Hot nieuws hier: In Mosul hebben IS

Hot nieuws hier:
- In Mosul hebben IS-mensen hun gevangenen verplicht om graven te schenden, de graftombes
te vernielen. Juist ook voor veel moslim hebben graven diepe betekenis, dus dat moet een
afschuwelijke arbeid voor de gevangenen geweest zijn. Het is de ergste vorm van treiteren: een
mens verplichten te doen wat die mens verafschuwt…
- Koerdisch Irak kent drie partijen, die nogal met elkaar overhoop liggen. Zo wordt de huidige
Koerdische president niet geaccepteerd, men is het met zijn beleid niet eens. Nu is dat normaal
in politiek. Maar hier is het oorlog. En het speciale nieuws. De Koerden hebben de Arabieren
van Bagdad verzocht om te bemiddelen. Hier in Kirkuk, waar men met beide steeds moet
rekening houden, wordt er vooral smakelijk om gelachen. Het geeft nog meer zicht op de
complexiteit van de conflicten waarin deze regio verstrikt is geraakt, maakt een zwart-wit beeld
nog onmogelijker. Maar het onderstreept ook nog weer eens hoe complex de wederopbouw nog
zal worden tegen de tijd dat daar echt aan te denken valt, als IS werkelijk van het toneel
verdwenen is. Tja, je kunt een regio dus makkelijker destabiliseren dan stabiliseren…
- En goed nieuws: IS betaalt zijn soldaten nog maar $60 per maand, 10% van het begin. Ze
hebben het geld niet meer… (bron: bisschop Mirkis)
Dit was even het nieuws. Verder zijn er mooie dagen gaande waarin veel inspirerende dingen
gebeuren.
Inspiratie in Kirkuk
We hebben dus in de kapel van de bisschop dagelijks een Eucharistie gevierd die stevig was
ingevlochten in devotionele behoeften. Vandaag, vrijdag, was er ineens de rite zoals ik die
verleden jaar meemaakte bij de introductie ervan. Ik kan inmiddels zelfstandig het boekje volgen,
dus lezen (volgen dan) zonder begrijpen.
Vrijdag is hier bijzonder. In de week is de kapel tegenwoordig vrij leeg, omdat het een uur vroeger
begint en de meesten nog niet uit hun werk zijn. Vrijdag is het een vrije dag, dus is de viering ’s
morgens, maar wel gewoon in de kapel, die nu vol was (80 mensen ongeveer). Zondag is het dan
weer in de middag (geen vrije dag) maar wel in de kathedraal, en dan is die nogal vol. Grote
kathedraal.
Gisteravond was er weer een kerstviering door de jongerengroep aangeboden. Op drie manieren
was het zeer anders dan verleden jaar:
- er was niet een grote ongeregelde hoop vluchtelingen, maar de eigen achterban. Scheelt veel
volk.
- Dan was de techniek aanzienlijk verbeterd. Er is nu een groot scherm, een beamer kijkt vanuit
het plafond het toneel in, er is een regeltafel voor geluid en de drie spelers hadden elk een eigen
klein microfoontje. Daardoor kon er echt gespeeld worden, verleden jaar moesten ze vooral
schreeuwen om de zaal te bereiken. Het spel was dus goed. En door de techniek konden ze een
film centraal stellen, uit het internet. Een prachtige compositie van oude kunst rondom de
geboorte, met muziek en reflectie. Ook zonder Arabisch te verstaan was het indrukwekkend en
bezinnend.
- Verleden jaar was het veel kerstman. Dit jaar was er een subtiele boodschap in het theater, door
een andere film ondersteund. De kerstman ontmoet Maria met het kindje Jezus, en de kerstman
buigt het hoofd. Zo hoort het!
Vandaag (vrijdag 18 dec) mocht ik Mama Noël zijn bij het grote feest van Sint Jozef.
Sint Jozef wordt hier groot gevierd, een week voor Kerstmis. Hij is de laatste grote heilige van het
Oude Testament. Het feest was in de Jozefkerk, een koor zong prachtig liederen, begeleid door
foto-impressies op een groot scherm, en afgewisseld met de zang korte preken van de pastoor,
eenmaal ook Mirkis die er gast was, evenals drie andere priesters. En toen mocht ik. Met vijf
regisseurs kreeg ik nogal uiteen, opende aanwijzingen, maar ik moest duidelijk van achter naar
voren lopen, boog dus voor de bisschop en zijn gevolg. Dan de verrassing. De pastoor stelde me
gewoon voor als een zuster uit Nederland op bezoek. Geloven in Papa of Mama Noël hoeft dus
niet. Dat is wel sympathiek. Ik had een grote zak marsrepen om uit te delen aan de kinderen, maar
kon het niet laten eerst de bisschop en zijn staf ook ieder een marsreep te geven. Komen ze even
later achter me aan, of de secretaris van de pastoor er ook een mag!
Dat uitdelen van de repen ging dus in de banken, al was het me anders verteld. En toen gebeurde
er iets fantastisch bij de grote kinderen. Ze willen wel een marsreep, maar niet van Mama Noël. Ik
zag de zielsconflicten in de ogen en hield ze allemaal een reep voor. Sommigen pakten hem aan,
met name de jongens niet. En meteen na het uitdelen moest ik de mantel weer uitdoen, en
gewoon me onder het volk mengen. Waar ik dan uiteraard wel wordt herkend.
In de Kerstnacht-viering zullen de voorbeden overigens gedaan worden in vier talen, de vier talen
die in Kirkuk thuis zijn: Arabisch, Koerdisch. Aramees en Turkmeens. Er is veel aandacht voor alle
menselijke aspecten. Dat is wat ik steeds weer meemaak hier: de ellendigheid compenseer je door
aan het humane omgaan met elkaar veel aandacht te schenken. Het gaat ook duidelijk vóór op de
rituelen.
Een paar cijfers:
Het Chaldeeuwse bisdom Kirkuk-Suleymania telt ongeveer 7000 christenen. Ze hebben de zorg
voor 4000 ontheemden. Inmiddels zijn die allemaal redelijk ondergebracht, zoals beschreven bij de
school Sint George. Nu hoeven ze voor die 4.000 enkel nog voedsel en gezondheidszorg te
verzorgen.
En, de bisschop moet graftombes bouwen, zodat er plek is om eigen mensen te begraven. De
oude inwoners hebben allemaal plekken. Hier wordt er op de dag van sterven ook meteen
begraven, dus zoiets moet er wel vooraf zijn. Anders wordt het allemaal de situatie van Jezus die
in het graf van Nicodemus werd gelegd. Maar aangezien deze mensen niet meteen zullen
verrijzen, wil toch niemand graag zijn tombe afstaan. Die ben je hier voorgoed kwijt als je hem
afgeeft.
De stad Kirkuk telde 1.5 miljoen inwoners. Daar zijn verleden jaar 500.000 moslimvluchtelingen
bijgekomen! Bisschop Mirkis biedt dus de moslimjongens geen plek aan in zijn studentenhuizen,
omdat er dan een toevloed zou komen die hij niet kan verwerken.