ROS-Wijkscan Huisartsenpraktijk Rosmalen Januari 2014 Nicole de Baat Stichting Robuust 1. Inwoners - krimp/toename - leeftijdsopbouw - bevolkingskenmerken 1.1 Gebiedsindeling & bevolkingsaantal Zorggebied Huisartsenpraktijk Rosmalen Verzorgingsgebied Huisartsenpraktijk Rosmalen omvat 4 PC’s: 5242, 5243, 5244 en 5248, totaal 11.820 inwoners PC 5242 Molenhoek heeft 4.390 inwoners 1.2 Bevolkingsgroei of krimp Tot 2020: PC 5242: + 656 inwoners Totaal: + 619 inwoners Tot 2040: PC 5242: +1.257 inwoners Totaal: +1.328 inwoners 1.3 Leeftijdsopbouw 2012 PC 5242 Molenhoek: • Groter aandeel jeugd 19,0% • Veel kleiner aandeel werkzame leeftijd en mantelzorgers 61,0% • Veel groter aandeel ‘jonge’ ouderen 65-74 jr 11,8% • Groter aandeel ‘oude’ ouderen 75+ 8,2% Verzorgingsgebied Totaal: • Gemiddeld aandeel jeugd 16,8% • Kleiner aandeel werkzame leeftijd en mantelzorgers 63,8% • Veel groter aandeel ‘jonge’ ouderen 65-74 jr 10,9% • Veel groter aandeel ‘oude’ ouderen 75+ 8,6% 1.3 Leeftijdsopbouw toekomst (2020) 2,8 PC 5242 Molenhoek: • Aandeel jeugd blijft vrijwel stabiel op 19,1% • Aandeel werkzame leeftijd en mantelzorgers blijft vrijwel stabiel op 60,3% • Aandeel ‘jonge’ ouderen 65-74 jr neemt toe naar 12,4% • Aandeel ‘oude’ ouderen 75+ blijft vrijwel stabiel op 8,1%% 3,4 Verzorgingsgebied Totaal : • Aandeel jeugd stijgt naar 17,1% • Aandeel werkzame leeftijd en mantelzorgers daalt naar 60,6% • Aandeel ‘jonge’ ouderen 65-74 jr neemt toe naar 12,8% • Aandeel ‘oude’ ouderen 75+ stijgt naar 9,6% Tov NL blijven verzorgingsgebied en PC 5242 tot 2020 groener, worden echter gemiddeld vergrijsd. Aandeel potentiële mantelzorgers 14-64 jaar is kleiner dan NL 1.3 Leeftijdsopbouw prognose t/m 2040 Aandeel jeugdigen 0-14 jr blijft vrij stabiel van 18,5% in 2012 naar 18,9% in 2040 Gestage toename aandeel 65+-ers van 20,2% in 2012 naar 24,8% in 2040. Deze toename vindt vooral plaats tgv toename 75+ -ers Afname aandeel potentiële mantelzorgers 15-64 jr van 61,3% in 2012 naar 56,3% in 2040. Deze afname vindt vooral plaats tgv afname 45-64 jarigen 1.4 Geboorte Gemiddeld aantal geboorten in verzorgingsgebied (10). PC 5242 Molenhoek veel lager aantal geboorten (6) Minder sterfte tov NL 1.5 Jeugd: 0-14 jarigen Verzorgingsgebied: gemiddeld aandeel jeugdigen 0-14 jaar 16,8% tov NL 17,3% Groter aandeel jeugdigen 0-14 jaar in PC 5242: 19,0% 1.5 Jeugd: 0-14 jr, prognose t/m 2040 Aantal jeugdigen PC 5242: Tot 2020: toename + 151 (+19%) Tot 2040: toename + 257 (+32%) Aantal jeugdigen Totaal: Tot 2020: toename + 129 (+7%) Tot 2040: toename + 176 (+9%) 1.6 Ouderen: 75+ Groter aandeel ‘oude’ ouderen dan NL zowel in PC 5242: 8,2% als in verzorgingsgebied totaal: 8,6% (NL: 7,1%) 1.6 Toe/afname ouderen: 75+ Aantal 75+ PC 5242: Tot 2020: toename + 61 (+ 18%) Tot 2040: toename + 339 (+ 99%) Aantal 75+ verzorgingsgebied totaal: Tot 2020: toename + 175 (+ 17%) Tot 2040: toename + 1.269 (+ 125%) 1.7 Sociaal Economische Status - SES In het verzorgingsgebied totaal en m.n. in PC 5242 is sprake van een (zeer) hoge SES (inkomen, werkgelegenheid, opleidingsniveau) 1.8 Niet-Westerse allochtonen Kleiner aandeel NW-allochtonen in verzorgingsgebied totaal en PC 5242 1.9 Huishoudens: alleenstaanden 65+/75+ Lager % alleenstaande ouderen 65+/75+, kwetsbare ouderen, in ‘s Hertogenbosch. In verzorgingsgebied zal dit % hoger zijn. 1.10 Conclusies bevolking totaal Aantal inwoners Verzorgingsgebied totaal ( PC 5242, PC 5243, 5244 en PC 5248) • Nu: 11.820 inwoners • Tot 2020: + 5,2% groei = + 619 inwoners • Tot 2040: + 11,2% groei = + 1.328 inwoners PC 5242 • Nu: • Tot 2020: • Tot 2040: 4.390 inwoners + 15,2% groei= + 656 inwoners + 29,2% groei= + 1.328 inwoners 1.10 Conclusies bevolking jeugdigen Geboorten 2011: Gemiddeld aantal geboorten per 1000 inwoners in verzorgingsgebied 10 (NL 11) PC 5242 valt op met veel lager aantal geboorten: 6 geboorten per 1000 inwoners Jeugdigen 0-14 jaar: Verzorgingsgebied totaal • Nu: Gemiddeld aandeel jeugdigen 16,8% ( NL 17,3%) • Tot 2040: PC 5242 • Nu: Aantal jeugdigen vrijwel stabiel Groter aandeel jeugdigen 18,5% • Tot 2020: Aandeel jeugdigen stijgt licht tot 19,1% • Tot 2040: Aandeel jeugdigen blijft vrijwel stabiel op 18,9% 1.10 Conclusies bevolking ouderen Ouderen 65+/75+: groter aandeel 65+/75+, meer vergrijsd dan NL, sterke toename aantal ouderen op Lange Termijn Verzorgingsgebied totaal • Nu: groter aandeel 75+-ers 8,6% tov NL 7,1% • Tot 2020: stijging aandeel 75+-ers tot 9,6% • Tot 2040: verdere stijging aandeel 75+-ers tot 17,4% PC 5242 • Nu: groter aandeel 75+-ers 8,2% • Tot 2020: aandeel 75+-ers blijft vrijwel stabiel op 8,1% • Tot 2040: stijging aandeel 75+-ers tot 12,3% 1.10 Conclusies bevolking overige kenmerken Werkzame bevolking/mantelzorgers: • Nu (2012) is er een kleiner aandeel inwoners in de leeftijd 15-64 jaar, zowel voor het hele verzorgingsgebied als m.n. in PC 5242 (resp 63,8% en 61%). • Tot 2020 daalt het aandeel werkzame bevolking voor het gehele verzorgingsgebied naar 60,6% (60,3% PC 5242) • Tot 2040 daalt het aandeel werkzame bevolking in PC 2042 tot 56,3% SES: In het hele verzorgingsgebied en m.n. in PC 5242 is een (zeer) hoge SES. NW-allochtonen: In het hele verzorgingsgebied en in PC 5242 lager % NW-allochtonen tov NL. Alleenstaande ouderen: Hoger % alleenstaande ouderen tov NL. 2. Omgeving - leefbaarheid veiligheid sociale samenhang voorzieningen 2.1 Tevredenheid Leefbaarheid Leefbaarheid wordt als zeer positief beoordeeld 2.2 Tevredenheid Veiligheid Veiligheid wordt als gemiddeld beoordeeld 2.3 Tevredenheid Sociale Cohesie Sociale samenhang wordt als gemiddeld beoordeeld 2.4 Tevredenheid over voorzieningen De aanwezigheid/ nabijheid van voorzieningen wordt zowel gemiddeld als negatief beoordeeld 2.5 Tevredenheid over woning Het soort woningen en de conditie van de woningen wordt als positief beoordeeld 2.6 Tevredenheid over publieke ruimte De publieke ruimte van de woonomgeving wordt negatief beoordeeld. In PC 5242 gemiddeld. 2.7 Conclusies kenmerken omgeving Leefbaarheid totaal Leefbaarheid totaal wordt in het verzorgingsgebied en PC 5242 als zeer positief beoordeeld. PC 5242: Positief over woningvoorraad Gemiddeld over veiligheid, sociale cohesie en publieke ruimte Negatief over voorzieningen 3. Zorgvraag 3.1 Zorgvraag uitgesplitst naar aandoeningen 3.2 Zorgvraag per discipline 3.1 Zorgvraag naar aandoeningen: a. acute aandoeningen b. chronische aandoeningen: - meest voorkomende chr. aand. - hart- en vaatziekten - hoge bloeddruk c. psychische sociale aandoeningen d. conclusies zorgvraag aandoeningen 3.1a Acute aandoeningen Aantal contacten infectieziekten in zorggebied hoger dan in NL. In PC 5242 lager. Aantal contacten acute letsels in zorggebied hoger dan in NL. In PC 5242 lager. 