Schooljaarverslag (SJV) 2015-2016 Naam school Adres Postcode Plaats Telefoon R.K.Bonifatiusschool Kapelweg 15 9561GA TerApel 0599581890 Brinnummer E-mail Website Directeur Bevoegd gezag Datum vaststelling Handtekening directeur Handtekening MR 1 03SL [email protected] www.bonifatiusschool.nl R. van der Velde J van Meeckeren Inhoud Schooljaarverslag 1 Kengetallen 1.1 1.2 1.3 Leerlingen Personeel Opbrengsten 2 Evaluatie schooljaar 2.1 Evaluatie Schooljaarplan 2.2 Overige opmerkingen 3 Bevindingen Belanghebbenden en betrokkenen 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Bevindingen inspectie Waardering personeel Waardering ouders Waardering leerlingen Onderzoeksbevindingen Gegevens teldatum - Ontwikkeling – Prognose Aantal – Scholing – Ziekteverzuim 1.3.1 Eindopbrengsten 1.3.2 Tussenopbrengsten 1.3.3 Opbrengsten door- en uitstroom Domein 1: Zorg voor Kwaliteit Domein 2: Onderwijs & Leren Domein 3: Zorg & Begeleiding Domein 4: Management & Organisatie Domein 5: Persoonlijke ontwikkelingen en teamontwikkeling Uitkomsten Kwaliteitsonderzoek – Themaonderzoek – etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/RI&E/etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/ouderpanel/etc. Uitkomsten tevredenheidonderzoek/enquête/gesprekken met leerlingen/etc. Uitkomsten visitatie/audit/schoolzelfevaluatie/etc. 2 Kwaliteitscriteria 1 Verantwoording Dit schooljaarverslag is een verantwoordingsdocument dat past bij de opdracht tot meervoudig publieke verantwoording, zowel horizontaal (aan de schoolomgeving) als verticaal (bevoegd gezag, overheid/inspectie). 2 Evaluatie Voor team en directie vormt het schooljaarverslag een evaluatieve terugblik op het afgelopen schooljaar: welke resultaten hebben we behaald en wat betekent dat voor onze beleidsvoornemens voor het nieuwe schooljaar. 3 Analyse en actiepunten In elk hoofdstuk zoeken we naar trends, analyseren we gegevens, trekken we conclusies en formuleren we actiepunten voor het nieuwe schooljaar. 4 Kwaliteitscyclus Dit schooljaarverslag maakt deel uit van de kwaliteitscyclus: Schoolplan - Schooljaarplan - Schooljaarverslag. 3 Hoofdstuk 1: Kengetallen 1.1 Kengetallen leerlingen jaar 01-10-2013 01-10-2014 01-10-2015 aantal 126 114 100 0,0 112 110 87 0,3 11 10 10 Gegevens laatste teldatum landen van herkomst Landen van herkomst Irak Nicaragua Libanon Totaal Schatting overzicht opbouw leerlingenaantallen per leerjaar Leerjaar 1 2 Aantal ll. eind 13-14 10 11 Aantal ll. start 14-15 14 12 Prognose leerlingaantal Jaar 2014 2015 Aantal 116 108 *Op basis van gemeentelijke prognose (indien beschikbaar) 1,2 3 3 3 %weging 11,1 11,0 12,0 Aantal leerlingen 1 2 1 3 3 10 9 4 11 13 2016 100 4 5 12 10 6 22 11 2017 105 7 25 10 8 25 24 Totaal 126 103 2018 106 Aantal leerlingen met een eigen leerlijn Leerjaar 1 Rekenen Spelling Technisch lezen Begrijpend lezen Aantal leerlingen met een LGF (Rugzak) Categorie 1 Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Aantal leerlingen met diagnose Aspect Dyslexie Dyscalculie ADHD/PDDNOS Autisme 1 2 3 4 5 6 7 8 1 1 1 1 Totaal 1 1 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Totaal 1 1 Totaal 6 0 6 2 2 3 4 1 1 5 1 6 1 7 1 8 3 1 1 1 2 1 Analyse / trends We zien een terugloop van het aantal rugzakleerlingen. De rugzakleerlingen nemen af i.v.m. passend onderwijs. We zien een stijging van het aantal dyslectische kinderen. We hebben een terugloop in het leerlingenaantal gezien. De groep schoolverlaters was groter dan de instromende groep. Conclusies en consequenties voor ons beleid: De instroom vanuit de peuters komt nu op gang. Schooljaar 2015-2016 starten we met een groep van 14 peuters en in januari zitten we helemaal vol (16 kinderen). Komend schooljaar wille n we de school beter profileren. O.a. door de website aan te pakken en een facebookpagina aan te maken. Daarnaast willen we de pers benaderen waar mogelijk en folders bij het consultatiebureau neerleggen. 