VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD Datum van herziening 14-03-2017 Datum van de vorige versie 05-02-2014 Versie 3 NL RUBRIEK 1: IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET MENGSEL EN VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING 1.1 Productidentificatie Productnaam Nitric acid 60% Naam van chemische stof CAS-Nr EG-Nr REACH-registratienummer Formule Salpeterzuur 7697-37-2 231-714-2 01-2119487297-23-0027 HNO3 1.2 Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden gebruik Industrieel gebruik, Professioneel gebruik. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. Consumentengebruik. Aanbevolen gebruik Ontraden gebruik 1.3 Details betreffende de verstrekker van het veiligheidsinformatieblad OCI Nitrogen BV Mijnweg 1 P.O. Box 601 6160 AP Geleen, The Netherlands Tel: +31 (0) 46 7020111 www.ocinitrogen.com [email protected] 1.4 Telefoonnummer voor noodgevallen Nederland: Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) +31 30 274 88 88 (Uitsluitend bestemd om professionele hulpverleners te informeren bij acute vergiftigingen) Belgie: Antigifcentrum +32 70 245 245 Fabrikant: Alert & Care Centre Chemelot (Geleen) +31 46 4765555 (24/7) RUBRIEK 2: IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN 2.1 Indeling van de stof of het mengsel Indeling (1272/2008/EG) Acute inhalatie toxiciteit Huidcorrosie/-irritatie Bijtend voor metalen Categorie 3 - H331 Categorie 1A - H314 Categorie 1 - H290 Voor de volledige tekst van H-zinnen zoals vermeld in deze rubriek, zie rubriek 16. 2.2 Etiketteringselementen __________________________________________________________________________________________ 1/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ Signaalwoord Gevaar Gevarenaanduidingen H290 - Kan bijtend zijn voor metalen H314 - Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel H331 - Giftig bij inademing EUH071 - Bijtend voor de luchtwegen Veiligheidsaanbevelingen P260 - Stof/rook/gas/nevel/damp/spuitnevel niet inademen P280 - Beschermende handschoenen/beschermende kleding/oogbescherming/gelaatsbescherming dragen P301 + P330 + P331 - NA INSLIKKEN: de mond spoelen - GEEN braken opwekken P303 + P361 + P353 - BIJ CONTACT MET DE HUID (of het haar): verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken. Huid met water afspoelen/afdouchen P304 + P340 - NA INADEMING: het slachtoffer in de frisse lucht brengen en laten rusten in een houding die het ademen vergemakkelijkt P305 + P351 + P338 - BIJ CONTACT MET DE OGEN: voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten; contactlenzen verwijderen, indien mogelijk; blijven spoelen P310 - Onmiddellijk een ANTIGIFCENTRUM of een arts raadplegen P403 + P233 - Op een goed geventileerde plaats bewaren. In goed gesloten verpakking bewaren 2.3 Andere gevaren Onbekend. RUBRIEK 3: SAMENSTELLING EN INFORMATIE OVER DE BESTANDDELEN 3.1 Stoffen Naam van chemische stof EG-Nr CAS-Nr Massaprocent Salpeterzuur 231-714-2 7697-37-2 20-65 Indeling REACH(1272/2008/EG) registratienummer Ox. Liq. 2 H272 01-2119487297-23-0 Met. Corr. H290 027 Skin Corr. 1A H314 Acute Tox. 3 H331 Concentratiegrenzen Oxid. Liquid 2 >= 99.0%, Oxid. Liquid 3 >= 65.0% < 99.0%, Skin Corr. 1A >= 20.0%, Skin Corr. 1B >= 5.0% < 20.0%, Acute Tox. 3 >26% - <=100%, Acute Tox. 4 >13% - <=26%. Voor de volledige tekst van H-zinnen zoals vermeld in deze rubriek, zie rubriek 16. __________________________________________________________________________________________ 2/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 4: EERSTEHULPMAATREGELEN 4.1 Beschrijving van de eerstehulpmaatregelen Algemeen advies Onmiddellijke medische verzorging is vereist. Slachtoffer van blootstelling verwijderen en laten gaan liggen. Voorkom inademen van dampen/nevel/gas. Contact met de ogen, de huid of de kleding vermijden. Eerste hulp toedienen in overeenstemming met de aard van het letsel: Spoelen met veel water of Diphotherine. Contact met de ogen Medische hulp inroepen. Onmiddellijk spoelen met overvloedig water. Na de eerste spoeling eventueel contactlenzen verwijderen en doorgaan met spoelen gedurende minstens 15 minuten. Contact met de huid Medische hulp inroepen. Onmiddellijk afspoelen met veel water en zeep en alle verontreinigde kleding en schoenen uittrekken. Verontreinigde kleding wassen alvorens deze opnieuw te gebruiken. Inslikken Medische hulp inroepen. Mond grondig spoelen met water. Geef kleine hoeveelheden water om te drinken. Geen braken opwekken zonder medisch advies. Bij een bewusteloos persoon nooit iets via de mond toedienen. Als het slachtoffer bewusteloos is, controleer de hartslag, ademhaling en luchtwegen. Inademing Medische hulp inroepen. Overbrengen in frisse lucht en rustig neerleggen in een houding die makkelijk is voor ademhaling. Als ademhalen moeilijk gaat, zuurstof toedienen (door gekwalificeerd personeel). Het kan gevaarlijk zijn mond-op-mond-beademing toe te passen. In geval van accidenteel inademen van dampen, slachtoffer in frisse lucht brengen: Symptomen kunnen vertraagd optreden. Bescherming van EHBO'ers Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. 4.2 Belangrijkste acute en uitgestelde symptomen en effecten Voornaamste verschijnselen Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel. Kan brandwonden veroorzaken aan de mond, keel en maag. Pijn, blaarvorming, Branderig gevoel en tijdelijke roodheid. 4.3 Vermelding van de vereiste onmiddellijke medische verzorging en speciale behandeling Opmerkingen voor de arts De symptomen behandelen. Symptomen kunnen vertraagd optreden. RUBRIEK 5: BRANDBESTRIJDINGSMAATREGELEN 5.1 Blusmiddelen Geschikte blusmiddelen Het product zelf brandt niet. Blusmaatregelen gebruiken die geschikt zijn voor de plaatselijke omstandigheden en de directe omgeving. Ongeschikte blusmiddelen Onbekend. 5.2 Speciale gevaren die door de stof of het mengsel worden veroorzaakt Speciaal gevaar Verhitting van containers kan drukverhoging veroorzaken, met kans op barsten. Thermische ontleding kan leiden tot het vrijkomen van irriterende en giftige gassen en dampen: stikstofoxiden (NOx), Bij contact met metalen kan licht ontvlambaar waterstofgas vrijkomen. 5.3 Advies voor brandweerlieden Brandbestrijdingsmaatregelen Evacueer niet-essentieel personeel. Speciale beschermende uitrusting Onafhankelijke ademhalingsapparatuur en beschermend pak dragen. voor brandweerlieden __________________________________________________________________________________________ 3/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 6: MAATREGELEN BIJ HET ACCIDENTEEL VRIJKOMEN VAN DE STOF OF HET MENGSEL 6.1 Persoonlijke voorzorgsmaatregelen, beschermingsmiddelen en noodprocedures Zorgen voor voldoende ventilatie. Evacueer niet-essentieel personeel. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. Inademing van dampen of nevels vermijden. Gemorst product niet aanraken en er niet doorheen lopen. Bij ontoereikende ventilatie een geschikte adembescherming dragen. 