Behandeling van oorsuizen via een elektronisch oorimplantaat

Tinnitus
prof.dr.paul van de heyning
Universitaire Multidisciplinaire Tinnitus Kliniek
Tinnitus Reasearch Initiative
Univ Multidisciplinaire Eenheid Neuromodulatie
BRAI²N
Univ. Dienst Neus- Keel- Oorziekten en Hoofd- hals heelkunde
Revalidatiecentrum voor Communicatiestoornissen
Universitair Ziekenhuis Antwerpen
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Wat is oorsuizen?
Geluid dat je hoort, maar niet door de omgeving
=tinnitus: symptoom
geen diagnose, geen ziekte
signaalfunctie
vele redenen: diagnose stellen!
geen liedjes of stemmen
toch geluidsensatie (lage trilling)
Gebrom
Gesuis
Gefluit
Gesis
Gepiep
Meerdere klanken
Wisselend
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
[email protected]
Wat nu?
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
U is niet alleen met een gehoorprobleem!
Oorsuizen
10% van de bevolking
40% slaapstoornissen
20% depressie
Patiënt hoofdklacht oorsuizen
60/40 man – vrouw
60% éénzijdig
50% 40-60 jarigen
30% belangrijke vermindering van levenskwaliteit
35% luid tot zeer luid (VAS 7-10)
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
[email protected]
Wat nu?
Tinnitus: from cochlear to cortical
Main Patient complaint
Noise or sound?
Anamnesis
Listening to the patient
Tinnitus
Objective or
Subjective
Objective Tinnitus
Assessment source
of sound
Limbic
influence
Subjective Tinnitus
Physiological tinnitus
Cochlear type
Phantom type
CANS disorder
Somatic type
P.Van de Heyning et al. B-ENT 2007;3, Suppl 7:3-10
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Objectief Oorsuizen
Pulserend oorsuizen
normaal werkend gehoormechanisme
lichaamsgeluiden
Vaatgeruisen
arterieel
verhoogde stroming
veneus
intracraniële overdruk
Spiergeluiden
Halswervels
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
Klinische toepassing
van gegevens van
neurowetenschappen
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
[email protected]
Wat nu?
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
[email protected]
Wat nu?
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
gehoortesten
Geluid dat ons oor bereikt
• geeft directe gehoorsensatie
•Sterke tonotopiciteit
•Synchronisatie – 40Hz
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
gehoortesten + testen van levenskwalitiet
-
Geluid dat ons oor bereikt
• geeft directe gehoorsensatie
• zorgt voor reactie
• leidt tot emotionele sensatie
• zorgt voor onderdrukking
spontane hersenactiviteit
(anders oorsuizen of
hyper- acousis)
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
Meeste personen ervaren
oorsuizen binnen enkele
minuten in een volledige
geluidsdichte kamer!
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
invloeden buiten het gehoorsysteem
Fysiologie
Afferente input tussen
Cervicale receptoren
Nucl Cochl dorsalis
Toegenomen spierspanning
In hoofd-hals gebied
-knarsen en kaakklemmen
-whiplash
Klinisch experiment
C2 sensorische stimulatie
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
invloeden buiten het gehoorsysteem
functiestoornis van het gehoormechanisme
binnenoor model
aspirine, plots lawaaitrauma
Protectieve farmaca
Hyperbare zuurstof
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
invloeden buiten het gehoorsysteem
functiestoornis van het gehoormechanisme
binnenoor model
aspirine, plots lawaaitrauma
neurovasculair conflict video
Acousticus neurinoom
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
invloeden buiten het gehoorsysteem
functiestoornis van het gehoormechanisme
binnenoor model
aspirine, plots lawaaitrauma
neurofysiologisch model
Jastreboeff
angst
depressie
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe ontstaat oorsuizen
Continu oorsuizen
fysiologisch = normaal
invloeden buiten het gehoorsysteem
functiestoornis van het gehoormechanisme
binnenoor model
aspirine, plots lawaaitrauma
neurofysiologisch model
Jastreboeff
geluidsfantoom model na wegvallen gehoor
Moller AG
[email protected]
Behandeling van oorsuizen via een
elektronisch oorimplantaat
Geluid dat ons oor bereikt
• geeft directe gehoorsensatie
• leidt tot emotionele sensatie
• zorgt voor onderdrukking
spontane hersenactiviteit
Wegvallen van het binnenoor
x
• optreden van doofheid
• overactiviteit zenuwstelsel
Gelijkaardig aan
• oorsuizen als gevolg
fantoompijn
• angst/depressie
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe erg is het oorsuizen
Medisch oorzakelijke diagnose
Middenoor
Binnenoor
Nervus acousticus
