passend onderwijs: afstemmen op het cognitief profiel van de
advertisement
PASSEND ONDERWIJS: AFSTEMMEN OP HET COGNITIEF PROFIEL VAN DE LEERLINGEN Annemie Bos & Katrijn Van Parijs [email protected] - [email protected] Marlies Tierens - Liesbet De Kerf - Caroline Dejonghe – Charlotte Mostaert – Gisleen Rauws – Kris Geerinck 1 Schoolpsychologencongres 2017 10.03.2017 2 Schoolpsychologencongres 2017 Gf 3 Gsm Gv Ga Glr Geheugenspan Schoolpsychologencongres 2017 Werkgeheugen Visuele informatieverwerking Auditieve informatieverwerking Langetermijngeheugen Gs Reactiesnelheid Verwerkingssnelheid Grw Kortetermijngeheugen Gc Lezen en schrijven Gq Gekristalliseerde intelligentie Gf Kwantitatieve kennis Vloeiende intelligentie CATTELL – HORN - CARROLL MODEL (CHC-MODEL) (FLANAGAN, MCGREW & ORTIZ, 2000) g Stratum III Gt Stratum II Gc Leervaardigheid Stratum I VLOEIENDE INTELLIGENTIE (Gf) Inductie Redeneren/ Deductie Kwantitatief redeneren 4 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Matrix Redeneren uit WAIS-IV KWANTITATIEVE KENNIS (Gq) Wiskundige kennis Wiskundige prestaties 5 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Rekenen uit de WAIS-IV GEKRISTALLISEERDE INTELLIGENTIE (Gc) Algemene kennis Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Grammaticale vaardigheden 6 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Informatie uit WPPSI III KORTETERMIJNGEHEUGEN (Gsm) Geheugenspan Voorbeeld: Cijferreeksen uit WAIS-IV Werkgeheugen -capaciteit 7 Schoolpsychologencongres 2017 VISUELE INFORMATIEVERWERKING (Gv) Visuele voorstelling Versnelde rotatie Visual closure snelheid Visual closure flexibiliteit Visueel geheugen scanning 8 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Plaatjes ordenen, blokpatronen, figuren samenstellen, … AUDITIEVE INFORMATIEVERWERKING (Ga) Fonologisch coderen: analyse en synthese 9 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Fonologisch Bewustzijn uit CELF LANGETERMIJNGEHEUGEN (Glr) Associatief leren Geheugen voor betekenisvolle gehelen Vrije reproductie Vlotheid associëren Woordvinding Woordvloeiendheid 10 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Uitgestelde reproductie bij Symbolen leren uit KAIT VERWERKINGSSNELHEID (Gs) Perceptuele snelheid Prestatiesnelheid 11 Schoolpsychologencongres 2017 Voorbeeld: Symbool vergelijken, Substitutie uit WISC III COGNITIEF VAARDIGHEIDSPROFIEL 12 Schoolpsychologencongres 2017 ER ZIT MUZIEK IN CHC 13 Schoolpsychologencongres 2017 ER ZIT MUZIEK IN CHC SON-R TIQ Gf (Gf/Gv) x WPPSI-III x RAVEN PM x Gc Gsm Gv Gs x x x x x (x) x x WISC-III VIQ (Gc (Gsm)) x (x) PIQ (Gv/Gs) CoVaT-CHC / WISC-V 14 Schoolpsychologencongres 2017 x x x WISC-V 15 Schoolpsychologencongres 2017 CROSSBATTERIJ BENADERING (1) Gf Vloeiende AU intelligentie 13 Inductie Analogieën SON-R 6 – 40 Inductie Gq Kwantitatieve 16 AU kennis Rekenen WISC III Wiskundige prestaties 12 Gc AU Gekristalliseerde intelligentie Lexicale kennis en taalontwikkeling 4 5 Begrippen en Aanwijzingen CELF4 9 Tekstbegrip CELF4 2 Luisteren 16 Schoolpsychologencongres 2017 Luisteren Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Reeksen Opsommen CELF4 Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Zinnen Herhalen CELF4 Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Gv Visuele Blokpatronen WISC III Glr Langetermijn- AU geheugen Snel Benoemen (Tijd) CELF4 13 Woordvinding Letters Benoemen Woordvinding 10 DST 6 6 3 Woordenschat DST 3 Woordvloeiendheid AU 6 Plaatjes Benoemen DST Woordvinding informatieverwerking Onvolledige Tekeningen WISC III Algemene kennis Woordstructuur CELF4 Cijfers Herhalen CELF4 Visuele voorstelling Zinnen Formuleren CELF4 AU geheugen Categorieën SON-R 6 – 40 Gsm Kortetermijn- Gs Verwerkings- AU snelheid 12 7 Flexibiliteit visual closure (&Gc) Ga Auditieve AU Fonologisch Bewustzijn Fonologisch coderen: analyse en synthese 11 informatieverwerking Substitutie WISC III 1 Symbolen Vergelijken WISC III 3 Prestatiesnelheid Perceptuele snelheid en prestatiesnelheid CROSSBATTERIJ BENADERING (2) Gf Vloeiende AU intelligentie 13 Inductie Analogieën SON-R 6 – 40 Inductie Gq Kwantitatieve 16 AU kennis Rekenen WISC III Wiskundige prestaties 12 Gc AU Gekristalliseerde