De Belgische ICT-arbeidsmarkt

Er is veel en goed werk in ICT
voor iedereen !
( Enquête over de Belgische ICT-arbeidsmarkt,
april-mei 2006)
Agenda

Voorstelling van de resultaten
 Christian Vanhuffel (Agoria)

Getuigenissen
 van de bedrijfsleiders & HRM
• Gilbert Wauthier (voorzitter WG Bachelorprofielen IT, Trasys)
• Claudia Poels (voorzitster HR in ICT, EDS)
• Johan Cattersel (inno.com)
 van ICT-medewerkers zelf
• Davy Michiels (Option)
• Jo Vanackere (KBC)
• Jocelyne Lekeu (IBM Global Business Services)
Deel 1: De resultaten van de
enquête
Wat is een "informaticus"?


Een breed kluwen van profielen die de diagnose
(helpen) maken van de informatie- en
communicatiestroom van de bedrijven en
organisaties en deze in conditie houden en/of
trachten te genezen.
Vergelijkbaar met de term "medicus"
 Specialist(e), chirurg, huisarts, kinesist(e), tandartsen,
verple(e)g(st)er, radiolo(o)g(e), kinderverzorg(st)er,
diëtisten, apothekers, enz…

Het gaat met andere woorden over een breed
gamma van beperkt aanwezige zeer specialistische
profielen tot veel aanwezige algemene profielen.
Wat wijst de enquête uit?
Er zijn in België vandaag de dag
136 000 ICT-medewerkers
en meer dan 13 000 vacatures
op de ICT-arbeidsmarkt.
Opgelet, dit wil niet zeggen dat er 13 000
banen zullen bijkomen…

Er zijn 3 soorten vacatures:
 "Nieuwe" profielen, die bestaande profielen
vervangen.
• Door het snel wijzigende technologische en
commerciële karakter van de ICT-profielen
 Identieke profielen omdat medewerkers vrijwillig
hun baan verlaten voor een andere baan.
• het zgn. vrijwillige personeelsverloop
 Netto-aangroei van bestaande profielen
Centrale boodschap volgend uit deze analyse


De opleiding & vorming moet zowel kwantitatief als
kwalitatief beter aansluiten bij de noden van de
Belgische economie…
Wat kunnen we hieraan doen?
 Jeugd blijven sensibiliseren voor wetenschap &
technologie via allerlei concrete acties.
 De nodige vaardigheden om een ICT-baan uit te voeren
laten valideren in de lente 2006….
 …en op basis daarvan praten met hogescholen en
universiteiten over mogelijke aanpassingen van
opleidingsprogramma's in de zomer 2006.
In welke sectoren situeren zich de vacatures?
Sector
ICT
Aantal vacatures
vandaag
4600
Diensten
4560
Industrie
2760
Federale Overheid
1340
TOTAAL
13 260
3 grote velden van profielen



Zij die producten bedenken, ontwikkelen,
testen en vervaardigen.
Zij die deze producten op maat integreren in
de bedrijven en organisaties.
Zij die ervoor zorgen dat deze oplossingen
geïnstalleerd worden (en begrepen en
gebruikt), maar deze oplossingen ook
onderhouden en (laten) verbeteren.
De XII profielen op de Belgische
arbeidsmarkt
researcher
hardware developer
software developer
ICT business consultant
ICT architect, consultant & analyst
system developer
web designer & developer
project manager
sales & marketing
infrastructure operations & maintenance
service helpdesk engineer
customer service
De verdeling van 136 000 ICT-medewerkers
over de 12 profielen
researcher
software developer
ICT architect
web designer & developer
sales & marketing
service helpdesk
hardware developer
ICT business consultant
system developer
project manager
operations & maintenance
customer service
De 5 meest voorkomende profielen

1) Infrastructure Operations & Maintenance
 23 000 medewerkers

2) ICT Business Consultant
 19 000 medewerkers

3) Software developer
 19 000 medewerkers

4) ICT Project Management
 15 000 medewerkers

5) ICT architect, consultant & analyst
 14 000 medewerkers
De 5 ICT-profielen met het meest vacatures

