitgevoerd bij onze stakeholders: cliënten, partners, netwerk ...
een doorkijk-cultuur
Bij kwaliteitszorg horen metingen. Bij metingen horen cijfers, objectieve gegevens maar ook
percepties. Ze vormen beleidsinformatie en dit is de grondstof voor besturen en aansturen. Er is
nood aan een aantal KPI (Kritische Performantie Indicatoren) zowel om de voortgang van de
realisatie van het strategisch plan op te volgen als om een goed zicht te hebben op de dagelijkse
activiteit en praktijk en op de inzet van de middelen (menskracht, financiën). Deze informatie inclusief die over beslissingen die daarmee genomen worden - is relevant voor onze stakeholders
(besturen, management, professionele medewerkers, vrijwilligers, ...) en moet dus in een geest
van openheid behandeld worden. Dat niet alles op dezelfde manier voor iedereen toegankelijk
moet zijn, is evident. Wel moet de idee van transparantie en interactie de leidraad zijn bij de
interne communicatie. De strategische doelstelling die hierbij hoort, is: beleidsinformatie opbouwen
èn delen.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 21/22
5. we passen onze structuren aan
van oude degelijkheid
naar moderne
doeltreffendheid
Last but not least: de structuur. De strategische doelstellingen, de
prioriteiten (jongeren! gastvrijheid! gemeenschapsvorming!), de
concepten van open netwerkorganisatie en partnerschappen, onze
waarden van zelfverantwoordelijkheid en autonomie... dit alles moet
vertaald worden naar onze structuren. Zowel de beheersstructuur als
de organisatiestructuur moeten afgestemd worden op wat we willen
bereiken en hoe we dat willen bereiken.
De beheersstructuur moet “representatief” worden d.w.z. weerspiegelen wat strategisch belangrijk
is voor de vrijzinnig humanistische gemeenschap. Allereerst: deMens.nu verjongt zijn besturen. Als
de jongeren prioriteit nr 1 zijn, dan moeten ze ook méér mee besturen. Het wordt dus zoeken naar
structuren waarin zij zich thuisvoelen en waarin ze zich mee engageren voor de hele vrijzinnig
humanistische gemeenschap.
Tegelijk moet gezocht worden naar een soepele en representatieve beheersstructuur, een
bestuursmodel dat toelaat dat nog meer vrijzinnig humanistische organisaties zich aansluiten bij
het open netwerk èn betrokken worden bij het bestuur. De geledingen (de huizenvandeMens)
moeten net zo goed in het bestuur vertegenwoordigd zijn. Er is immers veel activiteit
(professionele èn vrijwilligerswerking) buiten die van de lidorganisaties en die activiteit is wel
essentieel voor onze werking. Het is van belang dat een bestuur ook daar vat op heeft. We moeten
goed nadenken over de samenstelling van de verschillende bestuursniveaus (dagelijks bestuur,
raad van bestuur en algemene vergadering). In principe moeten enkel in de algemene vergadering
alle leden en geledingen van de netwerkorganisatie vertegenwoordigd zijn. Voor de raad van
bestuur (en dagelijks bestuur) is dat niet per se de norm en kan bijvoorbeeld een rotatieprincipe
uitgewerkt worden.
We bezinnen ons ook over de organisatiestructuur. Meer specifiek moet de rolverdeling aangepast
worden aan het nieuwe strategische kader. Het netwerk van deMens.nu moet volop draaien.
De huizenvandeMens vormen de draaischijf van de lokale vrijzinnig humanistische gemeenschap.
Ze zijn de bakens van het praktisch vrijzinnig humanisme. In een visie van netwerkorganisatie en
partnerschappen moet op een andere manier naar de rolverdeling van de verschillende
„deelnemers„ gekeken worden: vrijzinnig humanistisch consulenten (de opdeling type I en II is niet
meer relevant), vrijwilligers, professionele medewerkers van vrijzinnig humanistische organisaties,
hùn vrijwilligers, bestuurders, IMD ... Naast de eigen doelstellingen van iedereen moeten we onze
krachten bundelen rond gezamenlijke doelstellingen, door het netwerk heen. Dat zal voor een deel
organisch moeten groeien, door samen dingen te doen, door de praktijk.
DeMens.nu (federaal secretariaat) is de spil van het globale netwerk en heeft een belangrijke
ondersteunende functie. Ondersteunend voor het bestuur, voor het kennis- en ervaringscentrum
dat deMens.nu moet zijn, voor de vrijwilligerswerking, voor de communicatie enz.
AD/Strategisch Plan/Goedgekeurd door de BAV op donderdag 27/10/2011
p. 22/22
verbinden - versterken - groeien
1. de jongeren eerst!
• een specifiek aanbod vanuit onze kernactiviteiten
• structureel ondersteunen van de bestaande humanistische jongerenorganisaties en initiatieven
2. een gastvrij vrijzinnig humanisme: voel je welkom bij ons
• gastvrije plekken creëren binnen het vrijzinnig humanistisch netwerk
• een open en toegankelijke communicatie, afgestemd op doelgroepen / voel je ook online
welkom bij ons
3. we bouwen aan de (vrijzinnig humanistische) gemeenschap
• de vrijzinnig humanistische gemeenschap verbinden en versterken: het huisvandeMens als
lokale draaischijf / deMens.nu als globale draaischijf /het vrijwilligersnetwerk ontwikkelen en
verbinden
• gemeenschapsvorming enten op de pijlers van deMens.nu: op informatie / op plechtigheden
/ op begeleiding
• slim werken voor activiteiten van brede gemeenschapsvorming
4. vrijzinnig humanistische plechtigheden: we zijn motor èn promotor
• actief stimuleren door ons aanbod te verruimen en helemaal open te stellen
• stimuleren en ondersteunen van privé-initiatief (privé-personen / commercieel)
5. vrijzinnig humanistische begeleiding: als je ons nodig hebt, zijn we er
• een receptieve èn een actieve werking uitbouwen vanuit individuele, groepsgebonden of
maatschappelijke (probleem)situaties
• twee nieuwe segmenten: begeleiding gekoppeld aan thuiszorg / toegang tot begeleiding via
sociale media
• grotere toegankelijkheid en bereikbaarheid (24/24)
6. vrijzinnig humanistische praktijk: delen en uitwisselen
• deMens.nu als open extern kenniscentrum (case: plechtigheden)
7. een aanbod gericht op doelgroepen
• differentiatie naar doelgroepen, een specifiek aanbod
een performante netwerkorganisatie
1. verruimen in partnerschap
• activiteiten ontwikkelen in partnerschap met lidorganisaties en andere vrijzinnig
humanistische organisaties
• externe partnerschappen opzetten (pluralistische organisaties, thuiszorg, beroepsnetwerken,
...)
2. vrijwilligers schragen onze organisatie
• vrijwilligers betrekken bij de volledige werking
• meer jongeren inzetten
3. iedere medewerker (professioneel/vrijwillig) een kei in de praktijk van het vrijzinnig
humanisme
• een (intern) kennis- en expertisecentrum ontwikkelen
• methodieken ontwikkelen
• iedereen groeikansen
4. kwaliteit en transparantie in beheer en organisatie
• een functioneel systeem van kwaliteitszorg uitbouwen
• beleidsinformatie opbouwen en delen
5. we stemmen onze structuren af
• deMens.nu verjongt zijn besturen
• een soepele en representatieve beheersstructuur
• de rolverdeling aanpassen aan het nieuwe strategisch kader