5 1.2 Kengetallen personeel Functie Directie IB / zorg Leerkr. OOP Totaal wtf 0,4153 0,3879 4,0397 n.v.t. 4,8429 Overzicht relevante Teamscholing / begeleiding 2015 – 2016 Onderwerp / thema teamscholing KIVA Math Identiteit Coöperatieve werkvormen Overzicht relevante individuele scholing / begeleiding 2015 - 2016 Onderwerp/thema individuele scholing Beeldcoaching DORR onderwijs Overzicht ziekteverzuim Gegevens ziekteverzuim onderwijzend personeel Percentage ziekteverzuim eigen school Landelijk gemiddelde percentage ziekteverzuim PO *) *) Gegevens MaetisArdyn Organisatie Freek Velthausz Exova Will van den Broek OinO Naam M. Teuben C. Kraan 2013-2014 0,4 6,7 Organisatie Freek Velthausz DORR 2014-2015 0,6 6,6 6 2015-2016 6,1 6,6 Overzicht personele ontwikkeling Overzicht relevante personele ontwikkelingen 2015-2016 Op de Bonifatiusschool is het percentage ziekteverzuim onder het landelijk gemiddelde. Echter door het langdurig ziek zijn van 1 van de leerkrachten wel veel hoger dan de afgelopen jaren. De teamscholingen waren gericht op math, Zien, KiVa en coöperatieve werkvormen. De scholingen waren van toegevoegde waarde voor het onderwijs op de Bonifatiusschool. Ze dragen bij aan activerende lessen, een gevoel van eigenaarschap en verantwoordelijkheid voor eigen leren. Er wordt van leerkrachten en leerlingen een onderzoekende houding gevraagd. Conclusies en consequenties voor ons beleid: Persoonlijke en teamontwikkeling blijven stimuleren en voortzetten. Borgen van het geleerde en alles wat nieuw wordt aangeboden is een voorwaarde. We willen blijven inzetten op persoonlijke ontwikkeling. We gaan aan de slag met beeldcoaching en collegiale consultatie. 7 1.3 Opbrengsten 15-16 Hieronder vindt u een totaaloverzicht van de resultaten voor de eindopbrengsten, de tussenopbrengsten en de opbrengsten voor door- en uitstroom van onze school. Voor uitgebreide analyses per onderdeel verwijzen wij naar de trendanalyse van de afzonderlijke toetsen. 1.3.1 Eindopbrengsten Inspectiekaart Eindtoets School Weergave RKB Bonifatiusschool (03SL) Uitslag Eindtoets t.o.v. inspectienorm 2013 / 2014 2014 / 2015 2015 / 2016 Aantal deelnemende leerlingen 23 Aantal leerlingen in leerjaar 8 25 26 23 Aantal leerlingen op school 125 114 100 Aantal ongewogen leerlingen 111 101 88 Percentage gewogen leerlingen 11% 11% 12% Naam Eindtoets CITO Middentoetsen Route 8 Inspectienorm bij Eindtoetsgemiddelde Ongewogen Ongewogen Ongewogen Bovengrens inspectie 537,5 Overgangsjaar 211.0 Landelijk gemiddelde 535,5 M8 toetsen 203.0 Ondergrens inspectie 533,5 geanalyseerd 195.0 EINDTOETS 531,4 Voldoende 188.9 op of boven bovengrens (goed) op of boven landelijk gemiddelde (voldoende) ! op of boven de ondergrens (voldoende) onder de ondergrens (onvoldoende) 8 Analyse / trends Het resultaat van 188.9 ligt onder het gemiddelde van de schoolgroep. De ondergrens van de schoolgroep is 195.0. Het gemiddelde van de schoolgroep is 203.0. De bovengrens van de schoolgroep is 211.0. De score op de route 8 eindtoets is onvoldoende. Het schoolresultaat op de Route 8 eindtoets is niet conform de verwachtingen van de individuele leerlingen. De leerlingen hebben lager gescoord dan verwacht. De scores zijn lager dan het advies dat basisschool gegeven heeft voor het VO, gebaseerd op het leerlingvolgsysteem (plaatsingswijzer) en de pilot uitslagen