Projectplan ‘Naar GOMA 2.0’ Aanleiding De Letselschade Raad en de Permanente Commissie GOMA (PC GOMA) willen begin 2015 een aanvang maken met de herziening van de Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid (GOMA). Deze code is voor zorgverleners en de letselschadebranche van belang, omdat de hierin vastgelegde regels de kans verminderen dat zorgverleners na een incident betrokken raken bij belastende en langdurige klachten- en schadeclaimprocedures, en letselschade professionals concrete handvatten krijgen om claims die voortvloeien uit medische incidenten adequaat af te handelen. Achtergrond De Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid (GOMA) stamt uit 2010 en is een gezamenlijke gedragscode van de belangrijkste veldpartijen betrokken incidenten in de zorg en de afwikkeling van medische aansprakelijkheidskwesties, die daar uit kunnen voortvloeien. Met de term ‘incident’ wordt in de GOMA verstaan: een onbedoelde gebeurtenis die tot schade aan de patiënt heeft geleid of kan leiden. Doel van de GOMA is om onnodige klachten en claims zoveel mogelijk te voorkomen. En om, als de patiënt toch een klacht of claim indient, de procedure die volgt zo vlot mogelijk te laten verlopen. De afwikkeling van medische aansprakelijkheidszaken duurt in de praktijk vaak lang, vaak vele jaren. Die lang slepende procedures zijn zowel voor patiënten als artsen onwenselijk. De GOMA bestaat uit twee delen. Het eerste gedeelte bevat richtlijnen voor artsen en andere zorgverleners over hoe om te gaan met patiënten na incidenten. Immers een adequate reactie van de arts in deze fase kan escalatie en een procedure in veel gevallen voorkomen. Ook kan een adequate reactie in deze fase bijdragen aan een vlotte en voor de patiënt bevredigende afhandeling van de klacht of claim, als het daar toch toe komt. Het tweede deel geeft aan beroepsaansprakelijkheidsverzekeraars en (advocaten/belangenbehartigers van) patiënten richtsnoeren voor een adequate afhandeling van verzoeken tot schadevergoeding. Pagina 1 van 4 Belangrijke uitgangspunten in het eerste deel van de GOMA zijn dat de zorgaanbieder na een medisch incident daarover binnen 24 uur de patiënt informeert en het initiatief neemt voor een gesprek met de patiënt (of nabestaanden). De zorgaanbieder onderzoekt de toedracht van het incident en informeert de patiënt daarover, zodra de toedracht bekend is. Als blijkt dat sprake is van een fout erkent de zorgaanbieder dat en biedt verontschuldigingen aan. Het eerste deel bevat ook uitgangspunten voor dossiervoering en informatieverstrekking over de toedracht van een incident aan de patiënt. Komt het aan op een schadeclaim, dan wordt er met de patiënt en in de contacten tussen partijen onderling respectvol en zorgvuldig omgegaan door de betrokken professionals. Welke partijen zijn bij de GOMA aangesloten? De GOMA wordt beheerd en gefaciliteerd door De Letselschade Raad. De GOMA is ondertekend door KNMG, NVZ, NFU, NPCF, GAV, NPCF, Verbond van Verzekeraars ( MediRisk, CentraMed, VVAA, Rechtsbijstandverzekeraars en Stichting Personenschade Instituut van Verzekeraars). De ondertekenaars hebben zitting in een Permanente Adviescommissie GOMA (PC GOMA). In de PC GOMA zitten ook vertegenwoordigers vanuit de letselschadeadvocaten en belangenbehartigers van patiënten (verenigd in LSA, ASP, WAA) en de juridische wetenschap (VU). Recent is de Vereniging van Klachtenfunctionarissen in de Gezondheidszorg (VKIG) ook toegetreden tot de PC GOMA. Waarom de GOMA herzien? Vijf jaar na inwerkingtreding van de GOMA hebben De Letselschade Raad en PC GOMA besloten dat zij de gedragscode willen actualiseren en verbeteren. Redenen hiervoor zijn: - Het creëren van groter draagvlak voor en bekendheid van de uitgangspunten van de GOMA met name in de zorgsector. - Het tweede deel van de GOMA is geschreven vanuit de gedachte dat de afwikkeling van medische aansprakelijkstelling gebeurt door de medische aansprakelijkheidsverzekeraars. Sinds de inwerkingtreding van de GOMA is er een toenemend aantal ziekenhuizen dat aansprakelijkstellingen (soms tot een bepaald maximum aan schadeclaim/-vergoeding) zelf afhandelt. Deze zelfregelende ziekenhuizen geven aan dat zij niet met alle beginselen van de GOMA goed uit de voeten kunnen. De wens de gedragscode hier meer op aan te passen. - Alhoewel de huidige GOMA, omdat deze in 2010 door de federatiebestuur van de KNMG is onderschreven, voor alle artsen geldt, is de tekst van de Code gericht op de ziekenhuissector. De wens is de tekst van de gedragscode zo aan te passen dat deze ook beter toepasbaar is en gedragen wordt in de huisartsenzorg, de GGZ-sector en VVT-sector en de zelfstandige particuliere klinieken. - Als de Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) in werking treedt, is aanpassing van de tekst van de GOMA op een aantal punten noodzakelijk. De wetsvoorstel Wkkgz ligt op dit moment in de Eerste Kamer. Pagina 2 van 4 Doelstelling GOMA 2.0 Doelstelling van het project is te komen tot een geactualiseerde en verbeterde gedragscode, de GOMA 2.0. Deze gedragscode moet worden gedragen en uitgedragen door alle veldpartijen, die betrokken zijn incidenten in de zorg en de behandeling van klachten en aansprakelijkstellingen. De door alle betrokken partijen gedragen gedragscode draagt bij aan het verminderen van klachten en schadeclaims na incidenten in de zorg, behoud of herstel van de vertrouwensrelatie tussen patiënt, behandelaar en zorgaanbieder en het vergroten van de patiënttevredenheid. Voor die gevallen waarin het toch tot een schadeclaim komt, dragen heldere procedureafspraken in het tweede deel van GOMA 2.0 bij aan een vlotte afhandeling van de klacht of claim. De GOMA 2.0 is een gedragscode voor het omgaan met incidenten en de afwikkeling van klachten en schadeclaims in de ziekenhuissector, de huisartsenzorg, de VVT-sector, de GGZ-instellingen en de zelfstandige particuliere klinieken. Om implementatie van de GOMA 2.0 te bevorderen worden in de herziene gedragscode best practices uit de diverse sectoren opgenomen. Waar mogelijk worden beginselen voorzien van praktische tips voor betrokken partijen Uitvoering De Letselschade Raad is opdrachtgever van het project. Regievoering geschiedt vanuit de PC GOMA. Het traject om te komen tot de GOMA 2.0 valt uiteen in twee fasen, een inventarisatiefase en een schrijffase. Voor de schrijffase wordt vanuit de PC GOMA een werkgroep geformeerd, die op basis van de bevindingen in de eerste fase de GOMA 2.0 formuleert. Het eindproduct zal aan de sturen van de betrokken (koepel)organisaties worden voorgelegd voor bestuurlijke goedkeuring. Ieder der vertegenwoordigers van de betrokken organisaties is gedurende het project verantwoordelijk voor het informeren van en het zo nodig terugkoppelen van input vanuit de eigen organisatie teneinde het draagvlak voor een eindproduct zoveel mogelijk te bevorderen. Traject om te komen tot de GOMA 2.0 Fase 1: april - december 2015 Onder alle betrokken partijen eerst een consultatie wordt gehouden over wat bij die partijen de behoeften en wensen zijn bij de herziening van de GOMA. Het idee is in dat kader meer expertmeetings te houden. Daarbij moet ook geïnventariseerd worden wat er in het veld bestaat aan best practices. Voorstel is om aanvullend het KNMG Artsenpanel door middel van een digitale enquête te bevragen over de behoeften en wensen die er in dit kader bij artsen leven. De inventarisaties leiden tot een rapport. Opleverdatum voor het rapport is 31 december 2015. Dit rapport wordt opgeleverd aan de PC GOMA en De Letselschade Raad. De Letselschade Raad is regievoerder van het traject. Er wordt een projectsecretaris ingehuurd voor inhoudelijke ondersteuning. Pagina 3 van 4 De volgende expertmeetings worden georganiseerd: Juni 2015 expertmeeting GOMA, deel 1: omgaan met incidenten in ziekenhuiszorg/GGZ/verpleeghuizen Beoogde deelnemers: artsen (vanuit Federatie Medisch Specialisten, Verenso), instellingen (vanuit NVZ, NFU, GGZ-Nederland, ACTiZ, ZKN) , klachtenfunctionarissen (vanuit VKIG), patiënten (NPCF), Verbond van Verzekeraars, Medirisk, Centramed, overige deskundigen September 2015 expertmeeting GOMA, deel 1: omgaan met incidenten huisartsenzorg/thuiszorg Beoogde deelnemers: artsen (vanuit LHV), Huisartsenposten (vanuit Ineen), NVZ, NFU, GGZNederland, ACTiZ) , klachtenfunctionarissen (vanuit VKIG), patiënten (NPCF), Verbond van Verzekeraars, VVAA, Centramed, overige deskundigen Oktober 2015 expertmeeting GOMA, deel 2 Beoogde deelnemers: Verbond van Verzekeraars, Medirisk, Centramed, “zelfregelende ziekenhuizen (vanuit NVZ, NFU), overige instellingen/zorgaanbieders, artsen (vanuit KNMG en federatiepartners en Vereniging Geneeskundig Adviseurs in particuliere Verzekeringszaken), patiënten (vanuit NPCF), belangenbehartigers patiënten en letselschadeadvocaten (vanuit LSA, ASP, WAA), klachtenfunctionarissen (vanuit VKIG), overige deskundigen (bijv. vanuit wetenschap) Fase 2: januari – december 2016 Op basis van de rapportage uit de eerste fase wordt de GOMA 2.0 geschreven. Hiertoe wordt door de PC GOMA een werkgroep geformeerd. Er wordt een penvoerder aangewezen. De werkgroep levert eind maart 2016 een conceptversie voor de GOMA 2.0 aan de PC GOMA, waarna de PC GOMA en de daarin vertegenwoordigde organisaties commentaar en input kunnen leveren op het concept. Op basis hiervan levert de werkgroep een definitieve versie op. Streefdatum voor oplevering van de definitieve versie aan de PC GOMA is 1 juni 2016. Na goedkeuring van de GOMA 2.0 door de PC GOMA leggen de leden van de PC GOMA de gedragscode ter goed keuring voor aan het bestuur van de organisatie, die zij vertegenwoordigen. De GOMA 2.0 wordt na verkregen bestuurlijke goedkeuring in de tweede helft van 2016 ondertekend door de betrokken partijen en uiterlijk eind 2016 gelanceerd op een daartoe te organiseren congres. De GOMA 2.0 treedt in werking per 1 januari 2017. Pagina 4 van 4