Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO Opdracht Opdrachtkaart Theorie Thema: Digitaal printen Digitaal drukprincipe DR-06-02-01 DR-06-02 Voorkennis: • Opdracht DR-06-01 'Introductie digitaal printen' Intro: Er bestaan verschillende systemen om digitaal te printen. In deze opdracht ga je leren hoe deze systemen ongeveer werken. Doelen: Aan het eind van deze opdracht kun je: • Beschrijven op welke manier het beeld tot stand komt bij digitale drukpersen • In grote lijnen omschrijven hoe deze digitale drukpersen werken Activiteiten: • Lees de tekst van deze hele opdracht • Maak de vragen en opdrachten Tijd: Voor deze opdracht heb je ongeveer 1,5 lesuren. Materiaal: • Deze opdracht • Internet • Boek: Digitale druktechnieken / Nijgh-Versluys ISBN 9042529512 (hebben ze op school, vraag je docent) • Internet: http://h30267.www3.hp.com/country/us/en/products/digital_presses/indexhtml?pageseq=286549 http://www.wifac.nl/index.php?hoofdmenu=1 http://www.oce.com/nl/default.asp http://drukkerijen.startpagina.nl/ (kijk onder het kopje: Digitaal printen) http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_printing http://www.colorsurfer.com (let op sites veranderen vaak dus het is niet altijd zeker dat je hier de info kunt vinden. Je kan zelf natuurlijk ook googelen. Probeer dan niet alleen te zoeken op “digitaal printen” , maar probeer ook eens “digital printing” of “variabel printen”)Vanuit deze bronnen is ook gewerkt om deze reader voor jullie samen te stellen. Beoordeling: Laat de uitgewerkte vragen en opdrachten aan de docent zien. Je wordt beoordeeld op: • Netheid van werken • Volledigheid en juistheid van de uitgewerkte opdrachten Thema: Digitaal printen Theorie Digitaal drukprincipe Inleiding DR-06-02-02 De techniek van digitale drukpersen is heel moeilijk. In deze opdracht leer je wat je minimaal moet weten van de werking van een digitale drukpers. Wil je meer wilt weten over digitale druktechnieken: vraag dan aan de docent het boek over Digitale druktechnieken te leen. Hierin staat bijna alles over dit onderwerp. De werking van een digitale pers of printer Hoe werkt nu een digitale pers of printer? Dan moeten we even terug naar de uitvinding van het eerste kopieermachine. In 1938 werd de eerste kopieermachine uitgevonden. Deze machine werkte met het “xerografische principe”. • • • • Op een metalen cilinder wordt via statische elektriciteit en een laserstraal het beeld belicht. Op de plaatsen waar de cilinder statisch is, trekt hij de kleurstof (toner) aan Een vel papier wordt langs de cilinder gevoerd, waardoor de toner op het papier gaat zitten. De toner zit los op het papier en moet nog worden vastgehecht (fixeren). Om te fixeren gaat het papier tussen twee rollen door. Deze rollen noemt men de fuser-rollen. Een van die rollen is heel warm, soms wel tot 160˚C. De tonerdeeltjes gaan daardoor smelten en hechten zich vast op het papier. 1. 2. 3. 4. • • Verwarmde rol Drukrol Halogeenlamp (om de rol te verwarmen) Gesmolten toner in papier geperst Vaak wordt via deze warmterol ook nog een laagje siliconenolie aangebracht. Deze olie wordt “fuser-olie” genoemd. Deze fuser-olie smelt door de hitte samen met de toner en zorgt voor een goede hechting aan het papier. De fuserolie zorgt er ook voor dat de tonerdeeltjes niet aan de fuser-rol blijven kleven. Een nadeel van het toepassen van warmte is, dat het papier kan gaan krullen en vastlopen in de pers. Theorie Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-03 Een digitale pers of digitale printer werkt ongeveer op dezelfde manier. Het verschil met een kopieerapparaat zit vooral in de kwaliteit van de print en in de snelheid van de printer. Ook heb je bij een kopieerapparaat een model of origineel nodig dat al op papier staat. Bij digitaal drukken heb je dat niet, maar ga je uit van het digitale bestand. De werking van een kopieerapparaat wordt goed uitgelegd in een uitzending van Het Klokhuis. Ga naar www.hetklokhuis.nl en zoek via ‘Klokhuis gemist” in de categorie Wetenschap en Techniek naar de uitzending ‘Vragen voor het klokhuis, 204” met uitzenddatum 16-11-2007. De werking van het kopieerapparaat wordt uitgelegd in het tweedehelft van de uitzending. Vraag