Nieuwsbrief Curiosity Inhoud Uitgelicht: Groeve Misburg Sterrenkijken: 3 oktober Op de agenda Uitgelicht… Barkhausen Nieuwe planeet ontdekt Hemelkalender augustus Rubriek Curiosityuitjes Vondsten uit groeve Misburg (Hannover) Beste lezers, Het is vakantietijd. Ideaal om erop uit te trekken. Zo hebben we inmiddels een fossielenweekend in Hannover achter de rug waar we een fantastische krijtgroeve met heel veel fossielen hebben bezocht. In augustus staat nog een ‘groeve’ op de planning. De Clara groeve waar je, volgens zeggen, veel fluoriet kunt vinden. Maar het is nog niet zover. Eerst nog spectaculaire opening verzorgen op de vakantieschool de Bloemhof in Rotterdam. Samen met Janine Vriens van het Jeugdtheater zullen we 3 augustus het thema: ‘Ontwikkel je eigen land’ lanceren waar Prof X en het Zonnestelsel een centrale rol speelt. Later de week nog aansluitend workshops over de Maan en het Heelal. Hebben jullie het nog gevolgd? De passage van satelliet New Horizon bij Pluto op 14 juli jl.? Precies om 13.49 uur was het zover. Live, dankzij NASA TV, was de hele happening te volgen. Uitgelicht… Groeve Misburg 21 juli: Summer’s Cool Udenhout (Vulkanen en Gesteenten, groep 1 t/m 8) Prettige zomer en vakantie Hannover (Duitsland) Verzameltijd: 9.00 uur, groeve Misburg. 1 of 2 keer per jaar gaan we op excursie met de GEA/Maaswaarden (Geologische Clubs) uit Rotterdam. Dit seizoen zijn we naar de Maasvlakte geweest en in juli (17-19) een weekend in Hannover waar we groeve Misburg hebben bezocht. Een dankbare groeve waar je veel fossielen kunt vinden uit het Campanien/Krijt, zoals: belemnieten, zee-egels, sponzen, koraal… Een zeer geslaagde dag dat zeker een vervolg gaat krijgen! De eerste belemniet werd door Sven (10 jaar) gevonden. 7 juli: Naschoolse Activiteit in Dongen (Vulkanen) Sterrenkijken in de polder/duinen (3 oktober 2015) Kijk je wel eens naar de sterrenhemel en vraag je weleens af, waar en welke planeten of sterren(beelden) te zien zijn? Dit is je kans en laat je rechtstreeks onder de sterrenhemel informeren naar de boeiende wereld van sterren en planeten. Verzamelpunt Hoeksche Waard: Oudeland van Strijen op de Pparkeerplaats nabij vogelobservatiepost. Verzamelpunt Loonse en Drunense Duinen (Udenhout). Bij P-parkeerplaats. Sterrenkijken in de polder/duinen Meld je tijdig aan want vol = vol ivm beperkte parkeergelegenheid. (Hoeksche Waard) Kosten € 5 p.p excl. koffie/ thee/siroop/iets lekkers (€0,50) Trek warme kleding aan, want van het stilstaan krijg je het snel koud. Vergeet je handschoenen niet. Zaklampje gewenst, het liefst met rood cellofaan. Heb je dit niet, dan heb ik nog wat op voorraad. Kijk uit op de Hoekse weg (Hoeksche Waard), de auto’s rijden daar hard, dus geef op tijd richting aan om af te slaan naar de parkeerplek. Sterrenkijkavond zaterdag 3 oktober in Oisterwijk ivm Weekend van de Wetenschap. Op de agenda…augustus Maandag 3 augustus: Spetterende opening, Prof X Vakantieschool Bloemhof (Rotterdam) met Janine Vriens van Jeugdtheater Van Niks & Van Alles Inclusief 6 augustus kinderlezingen + workshops over De Maan en de Sterren. Groep 4 t/m 8. Dinsdag 21 augustus : Zomerschool Udenhout, thema ‘Around the world’ Kinderlezing + workshop: Around the Solar System. (Zonnestelsel) Groep 1 t/m 8. Even voorstellen, mijn theatercollega, Janine Vriens uit Oisterwijk. 2015 ● Augustus, editie 30 ● Sandra van Dam ● (06) 13908636 Alvast op de agenda… Maandag 14 september: Op uitnodiging. Inspiratieavond voor leerkrachten met als voordracht ‘De Reis naar de Maan’ voor leerlingen van 4 t/m 7 jaar. Woensdag 23 september (14:00 – 16:00 uur): NIEUW Kinderlezing + Kinderworkshop over Mammoeten Lokatie: Jeugdtheater Van Niks & Van Alles (Oisterwijk) Pastoor van Beugenstraat 10-12 Kosten: €12 inclusief drinken en iets lekkers. Wanneer ouder(s)/begeleider(s) het fijn vinden om gezellig te blijven! U bent van harte wellkom (entreekosten: €6) Maandag 28 september en woensdag 30 september: Opening 5-jarig jubileum Obs Darwin (Oisterwijk) met een voorstelling van Jeugdtheater Van Alles & Van Niks (Janine Vriens) en een lezing over Darwin van Curiosityworld. Aansluitend voor de hele school praktijkopdrachten: ‘Ontdekhoeken van Darwin’. Donderdag 1 oktober: Schoolvoorstelling met theater/lezing + aansluitend workshops over de Maan (Eindhoven), Groep 1 en 2. Vrijdag 2 oktober: Schoolvoorstelling met theater/lezing (Schoonhoven), thema: Het Heelal Zaterdag 3 oktober en zondag 4 oktober: Weekend van de Wetenschap 3 oktober: Familielezing ‘Reis langs de sterren’ met aansluitend een sterrenkijkavond. Bij bewolkte hemel volgt een familieworkshop. 4 oktober: theatervoorstelling, lezing + kinderworkshop over de ‘Reis langs de sterren’. (4 t/m 7 jaar/ouder(s)/begeleider(s). Jeugdheater Van Niks & Van Alles (Oisterwijk) Maandag 5 en dinsdag 6 oktober: kinderworkshops (Maan) voor alle Onderbouwklassen (14x) in Eindhoven. De Kinderboekenweek 2015 (7 – 17 oktober) staat geheel in het teken van ‘Natuur, Wetenschap en Techniek’. Komt dat even mooi uit! Samen met Janine Vriens van Jeugdtheater Van Niks & Van Alles hebben we een prachtige combinatie gevonden om informatie over Natuur, Wetenschap en Techniek speels én inhoudelijk bij de kinderen over te brengen op scholen en bibliotheken vaak aanvullend met kinderworkshops over het gekozen thema. 7 oktober: Opening Kinderboekenweek, Bibliotheek Oss, thema ‘Het Heelal’ 8 oktober: School, kinderworkshops (Maan), vervolg Onderbouw (Eindhoven) 8 oktober: Schoolvoorstelling, thema: ‘Het Heelal’ (Hulten) 9 oktober: School, kinderworkshops (Maan), vervolg Onderbouw (Eindhoven) 9 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Raamsdonksfeer) 10 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Tilburg) 10 oktober: Kennisbende Kinderboekenweek, Bibliotheek Veghel, thema Het Heelal. 11 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Oosterhout) 12 oktober: Schoolvoorstelling voor de Bovenbouw (Loon op Zand), thema: Het Heelal 12 oktober: Schoolvoorstelling, thema: ‘Het Heelal’ (Molenschot) 13 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Dongen) 14 oktober: Kinderboekenweek, Bibliotheek Uden, thema Het Heelal 15 oktober: Optie: Gilze, groep 5/6. 16 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Rijen) 17 oktober: Kinderlezing/workshop: ‘Het Heelal’ (Bibliotheek Made) 17 oktober: Bibliotheekvoorstelling Zwijndrecht, thema: Het Heelal 18 oktober: Bibliotheekvoorstelling Rosmalen, thema: Het Heelal NIEUW Familielezing, kinderlezing en workshop over Mammoeten Woensdag 23 september is het zover. Curiosityworld start met een nieuwe reeks lezingen te beginnen met de Mammoet. Elk natuurhistorisch museum heeft wel een mammoetskelet staan waar je vaak langs slentert en even een blik op werpt. Je kent de skeletten inmiddels wel en vaak worden de bijbehorende leesbordjes ook overgeslagen. Dan schuifel je weer door naar de volgende opstelling. Je ziet een heleboel botten in de vitrine liggen met mooie plaatjes op de achtergrond hoe het beest er bijvoorbeeld in de IJstijd eruit heeft gezien. Vlug door naar de volgende museumhal, want daar is nog veel meer te zien… Althans zo kan het gaan. We kennen allemaal de Mammoet, maar laten we eens echt de Mammoet gaan leren kennen. Waar komt de Mammoet vandaan en hoe heeft hij zich in de loop van duizenden jaren ontwikkeld. Waar leefde