CNS
Aspecten
spierspanning
depressie
Luidheidsbepalingen: psychoacoustisch
VAS
Levenskwaliteit
[email protected]
Beeldvorming in otologie
Middenoor
ossiculaire fixatie-luxatie
chronische otitis media
cholesteatoom
schedelbasisprocessen
Binnenoor
labyrinthitis ossificans
dehiscent SCC
N VIII
brughoektumor
neurovasculair conflict
Hersenstam
Auditieve Cortex
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe erg is het oorsuizen
Mate van hinder
Luidheidsbepalingen:
VAS: 0 geen hinder – 10 maximaal indenkbare luidheid
luidst en gemiddeld
Psychoacoustisch: vergelijken of beïnvloeden door extern geluid
Impact of Levenskwaliteit: gevalideerde vragenlijsten
THI tinnitus handicap inventaris
TQ tinnitus questionnaire
TFI tinnitus functional index
Hyperacusis
[email protected]
Visual Analogue Scales (VAS)
1. Loudness of worst tinnitus (VAS-W)
0
100
2. Loudness of mean tinnitus (VAS-M)
0
100
3. Tinnitus annoyance (VAS-A)
0
100
27
Hyperacusis Questionnaire
0.826
attention
0.852
social
0.967
0.820
emotional
hearing /
hyperacusis
0.449
hearing disorders
VAS worst loudness
0.868
Tinnitus Questionnaire
0.811
VAS mean loudness
VAS annoyance
% time aware of tinnitus
0.794
0.847
0.851
perception
quality of life
intrusiveness
0.627
sleeping disorders
0.530
0.679
BDI - II
0.658
0.440
somatisation
0.747
TINNITUS
% time annoyed by tinnitus
emotional / cognitive
0.620
0.614
pitch
0.753
dBSL
0.758
dBHL
loudness
28
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe van het oorsuizen af te geraken?
Verwijderen van de oorzaak
Beheersen van beïnvloedende feiten
Tip
Blootstelling aan
hevig geluid moet
men vermijden
Realistische verwachtingen hebben
Counselling
Essentieel!
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe van het oorsuizen af te geraken?
Verwijderen van de oorzaak
Beheersen van beïnvloedende feiten
Tip
Blootstelling aan
hevig geluid moet
men vermijden
Realistische verwachtingen hebben
Geen aandacht schenken aan het oorsuizen
Vermijden stille omgeving; voorzien van geluid
o.a. hoorappareillering
Tinnitus retraining therapie
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Hoe van het oorsuizen af te geraken?
Verwijderen van de oorzaak
Beheersen van beïnvloedende feiten
Tip
Blootstelling aan
hevig geluid moet
men vermijden
Realistische verwachtingen hebben
Geen aandacht schenken aan het oorsuizen
Vermijden stille omgeving; voorzien van geluid
Medicatie
Electrische stimulatie
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Oorsuizen
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Hoe erg?
Hoe er vanaf te geraken
Wat nu?
[email protected]
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Behandeling van oorsuizen via een
elektronisch oorimplantaat
1.9mm
medium
20.9 mm
Extra dunne atraumatische
electrodes
Medel cochleair implant
Tinnitus
from cochlear to cortical
The analysis
Elgoyhen 2012, Tinnitus: network pathophysiology-
Activation of the auditory cortex is not sufficient to
realize an auditory percept
Fronto-parietal control network
PosteriorCingulate Cortex
Precuneus
Cortico-thalamic connections
Stimulus indepe
Stimulus depend
Laureys et al. 2005 Awareness network
Wakefulness network: pons – post mesencephalon
Tinnitus: cortical and subcortical source
differences of resting state EEG
Example
MJ
Rightsided pure tone
LORETA 40 Hz
LORETA ICA (16)
qEEG
Pasqual y Marques
Kropotov
Congedo
MEG
Weiszz
Hartman
40 Hz
ICA 16
tDCS (N = 543)
Gamma increase under anode (right)
Gamma decrease under cathode (left)
7
6,5
6
5,5
5
Visual Analogue Scale
Stress
Visual Analogue Scale
Intensiteit
Contr -R
7
6,5
6
5,5
5
Vanneste 2011
-L
pre
post
pre
post
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
mean tinnitus suppression related to tinnitus duration
mean tinnitus suppression in %
Hoe van het oor
suizen af te geraken?
Neuromodulatie
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1-2 years
3-4 years
4-8 years
> 8 years
fMRI functionele
Transcraniële magnetische
magnetische resonantie
stimulatie
Activation of the auditory cortex is not sufficient to
realize an auditory percept
Laureys et al. 2003
suizen>niet alleen>is>niet is>horen>meer>ontstaat>erg?>vanaf>nu
Wat nu met het oorsuizen?
Wat is oorsuizen?
U is niet alleen met een gehoorsprobleem!
Het geluid dat er is
Het geluid dat er niet is
waarom horen wij?
uw oor zorgt voor meer dan horen alleen
hoe onstaat oorsuizen
Diagnose
Hoe erg?
Bespreking
Hoe er vanaf te geraken
Negeren
Wat nu?
Muziek
Nieuwe ontwikkelingen
[email protected]