aan je docent of je naar deze uitzending mag gaan kijken. Kleurenprinters Tot nu toe ging het over het drukken van 1 kleur, meestal zwart. Er is echter steeds meer vraag gekomen naar meer-kleurenwerk. . Kleurenprinters werken eigenlijk precies hetzelfde. Ze werken dan met vier cilinders en vier fuser-rollen Bij iedere cilinder komt er weer een kleur bij. Het aantal kleuren verschilt per printer. Het zijn er minimaal 4, voor de kleuren Cyaan, Magenta ,Yellow en Black. Het aantal kleurentoners kan oplopen tot 7 of 8 . Ook de modernste professionele digitale machines werken nog steeds volgens hetzelfde principe. Het grootste verschil met de oudere machines is dat nu eerst alle kleurentoners op het papier worden aangebracht. Het papier gaat daarna in één keer door het fuser-systeem. Thema: Digitaal printen Opdracht Digitaal drukprincipe DR-06-02-04 DR-06-02 Opdracht 1 Geef in de afbeelding hiernaast met cijfers aan waar jij denkt dat de genoemde onderdelen zitten. 1. 2. 3. Statische cilinder De gekleurde toner op het papier Fuser-rol Opdracht 2 Als de digitale drukpers géén gebruik zou maken van een fuser-rol, wat zou er dan met je drukwerk gebeuren? …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………… Opdracht 3 Hoe heet het materiaal dat uiteindelijk de kleur en de afbeeldingen op je papier vormt? …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… Opdracht 4 Noem 2 verschillen tussen een kopieerapparaat en een professionele digitale printer …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… Theorie Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-05 De moderne digitale machines Er zijn veel soorten digitale persen of printers. De belangrijkste printers worden hierna uitgelegd. Direct Image offsetpersen Direct Image persen zijn eigenlijk gewone offsetpersen. Zij werken met een vaste drukvorm en kunnen dus alleen maar veel afprinten maken van telkens hetzelfde beeld. Wanneer hier iets veranderd aan het beeld of de tekst moeten er nieuwe drukvormen gemaakt worden. Waarom dan toch genoemd bij de digitale drukpersen? In de pers zitten blanco drukplaten, die langs digitale weg worden belicht op de pers. De uitvinders hiervan noemen dit proces ook “digitaal printen”. Is voornamelijk geschikt voor grote oplagen (zo ongeveer tussen 1000 en 100.000 vel) De belichtingsunit die de voor het drukwerk kan worden geschoven. Heidelbergs Speedmaster DI Digitale drukpersen Deze drukpersen of digitale printers zie je steeds meer in drukkerijen en grote kantoren. Veel verschillende fabrikanten leveren deze machines. Deze drukpersen zijn geschikt voor oplagen tot ongeveer 1000 vel. Deze machines werken allemaal ongeveer hetzelfde als een kopieermachine. Dus met de statisch gemaakte cilinder, gebruik van toner en een fuser-unit. XEROX iGEN Thema: Digitaal printen Theorie Digitaal drukprincipe DR-06-02-06 Océ CPS900 De toner kan poederachtig zijn, maar er zijn ook machines die met vloeibare toner werken. O.a. HP-Indigo. HP-indigo Digitale rotatiepersen Daarnaast zijn er ook digitale persen die geen vellen drukken, maar vanaf een rol papier drukken. Dit noemen we rotatiepersen. De persen die vanaf de rol drukken zijn over het algemeen iets sneller en dus wat beter geschikt voor grotere oplagen (tussen 1000 en 50.000). Xeikon 5000 digitale rotatiepers Opdracht Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-07 DR-06-02 Opdracht 5 Een klant wil graag folders laten printen. Het gaat om 12.250 folder in full color. 1 probleempje, het moet morgenochtend klaar zijn. Op welk van de hierboven genoemde digitale printers zou je dit het best kunnen printen? Is er maar 1 keus, of zouden het verschillende keuzes kunnen zijn? Ik kies voor de volgende printer(s): …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Verklaar je keuze(s) …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….…………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………….………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………….……………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….