6.2 Milieuvoorzorgsmaatregelen Verdere lekkage of morsen van product voorkomen indien dat veilig is om te doen. Wegstromen naar waterwegen, riolen, kelders of afgesloten ruimten voorkomen. Lokale autoriteiten moeten worden ingelicht indien aanzienlijke gemorste hoeveelheden niet kunnen worden beheerst. 6.3 Insluitings- en reinigingsmethoden en -materiaal Het product mag niet wegvloeien in riool, waterstroom of bodem. Het gemorste/gelekte materiaal kan worden geneutraliseerd met natriumcarbonaat, natriumbicarbonaat of calciumhydroxide. Gemorst product indammen en vervolgens verzamelen met niet-brandbaar absorberend materiaal (bijv. zand, aarde, diatomeeënaarde, vermiculiet) en in container plaatsen voor verwijdering in overeenstemming met de lokale/nationale regelgeving (zie paragraaf 13). 6.4 Verwijzing naar andere rubrieken Zie rubrieken 8 en 13. RUBRIEK 7: HANTERING EN OPSLAG 7.1 Voorzorgsmaatregelen voor het veilig hanteren van de stof of het mengsel Goede industriële hygiëne- and veiligheidsprocedures in acht nemen tijdens gebruik. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. Inademing van dampen of nevels vermijden. Het wordt ten zeerste afgeraden te werken met dit product als de betreffende persoon contactlenzen draagt. Na het werken met dit product handen grondig wassen. Niet eten, drinken of roken op plaatsen waar wordt gewerkt;; na gebruik handen wassen, en; verontreinigde kleding en beschermde uitrusting uittrekken alvorens ruimten te betreden waar wordt gegeten. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. 7.2 Voorwaarden voor een veilige opslag, met inbegrip van incompatibele producten Opslaan in overeenstemming met de lokale regelgeving. In juist geëtiketteerde containers bewaren. In goed gesloten verpakking bewaren. Bewaren op een droge, koele en goed geventileerde plaats Achter slot bewaren. Niet blootstellen aan direct zonlicht, chemisch op elkaar inwerkende materialen: Staal, Koper, Aluminium, Alkaliën. Verpakking: corrosiebestendig roestvrijstaal, Glas, PVC, PTFE . 7.3 Specifiek eindgebruik Blootstellingsscenario Zie bijlage. Overige informatie Niet beschikbaar. __________________________________________________________________________________________ 4/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 8: MAATREGELEN TER BEHEERSING VAN BLOOTSTELLING/PERSOONLIJKE BESCHERMING 8.1 Controleparameters Naam van chemische stof Salpeterzuur Europese Unie STEL: 1 ppm STEL: 2.6 mg/m3 Verenigd Koninkrijk STEL: 1 ppm STEL: 2.6 mg/m3 Frankrijk STEL: 1 ppm STEL: 2.6 mg/m3 Spanje VLA-EC: 1 ppm VLA-EC: 2.6 mg/m3 Duitsland STEL: 1 ppm STEL: 2.6 mg/m3 Naam van chemische stof Salpeterzuur Italië STEL: 1 ppm SETL: 2.6 mg/m3 Portugal Nederland STEL: 1.3 mg/m3 Denemarken STEL: 5 mg/m3 TWA: 10 mg/m3 Polen NDSCh: 2.6 mg/m3 NDS: 1.4 mg/m3 Naam van chemische stof België Zweden Hongarije Finland Tsjechische Republiek Salpeterzuur STEL: 2.6 mg/m3 STEL: 13 mg/m3 TWA: 5 mg/m3 STEL: 2.6 mg/m3 TWA: 0.5 ppm TWA: 1.3 mg/m3 STEL: 1 ppm STEL: 2.6 mg/m3 Aanbevolen monitoringsprocedures Geen informatie beschikbaar. Afgeleide doses zonder effect (DNEL) Naam van chemische stof Langdurige blootstelling - Langdurige blootstelling Lokale effecten Lokale effecten - Dermaal Inademing Salpeterzuur 2.6 mg/m³ (worker) 1.3 mg/m³ (gen. population) Voorspelde geen effect-concentratie (PNEC) Acute / korte-termijn blootstelling - Lokale effecten - Inademing Acute / korte-termijn blootstelling - Lokale effecten - Dermaal Geen informatie beschikbaar. 8.2 Maatregelen ter beheersing van blootstelling Passende technische maatregelen Zorgen voor voldoende ventilatie, met name in besloten ruimten. Zorgen voor oogdouches en veiligheidsdouches vlakbij de werkplek. Aanvullend advies: Draagbare Diphoterine oogdouches. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. Individuele beschermingsmaatregelen, zoals persoonlijke beschermingsmiddelen Bescherming van de ogen Bescherming van de handen Nauw aansluitende veiligheidsstofbril. Beschermende handschoenen: (EN 374), Gefluorideerd rubber FKM, Viton®, 0,4mm >8h . Polychloropreen (CR), Butylrubber, Polyvinylchloride ( PVC ), 0,5mm >=2h. Ongeschikte materialen: Nitrilrubber, Natuurrubber. Huid- en lichaamsbescherming Draag geschikte beschermende kleding: Chemicaliënbestendig schort, Laarzen. Adembescherming dragen: Draag een masker met overdruk en luchttoevoer of Ademhalingsbescherming Volgelaatsmasker. NO- P3, Kleurcode: Wit - Blauw. Aanbevolen filtertype Hygiënische maatregelen Goede industriële hygiëne- and veiligheidsprocedures in acht nemen tijdens gebruik. Aanraking met ogen, huid en kleding vermijden. Niet eten, drinken of roken tijdens het gebruik van dit product. Beheersing van milieublootstelling Het product mag niet wegvloeien in riool, waterstroom of bodem. __________________________________________________________________________________________ 5/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 9: FYSISCHE EN CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN 9.1 Informatie over fysische en chemische basiseigenschappen Fysische toestand @20°C Voorkomen Kleur Geur vloeistof Kleurloos / Bruin Penetrant 0.75 - 2.5 ppm < 1 -35 to -18 °C 104 - 122 °C Niet van toepassing Geen informatie beschikbaar Niet ontvlambaar Niet van toepassing 9.4-9.5 hPa, 55%-70% (@20 °C) 2.2 (lucht = 1) 1.35 (water = 1) geurdrempelwaarde pH Smelt-/vriespunt Kookpunt/kooktraject Vlampunt Verdampingssnelheid Ontvlambaarheid (vast, gas) Ontvlambaarheidgrenzen in lucht Dampspanning Dampdichtheid Relatieve dichtheid Oplosbaarheid Oplosbaarheid in water Verdelingscoëfficient (n-octanol/water) Zelfontbrandingstemperatuur Ontledingstemperatuur Viscositeit, dynamisch Ontploffingseigenschappen Oxiderende eigenschappen Oplosbaar, ( Volledig mengbaar ) Geen informatie beschikbaar Niet van toepassing >200 °C 0.75 mPa.s (@ 25°C) 100% Geen informatie beschikbaar Zie rubriek 3.2 9.2 Overige informatie RUBRIEK 10: STABILITEIT EN REACTIVITEIT 10.1 Reactiviteit Bijtend voor metalen. 10.2 Chemische stabiliteit Stabiel onder normale omstandigheden. 10.3 Mogelijke gevaarlijke reacties Het produkt reageert met metalen onder ontwikkeling van zeer vlambare waterstof. Reageert met water: (exotherme reactie). Explosiegevaar in besloten ruimtes en in contact met chemisch op elkaar inwerkende materialen. 10.4 Te vermijden omstandigheden Verwijderd houden van warmte en ontstekingsbronnen. 10.5 Chemisch op elkaar inwerkende materialen Alkaliën, Brandbare materialen, Organische materialen, Alcoholen, organische oplosmiddelen, Ketonen, Aldehyden, Aminen, Sterke basen, Halogenen, Polypropyleen en Koolstofstaal. Bij contact met metalen kan licht ontvlambaar waterstofgas vrijkomen. Kan brand bevorderen; oxiderend. 