Nieuwsbrief - Belgische Unie van Podologen en Gespecialiseerde

Nieuwsbrief
Podo – Voet 3
BELGISCHE UNIE VAN PODOLOGEN EN
GESPECIALISEERDE VOETVERZORGERS
B.U.P.G.V.
Geachte leden,
Hierbij onze derde Nieuwsbrief.
In de eerste plaats nodigen wij jullie uit op onze studiedag van
ZATERDAG 30 NOVEMBER 2013
Erasmus Hogeschool te Jette.
Welkom vanaf 9 u 30 – Begin 10 u 00 – Einde 13 u 00.
Op bladzijde 8 van deze Nieuwsbrief lees je het programma.
Tevens brengen wij u op de hoogte van enkele congressen, studiedagen die in België en/of in het
buitenland georganiseerd worden door andere organisaties, alsook interessante artikels.
Oproep : Wie zijn e-mailadres nog niet heeft doorgegeven, geef het ons aub.
Veel leesplezier,
De raad van beheer
-----------------------------------------------------------
Nieuwe inzichten in voetproblemen
Bron: Kari Van Hoorick :
- Nieuwsbrief Plusmagazine.be - zondag 27 oktober 2013
- Plus Magazine nr. 284 van juli / augustus 2012
Steeds meer vrouwen én mannen krijgen te maken met voetproblemen. Maar er is goed
nieuws voor al dat voetenleed: de behandelingen en operatietechnieken zitten in een
stroomversnelling, net als de pijnbestrijding.
Voeten waren jarenlang een verwaarloosd lichaamsdeel. Er moest al felle pijn mee gemoeid zijn
voor ze het tot gespreksonderwerp schopten. Sinds het aantal mensen met voetaandoeningen sterk is
toegenomen en gespecialiseerde behandelingen almaar meer op punt staan, zijn oplossingen op
maat van de individuele voet de nieuwe standaard.
"Aan de meeste voetproblemen valt veel te verhelpen, waardoor mensen veel langer actief en
gezond kunnen blijven", weet orthopedisch chirurg Jan Fabry (UZ Brussel). Bij de behandeling van
1
voetproblemen wordt een onderscheid gemaakt tussen de voor- en achtervoet en de enkel: beide
vragen een verschillende aanpak.
Vrouwen met hallux valgus
Sandalen zijn een opsteker voor wie kampt met hallux valgus, beter bekend als kromme tenen en
knobbelvoeten. Maar het esthetische aspect bederft voor velen de pret. Bij deze vaak voorkomende
aandoening wijkt het basiskootje van de grote teen (naar buiten) af ten opzichte van het eerste
middenvoetsbeentje. Dat uit zich in nogal opvallende knobbels aan de binnenkant van de voorvoet.
"Vooral dames ontwikkelen dit type knobbel. Hij kent verschillende oorzaken, waaronder een
aangeboren anatomisch type van voet dat er onder meer voor kan zorgen dat de hoek en de afstand
tussen het eerste en het tweede middenvoetsbeentje toegenomen is en de grote teen een schever
traject kan volgen naar buiten toe. Hoe groter de hoek, hoe meer kans op hallux valgus."
"Ook het dragen van fout schoeisel doet een stevige duit in het zakje. Wie zich geregeld bezondigt
aan smalle, puntige schoenen met hoge hakken kan dit proces in de hand werken. Het is geen
aandoening waar je op een dag mee opstaat maar iets wat zich langzaam ontwikkelt. Veel mensen
reageren pas wanneer ze nog amper schoenen verdragen omdat de pijn veroorzaakt door de
ontsteking in de knobbel te erg wordt. Dan komen ze bij een podoloog terecht, of - afhankelijk van
de ernst van het probleem - bij een voetchirurg."
Spacers of ingreep?
Hallux valgus genezen met medicatie of kinesitherapie kan niet. Een goede eerstelijns behandeling
bij de podoloog bestaat erin een op maat gemaakte siliconen spacers over de getroffen voet te
schuiven.
"Deze techniek, waarbij een siliconen hulsje tussen de grote teen en de tweede teen wordt
geschoven, is enkel geschikt voor mensen van wie de hallux valgus nog flexibel is. De afwijking
kan zo nog terug in de juiste vorm worden geduwd. Nadeel is dat zo'n omhulsel de voet vergroot,
waardoor ruimere schoenen nodig zijn. Dit combineren met hoge hakken is al helemaal geen goed
idee."
