Een kleine cursus zilver, verzilverd en “hotelzilver”

Een kleine cursus zilver, verzilverd en “hotelzilver”
In onze (web)winkel vindt u onder andere zilveren gebruiks- en siervoorwerpen.
Maar ook verzilverde artikelen. En ook de term “hotelzilver” treft u aan…
Enige uitleg om de begrippenkennis te vergroten..
Zilver:
Zilver is een scheikundig element (Ag. = Argentum) en een edelmetaal.
In zijn pure vorm is het te zacht en buigzaam om tot gebruiks- of siervoorwerpen
te verwerken. Om die reden wordt er een tweede metaal, vaak koper of nikkel,
aan toegevoegd. Daarmee wordt het zilver verhard en de trekvastheid vergroot.
Afhankelijk van de hoeveelheid van het toegevoegde metaal, spreken we van
verschillende “gehalten”:
1e gehalte:
925 = 92,5% zilver en 7,5% toegevoegd ander metaal
2e gehalte:
835 = 83,5% zilver en 16,5% toegevoegd ander metaal,
e
3 gehalte:
800 = 80% zilver en 20% toegevoegd ander metaal.
Het 1e gehalte wordt in Angelsaksische landen ook wel “Sterling” genoemd.
In Nederlandse zilveren voorwerpen worden, sinds 1812, meerdere keuren
ingeslagen. Dit is wettelijk verplicht voor een ieder die zilveren voorwerpen
vervaardigt en verhandelt. Over de geschiedenis: zie:
http://www.waarborg.nl/over-waarborgholland/history
In de webwinkel wordt per voorwerp (ongeacht of het om Nederlands of
buitenlands zilver gaat) zo veel mogelijk informatie gegeven over:
.1.
het gehalte zilver van het voorwerp,
.2.
de naam van de maker (de “meester”) van het voorwerp,
.3.
de plaats van keuring van het voorwerp en
.4.
het jaar waarin het voorwerp is vervaardigd.
Verder zo veel mogelijk uitleg over:
.5.
de stijl/periode van het voorwerp,
.6.
de functie van het voorwerp en
.7.
het gewicht van het voorwerp.
En dan bestaat er nog zoiets als “muntzilver” dat ook wel eens (foutief) wordt
aangeduid als “4e gehalte”.
Voorwerpen van muntzilver vinden veelal hun oorsprong in de oorlogsjaren.
Bestekdelen die daadwerkelijk van omgesmolten geld zijn gemaakt, in de tijd dat
de bezetter het gebruik van Nederlands geld had verboden.
In voorwerpen van muntzilver zijn geen zilverkeuren ingeslagen. Wel zijn ze
altijd voorzien van het woord “muntzilver” en soms van een symbooltje dat naar
de maker verwijst.
Ook de afkorting BWG (Beneden Wettelijk Gehalte) kan ingeslagen zijn.
Muntzilver bestaat voor 72% uit zilver en voor 28% uit nikkel.
Verzilverd:
Verzilverde voorwerpen zijn een minder kostbaar alternatief voor hen die graag
de “grandeur” van zilver op tafel zien maar niet over een dikke beurs beschikken.
Een verzilvering kan door middel van elektrolyse worden aangebracht op diverse
metalen ondergronden. Koper en koperhoudende legeringen zijn hiervoor het
meest bekend. Ook kan door middel van elektrolyse in verschillende gradaties
(diktes) van verzilvering worden gewerkt.
In Nederland spreken we van een “zware verzilvering” vanaf het getal 90.
De hiervoor gebruikte formule luidt:
Er is 90 gram zilver gebruikt om door middel van elektrolyse aan te brengen/neer
te doen slaan op 12 tafelcouverts (= 12 grote lepels en 12 grote vorken).
Bepaald niet wetenschappelijk verantwoord, deze formule.
Immers: de éne “grote vork” is de andere niet. De dikte van de verzilvering zal
dikker zijn, wanneer de “grote vork” van een bepaalde ontwerper wat kleiner is
dan de “grote vork” van een andere ontwerper…
Hoe dan ook: de zilverlaag-dikte die bij deze verzilvering op de bestekdelen
ontstond, is maatgevend geworden voor de Nederlandse verzilverings-industrie.
Het getal 90 geeft een bepaalde minimale laagdikte aan en dit getal kan daarom
ook op andere gebruiksvoorwerpen (lepeldoosjes… zoutstrooiers… etc.) worden
aangetroffen. Meer informatie: http://www.gekopbestek.nl/contents/nl/d122.html
Veel verzilverde voorwerpen
die in de webwinkel worden aangeboden komen uit het buitenland.