10.6 Gevaarlijke ontledingsproducten Waterstofgas, stikstofoxiden (NOx), Koolstofoxiden. __________________________________________________________________________________________ 6/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 11: TOXICOLOGISCHE INFORMATIE 11.1 Informatie over toxicologische effecten Acute toxiciteit Inslikken Contact met de huid Inademing Naam van chemische stof Salpeterzuur Veroorzaakt brandwonden aan de bovenste spijsverterings- en ademhalingsorganen door sterke corrosie. Corrosief voor de huid. Bijtend voor de ogen. Giftig bij inademing. LD50 oraal LD50 huid LC50 Inademen > 2.65 mg/L ( Rat ) 4h Huidcorrosie/-irritatie Corrosief voor de huid. Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel. Ernstig oogletsel/oogirritatie Bijtend voor de ogen. Veroorzaakt ernstige oogschade. Sensibilisatie van de luchtwegen/de huid Op basis van de beschikbare gegevens wordt niet voldaan aan de indelingscriteria. Mutageniteit in geslachtscellen Is niet bekend als veroorzaker van erfelijke genetische schade. Kankerverwekkendheid Bevat geen als kankerverwekkend geclassificeerde bestanddelen. Reproductietoxiciteit Niet bekend als veroorzaker van afwijkingen of nadelige effecten op de ontwikkeling van de foetus. Niet bekend als veroorzaker van nadelige effecten op de voortplanting. STOT bij eenmalige blootstelling Bijtend voor ademhalingsstelsel. STOT bij herhaalde blootstelling Op basis van de beschikbare gegevens wordt niet voldaan aan de indelingscriteria. Aspiratiegevaar Op basis van de beschikbare gegevens wordt niet voldaan aan de indelingscriteria. __________________________________________________________________________________________ 7/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 12: ECOLOGISCHE INFORMATIE 12.1 Toxiciteit Op basis van de beschikbare gegevens wordt niet voldaan aan de indelingscriteria. Kan schadelijke effecten veroorzaken in het aquatisch milieu als gevolg van pH verandering. Naam van chemische stof Toxiciteit voor algen Salpeterzuur Toxiciteit voor vissen Toxiciteit voor micro-organismen Median lethal pH (96h) 3-3.5 (Lepomis macrochirus) Median lethal pH (96h) ca. 3.7 (Oncorhynchus mykiss) Toxiciteit voor daphnia en andere ongewervelde waterdieren Median lethal pH (48h) 4.4-4.7 (Ceriodaphnia dubia) 12.2 Persistentie en afbreekbaarheid Gemakkelijk biologisch afbreekbaar. 12.3 Bioaccumulatie Bioaccumuleert niet. 12.4 Mobiliteit in de bodem Geen informatie beschikbaar. 12.5 Resultaten van PBT- en zPzB-beoordeling Deze stof wordt niet beschouwd als persistent, bioaccumulerend of toxisch (PBT). Deze stof wordt niet beschouwd als zeer persistent of zeer bioaccumulerend (zPzB). 12.6 Andere schadelijke effecten Kan schadelijke effecten veroorzaken in het aquatisch milieu als gevolg van pH verandering. RUBRIEK 13: INSTRUCTIES VOOR VERWIJDERING 13.1 Afvalverwerkingsmethoden Afval van residuen / niet-gebruikte Verwijderen volgens plaatselijke voorschriften. producten Verontreinigde verpakking Lege verpakkingen/containers moeten voor hergebruik of verwijdering worden afgevoerd naar een erkend afvalverwerkingsbedrijf. __________________________________________________________________________________________ 8/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 14: INFORMATIE MET BETREKKING TOT HET VERVOER Volgens: ADR, RID, ADN, IMDG, IATA/ICAO. 14.1 VN-nummer VN 2031 14.2 Juiste ladingnaam overeenkomstig de modelreglementen van de VN SALPETERZUUR 14.3 Transportgevarenklasse(n) 8 14.4 Verpakkingsgroep II 14.5 Milieugevaren Niet van toepassing. 14.6 Bijzondere voorzorgen voor de gebruiker Zie transportreguleringen voor VN-nummerspecifieke voorzorgsmaatregelen. Transport over binnenlandse waterwegen (ADN) PP 81: Houdbaarheid Kunststof container. 14.7 Vervoer in bulk overeenkomstig bijlage II bij MARPOL en de IBC-code Zie rubriek 17, IBC Code. RUBRIEK 15: REGELGEVING 15.1 Specifieke veiligheids-, gezondheids- en milieureglementen en -wetgeving voor de stof of het mengsel Restricties voor gebruik Gevaarlijke stof-categorie volgens Seveso-richtlijn (2012/18/EU): H2. Quantity 1: 50t, Quantity 2: 200t. Overige regelgeving Verordening (EU) Nr. 98/2013 over het op de markt brengen en het gebruik van precursoren voor explosieven: Bijlage 1. 15.2 Chemischeveiligheidsbeoordeling Voor deze stof is een chemischeveiligheidsbeoordeling uitgevoerd. Zie bijlage voor meer gedetailleerde informatie. __________________________________________________________________________________________ 9/24 Datum van herziening 14-03-2017 Nitric acid 60% __________________________________________________________________________________________ RUBRIEK 16: OVERIGE INFORMATIE Volledige tekst van H-zinnen in paragraaf 2 en 3 H272 - Kan brand bevorderen; oxiderend H290 - Kan bijtend zijn voor metalen H314 - Veroorzaakt ernstige brandwonden en oogletsel H331 - Giftig bij inademing EUH071 - Bijtend voor de luchtwegen Afkortingen en acroniemen STOT: Specific Target Organ Toxicity (specifieke doelorgaantoxiciteit) PBT: Persistent, Bioaccumulerend, Toxisch zPzB: zeer Persistent en zeer Bioaccumulerend (very Persistent and very Bioaccumulating, vPvB) ADR: Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route (European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road) EC: Europese Commissie RID: Règlement concernant le transport international ferroviaire des marchandises dangereuses (Regulations for the International Transport of Dangerous Goods by Rail) ADN: Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par voies de Navigation intérieures (European Agreement concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Inland Waterways) ICAO: International Civil Aviation Organization REACH: Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemical substances (Registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen) ES: Exposure Scenario (Blootstellingsscenario) DNEL: Derived No Effect Level (afgeleide dosis zonder effect) PNEC: Predicted No Effect Concentration (voorspelde concentratie zonder effect) Opmerking bij revisie Indeling bijgewerkt conform de Europese REACH- en CLP-regelgeving. Indeling (1272/2008/EG). Trainingsadvies Werknemers moeten worden getraind in het juiste gebruik en het juist hanteren van dit product, zoals vereist onder toepasselijke wet- en regelgeving. SDS No. OC00019 Disclaimer De informatie op dit veiligheidsinformatieblad is naar ons beste weten en naar onze beste kennis en overtuiging correct op de datum van publicatie. Deze informatie is uitsluitend bedoeld als richtlijn voor veilig werken (hanteren, gebruik, verwerken, opslag, vervoer, verwijdering en vrijkomen) en mag niet beschouwd worden als een garantie of kwaliteitsspecificatie. De informatie heeft alleen betrekking op het specifiek vermelde product en hoeft niet geldig te zijn voor dit product in combinatie met andere producten of in processen, tenzij aangegeven in de tekst __________________________________________________________________________________________ 10/24 Datum van herziening 14-03-2017 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1 Fabricage __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 1 Fabricage Omschrijving van het gebruik Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Categorieën voor emissie naar het ERC1 - Vervaardiging van stoffen milieu 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof, Waterige oplossing. Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het 60%. product en/ dag. Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Beheersing van de milieublootstelling ERC1 - Vervaardiging van stoffen Vloeistof ≤8ur en/ dag Niet nodig Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Producteigenschappen Vloeistof Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur en/ dag Technical conditions and measures at Insluiting: Onder normale werkomstandigheden op de werkplek wordt de stof strikt ingeperkt met process level (source) to prevent release technische middelen. De activiteiten vinden op een gestandaardiseerde manier plaats, onder gecontroleerde omstandigheden met speciale apparatuur. In het geval dat een bepaalde hoeveelheid van de stof niet wordt ingeperkt, wordt een werknemer niet blootgesteld aan de stof, aangezien het gebruik van de stof in een zuurkast plaatsvindt of aangezien de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen draagt en gebruik maakt van de plaatselijke afzuiging. Vorming van aerosolen/nevels/ spatten wordt voorkomen. Organisatorische maatregelen: Beperk het aantal personeelsleden in de werkruimte. Minimaliseer handmatige werkzaamheden. Leidt de werknemers op hoe veilig om te gaan met de stof, incl. hoe de persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Maak de werkruimte regelmatig schoon. Zorg voor toezicht, zodat er regelmatig gecontroleerd kan worden of de gebruiksvoorwaarden gevolgd worden door de werknemers. Zorg ervoor dat alle apparatuur goed wordt onderhouden. Zorg __________________________________________________________________________________________ 11/24 Datum van herziening 14-03-2017 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 1 Fabricage __________________________________________________________________________________________ ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn en dat die worden gebruikt volgens de instructies. Zorg ervoor dat oogdouches en veiligheidsdouches beschikbaar zijn in de werkruimte. Geschikt materiaal: Het aanbevolen materiaal voor tanks, schepen en accessoires is austenitisch roestvast staal met een laag koolstofgehalte. Ongeschikte materialen: Gebruik geen metalen, koolstofstaal of polypropyleen. Ventilatieomstandigheden in de werkruimte: Gebruik alleen buiten of in een goed geventileerde ruimte (ca. 5 luchtwisselingen per uur). Opslagcondities: Op een goed geventileerde plaats (bij voorkeur buiten). Op een plek met zuurbestendige vloeren. Bescherm tegen zonlicht. Houd de containers goed gesloten. Verwijderd houden van brandbare materialen, hitte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Gas monitoring: Gebruik stationaire en/of draagbare NOx monitoren op de werkplek. Conditions and Measures Related to Algemeen: Werk onder een hoge standaard van persoonlijke hygiëne. Was handen en gezicht voor Personal Protection, Hygiene, and Health pauzes. Niet eten, drinken of roken in de werkruimte. Evaluation Ademhalingsbescherming: Indien er sprake is van een risico op blootstelling aan de stof door inademing, draag altijd een volgelaatsmasker met een filterbus die bescherming biedt tegen zure gassen of draag een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Potentiële inademingsblootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid ingeademde stof zou al (acute en/of vertraagde) effecten kunnen veroorzaken op de luchtwegen. Bescherming van huid en ogen: Indien er een risico is op blootstelling van de huid (via besmet materiaal), draag altijd geschikte en beschermende zuurbestendige kleding in de werkruimte en draag zuurbestendige handschoenen conform EN374 (en veiligheidsbril/volgelaatsscherm conform EN 166). Potentiële blootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid van een waterige oplossing van de stof kan reeds ernstige brandwonden en/of oogletsel veroorzaken. In geval aerosolen/nevels van salpeterzuur gevormd kunnen worden, draag een geschikt zuurbestendig veiligheidspak met een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Geschikt materiaal: butyl/gefluoreerd rubber. 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Blootstellingsinschatting voor het Milieu Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Omdat er geen milieugevaar werd geïdentificeerd, is er geen milieugerelateerde blootstellingsbeoordeling en risicokarakterisering uitgevoerd. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Voorspelde blootstellingen zullen naar verwachting de van toepassing zijnde blootstellingsgrenzen (vermeld in rubriek 8 van het VIB) niet overschrijden wanneer de in rubriek 2 vermelde operationele omstandigheden/risicobeheersmaatregelen geïmplementeerd worden. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. __________________________________________________________________________________________ 12/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2 Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 2 Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken Omschrijving van het gebruik Productcategorie PC12 - Meststoffen PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC15 - Producten voor het behandelen van niet-metalen oppervlakken PC35 - Was- en reinigingsmiddelen (inclusief op oplosmiddelbasis) Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Categorieën voor emissie naar het ERC3 - Formulering van mengsels milieu 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof, Waterige oplossing. Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het 60%. product en/ dag. Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Beheersing van de milieublootstelling ERC3 - Formulering van mengsels Vloeistof ≤8ur en/ dag Niet nodig Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Technical conditions and measures at PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Vloeistof ≤8ur en/ dag Insluiting: Onder normale werkomstandigheden op de werkplek wordt de stof strikt ingeperkt met __________________________________________________________________________________________ 13/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2 Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ process level (source) to prevent release technische middelen. De activiteiten vinden op een gestandaardiseerde manier plaats, onder gecontroleerde omstandigheden met speciale apparatuur. In het geval dat een bepaalde hoeveelheid van de stof niet wordt ingeperkt, wordt een werknemer niet blootgesteld aan de stof, aangezien het gebruik van de stof in een zuurkast plaatsvindt of aangezien de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen draagt en gebruik maakt van de plaatselijke afzuiging. Vorming van aerosolen/nevels/ spatten wordt voorkomen. Organisatorische maatregelen: Beperk het aantal personeelsleden in de werkruimte. Minimaliseer handmatige werkzaamheden. Leidt de werknemers op hoe veilig om te gaan met de stof, incl. hoe de persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Maak de werkruimte regelmatig schoon. Zorg voor toezicht, zodat er regelmatig gecontroleerd kan worden of de gebruiksvoorwaarden gevolgd worden door de werknemers. Zorg ervoor dat alle apparatuur goed wordt onderhouden. Zorg ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn en dat die worden gebruikt volgens de instructies. Zorg ervoor dat oogdouches en veiligheidsdouches beschikbaar zijn in de werkruimte. Geschikt materiaal: Het aanbevolen materiaal voor tanks, schepen en accessoires is austenitisch roestvast staal met een laag koolstofgehalte. Ongeschikte materialen: Gebruik geen metalen, koolstofstaal of polypropyleen. Ventilatieomstandigheden in de werkruimte: Gebruik alleen buiten of in een goed geventileerde ruimte (ca. 5 luchtwisselingen per uur). Plaatselijke afzuiging: Gebruik een plaatselijke afzuiging (binnen) wanneer damp/nevel/spray van salpeterzuur in de lucht in de ademhalingszone van een werknemer aanwezig zou kunnen zijn. Opslagcondities: Op een goed geventileerde plaats (bij voorkeur buiten). Op een plek met zuurbestendige vloeren. Bescherm tegen zonlicht. Houd de containers goed gesloten. Verwijderd houden van brandbare materialen, hitte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Gas monitoring: Gebruik stationaire en/of draagbare NOx monitoren op de werkplek. Conditions and Measures Related to Algemeen: Werk onder een hoge standaard van persoonlijke hygiëne. Was handen en gezicht voor Personal Protection, Hygiene, and Health pauzes. Niet eten, drinken of roken in de werkruimte. Evaluation Ademhalingsbescherming: Indien er sprake is van een risico op blootstelling aan de stof door inademing, draag altijd een volgelaatsmasker met een filterbus die bescherming biedt tegen zure gassen of draag een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Potentiële inademingsblootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid ingeademde stof zou al (acute en/of vertraagde) effecten kunnen veroorzaken op de luchtwegen. Bescherming van huid en ogen: Indien er een risico is op blootstelling van de huid (via besmet materiaal), draag altijd geschikte en beschermende zuurbestendige kleding in de werkruimte en draag zuurbestendige handschoenen conform EN374 (en veiligheidsbril/volgelaatsscherm conform EN 166). Potentiële blootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid van een waterige oplossing van de stof kan reeds ernstige brandwonden en/of oogletsel veroorzaken. In geval aerosolen/nevels van salpeterzuur gevormd kunnen worden, draag een geschikt zuurbestendig veiligheidspak met een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Geschikt materiaal: butyl/gefluoreerd rubber. 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Blootstellingsinschatting voor het Milieu Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Omdat er geen milieugevaar werd geïdentificeerd, is er geen milieugerelateerde blootstellingsbeoordeling en risicokarakterisering uitgevoerd. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Voorspelde blootstellingen zullen naar verwachting de van toepassing zijnde blootstellingsgrenzen (vermeld in rubriek 8 van het VIB) niet overschrijden wanneer de in rubriek 2 vermelde operationele omstandigheden/risicobeheersmaatregelen geïmplementeerd worden. __________________________________________________________________________________________ 14/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 2 Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. __________________________________________________________________________________________ 15/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3 Industrieel gebruik, Gebruik als een tussenproduct. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 3 Industrieel gebruik, Gebruik als een tussenproduct. Omschrijving van het gebruik Gebruikssector SU8 - Vervaardiging van chemische stoffen op grote schaal (waaronder aardolieproducten) SU9 - Vervaardiging van fijnere chemische stoffen SU0 - Overige Productcategorie PC19 - Halffabricaten Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Categorieën voor emissie naar het ERC6a - Industrieel gebruik dat resulteert in de vervaardiging van een andere stof (gebruik van tussenproducten) milieu 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof, Waterige oplossing. Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het 60%. product en/ dag. Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Beheersing van de milieublootstelling ERC6a - Industrieel gebruik dat resulteert in de vervaardiging van een andere stof (gebruik van tussenproducten) Vloeistof ≤8ur en/ dag Niet nodig Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie Producteigenschappen PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Vloeistof __________________________________________________________________________________________ 16/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3 Industrieel gebruik, Gebruik als een tussenproduct. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur en/ dag Technical conditions and measures at Insluiting: Onder normale werkomstandigheden op de werkplek wordt de stof strikt ingeperkt met process level (source) to prevent release technische middelen. De activiteiten vinden op een gestandaardiseerde manier plaats, onder gecontroleerde omstandigheden met speciale apparatuur. In het geval dat een bepaalde hoeveelheid van de stof niet wordt ingeperkt, wordt een werknemer niet blootgesteld aan de stof, aangezien het gebruik van de stof in een zuurkast plaatsvindt of aangezien de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen draagt en gebruik maakt van de plaatselijke afzuiging. Vorming van aerosolen/nevels/ spatten wordt voorkomen. Organisatorische maatregelen: Beperk het aantal personeelsleden in de werkruimte. Minimaliseer handmatige werkzaamheden. Leidt de werknemers op hoe veilig om te gaan met de stof, incl. hoe de persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Maak de werkruimte regelmatig schoon. Zorg voor toezicht, zodat er regelmatig gecontroleerd kan worden of de gebruiksvoorwaarden gevolgd worden door de werknemers. Zorg ervoor dat alle apparatuur goed wordt onderhouden. Zorg ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn en dat die worden gebruikt volgens de instructies. Zorg ervoor dat oogdouches en veiligheidsdouches beschikbaar zijn in de werkruimte. Geschikt materiaal: Het aanbevolen materiaal voor tanks, schepen en accessoires is austenitisch roestvast staal met een laag koolstofgehalte. Ongeschikte materialen: Gebruik geen metalen, koolstofstaal of polypropyleen. Ventilatieomstandigheden in de werkruimte: Gebruik alleen buiten of in een goed geventileerde ruimte (ca. 5 luchtwisselingen per uur). Plaatselijke afzuiging: Gebruik een plaatselijke afzuiging (binnen) wanneer damp/nevel/spray van salpeterzuur in de lucht in de ademhalingszone van een werknemer aanwezig zou kunnen zijn. Opslagcondities: Op een goed geventileerde plaats (bij voorkeur buiten). Op een plek met zuurbestendige vloeren. Bescherm tegen zonlicht. Houd de containers goed gesloten. Verwijderd houden van brandbare materialen, hitte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Gas monitoring: Gebruik stationaire en/of draagbare NOx monitoren op de werkplek. Conditions and Measures Related to Algemeen: Werk onder een hoge standaard van persoonlijke hygiëne. Was handen en gezicht voor Personal Protection, Hygiene, and Health pauzes. Niet eten, drinken of roken in de werkruimte. Evaluation Ademhalingsbescherming: Indien er sprake is van een risico op blootstelling aan de stof door inademing, draag altijd een volgelaatsmasker met een filterbus die bescherming biedt tegen zure gassen of draag een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Potentiële inademingsblootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid ingeademde stof zou al (acute en/of vertraagde) effecten kunnen veroorzaken op de luchtwegen. Bescherming van huid en ogen: Indien er een risico is op blootstelling van de huid (via besmet materiaal), draag altijd geschikte en beschermende zuurbestendige kleding in de werkruimte en draag zuurbestendige handschoenen conform EN374 (en veiligheidsbril/volgelaatsscherm conform EN 166). Potentiële blootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid van een waterige oplossing van de stof kan reeds ernstige brandwonden en/of oogletsel veroorzaken. In geval aerosolen/nevels van salpeterzuur gevormd kunnen worden, draag een geschikt zuurbestendig veiligheidspak met een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Geschikt materiaal: butyl/gefluoreerd rubber. 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Blootstellingsinschatting voor het Milieu Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Omdat er geen milieugevaar werd geïdentificeerd, is er geen milieugerelateerde blootstellingsbeoordeling en risicokarakterisering uitgevoerd. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Voorspelde blootstellingen zullen naar verwachting de van toepassing zijnde blootstellingsgrenzen (vermeld in rubriek 8 van het VIB) niet overschrijden wanneer de in rubriek 2 vermelde operationele omstandigheden/risicobeheersmaatregelen geïmplementeerd worden. __________________________________________________________________________________________ 17/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 3 Industrieel gebruik, Gebruik als een tussenproduct. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. __________________________________________________________________________________________ 18/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4 Industrieel gebruik, Industriële reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 4 Industrieel gebruik, Industriële reiniging. Omschrijving van het gebruik Gebruikssector SU2a - Mijnbouw (zonder offshore-activiteiten) SU4 - Vervaardiging van voedingsmiddelen SU6a - Vervaardiging van hout en houtproducten SU8 - Vervaardiging van chemische stoffen op grote schaal (waaronder aardolieproducten) SU9 - Vervaardiging van fijnere chemische stoffen SU10 - Formuleren [mengen] van preparaten en/of ompakken SU12 - Vervaardiging van producten van kunststof, ondermeer door samenstelling of omvorming SU14 - Vervaardiging van metalen in primaire vorm, inclusief legeringen SU15 - Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten SU16 - Vervaardiging van computers, elektronische en optische producten, elektrische apparatuur SU19 - Bouwnijverheid SU23 - Recycling Productcategorie PC0 - Overige producten PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC15 - Producten voor het behandelen van niet-metalen oppervlakken PC20 - Producten zoals pH-regelaars, uitvlokmiddelen, neerslagmiddelen, neutralisatiemiddelen, overig ongespecificeerd PC35 - Was- en reinigingsmiddelen (inclusief op oplosmiddelbasis) PC37 - Chemische stoffen voor de waterzuivering Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC7 - Spuiten in een industriële omgeving PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC10 - Met roller of kwast aanbrengen PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Categorieën voor emissie naar het ERC4 - Industrieel gebruik van verwerkingshulpmiddelen in processen en producten die geen onderdeel worden van voorwerpen milieu ERC6b - Industrieel gebruik van reactieve verwerkingshulpmiddelen 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof, Waterige oplossing. Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het 60%. product en/ dag. Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur __________________________________________________________________________________________ 19/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4 Industrieel gebruik, Industriële reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Beheersing van de milieublootstelling ERC4 - Industrieel gebruik van verwerkingshulpmiddelen in processen en producten die geen onderdeel worden van voorwerpen ERC6b - Industrieel gebruik van reactieve verwerkingshulpmiddelen Vloeistof ≤8ur en/ dag Niet nodig Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC4 - Gebruik in een batchproces of ander proces (synthese) met kans op blootstelling PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC7 - Spuiten in een industriële omgeving PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC10 - Met roller of kwast aanbrengen PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens Producteigenschappen Vloeistof Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur en/ dag Technical conditions and measures at Insluiting: Onder normale werkomstandigheden op de werkplek wordt de stof strikt ingeperkt met process level (source) to prevent release technische middelen. De activiteiten vinden op een gestandaardiseerde manier plaats, onder gecontroleerde omstandigheden met speciale apparatuur. In het geval dat een bepaalde hoeveelheid van de stof niet wordt ingeperkt, wordt een werknemer niet blootgesteld aan de stof, aangezien het gebruik van de stof in een zuurkast plaatsvindt of aangezien