intelligentie Lexicale kennis en taalontwikkeling 4 5 Begrippen en Aanwijzingen CELF4 9 Tekstbegrip CELF4 2 Luisteren 17 Schoolpsychologencongres 2017 Luisteren Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Reeksen Opsommen CELF4 Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Zinnen Herhalen CELF4 Geheugenspan & capaciteit werkgeheugen Gv Visuele Blokpatronen WISC III Glr Langetermijn- AU geheugen Snel Benoemen (Tijd) CELF4 13 Woordvinding Letters Benoemen Woordvinding 10 DST 6 6 3 Woordenschat DST 3 Woordvloeiendheid AU 6 Plaatjes Benoemen DST Woordvinding informatieverwerking Onvolledige Tekeningen WISC III Algemene kennis Woordstructuur CELF4 Cijfers Herhalen CELF4 Visuele voorstelling Zinnen Formuleren CELF4 AU geheugen Categorieën SON-R 6 – 40 Gsm Kortetermijn- Gs Verwerkings- AU snelheid 12 7 Flexibiliteit visual closure (&Gc) Ga Auditieve AU Fonologisch Bewustzijn Fonologisch coderen: analyse en synthese 11 informatieverwerking Substitutie WISC III 1 Symbolen Vergelijken WISC III 3 Prestatiesnelheid Perceptuele snelheid en prestatiesnelheid www.thomasmore.be/ psychodiagnostisch-centrum/ chc-platform-0 18 Schoolpsychologencongres 2017 MEERWAARDE CHC: LINK TUSSEN COGNITIEVE EN SCHOOLSE VAARDIGHEDEN Gf Gc Gsm Aanvankelijk lezen Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Technisch lezen Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Algemene kennis Begrijpend lezen Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Algemene kennis Gsm Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Algemene kennis Gsm Inductie Deductie Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Algemene kennis Gsm Gf Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Gsm Gf Gc Taalontwikkeling Lexicale kennis Luisteren Algemene kennis Gsm Inductie Deductie Spelling Schrijfvaardi gheid Technisch rekenen 19 Inzichtelijk rekenen Gv Ga Glr Gs Gsm Fonologisch coderen Woordvinding Associatief geheugen Perceptuele snelheid Gsm Fonologisch coderen Woordvinding Associatief geheugen Perceptuele snelheid Woordvinding Geheugen betekenisvolle gehelen Perceptuele snelheid Fonologisch coderen Perceptuele snelheid ? Fonologisch coderen ? Gs Perceptuele snelheid ? Gs Perceptuele snelheid ? INTEGRATIE- EN AANBEVELINGSFASE www.thomasmore.be/ psychodiagnostisch-centrum/ chc-platform-0 Glr Interventies Instructie ALGEMEEN ALGEMEEN Verminder belasting van Gsm Aanbieden leerstof: Leerstof betekenisvol maken, koppelen aan voorkennis en inzichtelijk maken Te bereiken doelen expliciteren en concretiseren leren door te doen: ‘active learning’** nieuwe leerstof doseren leerstof multimodaal aanbieden voldoende tijd even voor verwerking leerstof voldoende tijd besteden aan automatisering Voldoende monitoring en toetsen Geheugenstrategieën: Metamemory stimuleren Gebruik geheugenstrategieën aanleren, demonstreren en bekrachtigen herhalen clusteren aan voorkennis koppelen self-testing visualiseren en verbaliseren combineren visuele ezelsbruggetjes, sleutelwoorden, locus, acronieme Tijdsdruk beperken 20 Differentiatie - compensatie – dispensatie Verminder de belasting van Gsm Aanbieden leerstof: meer tijd en begeleiding, ev. verlengde instructie en preteaching Studiemethode en zelfcontrole Voldoende monitoring en toetsen Directe feedback Begrip hebben voor variabele fouten door minder kwaliteitsvolle opslag in het geheugen ‘Prompts & cues’ aanbieden als hulp Geheugenstrategieën: Metamemory bevragen en ondersteunen Motiveren om geheugenstrategieën toe te passen en expliciet opvolgen ‘overlearning’*: = blijven oefenen na bereiken van beheersing automatisering SIP-methode: systematisch inprenten (3 doosjes:goed gekend > wekelijks, + gekend > om de 2 dagen, onvoldoende> dagelijks) Inoefenen op computer met zelfcorrectie – positief effect spelelement en beloning (punten winnen) ‘Distributed Practice’: 3x leren met 10 minuten tussentijdse activiteit, bv. sport Oproepen informatie niet te snel opgeven Belangrijke leerstof regelmatig herhalen Tijdsdruk en stress beperken: Meer tijd geven, voldoende starttijd geven Kortere opdrachten geven Pauzes inlassen Rekening houden met trage en wisselende reactietijden Onthoudkaarten laten gebruiken