Bekende buitenlandse zilverhuizen zijn: Christofle (Parijs), Wiskemann
(Brussel), WMF (Würtemberg) en Sheffield (U.K.).
Hun wereldwijde faam hebben deze bedrijven vaak niet alleen te danken aan hun
ontwerpen maar ook aan de verzilveringen. Door Wiskemann en Christofle werd
gewerkt met een zilver-laagdikte van 120, 150, 180 en zelfs 200!
Het resultaat: een schitterende diepe glans en een zeer rijke uitstraling!
Bij Engelse verzilverde voorwerpen wordt vaak de term EPNS gebruikt.
Deze afkorting betekent Electro Plated Nickel Silver. Dit is een verzilvering op
een onder-materiaal dat bestaat uit een legering van 60% koper, 20% nikkel en
20% zink.
Ook de term EPBM is regelmatig in verzilverde voorwerpen te zien.
Deze afkorting betekent: Electro Plated Brittania Metal. Deze verzilvering is
aangebracht op een onder-materiaal dat bestaat uit een legering van 92% tin,
6% antimoon en 2% koper.
Ook voor de verzilverde voorwerpen geldt dat we (ongeacht of het om Nederlandse of buitenlandse artikelen gaat) zo veel mogelijk informatie geven over:
.1.
de herkomst van het voorwerp,
.2.
de naam van het zilverhuis waar het voorwerp is vervaardigd,
.3.
de dikte van de verzilvering van het voorwerp,
.4.
de stijl/periode van het voorwerp,
.5.
de functie van het voorwerp.
“Hotelzilver”:
“Hotelzilver” is een legering van ± 60% koper, ± 22% zink en ± 18% nikkel.
De percentages van deze drie basismetalen kunnen onderling iets verschillen.
“Hotelzilver” is een legering van onedele metalen en het eindresultaat is ook
onedel. “Hotelzilver” is géén edelmetaal.
Wanneer dit materiaal (waarvan Alpaca is de wettelijk voorgeschreven correcte
benaming is) wordt gepolijst, krijgt het een fraaie, zilverwitte glans.
“Hotelzilver is een massief metaal. Er zit geen verzilverings- of ander laagje (dat
eraf kan slijten) op. Om die reden is het zeer geschikt voor intensief gebruik,
bijvoorbeeld in hotels en restaurants.
En daar dankt het de zeer ingeburgerde benaming “hotelzilver” aan.
Bureau Verispect
is een bedrijf dat, in opdracht van de Rijksoverheid (het Ministerie van
Economische Zaken), het toezicht op de naleving van een aantal uiteenlopende
wetten en regelgevingen verzorgt.
Hieronder valt onder andere de Waarborgwet, de wet die:
.1.
ondernemers beschermt tegen oneerlijke concurrentie, en
.2.
consumenten beschermt tegen bedrog.
In artikel 35 en 36 van de Waarborgwet wordt juist en onjuist taalgebruik
betreffend (edel)metalen geregeld.
Volgens de Nederlandse Wet
mag de benaming “hotelzilver” niet gebruikt worden omdat hij misleidend is. Zie:
http://www.verispect.nl/waarborgwet/reclame-uitingen-en-woordgebruik/item85
Om die reden vindt u in onze webwinkel bij de artikel-omschrijving steeds als
eerste het correcte woord: Alpaca .
Echter: omdat de term “hotelzilver” veel meer is ingeburgerd dan Alpaca,
gebruiken we het correcte woord, aangevuld met tussen aanhalingstekens:
“hotelzilver”.
De verwarring wordt nog groter
omdat in diverse ons omringende landen meerdere benamingen voor deze witte
metaal-legering worden gebruikt. We noemen er enkele:
Alfenide, argentaan, armeluiszilver, Berlijns zilver, Duits zilver, Maillechort,
Metal Blanc, Nieuw-zilver, nikkelzilver en wit koper…
Verschillende benamingen voor hetzelfde onedele materiaal: Alpaca.
Vanaf nu bent u dus goed geïnformeerd:
.1.
“hotelzilver” is géén edelmetaal,
.2.
“hotelzilver” is niet (het synoniem van) verzilverd,
.3.
er zit géén zilver in de legering “hotelzilver”.
En “Alpaca” is de officiële en wettelijk correcte benaming.
December 2014, JCdVN
Compagnie Culinaire, Middelburg:
Oude, antieke en ongewone culinaire gebruiksvoorwerpen vinden een plaats in de (web)winkel van
Compagnie Culinaire, gespecialiseerd in twee eeuwen Europese culinaire traditie.