Kinderorthopaedie Sebastiaan Bruinsma mei 2014 Inleiding • Relatief veel vragen over • Kennis van fysiologische ontwikkeling van belang • Veel gaat vanzelf over Stelling X- en O- benen • O benen zijn tot 2 jarige leeftijd fysiologisch • O benen gaan bij kinderen altijd over in X benen Stelling X- en O- benen • Een eenzijdig O been is altijd pathologisch Oorzaak afwijkende kniestand • Rachitis • Fysiologische variaties • Ziekte van Blount Oorzaak afwijkende kniestand • Minder waarschijnlijke oorzaken: - endocriene/metabole botziekten - epifysaire dysplasie - treponematosen - posttraumatisch - post infectieus - Tumoren - Radiotherapie - afwijking door paralyse - lokale congenitale vervormingen • Nachtspalken en schoenaanpassingen kunnen normale fysiologische ontwikkeling van X en O benen beïnvloeden Stelling • Correctie van X benen moet zo vroeg mogelijk plaatsvinden? Vanaf welke leeftijd? Correctie X- benen • Meisjes: 11 jaar • Jongens 12 jaar Verwijsindicatie • Aanhoudende X-benen na 7 jaar • Eenzijdige X of O benen • O benen na 1,5-2 jaar Dysplastische heup ontwikkeling • Een stuitligging in 3e trimester is een reden voor beeldvormend onderzoek om DHO uit te sluiten. Risico DHO • • • • Stuitligging in 3e trimester Belaste familie anamnese Geassocieerde dysmorfieen Afwijkend lichamelijk onderzoek Lichamelijk onderzoek • • • • Lichte abductiebeperking Verschil abductie L vs R (10%) Kniehoogteverschil Asymmetrische bilplooi JGZ programma • Screening bij alle kinderen tot 6 maanden • Onderzoek regulier consult jeugdarts 6mnd tot goed lopen • Vanaf leeftijd 2: op indicatie • Een echo is het beste instrument om DHO aan te tonen Stelling • Voor het dragen van een spreidorthese geld: baat het niet, schaadt het niet Behandeling heupdysplasie • Spreidorthese (aantal maanden) • leeftijd > 1,5-2: operatief • Dokter, mijn kind struikelt zo vaak over zijn voeten bij het lopen…. • Wat doe je dan aan anamnese/onderzoek? Stand voeten/tenen • Dokter, de tenen van mijn 6 maanden oude baby staan naar buiten gedraaid, is dit wel goed? • Lopen met de tenen naar binnen wordt meestal veroorzaakt door verdraaiing van het onderbeen (1) en is indicatie voor een verwijzing naar de specialist (2). Met tenen naar binnen lopen • Oorzaak - voeten staan naar binnen (vanaf geboorte) - onderbenen naar binnen gedraaid (vanaf 1-2 jaar) - heupen kunnen meer naar binnen dan naar buiten draaien (vanaf 4-6 jaar) • Kinderen die met tenen naar binnen lopen door versterkte rotatie in de heup hebben vaker heup- en knie klachten ) Stelling • Beenlengte verschil is goed te bepalen met een meetlint. Onjuist. Plakjes methode. • Correctie van beenlengteverschil is nodig vanaf: - 1 cm - 1,5cm - 2cm - 3cm Stelling • Bij het afglijden van de heupkop staat pijn op de voorgrond • Voornaamste oorzaken pijnlijke heup (kinderen/pubers) - Morbus Perthes - coxitis fugax - afglijdende heupkop Stelling • Bij een kind met slotverschijnselen van de knie denk ik aan meniscus letsel • Een platvoet is bij lichamelijk onderzoek te corrigeren • Soepele platvoeten corrigeren zich meestal in de loop van de tijd vanzelf • Maak onderscheid tussen soepele en contracte platvoeten • Hiel in valgusstand? • Voorvoet in abductie tov as van de achtervoet? • Longitudinale boog doorgebogen? Behandeling platvoeten • Soepele platvoet: Alleen correctie bij klachten • Contracte platvoet: verw orthopead (steunzool of operatie) Schedel helm?? Bronnen • LESA dysplastische heupontwikkeling (2010) • Vergroeit mijn kind? 1996