de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen draagt en gebruik maakt van de plaatselijke afzuiging. Vorming van aerosolen/nevels/ spatten wordt voorkomen. Organisatorische maatregelen: Beperk het aantal personeelsleden in de werkruimte. Minimaliseer handmatige werkzaamheden. Leidt de werknemers op hoe veilig om te gaan met de stof, incl. hoe de persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Maak de werkruimte regelmatig schoon. Zorg voor toezicht, zodat er regelmatig gecontroleerd kan worden of de gebruiksvoorwaarden gevolgd worden door de werknemers. Zorg ervoor dat alle apparatuur goed wordt onderhouden. Zorg ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn en dat die worden gebruikt volgens de instructies. Zorg ervoor dat oogdouches en veiligheidsdouches beschikbaar zijn in de werkruimte. Geschikt materiaal: Het aanbevolen materiaal voor tanks, schepen en accessoires is austenitisch roestvast staal met een laag koolstofgehalte. Ongeschikte materialen: Gebruik geen metalen, koolstofstaal of polypropyleen. Ventilatieomstandigheden in de werkruimte: Gebruik alleen buiten of in een goed geventileerde ruimte (ca. 5 luchtwisselingen per uur). Plaatselijke afzuiging: Gebruik een plaatselijke afzuiging (binnen) wanneer damp/nevel/spray van salpeterzuur in de lucht in de ademhalingszone van een werknemer aanwezig zou kunnen zijn. Opslagcondities: Op een goed geventileerde plaats (bij voorkeur buiten). Op een plek met zuurbestendige vloeren. Bescherm tegen zonlicht. Houd de containers goed gesloten. Verwijderd houden van brandbare materialen, hitte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Gas monitoring: Gebruik stationaire en/of draagbare NOx monitoren op de werkplek. Conditions and Measures Related to Algemeen: Werk onder een hoge standaard van persoonlijke hygiëne. Was handen en gezicht voor Personal Protection, Hygiene, and Health pauzes. Niet eten, drinken of roken in de werkruimte. Evaluation Ademhalingsbescherming: Indien er sprake is van een risico op blootstelling aan de stof door inademing, draag altijd een volgelaatsmasker met een filterbus die bescherming biedt tegen zure gassen of draag een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Potentiële inademingsblootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid ingeademde stof zou al (acute en/of vertraagde) effecten kunnen veroorzaken op de luchtwegen. Bescherming van huid en ogen: Indien er een risico is op blootstelling van de huid (via besmet materiaal), draag altijd geschikte en beschermende zuurbestendige kleding in de werkruimte en draag zuurbestendige handschoenen conform EN374 (en veiligheidsbril/volgelaatsscherm conform EN 166). Potentiële blootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid van een waterige oplossing van de stof kan reeds ernstige brandwonden en/of oogletsel veroorzaken. In geval aerosolen/nevels van salpeterzuur gevormd kunnen worden, draag een geschikt zuurbestendig veiligheidspak met een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Geschikt materiaal: butyl/gefluoreerd rubber. __________________________________________________________________________________________ 20/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 4 Industrieel gebruik, Industriële reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON Blootstellingsinschatting voor het Milieu Blootstellingsinschatting voor het Milieu Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Niet beschikbaar Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Omdat er geen milieugevaar werd geïdentificeerd, is er geen milieugerelateerde blootstellingsbeoordeling en risicokarakterisering uitgevoerd. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Voorspelde blootstellingen zullen naar verwachting de van toepassing zijnde blootstellingsgrenzen (vermeld in rubriek 8 van het VIB) niet overschrijden wanneer de in rubriek 2 vermelde operationele omstandigheden/risicobeheersmaatregelen geïmplementeerd worden. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. __________________________________________________________________________________________ 21/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5 Professioneel gebruik, Professionele reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ 1. BLOOTSTELLINGSSCENARIO Blootstellingsscenario Titel 5 Professioneel gebruik, Professionele reiniging. Omschrijving van het gebruik Gebruikssector SU1 - Landbouw, bosbouw, visserij SU2a - Mijnbouw (zonder offshore-activiteiten) SU4 - Vervaardiging van voedingsmiddelen SU6a - Vervaardiging van hout en houtproducten SU12 - Vervaardiging van producten van kunststof, ondermeer door samenstelling of omvorming SU14 - Vervaardiging van metalen in primaire vorm, inclusief legeringen SU15 - Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten SU16 - Vervaardiging van computers, elektronische en optische producten, elektrische apparatuur SU19 - Bouwnijverheid SU23 - Recycling Productcategorie PC12 - Meststoffen PC14 - Producten voor het behandelen van metalen oppervlakken, waaronder producten voor het galvaniseren en elektroplateren PC15 - Producten voor het behandelen van niet-metalen oppervlakken PC20 - Producten zoals pH-regelaars, uitvlokmiddelen, neerslagmiddelen, neutralisatiemiddelen, overig ongespecificeerd PC35 - Was- en reinigingsmiddelen (inclusief op oplosmiddelbasis) Procescategorieën PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, voortdurend proces met incidentele, beheersbare blootstelling (zoals monstername) PROC3 - Gebruik in gesloten batch proces (synthese of formulering); industriële omgeving PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in niet speciaal daarvoor bestemde accomodaties PROC 8b - Overplaatsing van stof of mengsel (laden/lossen) van/naar schepen/grote containers in toepassingsgerichte accomodaties PROC9 - Overbrengen van stof of mengsel naar kleine containers (aangewezen vullijn, inclusief het wegen) PROC10 - Met roller of kwast aanbrengen PROC11 - Spuiten buiten industriële omgevingen PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens PROC19 - Handmatig mengen met intiem contact en uitsluitend persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar Categorieën voor emissie naar het ERC8b - Wijdverbreid gebruik (binnen) van reactieve stoffen in open systemen ERC8e - Wijdverbreid gebruik (buiten) van reactieve stoffen in open systemen milieu 2. GEBRUIKSOMSTANDIGHEDEN DIE VAN INVLOED ZIJN OP HET GEBRUIK Producteigenschappen Vloeistof, Waterige oplossing. Fysische toestand @20°C Concentratie van de stof in het 60%. product en/ dag. Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur Bijdragende scenario's Beheersing van de milieublootstelling Milieu-emissiecategorie ERC8b - Wijdverbreid gebruik (binnen) van reactieve stoffen in open systemen ERC8e Wijdverbreid gebruik (buiten) van reactieve stoffen in open systemen __________________________________________________________________________________________ 22/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5 Professioneel gebruik, Professionele reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Producteigenschappen Frequentie en duur van het gebruik Beheersing van de milieublootstelling Vloeistof ≤8ur en/ dag Niet nodig Beheersing van de blootstelling van de werknemer Procescategorie PROC1 - Gebruik in een gesloten proces, blootstelling niet waarschijnlijk PROC2 - Gebruik in gesloten, continu proces met incidentele, beheerste blootstelling PROC3 - Gebruik in een gesloten batchproces (synthese of formulering) PROC5 - Mengen in batchprocessen om preparaten en voorwerpen te formuleren (multistage en/of aanzienlijk contact) PROC8a - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in niet-gespecialiseerde voorzieningen PROC8b - Overbrengen van stof of preparaat (vullen/leeg laten lopen) van/naar vaten/grote containers in gespecialiseerde voorzieningen PROC9 - Overbrengen van een stof of preparaat naar kleine containers (gespecialiseerde vullijn, inclusief wegen) PROC10 - Met roller of kwast aanbrengen PROC11 - Spuiten buiten industriële omgevingen PROC13 - Behandeling van voorwerpen door onderdompelen of overgieten PROC15 - Gebruik als laboratoriumreagens PROC19 - Handmatig mengen met intiem contact en uitsluitend persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar Producteigenschappen Vloeistof Frequentie en duur van het gebruik ≤8ur en/ dag Technical conditions and measures at Insluiting: Onder normale werkomstandigheden op de werkplek wordt de stof strikt ingeperkt met process level (source) to prevent release technische middelen. De activiteiten vinden op een gestandaardiseerde manier plaats, onder gecontroleerde omstandigheden met speciale apparatuur. In het geval dat een bepaalde hoeveelheid van de stof niet wordt ingeperkt, wordt een werknemer niet blootgesteld aan de stof, aangezien het gebruik van de stof in een zuurkast plaatsvindt of aangezien de werknemer persoonlijke beschermingsmiddelen draagt en gebruik maakt van de plaatselijke afzuiging. Vorming van aerosolen/nevels/ spatten wordt voorkomen. Organisatorische maatregelen: Beperk het aantal personeelsleden in de werkruimte. Minimaliseer handmatige werkzaamheden. Leidt de werknemers op hoe veilig om te gaan met de stof, incl. hoe de persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken. Maak de werkruimte regelmatig schoon. Zorg voor toezicht, zodat er regelmatig gecontroleerd kan worden of de gebruiksvoorwaarden gevolgd worden door de werknemers. Zorg ervoor dat alle apparatuur goed wordt onderhouden. Zorg ervoor dat persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn en dat die worden gebruikt volgens de instructies. Zorg ervoor dat oogdouches en veiligheidsdouches beschikbaar zijn in de werkruimte. Geschikt materiaal: Het aanbevolen materiaal voor tanks, schepen en accessoires is austenitisch roestvast staal met een laag koolstofgehalte. Ongeschikte materialen: Gebruik geen metalen, koolstofstaal of polypropyleen. Ventilatieomstandigheden in de werkruimte: Gebruik alleen buiten of in een goed geventileerde ruimte (ca. 5 luchtwisselingen per uur). Plaatselijke afzuiging: Gebruik een plaatselijke afzuiging (binnen) wanneer damp/nevel/spray van salpeterzuur in de lucht in de ademhalingszone van een werknemer aanwezig zou kunnen zijn. Opslagcondities: Op een goed geventileerde plaats (bij voorkeur buiten). Op een plek met zuurbestendige vloeren. Bescherm tegen zonlicht. Houd de containers goed gesloten. Verwijderd houden van brandbare materialen, hitte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Gas monitoring: Gebruik stationaire en/of draagbare NOx monitoren op de werkplek. Conditions and Measures Related to Algemeen: Werk onder een hoge standaard van persoonlijke hygiëne. Was handen en gezicht voor Personal Protection, Hygiene, and Health pauzes. Niet eten, drinken of roken in de werkruimte. Evaluation Ademhalingsbescherming: Indien er sprake is van een risico op blootstelling aan de stof door inademing, draag altijd een volgelaatsmasker met een filterbus die bescherming biedt tegen zure gassen of draag een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Potentiële inademingsblootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid ingeademde stof zou al (acute en/of vertraagde) effecten kunnen veroorzaken op de luchtwegen. Bescherming van huid en ogen: Indien er een risico is op blootstelling van de huid (via besmet materiaal), draag altijd geschikte en beschermende zuurbestendige kleding in de werkruimte en draag zuurbestendige handschoenen conform EN374 (en veiligheidsbril/volgelaatsscherm conform EN 166). Potentiële blootstelling aan de stof moet tot een minimum worden beperkt. De kleinste hoeveelheid van een waterige oplossing van de stof kan reeds ernstige brandwonden en/of oogletsel veroorzaken. In geval aerosolen/nevels van salpeterzuur gevormd kunnen worden, draag een geschikt zuurbestendig veiligheidspak met een bijgeleverd ademhalingsapparaat/helm/pak. Geschikt materiaal: butyl/gefluoreerd rubber. 3. BLOOTSTELLINGSSCHATTING EN VERWIJZING NAAR ZIJN BRON __________________________________________________________________________________________ 23/24 Bijlage bij het Veiligheidsinformatieblad Blootstellingsscenario 5 Professioneel gebruik, Professionele reiniging. Datum van herziening 14-03-2017 __________________________________________________________________________________________ Blootstellingsinschatting voor het Milieu Blootstellingsinschatting voor het Milieu Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Blootstellingsschatting voor de Gezondheid Niet bepaald Kwantitatieve blootstelling en risicobeoordeling niet beschikbaar 4. RICHTSNOER VOOR DE DOWNSTREAM USER OM TE BEOORDELEN OF HIJ BINNEN DE DOOR HET BLOOTSTELLINGSSCENARIO GESTELDE GRENZEN WERKT Milieublootstelling Omdat er geen milieugevaar werd geïdentificeerd, is er geen milieugerelateerde blootstellingsbeoordeling en risicokarakterisering uitgevoerd. Beheersing van de blootstelling van de werknemer Voorspelde blootstellingen zullen naar verwachting de van toepassing zijnde blootstellingsgrenzen (vermeld in rubriek 8 van het VIB) niet overschrijden wanneer de in rubriek 2 vermelde operationele omstandigheden/risicobeheersmaatregelen geïmplementeerd worden. Leidraad voor het controleren van overeenstemming met het blootstellingsscenario Als schaling een situatie van onveilig gebruik aantoont (d.w.z. RCRs > 1), dan zijn aanvullende risicobeheersmaatregelen of is een locatie-specifieke chemische veiligheidsbeoordeling vereist. Voor schaling zie ECETOC TRA, ART, STOFFENMANAGER, EUSES. __________________________________________________________________________________________ 24/24