de mammoet, wat at hij en waarom is hij uitgestorven? Komt dit door de mens of door klimaatverandering? En natuurlijk willen jullie weten waar je zelf Mammoetenbotten kunt vinden. Bij voldoende interesse, wordt ‘aansluitend op de lezing’ (datum in overleg) een excursie georganiseerd waar we met z’n allen echte Mammoetbotten gaan zoeken. De Mammoetmiddag bestaat uit een presentatie en een workshop. Voor Iedere deelnemer is een stukje mammoetbot gereserveerd. Ook hier geldt weer, niemand gaat met lege handen naar huis! Opgeven kan nu al, via [email protected]. Lokatie: Jeugdtheater in Oisterwijk. Uitgelicht … uitstapje naar Barkhausen… Vanuit Hannover, in de buurt van Osnabrück bij het plaatsje Barkhausen zijn echte dinosporen van de Megalosaurussen te zien. Op een verticale wand, door geologische processen omhoog gedrukt, zijn pootafdrukken achtergelaten. Mocht je in de buurt van Osnabrück zijn en je rijdt bijvoorbeeld op de ‘Autobahn E30’, neem dan even de afslag Melle, volg de L106 naar Buer en daarna de L83 richting Barkhausen. Onderweg kom je een parkeerplaats tegen en wat info borden. Op slechts 5 minuten van de parkeerplaats zijn de dinosporen te zien. NASA ontdekt een ‘Aardse’ planeet Onderzoekers hebben in China een nieuwe dinosaurussoort ontdekt. De dino behoort tot de itanosauria: een groep waarin we de grootste levende organismen die ooit op aarde rondliepen, aantreffen. De nieuwe dino was zeker niet de grootste in deze groep, maar met 23 juli: Astronomen hebben een nieuwe ‘aarde-achtige’ exoplaneet opgespoord. De planeet, langstellenden om kennis te maken met de Kepler 452b, is ruim anderhalf keer zo groot als de aarde en draait om een zonachtige ster 1400 lichtjaar hiervandaan. Zijn afstand tot de ster is vergelijkbaar met de afstand aarde-zon. De planeet is ontdekt met de NASA-satelliet Kepler. Deze ‘jaagt’ op planeten door uit te kijken naar periodieke helderheidsveranderingen in het licht van sterren. Geschat wordt dat Kepler 452b vijfmaal zo zwaar is als de aarde. Daarmee behoort hij tot de klasse van de ‘superaardes’ – planeten die qua omvang tussen de aarde en de planeet Neptunus in zitten. De massa/grootte-verhouding van Kepler 452b wijst erop dat het een rotsachtig object is. Over de aanwezigheid van een atmosfeer of oceanen kan voorlopig alleen maar worden gespeculeerd. (bron: NRC) Curiosityworld is actueel op Facebook. Bezoek ons facebookpagina en like ons: www.facebook.com/sevandam. Dank je wel! Wat is er te zien aan de sterrenhemel Sandra van Dam Augustus Udenhout Telefoon (06) 13908636 E-mail [email protected] Website www.curiosityworld.nl Volg ons op: Facebook facebook.com/sevandam 12. Vallende sterren Maximum van de Perseïden, de bekendste meteorenzwerm. De 'vallende sterren' worden veroorzaakt doordat stofjes van komeet Swift-Tuttle in de dampkring van de aarde verdampen en de luchtmoleculen tot gloeien brengen. Vooral in de tweede helft van de nacht zijn er veel meteoren zichtbaar. De waarnemingsomstandigheden zijn gunstig: het is bijna Nieuwe Maan, zodat er vrijwel geen storend maanlicht is. Perseïden 23. Saturnus Meld je aan voor de Pal onder de maan, laag boven de zuidwestelijke horizon, is tegen 22.30 uur de oranje ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen zichtbaar. Verder naar rechts zie je de planeet Saturnus, die helderder is. nieuwsbrief, stuur een e-mail naar [email protected] Saturnus Afmelden? Ook via de mail graag. Rubriek Curiosityuitjes En zo ziet Pluto er uit… Pluto heeft: een lichte kring om zich heen (dampkring) nevels tot 130 km hoog gletsjers bergketens en Pluto is groter dan gedacht… 2370 km. Volgende nieuwsbrief verschijnt in september.