……………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Theorie Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-08 Grootformaat printen Tot nu toe hadden we het bij het digitaal drukken alleen over de apparatuur waarmee je grotere oplagen kan drukken (hoogvolume). Deze oplagen variëren per machine en per techniek, maar je zou kunnen zeggen dat dit tussen de 1 en 50.000 afdrukken zit. Het drukformaat van deze machines is nog beperkt. Het maximale drukformaat is ongeveer 35x50 cm. Als je grotere formaten digitaal wilt drukken dan kan dit met de grootformaat plotters of printers. Met deze printers kan je supergroot printen. Deze zijn alleen erg langzaam en dus alleen geschikt voor een beperkt aantal prints. Grote formaten lopen vanaf ongeveer 50 cm breed, tot vele meters lang. Je kunt dus ook hele lange afdrukken maken, van bijvoorbeeld 50 cm breed en 6 meter lang. Kijk maar naar de “banners” aan dit gebouw. Grotere oplagen (bijvoorbeeld meer dan 15 exemplaren) worden meestal in zeefdruk gedrukt. Dit gaat sneller omdat dit een proces is met een vaste drukvorm en volledig geautomatiseerd mogelijk is. Maar tegenwoordig kun je deze ook printen op grootformaat plotters of printers. Deze grootformaat printers werken bijna hetzelfde als de inkjetprinter bij je thuis. Er zitten vaak meer printkoppen in en soms meer kleuren. Er kan ook op verschillende materialen geprint worden, zoals papier, fotopapier, canvas, kunststof of textiel. Er bestaan ook echt héle grote printers. Deze printers worden vaak ingezet om levensgrote reclame borden te maken op gebouwen of vrachtauto’s. De EFI VUTEK®5330 supergroot formaat kleurenprinter kan 5 meter breed printen. Opdracht Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-09 DR-06-02 Probeer eens met GOOGLE te zoeken op “building wraps” dan zie je nog meer voorbeelden. Opdracht 6 Stel dat een klant een nieuwe reclame actie wil beginnen. Deze klant heeft de volgende gedrukte producten nodig. Vul in op welke digitale printers dit het best gemaakt kan worden. 1. 45.000 folders tweezijdig bedrukt in full color …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… 2. 8 full color posters van 80 x 120 cm …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… 3. 10 full color posters op het formaat A2 …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… 4. 5000 full color op het formaat flyers A5 (Let op, er kunnen er 4 van op 1 vel A3) …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Opdracht Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-10 DR-06-02 De RIP Bijna elke digitale pers of professionele kleurenprinter heeft een RIP (Raster Image Processor). Een RIP is een soort computer tussen de printer en de aangesloten computers. Vaak zie je de RIP apart staan. Soms is hij ingebouwd in de machine. Afbeeldingen zoals foto’s bevatten heel veel kleuren. Om die kleuren te kunnen printen zet een RIP deze kleuren om in duizenden rasterpunten. Hij heet dan ook “Raster Image Processor”. De rasterpunten worden geprint met de kleurentoners van de printer.Voor ons oog vormen al deze rasterpunten samen de kleuren van de originele afbeelding. De RIP zorgt er voor dat de geprinte afbeelding zo goed mogelijk overeenkomt met de oorspronkelijke afbeelding. In de RIP kunnen ook gegevens worden meegegeven over het soort papier en de kleuren, die moeten worden gebruikt. De software houdt dan rekening met de juiste kleuren. Je kunt je misschien voorstellen dat je op krantenpapier (= een beetje geelachtig) de kleuren anders moet drukken dan op wit papier. Opdracht 7 Ga op school na of ze er een RIP bij de digitale printer of kleurenprinter is. Is deze ingebouwd of staat hij los van de machine? …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Als hij los staat, kun je ook achter het merk komen? …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Evaluatie Theorie Digitaal drukprincipe Thema: Digitaal printen DR-06-02-11 DR-06-02 Geef jezelf een beoordeling: O onvoldoende omdat _____________________________________________________ ___________________ O matig omdat ___________________________________________________________ ___________________ O voldoende omdat _______________________________________________________ ___________________ O goed omdat ___________________________________________________________ ___________________ Eindbeoordeling: Cijfer: