Seksueel Overdraagbare Aandoeningen

Seksueel
Overdraagbare
Aandoeningen
Algemeen
• Jaarlijks ruim 100.000
• Tot 25 jr. : 1 op 10 besmet
• Overgedragen via: sperma, bloed,
vaginaal vocht
• Laatste jaren toename aantal
artsenbezoeken voor soa’s
Aantallen (2005)
Soa
1. Chlamydia-infectie
2. Genitale wratten
3. Herpes genitalis
Aantal nieuwe infecties
60.000
25.000
12.000
4. Gonorroe
5. Hepatitis B
6. Syfilis
6.000
2.000
750
7. Hiv-infectie
700
Overige soa’s
Totaal
3.000
109.450
Klachten
• Afscheiding of pus uit penis, vagina of anus
• Pijn bij het plassen
• Zweertjes, wratjes, blaasjes op penis,
schaamlippen, anus of mond
• Jeuk bij geslachtsdelen / anus
• Gezwollen klieren in de liezen
• Pijn in één of beide (bij-)ballen
• Pijn in de onderbuik
• Pijn bij het vrijen
• Onregelmatig of abnormaal bloedverlies
Syfilis
Gonorroe (= druiper)
Genitale wratten
Herpes genitalis
Chlamydia
 Veroorzaakt door een bacterie: Chlamydia
trachomatis
 Ontstekingen in slijmvliezen
geslachtsdelen
 Vaak ongemerkt besmet
Gevolgen chlamydia bij vrouwen
 Baarmoeder- en eileiderontstekingen →
verklevingen en littekenweefsel →
eileiders verstopt → onvruchtbaar
 Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
 Chronische buikpijn
 Ontstekingen in andere organen
Gevolgen chlamydia bij mannen
• Meestal minder ernstig
• Bijbalontsteking (heftige pijn)
• Onvruchtbaarheid (zeldzaam)
Symptomen
Hiv / aids
• Dringt bepaalde cellen (T-helpercellen)
binnen
• Helpercellen betrokken bij afweer → zorgt
voor aanmaak antistoffen
• Door virus: aanmaak van antistoffen stokt
• Vatbaar voor ziekten
Ziekteverloop
• Klachten van de luchtwegen
• Klachten van huid en slijmvliezen (bijv.
Kaposi’s sarcoom)
• Koorts, diarree en gewichtsverlies
• Klachten aan het zenuwstelsel (bijv.
hersenvliesontsteking)
• Klachten aan de ogen (cytomegalovirus)
• Non-hodgkin-lymfoom
Kaposi’s sarcoom
Behandeling
• Niet te genezen
• Behandelingen met hiv-remmers
Soa’s …….
• Gaan nooit vanzelf over
• Besmettelijk voor anderen
• Soms ernstige gevolgen bij niet
behandelen
• Groter risico op hiv
• Meestal goed behandelbaar
Wanneer soa-test?
•
•
•
•
•
Onveilig gevreeën
Condoom gescheurd
Gewaarschuwd door partner of ex-partner
Lichamelijke klachten (na onveilig vrijen)
Zonder condooms willen vrijen bij vaste
relatie
Overigens
• Soa-test (behalve hiv-test) pas zinvol na
week
• Een hiv-test is pas zinvol drie
maanden nadat je onveilig hebt gevreeën
Waar testen?
• Huisarts
• Dermatoloog (specialist huid- en
geslachtsziektenspecialist) of gynaecoloog
(vrouwenarts)
• Soa-polikliniek (anoniem)
• Sommige GGD-afdelingen
• Seksualiteitscentrum
In Zuid-Kennemerland:
• Huisarts
• Kennemer Gasthuis Locatie EG
(inloopspreekuur = soa-poli)
– Vrijdag en maandag
– 8.30 tot 10.00 uur
– Binnenlopen zonder afspraak (druk!)
Drie soorten onderzoeken
• Bloedonderzoek
• Lichamelijk onderzoek: uitstrijkjes
• Urine-onderzoek