IA 158.fm

Interacties (IA)
158
283
cumarines – vitamine K
IA
158
Klinische betekenis
(Sterk) gewijzigd antistollingseffect van cumarine.
Beslissingsondersteuning
Risicofactoren
– Hoge dosis vitamine K.
cumarines – vitamine K
Afhandeling
• Bij vitamine K in voeding:
– Meld starten voeding aan de trombosedienst (fax).
– Instrueer patiënt om dosiswijziging of stoppen voeding te
melden aan de trombosedienst.
• Bij vitamine K in combinatiepreparaat:
– Vervang combinatiepreparaat door een alternatief zonder
vitamine K.
Verklaring
De cumarines zijn vitamine-K-antagonisten en remmen indirect het stollingsproces door
blokkade van de synthese van stollingsfactoren II, VII, IX en X.
Aanvullende informatie
Het effect van cumarines kan door vitamine K (fytomenadion) worden verzwakt of zelfs worden geëlimineerd.
Vitamine K komt voor in een aantal (multi)vitamine combinatiepreparaten. Enkele preparaten
bevatten kleine hoeveelheden (35 – 100 microgram) vitamine K, sommigen soms tot 1 mg.
Met name bij de laatste preparaten kan men problemen verwachten als deze in wisselende
dagdoseringen naast cumarines worden gebruikt. Ook bij combinatiepreparaten met kleine
hoeveelheden vitamine K is ontregeling van de patiënt niet uitgesloten.
Combinatiepreparaten met vitamine K zijn in het algemeen gemakkelijk te vervangen.
Sommige voedingspreparaten bevatten per 100 ml 8,0 – 13,0 µg vitamine K. Omdat ontregeling
van de patiënt niet is uitgesloten moet starten, dosiswijziging en stoppen van een dergelijk
voedingspreparaat aan de trombosedienst gemeld worden.
Bij 'doorschieten' van de cumarine-therapie, incidentele cumarine-overdosering of als voorbereiding op een medische ingreep worden door de trombosedienst soms doelbewust relatief
hoge doseringen vitamine K voorgeschreven en meestal tegelijk één of meer doses van cumarine overgeslagen. In zo’n geval wordt therapeutisch gebruik gemaakt van het effect van
vitamine K.
In Nederland begeleidt de trombosedienst de behandeling met cumarines. In België bestaat
een dergelijke instantie niet. Bij een interactie tussen een cumarine en een ander geneesmiddel geldt daarom voor België het advies om contact op te nemen met de huisarts.
Bij dosiswijziging of stoppen van het interagerende geneesmiddel geldt zonodig het advies
aan de patiënt om contact op te nemen met de huisarts.
©Health Base. Alle rechten voorbehouden.
juni 2004
284
IA
158
Commentaren Medicatiebewaking
Literatuur
1. Standaard afhandeling cumarine-interacties. www.fnt.nl/artsen/cumarine-juni2004.pdf: 20.
2. Hansten PhD, Horn JR. Drug interactions analysis and management. St. Louis, Missouri: Facts
and Comparisons, 2002: 1014.
3. Stockley IH. Drug Interactions, 6th ed. London: The Pharmaceutical Press, 2002: 300-301.
Informatiesystemen
Afhandelingsniveau apotheek: ASS
cumarines – vitamine K
PAT-INFO: Patiëntinformatie
Het gebruik van <voeding met vitamine K> kan invloed hebben op de werking van <cumarine>. De stolling van het bloed kan daardoor veranderen.
De apotheek neemt daarom contact op met de trombosedienst. Zonodig roept
de trombosedienst u vervroegd op voor controle.
Meld zelf aan de trombosedienst als u stopt met het gebruik van <voeding
met vitamine K> of als de dosering wijzigt.
Schermtekst
Apotheek
VERMINDERD EFFECT CUMARINE.
COMB.PREPARAAT NIET AFLEVEREN. STARTEN
VOEDING MELDEN AAN TD (FAX).
©Health Base. Alle rechten voorbehouden.
Huisarts
VERMINDERD EFFECT CUMARINE.
RAADPLEEG COMMENTAAR.
juni 2004