Deze aanpak geneest het probleem niet maar kan het proces wel afremmen. De hallux valgus
verschijnt opnieuw zodra het hulsje wordt weggenomen."
2
Een structurele oplossing van hallux valgus is mogelijk. Ze vereist een chirurgische ingreep die
meestal goede resultaten oplevert. Al hervalt zo'n vijf procent van de mensen na vijf tot tien jaar.
"Deze operaties zijn de jongste decennia sterk geëvolueerd. Dat heb ik tijdens mijn eigen opleiding
vastgesteld. De voet van de patiënt wordt radiologisch volledig opgemeten terwijl hij rechtop staat.
Op basis van die gegevens wordt een aangepaste techniek gekozen. Het is telkens chirurgie op
maat. Bij de ene patiënt volstaat een lokale ingreep aan het teengewricht, bij de andere moet ook het
middenvoetsbeentje meer stroomopwaarts worden verplaatst. De procedure bestaat uit het
gecontroleerd breken en verschuiven van het bot op twee tot drie plaatsen om de grote teen recht te
zetten. Ook de knobbel wordt hierbij gedeeltelijk verwijderd." Vaak komt de voet afgeslankt uit de
operatie, wat een extra voordeel is bij de schoenkeuze.
Wie een dergelijke voetingreep ondergaat, moet rekening houden met een relatief lange revalidatie.
"Die varieert van mens tot mens maar om volledig pijnvrij te zijn en juist te kunnen stappen, moet u
gemiddeld vier tot vijf maanden incalculeren. De zwelling van de voet kan soms tot vier maanden
aanhouden, waardoor u aangewezen bent op sandalen en sneakers. Voor liefhebbers van mooie,
elegante schoenen niet altijd evident."
Dit betekent niet dat u gedurende deze periode totaal immobiel bent: wandelen en fietsen kan al na
enkele weken. Autorijden moet u zes tot acht weken laten omwille van de mobiliteit en beheersing
van de voet die terug op punt moeten worden gesteld.
De operatie is niet meteen geschikt voor mensen met huidletsels of doorbloedingsstoornissen. Bij
mensen met reumatoïde artritis en diabetes is de ingreep ook niet altijd mogelijk. Voor wie om
medische redenen geen voetingreep kan ondergaan, zijn orthopedische schoenen, al dan niet in
combinatie met spacers, zowat het enige werkzame alternatief.
Mannen met hallux rigidus
Mannen, vooral als ze sportief zijn, krijgen vaker af te rekenen met hallux rigidus. Daarbij zit het
wel goed met de stand van de teen, maar zorgt artrose (kraakbeenverlies) voor een stijve en moeilijk
beweegbare grote teen. Dit gaat meestal gepaard met een dikke knobbel bovenaan de teen.
"Hierdoor kan de teen niet meer volledig worden afgerold bij het stappen en dat veroorzaakt pijn.
De gevolgen zijn ook hier schoenproblemen en beperkte wandelmogelijkheden. In een eerste fase
proberen we dit op te lossen met pijnbehandeling en ontstekingsremmers, vaak in combinatie met
schoenadvies. U draagt best schoeisel met een brede teenbox en een stijve zool. Als u daarmee
afrolt, wordt er minder kracht gezet op het gewricht van de grote teen."
"Een andere optie bestaat erin - als het kraakbeen in het basisgewricht van de grote teen nog goed is
- de knobbel operatief weg te nemen en eventueel de teen wat op te richten. Als ook dat de pijn niet
verdrijft, zit er weinig anders op dan de teen vast te zetten (arthrodese). Het klinkt misschien wat
afschrikwekkend maar is het helemaal niet: de grote teen zelf wordt gefixeerd terwijl de
afrolcapaciteit van de voet behouden blijft. Met andere woorden: u kunt nog stappen en zelfs lopen,
zonder pijn."
De hakhoogte bij een gefixeerde teen kan meestal niet hoger dan 2 of 3 cm. Dit kan voor de ingreep
worden afgesproken. Stiletto's zijn wel definitief passé. Ook sporters of mensen met een fysiek
actieve job varen wel bij deze oplossing.