van de AMN aansluiting toets. De scores van de AMN eindtoets volgen na de zomervakantie. Aan de hand daarvan kan ook weer een analyse gemaakt worden. Leesvaardigheid: Begrijpend lezen is over het algemeen zwak. Dit heeft er mede mee te maken dat kinderen onnauwkeurig lezen. Rekenen totaal: De basisvaardigheden rekenen van groep 8 zijn zwak. Cijferen, tafelkennis en metriek stelsel vallen uit. Taalverzorging: Er zijn 19 van de 24 leerlingen die niveau 1F hebben behaald. Daarvan hebben ook 5 leerlingen het niveau 2F behaald. Het schoolresultaat op de Route 8 eindtoets is niet conform de verwachtingen van de individuele leerlingen. De leerlingen hebben lager gescoord dan verwacht. De scores zijn lager dan het advies dat basisschool gegeven heeft voor het VO, gebaseerd op het leerlingvolgsysteem (plaatsingswijzer) en de pilot uitslagen van de AMN aansluiting toets. De scores van de AMN eindtoets volgen na de zomervakantie. Aan de hand daarvan kan ook weer een analyse gemaakt worden. Met name de kinderen die meer capaciteiten hebben, hebben minder goed gescoord. De toets is adaptief, maar wordt wel heel moeilijk als kinderen meer aan kunnen. De lagere score heeft ook te maken met de werkhouding van de kinderen. Conclusies en consequenties voor ons beleid Protocol gepersonaliseerd leren hanteren. Daarin wordt gewerkt aan de volgende punten: - interactieve en activerende werkvormen hanteren in planmatig gegeven instructies; - minimale klassikale frontale instructies (max. 20 minuten); - daar waar nodig worden vaste looproutes gehanteerd; - blokjes en stoplicht worden ingezet als hulpmiddel; - kinderen zitten standaard in groepjes; - er worden waar mogelijk flexibele werkplekken gehanteerd; - kinderen die geen instructie meer nodig hebben, krijgen de gelegenheid om zelf tot een oplossing te komen; - instructies worden minimaal gegeven, insteek is om coöperatieve werkvormen in te zetten bij leeractiviteiten t.b.v. het gezamenlijke en individuele leerproces; - werken vanuit analyses van de resultaten op toetsen; - leer-, voortgangs- en resultaatgesprekken voeren met individuele leerlingen; - samen met een leerling een doelgericht plan van aanpak formuleren (leergesprek); - de uit het plan van aanpak voortvloeiende leeractiviteiten organiseren; 9 - het proces en de resultaten van de plannen van aanpak monitoren; een positieve houding ten aanzien van de ouders/ leerlingen; bewust zijn van eigen leerkrachtgedrag en werkt hier ook aan (POP C007); structuur aan brengen in de klas en opbrengstgericht werken; gezamenlijke leerling- / oudergesprekken aan de hand van de plannen van aanpak voeren; er worden klassenvergaderingen gehouden. De kinderen praten met elkaar over diverse zaken die met de groep en met school te maken hebben 1.3.2 Tussenopbrengsten en eindopbrengsten Spelling 10 Rekenen-Wiskunde Technisch lezen (DMT) Begrijpend lezen 11 Woordenschat 12 Samenvatting analyse en conclusies: Spelling: Samengestelde woorden, woorden met –d, woorden met de kattenregel, woorden met de apenregel De leerlingen vallen uit bij het herkennen van het foute woord. Ze vinden het lastig om binnen de vraagstelling verschillende spellingsregels te herkennen en toe te passen, met name bij onbekende/nieuwe woorden. De kinderen beheersen de spellingsregels niet optimaal. Hierdoor kunnen ze ook niet goed toepassen en worden er veel fouten gemaakt. Rekenen- wiskunde: De complexere toepassingen worden niet regelmatig binnen Math aangeboden middels werkbladen/contextsommen. Ook is de basiskennis binnen de onderdelen meetkunde, meten en metriek stelsel onvoldoende. De leerlingen hebben behoefte aan