1) ICT architect, consultant & analyst
 2500 open profielen

2) ICT business consultant
 1900 open profielen

3) System developer
 1600 open profielen

4) Infrastructure operations & maintenance
 1600 open profielen

5) Software developer
 1200 open profielen
De analyse van de vacatures sluit aan bij de
in- & uitstroom uit ICT-onderwijs

2 vaststellingen:
 Dalende instroom van informatica-richtingen.
• Halvering sinds 2000 van instroom van het aantal "zuivere"
informatica-studenten (zowel bachelors als masters).
 Reeds sinds 1999 pleit technologische industrie voor
richtingen die informatica-opleiding combineren met vakken
bedrijfskunde en communicatie-vaardigheden.
• Er zijn vandaag "slechts" 8-tal opleidingen in dit land waar dit kan.
Dit aantal moet fors toenemen.
Een tweetal mythes ontkracht (1/2)

1) We kunnen deze tekorten aanpakken door
"Indiërs" naar hier te halen of de ontwikkeling
naar Z.O.-Azie en/of Centraal-en Oost-Europa
te verplaatsen.
 De vereiste kennis van het lokale industriële
weefsel en het aanvoelen van de lokale
bedrijfscultuur is zeer moeilijk aan te leren aan nietBelgen.
Een tweetal mythes ontkracht (2/2)

2) Er zijn nog duizenden niet-werkende
werkzoekenden bij VDAB, Forem en BGDA.
 A) Deze cijfers zijn zwaar overschat. Een werkzoekende
kan meerdere profielen (maximaal 8) aanduiden
wanneer hij zich gaat inschrijven bij bijvoorbeeld VDAB.
 B) De ervaring leert dat de vaardigheden waarover deze
werkzoekenden beschikken zeer vaak niet
overeenkomen met de gezochte profielen.
 C) Een werkzoekende opleiden kan in een aantal
gevallen evenwel een oplossing bieden, maar dat zal het
probleem van de 13 000 open profielen nauwelijks
verminderen.
METHODOLOGIE (1/3)

Opgestuurd naar een 1000-tal bedrijven
(door Agoria) en een 30-tal
overheidsinstellingen (door Fedict)
 waarvan 400-tal ICT-bedrijven

110 antwoorden ontvangen
 53 ICT
 57 rest van de economie
METHODOLOGIE (2/3)

110 antwoorden ontvangen
 Sectoren:
• 53 ICT
• 57 rest van de economie (waarvan 3 scholen)
-
7 federale overheid, 16 diensten, 31 industrie
 Gewesten
• 34 Brussel
• 13 Wallonië
• 63 Vlaanderen
 Totale werkgelegenheid:
• 24 000 informatica (=24% van de werkgelegenheid)
• 97 000 rest van de economie (5% van de werkgelegenheid)
METHODOLOGIE (3/3)
Sector
Werkgelegenheid
Extrapollatie
Open ICT-profielen
Diensten
1 200 000
0,38
4 560
Federale
overheid
100 000
1,34
1 340
ICT-sector
100 000
4,60
4 600
Industrie
600 000
0,46
2 760
TOTAAL
2 000 000
13 260
De zoektocht naar ICT-profielen

Naast technische kennis…
 "Je hoeft geen informaticus te zijn om een ICTbaan uit te voeren, maar het helpt..."

…beschikken over voldoende "nieuwe"
vaardigheden…
 cfr. volgende slide

…en kennis van de klanten(-sectoren).
 Zowel van bedrijven, sectoren als organisaties…
Welke "nieuwe" vaardigheden ? – 12 voorbeelden












Aanpassingsvermogen / Flexibiliteit
Klantgerichtheid
Communicatievermogen
Probleemoplossend vermogen (creativiteit)
Wil tot slagen / Resultaatgerichtheid
Passie voor zakendoen
Betrokkenheid en opnemen verantwoordelijkheid
In team kunnen (samen-)werken
Betrouwbaarheid
Externe gerichtheid/ inlevingsvermogen
Initiatief
Zelfstandigheid (binnen team en project)
Deel 2: 6 getuigenissen
Over deze zoektocht, over de wijzigende profielen
en over de "nieuwe" vaardigheden laten we nu 3
mensen uit de bedrijfsleiding en 3 ICTmedewerkers zelf getuigen.
zie persdossier voor voorstelling