Het andere alternatief, waarbij een gewrichtsprothese wordt geplaatst, wordt nu veel minder
toegepast. "De kans bestaat dat door te bewegen bepaalde onderdelen van de prothese loskomen in
3
de voet. Die kunnen het bot zelf gaan aantasten en hierdoor verder chirurgisch herstel ernstig
bemoeilijken. We wachten ook nog lange termijn ervaringen met deze nieuwere implantaten af."
Als de tenen de hoogte inschieten
Ook met hamertenen - een van de meest voorkomende voetproblemen - is schoenen dragen geen
pretje. De tenen staan zo gekromd en gekruld dat ze wat doen denken aan de klauwen van een dier.
"Ook hiervoor kan je niet één boosdoener aanwijzen maar spelen verschillende oorzaken een rol.
Een van de grote problemen is het ongelijke krachtverlies van verschillende intrinsieke voetspiertjes
(spiertjes die hun oorsprong vinden in de voet zelf en niet doorlopen over de enkel). Ook de dwarse
voetboog verslapt erdoor, waardoor de voet zelf begint door te zakken en naar een spreidvoet
neigt."
"De pijn situeert zich vooral aan de kopjes van de hamertenen en op de voetzool ter hoogte van de
kopjes van de middenvoetsbeentjes. Uiteindelijk worden die omhoog getrokken in een soort
klauwstand. De slijmbeursjes die net onder de huid zitten aan de kopjes van de middenvoetsbeentjes
worden er onderuit getrokken en zo komen de kopjes direct onder de huid te liggen. Als u dan
rechtstaat, geeft dit felle pijn en op langere termijn pijnlijke eelt."
Ook hamertenen ontstaan niet van de ene op de andere dag. Net als bij hallux aandoeningen gaat het
om een sluipend proces. "Medicatie of therapie om de verslapte voetspiertjes weer in conditie te
krijgen is niet voorhanden. Toch is er snel bij wezen erg belangrijk wil de behandeling slagen.
Meestal wordt er gestart met steunzolen met een bubbel om de voetboog te ondersteunen en
eventueel siliconen hoesjes tegen wrijvingspijn."
Soepel versus stijf
Bij soepele hamertenen - die u nog kunt bewegen en in de correcte stand brengen - kunnen
peestransplantaties het teenbotje terug naar beneden trekken. Zo komt de teen weer in de correcte,
platte positie. Voor die ingreep worden de eigen buigpezen op een andere manier in de teen
gepositioneerd zodat ze de tenen weer in de juiste stand zetten."
Stijve hamertenen vergen een andere aanpak. "Ook hier is chirurgie mogelijk, maar dan echt à la
carte, waarbij verschillende technieken worden gecombineerd. Er bestaat niet één soort
behandeling. Afhankelijk van de precieze oorzaak en de conditie van de voet, kunnen we in
verschillende stappen werken en evalueren: de strekpees aanpakken (verlengen of doornemen), het
kromme gewrichtje corrigeren... of nog, het middenvoetsbeentje inkorten om de standafwijking
helemaal ongedaan te maken."
De revalidatie is vergelijkbaar met die van hallux operaties. De eerste vier tot zes weken wordt de
voet omhuld met een soort schoentje met een houten zool om te voorkomen dat de voet gaat
afrollen. Stappen is wel mogelijk. "Opvallend: hoe meer iemand gemotiveerd is, hoe vlotter hij/zij
effectief herstelt. Mentale veerkracht en een realistisch verwachtingspatroon zijn een enorm
voordeel."
Als artrose op de loer ligt
Niet alleen tenen kunnen spelbrekers zijn, op de achtervoet zorgt artrose van het enkelgewricht vaak
voor heel wat ongemakken en beperkingen.
"Vroeger werd de enkel standaard vastgezet zodra pijn en beperkingen te erg opspeelden. Met als
nadeel dat de pijnproblemen zich bij actieve mensen vaak verlegden naar andere delen van de voet
4
en zelfs naar de knieën. Nu kijken we veel meer naar de mechanica van het hele been en de
uitgebreidheid van de artrose in het enkelgewricht. De principes en ervaringen uit de knie- en
heupchirurgie worden de jongste jaren ook toegepast op de voeten, wat tot totaal andere inzichten
en chirurgische toepassingen heeft geleid."
Een van de nieuwe oplossingen voor mensen met een gedeeltelijke artrose die werd ontdekt, is de as
verandering van het onderbeen. "Daarbij wordt het been doorgezaagd en met een vooraf
uitgerekende hoek verschoven en gefixeerd met plaat en schroeven. De materialen voor dit type van
fixatie en de wijze van berekening zijn de afgelopen jaren erg verbeterd. Bij erg lokale problemen
kan ook geopteerd worden voor een kraakbeentransplantatie."
Prothese geen blijvende oplossing
Een ander alternatief is het plaatsen van een enkelprothese. Daarbij wordt alleen het door artrose
aangetaste laagje van het gewricht vervangen. Het voordeel van prothesen is dat u de enkel kunt
blijven bewegen, zij het in mindere mate dan een normale enkel. In tegenstelling tot knie- en
heupprothesen is dit nog lang geen routine-ingreep. Prothesen hebben altijd het nadeel dat ze een
beperkte houdbaarheid hebben. "Zeker bij actievere mensen van 55 tot 60 jaar die nog frequent
sporten of dagelijks fysiek actief zijn, is de kans op loslating van prothesedelen groot, evenals de
kans op slijtage van bepaalde onderdelen. Daarom raden we prothesechirurgie in deze situaties af,
of bespreken we een noodzakelijke levensstijlverandering met deze mensen. Bij wie een rustig
leven leidt kunnen prothesen wel soelaas bieden. Belangrijk om weten is dat de enkelprothese
doorgaans een overleving heeft van 15 tot 20 jaar. Afhankelijk van de omstandigheden kan ze
vervangen worden door een nieuw exemplaar. Als vervanging niet mogelijk is, moet de enkel
alsnog worden vastgezet.
==========================================
SPREEKBEURT: Organisatie “ Vlaamse Diabetes
Vereniging “
WONDZORG EN DIABETISCHE VOET
SPREKER: VERPLEEGKUNDIGE WONDZORG: GEERT
VANWALLEGHEM
Datum : zaterdag 23 november 2013 om 14u30.
Plaats : Zaal ’t Achterhuis, 's Gravenstraat 14 te 8800 Roeselare.
Prijs : Gratis
Contact : Carine Debusschere 051/20.71.60 [email protected]
Pedro Desodt [email protected]
==========================================
Berichten uit Nederland
1 - Inschrijven Nationale Diabetes Dag 2014
Nationale Diabetes Dag 2014 vindt plaats op vrijdag 28 maart 2014 van 9.00 tot 17.00 uur in
Fokker Terminal, Den Haag. U bent van harte welkom!
5
NDD 2014 is bedoeld voor alle professionals voor wie diabeteszorg een missie is: (kinder)diabetesverpleegkundigen, praktijkondersteuners, (huis)artsen, specialisten ouderengeneeskunde,
fysiotherapeuten, internisten, apothekers, doktersassistenten, diëtisten, podotherapeuten,
kinderartsen, jeugdverpleegkundigen, wetenschappers, gezondheidsbevorderaars, managers en
beleidsmakers in de zorg en professionals bij zorggroepen, zorgverzekeraars, overheid,
koepelorganisaties.
Sessies
Op de dag zelf kunt u kiezen welke sessies u wilt volgen.
Alle info: www.nationalediabetesdag.nl/inschrijven
Kosten
De kosten voor deelname aan NDD 2014 bedragen per persoon:


€ 175,- regulier tarief
€ 150,- vroeg boekingtarief (t/m 15 januari 2014)
==========================================
2 - Themamiddag Nagels 2013
Een boeiende themamiddag met veel praktische informatie over het behandelen van diverse
problemen met teennagels.
Toos Mennen en Igna Breedeveld lichten aan de hand van foto’s en korte videofragmenten de
belangrijkste aspecten van de behandeling bij probleemnagels toe. Het betreft dan met name
vaardigheden als het behandelen van verdikte, ingroeiende teennagels, eelt in de nagelplooi en het
volledig vrij maken van een nagelplooi.
Alle informatie wordt overzichtelijk gebracht en is direct toepasbaar in uw eigen praktijk, zoals het
werken met de hoektang en diverse excavators. Daarnaast geven zij een overzicht van de
verschillende beugeltechnieken bij ingegroeide teennagels.