het oefenen van sommen in een rijke leeromgeving met concrete materialen en rijke contexten, waarin de sommen toegepast moeten worden, aandacht is voor sommen met kommagetallen, getallenlijn, getalstructuren en waardebepalingen. Voor het inoefenen van deze sommen gaan we gebruik maken van de kopieerbladen uit Aandacht voor rekenen. Technisch lezen: Ze zijn onzeker over de woorden die ze lezen en nemen te veel tijd ervoor Sommige woorden worden nog gehakt en geplakt hierdoor gaat het leestempo aanzienlijk omlaag. Tempo ligt over het algemeen te laag. Woordenschat: Groep 3 is stil blijven staan. Groep 4, 6 en 7 onder de norm. Groep 4 en 7 gedaald. Consequenties voor ons beleid: Spelling: Terugpakken op de voorgaande leerstof en remediering geven bij spellingsregels die essentieel zijn. Extra aanbod van spellingsregels en nieuwe spellingsregels herhalen. Meer inoefening van de spellingsregels waar de gehele groep op uitvalt/ minder op presteert middels creatieve werkvormen, Bloon. Meer inzetten op het inoefenen van woorden die aanbod komen binnen VLL met behulp van Bloon en categorielijsten met woorden. Volgend jaar in groep 4 gaan wij spellingscategorieën in Bloon zetten. Ook groep 3 gaan wij vroegtijdig Bloonlijsten aanbieden . Rekenen- wiskunde: Leerlingen binnen de kaders keuze laten over wat nog te oefenen. Meer aangeven wat nog moeilijk blijkt en leerlingen hier meer/beter in sturen. Inzetten op basiskennis, automatiseren, klokkijken, inzicht in getallen/getalstructuur en leren rekensommen te lezen. Groep 3 komend schooljaar werken in domeinen. Dus als groep 4 met geld werkt, werkt groep 3 ook met geld. Map aandacht voor rekenen aanschaffen voor groep 8. Cijferend rekenen (+, -, x, :) als apart onderdeel aan bod laten komen. Verwerking in een apart schrift. Splitsdiploma voor groep 3. Groep 4 tafeldiploma, liefst 1 t/m 10. Wel goed in acht houden welke kinderen het niet aan kunnen en hier rekening mee houden. In groep 5 analoog en digitaal kunnen klok kijken. In groep 6 contextsommen m.b.t. klokkijken kunnen uitvoeren. 13 Technisch lezen: In groep 3 veilig en vlot boekjes mee naar huis. We gaan in groep 4 inzetten op tempo lezen en maken hierbij gebruik van Luc Koning en voor, koor, door, lezen. Luc Koning: Op maandag, dinsdag en woensdag inoefening op school (voor koor door). Op woensdag gaan de bladen mee naar huis. Ook zullen we meer aandacht besteden aan het lezen op tijd zodat de leerlingen hier meer bekend mee zijn. Duo-lezen, leesplezier vergroten middels tijdschriften, informatieboekjes, projecten. Woordenschat: Past de toets nog bij onze school? Toets geeft wel mooi beeld van de groep. Niemand biedt woorden van tevoren aan. Marcha zoekt uit in hoeverre afname van woordenschat verplicht is. Indien niet verplicht nemen we de toets wel af enkel voor ons zelf. Wel heel goed woordenschat aan blijven bieden. 1.3.3. Sociale competenties Naam toets: Zien! Groep 8 2013 – 2014 2014 – 2015 2015 – 2016 Welbevinden en betrokkenheid (leer- en leefklimaat) 0% 1% 2% 5 competentieschelen 0% 0% 4% Samenvatting analyse en conclusies: Het programma KiVa wordt preventief ingezet. Dit draagt bij aan een positieve groepsvorming. Er is een curatieve aanpak in de vorm van groepsgesprekken, steungroepsaanpak en/of herstelaanpak met een duidelijk stappenplan om pesten op te lossen. Twee keer per jaar wordt een meting uitgezet om eventueel pestgedrag inzichtelijk te maken. De leerlingen vullen vragen in over welbevinden, veiligheid en groepsvorming. Dit komt in de groepsnotitie terug. Ook worden leider en verdedigers in kaart gebracht, zodat dit in de praktijk weer gebruikt kan worden. De meting is nu ingezet voor groep 4 t/m 8. Zien wordt één keer per jaar ingevuld door de leerkracht. In de onderbouw wordt ZIEN twee keer per jaar ingevuld. Consequenties voor ons beleid: Ingezette aanpak voortzetten. 14 1.3.3 Opbrengsten door- en uitstroom 13-14 14-15 15-16 5 4 2 % leerlingen dat op 1 oktober 12 jaar of ouder is (indicatie max. 5%) Gegevens te vinden in ParnasSys: overzichten -> leerlingadministratie -> tellingen -> leerlingenaantallen leeftijdscategorie -> 01-10-13 Percentage leerlingen dat na 3 jaar VO functioneert volgens advies (indicatie inspectie: na 3 jaar maximaal 25% op- of afgestroomd) 5,6% 6% 3% -- -- Doorstroom 13-14 14-15 15-16 20.0% 0% 20.0% 0% 23,1% 0% Onderdeel Aantal leerlingen met een eigen leerlijn dat tussendoelen haalde -- Indicatie inspectie: Percentage zittenblijvers in groep 1-2: maximaal 12% Percentage zittenblijvers in groep 3 t/m 8: maximaal 3% Percentage zittenblijvers in groep 1-2 (indicatie inspectie: maximaal 12%) Percentage zittenblijvers in groep 3-8 (norm inspectie: maximaal 3%) Doorstroom Weergave Aantal gedoubleerde leerlingen en leerlingen met verlengde schoolloopbaan Doublure % 2014 / 2015 2013 / 2014 1 van 106 0,9% 2012 / 2013 6 van 139 4,3% Verlengde schoolloopbaan 3 van 13 % 23,1% 2 van 10 20,0% 15 Samenvatting analyse en conclusies: We hebben het ontwikkelingsperspectief voor leerlingen met een eigen leerlijn scherper en concreter weggezet. Er wordt meer aandacht besteed aan leerrendementsverwachting, de doelen zijn concreet en er wordt maandelijks geëvalueerd. Er is te weinig informatie van het VO beschikbaar om te beoordelen welk percentage na 3 jaar in het VO functioneert volgens advies. Niet alle scholen voor VO sturen deze gegevens toe. Van de leerlingen waar we wel de gegevens van ontvangen, wordt het functioneren bijgehouden. Het percentage zittenblijvers is met name in de kleuterbouw groot. Er zijn veel kleuters later ingestroomd en zijn sociaal emotioneel nog te jong voor groep 2. Ook de wisseling van leerkrachten heeft hier een bijdrage in gehad. Consequenties voor ons beleid: Er wordt gewerkt met het overgangsprotocol groep 1-2, groep 2-3 en groep 3-8. Deze protocollen komen jaarlijks terug op een teamvergadering. Wanneer er sprake is van een mogelijke doublure wordt dit besproken in het hele team tijdens een leerlingbespreking. Ouders worden tijdig ingelicht. Wanneer de beslissing wordt genomen dat een leerling doubleert wordt er door de leerkrachten een verantwoording op papier gezet. Dit beleid blijven wij volgen. De bovenbouw leerkrachten en de MIB’er gaan volgend schooljaar de cursus passende perspectieven volgen. Passende perspectieven is een uitwerking van de referentieniveaus taal en rekenen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Voor leerlingen die, ondanks de inspanningen van de school, het fundamentele niveau 1F (op onderdelen) niet halen. Dit om nog beter aan te sluiten bij leerlingen met een eigen leerlijn 16 Hoofdstuk 2: Evaluatie Schooljaar 2015 - 2016 2.1 Evaluatie Schooljaarplan Domein 1. Zorg voor kwaliteit Acties Schoolondernemingsplan 1 3 Leergesprekken/klassenvergaderingen reflectie en analyses op verschillende niveaus Gewenst resultaat Als er een nieuw schoolondernemingsplan is gerealiseerd (2015-2019). Als het team analyses maken kunnen, kunnen reflecteren op eigen handelen, leergesprekken en klassenvergaderingen doelmatig in kunnen zetten. Evaluatie einde schooljaar Gerealiseerd vervolgacties Ieder schooljaar schooljaarplan opstellen. Analyseren en reflexteren naar eigen handelen uitbouwen. Borgen en evalueren leergesprekken en klassenvergaderingen. Onder begeleiding van Hanneke van exova zijn de collega’s gestart met het maken van analyses op het gebied van rekenen. Dit gaan we volgend schooljaar uitbreiden naar andere vakgebieden. Leergesprekken worden in groep 5 t/m 8 structureel gevoerd. Komend schooljaar willen we uitbreiden naar groep 4. Klassenvergaderingen is blijven liggen, dit wordt komend schooljaar opgepakt. Domein 2. Onderwijs en leren Acties Lesrooster 1 2 Dagtaak/week-taak in combinatie met het werken in de combinatieklas Gewenst resultaat - Implementeren nieuw lesrooster. Zelfstandig werken en het werken in circuitvorm (Math) is in dit rooster opgenomen. - Als er een doorgaande lijn is met betrekking tot het format van de dag- / weektaak. Als de dag- / weektaak structureel wordt ingezet. - 17 Evaluatie einde schooljaar Nieuw lesrooster waarin zorg wordt weggezet is gerealiseerd. Er is een aanzet gemaakt tot het maken van een rooster voor zelfstandig werken met Math. Dit is gerealiseerd vervolgacties Het lesrooster is nog steeds niet naar tevredenheid van het team. Komend schooljaar gaan we hier verder mee. We blijven aanscherpen waar mogelijk. n.v.t. - Een goed hanteerbare weektaak voor het werken in de combinatieklas opstellen 4 Schoolleerlingen- raad opstellen - Er een schoolleerlingenraad is opgezet. Hiervoor is een aanzet gemaakt. 5 Implementeren Math in de school. - In alle groepen wordt gewerkt met Math. Groepen 5 t/m 8 gerealiseerd Domein 3. Zorg & Begeleiding Acties Protocol ERWD 1 2 Invullen door leerlingen van het instrument Zien (sociaal- emotioneel) en het opstellen van hulpplannen Domein 4. Management en Organisatie Acties Analyseren RI&E en actiepunten 1 uitvoeren 2 Communicatie-beleidsplan opstellen Gewenst resultaat De leerkrachten kennen het protocol en kunnen hier naar handelen. Leerlingen en leerkrachten vullen Zien in (vragenlijst sociaal-emotionele ontwikkeling) indien nodig worden hulpplannen opgesteld . Gewenst resultaat - Actiepunten zijn geanalyseerd. - Er wordt een verbeterplan opgesteld n.a.v. de uitkomsten RI&E Als er een communicatiebeleidsplan is, die zowel de interne als de externe communicatie omvat. Domein 5. Persoonlijke Ontwikkeling / Teamontwikkeling (scholing en begeleiding) Acties Gewenst resultaat Scholing Math Alle leerkrachten volgende de training 1 Math. 2 BHV Aanmelden voor de herhalingslessen. 3 Flitsbezoeken Aanmelden voor scholing 18 Verder uitbouwen in het volgende schooljaar Volgend schooljaar uitbouw naar de groepen 3 en 4 Evaluatie einde schooljaar De leerkrachten zijn geïnformeerd en kunnen het protocol inzetten bij hun handelen. Het invullen van zien is gerealiseerd. Het opstellen van hulpplannen blijft punt van aandacht, aangezien niet elke leerkracht dit heeft moeten inzetten/invullen vervolgacties Evalueren en borgen. Evaluatie einde schooljaar Actiepunten zijn volgens verbeterplan aangepakt. vervolgacties Nieuwe RI&E invullen in 2017 (voor zomervakantie!) Opstellen van het Communicatie beleidsplan is nog in ontwikkeling Communicatieplan afronden, zodra social scools is ingevoerd (digitaal communicatieplatform) Evaluatie einde schooljaar Alle leerkrachten hebben de trainig gevolgd. Daarnaast heeft er een schoolbezoek plaatsgevonden. Bij alle leerkrachten die met Math werken hebben klassenbezoek plaatsgevonden met evaluatiegesprekken De leerkrachten hebben deelgenomen aan de herhalingslessen. Is nog niet gerealiseerd vervolgacties Vervolgscholing/ klassenbezoeken in 2015-2016 Evalueren en borgen van het opstellen van groepsplannen sociaal em. ontwikkeling. Inzet IB. Ieder jaar herhalen. Oppakken in het schooljaar 2015-2016 19