3.1a Acute aandoeningen In PC 5242 neemt zorgvraag infectieziekten toe +6,3%, sterker dan NL. Zorgvraag acute ziekten neemt toe, +3,4%, vergelijkbaar met NL. In Zorggebied totaal neemt zorgvraag infectieziekten toe, +4,5%, sterker dan NL. Zorgvraag acute ziekten neemt toe, +2,5%, nagenoeg gelijk aan NL. 3.1b Chronische aandoeningen: meest voorkomende 2,55 3,41 2,10 4,02 2,81 2,24 2,47 NU: Hogere zorgvraag chronische ziekten in zorggebied (+ + 7%). PC 5242 (+ + 4%) hoger. 3.1b Chronische aandoeningen: meest voorkomende 2,55 2,63 3,81 Tot 2020 zorgvraag chronische ziekten nagenoeg gelijk (+ +1%) in 5242 Molenhoek Tot 2040 + 7% toename zorgvraag chronische ziekten in 5242 Molenhoek ivm verdere toename vergrijzing/bevolkingsgroei. 3.1b Chronische aandoeningen: hart & vaatziekten NU: Hogere zorgvraag hart- en vaatziekten in zorggebied (+ +12%). PC 5242 (+ +7%) hoger. 3.1b Chronische aandoeningen: hart & vaatziekten Tot 2020 zorgvraag hart-en vaatziekten in 5242 Molenhoek nagenoeg gelijk + + 1% Tot 2040 + + 20% toename zorgvraag hart- en vaatziekten in 5242 Molenhoek ivm verdere toename vergrijzing en bevolkingsgroei. 3.1c Psychische sociale aandoeningen in de huisartsenpraktijk NU: Minder huisartsencontacten voor psychosociale problemen in zorggebied (+ -14%). PC 5242 (+ -38%) nog veel lager. 3.1c Depressie in huisartsenpraktijk NU: Hogere zorgvraag depressie in zorggebied (+ +6%). PC 5242 lagere zorgvraag (+ -4%) 3.1c Depressie in huisartsenpraktijk Tot 2020 zorgvraag depressie in 5242 Molenhoek vrijwel stabiel + -1% Tot 2040 zorgvraag depressie in 5242 Molenhoek stabiel 3.1d Conclusies zorgvraag aandoeningen Nu (2012): hogere zorgvraag chronische ziekten tov NL door hogere vergrijzing: Verzorgingsgebied totaal: - Infectie ziekten + 5% - Acute ziekten + 5% ‒ Meest voorkomende chronische ziekten + 7% ‒ Hart- en vaatziekten + 12% ‒ Psychische aandoeningen - 14% ‒ Depressie + 6% 3.1d Conclusies zorgvraag aandoeningen Prognose zorgvraag 2012-2040 voor PC 5242 Toekomst korte termijn (2012-2020): geringe toename zorgvraag tov 2012 voor meeste aandoeningen ‒ Infectieziekten (tot 2016) + 6,3% ‒ Acute ziekten (tot 2016) + 3,4% ‒ Meest voorkomende chron. ziekten + 1 % ‒ Hart- en vaatziekten + 1 % ‒ Depressie - 1 % Toekomst lange termijn (2012-2040): verdere toename zorgvraag voor chronische aandoeningen ‒ Meest voorkomende chron. ziekten + 7% ‒ Hart- en vaatziekten + 20 % ‒ Depressie + 0% 3.2 Zorgvraag per discipline a. huisarts b. fysiotherapeut c. oefentherapeut d. apotheker e. diëtist f. verloskundige 3.2a Zorgvraag discipline: huisarts Meer contacttijd huisartsenzorg in zorggebied totaal tov NL. Nagenoeg gelijk in PC 5242 3.2a Zorgvraag discipline: huisarts Toename huisartsenzorg in verzorgingsgebied totaal en PC 5242 zwakker dan NL 3.2b Zorgvraag discipline: fysiotherapeut Veel meer zittingen fysiotherapie in verzorgingsgebied totaal en PC 5242 3.2b Zorgvraag discipline: fysiotherapeut zorgvraag fysiotherapie neemt toe in verzorgingsgebied totaal en PC 5242, nagenoeg gelijk aan NL 3.2c Zorgvraag discipline: oefentherapeut veel meer zittingen oefentherapie in verzorgingsgebied totaal en PC 5242 3.2c Zorgvraag discipline: oefentherapeut Toename zorgvraag oefentherapie verwacht in PC 5242 3.2d Zorgvraag discipline: apotheek Meer medicijnvoorschriften in verzorgingsgebied totaal en PC 5242 3.2d Zorgvraag discipline: apotheek Toename zorgvraag apotheek in zorggebied totaal en PC 5242, zwakker dan NL 3.2e Zorgvraag discipline: diëtist In 2011 hebben naar schatting 61 patiënten contact met diëtist gehad in PC 5242. 3.2f Zorgvraag discipline: verloskundige Grote verschillen in geboorten per PC. Veel minder geboorten in PC 5242 (6) 3.2f Zorgvraag discipline: verloskundige In verzorgingsgebied totaal en PC 5242 neemt zorgvraag verloskunde naar verwachting toe, tov daling NL 3.2 Conclusies zorgvraag disciplines Nu (2011): zorgvraag disciplines in verzorgingsgebied is hoger dan NL door hogere vergrijzing ‒ Huisarts: 33,2 min – gemiddeld aan NL (32,7 min) ‒ POH: 3,8 min – hoger dan NL (3,2 min) ‒ Fysiotherapeut: 3.596 zittingen – veel hoger dan NL (3.319) ‒ Oefentherapeut: 180 zittingen, veel hoger dan NL (178) ‒ Apotheek: 7.350 voorschriften, hoger dan NL (6.570) ‒ Verloskundige: 10 geboorten, lager dan NL (11) Toekomst korte termijn (2011-2016) in verzorgingsgebied: stijgende zorgvraag disciplines ‒ Huisarts + 3,0% (tov NL +3,6%) ‒ POH: + 2,2% (tov NL +8,4%) ‒ Fysiotherapeut: + 2,7% (tov NL +2,6%) ‒ Oefentherapeut + 3,0% (tov NL +0,8%) ‒ Apotheek + 2,0% (tov NL +6,7%) ‒ Verloskundige + 7,8% (tov NL -1,0%) 4. Zorgaanbod 4.1 Zorgaanbod huisartsen Voldoende huisartsenzorg in verzorgingsgebied voornamelijk in PC 5243 (huisartsenpraktijk Rosmalen). Huisartsenpraktijk Rosmalen met 4 huisartsen zal ook deel van PC 5242 en PC 5244 bedienen. 4.2 Zorgaanbod fysiotherapeuten Voldoende fysiotherapiezorg beschikbaar in verzorgingsgebied. Grootste aanbod in PC 5243. Voldoende aanbod in PC 5242. 4.2 Zorgaanbod oefentherapeuten Oefentherapie beschikbaar in verzorgingsgebied, m.n. in PC 5242. Daarnaast aanbod oefentherapie net buiten grens verzorgingsgebied in PC 5241. 4.3 Zorgaanbod apothekers Alleen in PC 5242 aanbod farmaceutische zorg. Dit lijkt onvoldoende voor het verzorgingsgebied. Echter mogelijk voorziet de apotheek in PC 5241 ook deels in de vraag naar farmaceutische zorg in het verzorgingsgebied. 4.4 Zorgaanbod psychologen Er lijkt ruim voldoende aanbod psychologische zorg in het verzorgingsgebied en PC 5242. 4.5 Zorgaanbod diëtisten Er lijkt voldoende aanbod diëtetiek in het verzorgingsgebied en PC 5242. 4.6 Zorgaanbod verloskundigen Er is 1 verloskundige groepspraktijk net binnen het verzorgingsgebied, in PC 5242. Deze praktijk voorziet vanuit hoofdlocatie in verloskundige zorg. 4.7 Zorgaanbod logopedisten In het verzorgingsgebied, lijkt geen aanbod aan logopediezorg aanwezig. Wel in naastgelegen PC 5241. 4.8 Multidisciplinair zorgaanbod In het verzorgingsgebied en m.n. PC 5242 is multidisciplinair zorgaanbod aanwezig. Dit aanbod wordt versnipperd, vanuit verschillende praktijken, aangeboden. 5. Conclusies & brainstorm 5.1 Conclusies verzorgingsgebied totaal Inwoners • Nu 11.820 inwoners met hoge SES en lager % nw-allochtonen • Tot 2020 (KT) groei +5,2%, + 619 inwoners • Tot 2040 (LT) verdere groei + 11,2%, +1.328 inwoners Bevolkingsopbouw nu • Nu gemiddeld aandeel jeugdigen (16,8%), kleiner aandeel werkzame leeftijd (63,8%), veel groter aandeel 65+ (19,5%) waarvan 8,6% 75+ Bevolkingsopbouw 2020 • toename aandeel jeugdigen en afname werkzame bevolking, toename aandeel 65+ tot 22,4%, waarvan 9,6% 75+ Ontwikkeling bevolking in aantallen • Jeugdigen: toename op KT: +129, verdere toename LT tot +176 • 75+: toename KT +175, forse verdere toename LT tot +1.269 Leefbaarheid • Overall positief Zorgvraag nu • Hogere zorgvraag dan in NL voor m.n. hart-en vaatziekten (+12%), chronische ziekten (+7%) en depressie (+6%) en voor acute ziekten en infectieziekten (+5%) • Lagere zorgvraag dan in NL voor psychische aandoeningen (-14%) 5.1 Conclusies zorgvraag-zorgaanbod Zorgvraag disciplines, nu en KT • In het gehele verzorgingsgebied én PC 5242 is er sprake van een (veel) hogere zorgvraag voor POH, fysiotherapie, oefentherapie en apotheek • Zorgvraag huisarts is nagenoeg gelijk aan NL en met een kleiner aantal geboorten is de zorgvraag verloskundige lager • In PC 5242 zal de zorgvraag op KT (tot 2016) naar verwachting stijgen. Zorgaanbod nu • Op dit moment lijkt er in het gehele verzorgingsgebied en specifiek in PC 5242 voldoende multidisciplinair zorgaanbod aanwezig. • Opvallend is dat dit zorgaanbod versnipperd, in voornamelijk solopraktijken, aangeboden wordt. Mogelijk beperkt dit het multidisciplinair samenwerken. Balans zorgvraag-zorgaanbod KT • Of het zorgaanbod op KT voldoende zal blijven voor de stijgende zorgvraag hangt mede af van (natuurlijk) verloop en een mogelijke buffer in de huidige capaciteit. 5.2 Brainstorm aanbevelingen Verzorgingsgebied Huisartsenpraktijk Rosmalen: I.v.m. huidige sterke vergrijzing met een aandeel 65+ van 20,0% en een te verwachten verdere toename van de vergrijzing richting 25%, anticiperen op deze vergrijzing: • Actieve vroegsignalisering van chronische ziekten (bijv. diabetes, hart/vaatziekten) • Meer aandacht en inzet van tools voor gezonde leefstijl en meer aandacht voor preventie: – chronische ziekten: diabetes/ hart/vaatziekten – risicofactoren: alcoholafhankelijkheid, overgewicht 5.2 Brainstorm aanbevelingen Verzorgingsgebied Huisartsenpraktijk Rosmalen: • Multidisciplinaire samenwerking gericht op chronische ziekten invulling geven. Naast samenwerking met eerstelijns zorgverleners ook samenwerking met welzijn en thuiszorg (wijkverpleegkundigen) intensiveren. • DBC zorgprogramma’s verder uitbreiden/integreren met mogelijkheden voor inspraak, zelfmanagement en E-health (mede ivm hoog opleidingsnivo wijkbewoners) • Samenwerking gemeente/WMO t.a.v.: – vroegsignalering en preventie chronische ziekten, eenzaamheid en depressie bij alleenstaande i.s.m. ouderenconsulent WMO – vroegsignalering overgewicht kinderen met fysio en gemeente – hogere alcoholafhankelijkheid met psycholoog en GGD 5.2 Brainstorm aanbevelingen Verzorgingsgebied Huisartsenpraktijk Rosmalen: • Mogelijkheden onderzoeken t.b.v. opvangen van daling mantelzorg versus sterke stijging aantal 75+-ers • Hoe nu verder?