Een tuinvijver is diervriendelijk - IVN Hellendoorn

Een tuinvijver is diervriendelijk
De droom van veel tuinbezitters is een vijver,
met Waterlelies en andere waterplanten, met
Gele Lissen langs de oever, met vissen,
kikkers en salamanders. Een vijver, zelfs een
vijvertje, brengt leven in de brouwerij. Het
glinsterende water geeft de tuin een
bijzondere sfeer. Een watertje maakt de tuin
extra aantrekkelijk voor dieren. Behalve de
dieren die erin worden gebracht, zoals de
vissen, komen ook allerlei andere dieren op
het water af: insecten, kikkers, padden en
salamanders, die er hun eieren in leggen,
omdat hun larven in het water leven en vogels
en zoogdieren, die er komen drinken.
De eerste bewoners van een nieuwe vijver
zijn waterinsecten. Het is verrassend hoe snel
deze een nieuwe vijver vinden.
Schaatsenrijders, Bootsmannetjes en Geelgerande Waterroofkevers zijn goede vliegers die
door de lucht naar de vijver komen.
Fonkelend groene en hemelsblauwe
waterjuffertjes zweven als mini-helikopters
door de tuin, steeds terugkerend naar het
glinsterende water.
Soms komen voor een paar dagen grote
libellen met blauw, groen, geel en zwart
gevlekte lijven op bezoek. Ze leggen hun
eitjes in het water, waar de larven een paar
jaar doorbrengen voordat zij volwassen zijn.
Waterjuffers en grote libellen komen pas als
er flink wat planten in en aan de vijver
groeien. Vooral een goed beplante vijver kan
in korte tijd ook wemelen van de
duikerwantsen en van verschillende soorten
kleine waterkevers. De larven van sommige
vliegensoorten leven in ondiep water.
Salamanders
Je hebt geluk als zwervende salamanders uit
zichzelf op een gegeven moment de vijver
vinden. Erheen brengen mag niet, omdat
salamanders onder de Natuurbeschermingswet vallen en niet gevangen of vervoerd mogen worden: Dat geldt voor alle amfibieën en
reptielen en dus ook voor kikkers.
Wie toch kikkers in de vijver wil hebben, mag
wel kikkerdril overbrengen. Dat heeft bovendien het voordeel dat de uit de dikkopjes
voortgekomen kikkers de vijver trouw blijven.
Er tegen wil en dank in gebrachte kikkers
ontvluchten na enige tijd de tuin.
Vissen horen in een vijver. Ze zijn bovendien
nodig om muggenplagen te voorkomen. Mug-
gen leggen midden in de zomer eitjes op het
water. Binnen een paar dagen wemelt het van
de muggenlarven. Salamanders doen wel hun
best zoveel mogelijk larven op te eten, maar
dat zet nauwelijks zoden aan de dijk. Stekelbaarsjes beginnen al meteen de eitjes van de
muggen op te ruimen en goudvissen en voorns
eten grote hoeveelheden muggenlarven.
Maar goudvissen, hoe geschikt ook voor kleine
watertjes, worden gewoonlijk al gauw door
katten weggevangen. Reigers vissen goudvissen haast nog sneller uit de vijver dan wij
ze erin brengen. Stekelbaarsjes en voorns
vallen minder op en worden daardoor minder
snel gevangen.
Vissen eten niet alleen veel muggenlarven,
maar ook jonge kikkervisjes en de eitjes en
larven van salamanders. In een dichtbegroeide vijver, tussen Hoornblad, Beekmos,
Waterpest, Waterviolier en Blaasjeskruid,
ontsnappen gelukkig genoeg salamander- en
kikkerlarven, die kans zien groot te komen.
Veel vissen in een vijver houden, gaat ook ten
koste van de waterinsectenwereld. Want
alleen van muggenlarven leeft geen enkele
vis. En het zou jammer zijn, als je `s zomers
niet kunt genieten van de slanke waterjuffers
en de grote libellen, die boven de vijver
zweven. Vooral de jonge larven worden door
vissen opgegeten. Op hun beurt leven de
larven van de grote libellen later vooral van
kleine vissen.
Vogels
Een vijver trekt ook vogels aan. Zij drinken er
niet alleen, maar badderen er ook, als er een
ondiepe plek aan de oever is. Zo'n ondiepe
plek is absoluut nodig om te voorkomen dat
egels, die te water raken, in de vijver verdrinken. Ze kunnen wel goed zwemmen, maar
een steile oever van maar tien centimeter, is
al een onneembare hindernis voor ze om op
de veilige kant te komen.
mei 1997
IVN-artikel