Tijdens deze themamiddag komen vooral ook de nagelvormen en de oorzaken van het ingroeien van
teennagels aan de orde. En onlosmakelijk daaraan verbonden de adviezen aan cliënten om
problemen in de toekomst proberen te voorkomen.
Dit congres is een herhaling van de themamiddag van 2011. Uw collega-pedicures hebben het
programma destijds goed beoordeeld met een 7,8 gemiddeld!
Datum
De Themamiddag Nagels 2013 vindt plaats op donderdag 28 november 2013 van 13.00 - 16.30
uur in het Postillion Hotel, Utrecht-Bunnik.
Kosten
De kosten voor deelname aan dit congres bedragen € 165,- en zijn inclusief btw. Abonnees van
Podopost betalen € 135,- inclusief btw per persoon. Alle info op :
www.cursussenencongressen.nl/bijeenkomsten/themamiddag-nagels-1296.html
=================================================
6
3 - Congres Bijzondere schoenen en sokken voor pedicures
Zaterdag 14 december 2013 - Beatrixgebouw Jaarbeurs Utrecht






Schoenadvies voor probleemvoeten en sportief bewegen
Lastige voeten in alle seizoenen
Sokken zijn bijzonder!
Casuïstiek pijnlijke voeten
Programma samengesteld in samenwerking met Margreet van Putten
Met partnerprogramma!
In deze zaterdagspecial, geen files, geen werktijdverlies, maar wel bezig zijn met uw vak, geven een
aantal specialisten op het gebied van schoenen en sokken hun visie op de 'bijzondere schoen en sok'.
Informatie en inschrijven
Bekijk het volledige programma op www.podopostcollege.nl en schrijf u nu in!
=================================================
=================================================
AANDACHT - AANDACHT !!!!!
Buiten onze wil om werd de inhoud van onze studiedag grondig gewijzigd. Het bedrijf MSK uit
Nederland dat de Combiped beugel kwam presenteren heeft ons op 9 november volgend bericht
verstuurt : Goedemorgen Pieter, allereerst mijn excuses voor de slechte communicatie. Het klopt dat
Nancy heeft geprobeerd om verschillende malen met mij in contact te komen maar dat is niet gelukt.
Daarnaast is het zo dat ik me vergist heb in de organisatie van uw studiedag. Ik had gepland om samen met
Thea te komen maar die is vanwege haar 40 e jarige huwelijk met vakantie, en daar had ik niet op gerekend.
Een andere docente heb ik tot op dit moment nog steeds niet gevonden. Daarnaast is het probleem dat er
geen power point presentatie of iets dergelijk is over de Combiped. Kort gezegd komt het hierop neer dat ik
u op 30 november met Combiped niet van dienst kan zijn. Daarnaast wil ik kijken op welke termijn we wel
een Power Point presentatie betreffende Combiped gereed hebben zodat wij deze als nog op een andere
datum aan u en uw leden kunnen tonen. Het spijt me u niet anders te kunnen berichten en nogmaals mijn
excuses.
Met vriendelijke groet,
MSK
Marco Kronenburg
7
Tot daar het bericht. Wij hopen alleszins dat MSK ons volgend jaar haar presentatie van de
Combiped beugel zal geven. Wordt dus vervolgd.
=================================================
UITNODIGING
Permanente bijscholing
datum : zaterdag 30 november 2013
Onderwerp :
“ Voorstel tot koninklijk besluit betreffende de beroepstitel en
de kwalificatievereisten voor de uitoefening van het beroep
van « gespecialiseerd voetverzorger » en houdende vaststelling van de technische prestaties en van de handelingen
waarmee de gespecialiseerde voetverzorger door een arts
kan worden belast. “
Advies goedgekeurd tijdens de plenaire vergadering van de NRPB van
27-03-2013.
Door de heer Pieter EVERAERTS, podoloog, afgevaardigde
in de werkgroep binnen de Nationale Raad voor Paramedische Beroepen – NRPB.
Plaats : ERASMUS Hogeschool ” – Laarbeeklaan 121 - 1090 Brussel - Jette
Voormiddag :
09u30 : Ontvangst
10u00 : Open vergadering onder alle leden over dit onderwerp.
11u00 : Koffiepauze
11u30 : Vervolg
12u30 : Einde + Besluit
13u00 : Lunch ( Bij de ontvangst kunnen broodjes ter plaatse besteld worden )
==========================================
8