Fotografie Les 4

En nu verder
•
•
•
•
ISO
Belichtingstijd
Diafragma
Extra (flits) licht
2
ISO
Diafragma
Belichtingstijd
3
Hoge ISO
waarde geeft
veel ruis
Lage ISO
waarde geeft
weinig ruis
4



De belichtingstijd bepaalt hoe lang het licht
op de sensor komt.
Korte belichtingstijd “bevriest” het onderwerp
Lange belichtingstijd maakt het beeld
stroperiger
5
6
Sportstand
• Korte sluitertijd
-Kans op onscherpte is veel kleiner
S
Tv
Sluitertijd voorkeuze
Nacht/avond stand
• Lange sluitertijd
-Kans op onscherpte is veel groter
7
•
Kortere belichtingstijd:
– Minder licht komt achter elkaar op de sensor.
• ISO moet omhoog, of diafragma groter.
– Onderwerpen bevriezen
– Kleinere kans op onscherpte door bewegende camera
•
Langere belichtingstijd:
– Meer licht komt achter elkaar op de sensor
• ISO moet omlaag, of diafragma kleiner
– Onderwerpen worden stroperiger
– Grotere kans op onscherpte door bewegende camera
ISO
Diafragm
a
Belichtin
gstijd
8

In de optica is een diafragma een (meestal
ronde of veelhoekige) opening in de lichtbaan
van een lens of objectief die een bepaalde
hoeveelheid licht door kan laten of
tegenhouden.
9
10
A
Av
Diafragma voorkeuze
• Klein diafragma
-Groot diafragma getal
-Grote scherptediepte
• Groot diafragma
-Klein diafragma getal
-Kleine scherptediepte
11
•
Kleiner diafragma (Hoger getal):
– Minder licht komt tegelijkertijd op de sensor.
• ISO moet omhoog, of sluitertijd moet langer.
– Scherpte diepte vergroot
•
Groter diafragma:
– Meer licht komt tegelijkertijd op de sensor
• ISO moet omlaag, of sluitertijd moet korter
– Kleinere scherptediepte
ISO
Diafragm
a
Belichtin
gstijd
12
Hogere ISO waarde
=> Meer ruis
Lagere ISO waarde
=> Minder ruis
Diafragma
ISO
Belichtingstijd
Groter diafragma
=> minder scherptediepte
Langere sluitertijd
=> Meer kans op onscherpte
Kleiner diafragma
=> meer scherptediepte
Kortere sluitertijd
=> Minder kans op onscherpte
13


Ongeveer 1/3 van de scherpte diepte is voor
het onderwerp
Ongeveer 2/3 van de scherpte is achter het
onderwerp

Door gebruik te maken van de scherpte
diepte kun je vanaf een bepaalde afstand tot
oneindig scherpstellen

Niet alleen diafragma maar ook
brandpuntsafstand bepaald scherpte:
◦ Minder inzoomen (groothoek)
 Grotere scherptediepte
◦ Meer inzoomen (tele)
 Kleinere scherptediepte



Bereken dit op:
http://www.dofmaster.com/dofjs.html
Maak gebruik van een tabel voor de
“ongeveer” afstanden

Tot nu toe belichting in normale
omstandigheden
◦ Gemiddelden van een gedeelte of van het volledige
beeld.

Wat als de belichting niet gemiddeled is
◦ Lichter ?
◦ Donkerder?
18




Sneeuw
‘s Avonds
Tegenlicht
Donkere kleding, donkere achtergrond


I..I..I..I..I
Bij sneeuw, of tegenlicht,
naar rechts (of
sneeuwprogramma)
◦ Je gaat dan een klein beetje
meer licht toelaten.

Bij avond-opnamen naar
links (of
avondprogramma)
◦ Er zal minder licht worden
toegelaten.

“Werkelijke” licht verdeling

Gefotografeerde licht verdeling

In het menu

Hoe langer de brandpuntsafstand, hoe kleiner
de beeldhoek.


Groothoek (uitzoomen) maakt de achtergrond
kleiner.
Tele (inzoomen) maakt de achtergrond
groter.


Grotere kijkhoek
Veranderend perspectief
◦ Kleine voorwerpen op de voorgrond verbinden met
de achtergrond
◦ Extra diepte

Vervormen
◦ Lijnen die eigenlijk recht zijn kunnen door
groothoek vervormd worden naar kromme lijnen


kleinere kijkhoek
Veranderend perspectief
◦ Voorwerpen op de voorgrond verbinden met de
achtergrond.
◦ Minder diepte

Vervormen
◦ Onderwerpen lijken een heel stuk platter




Kleinere onderwerpen van verderweg in beeld
krijgen
Onderwerpen samendrukken
Onderwerpen isoleren
Makkelijker een vage achtergrond



Groot diafragma/laag getal
Afstand Camera – Onderwerp – Achtergrond
Inzoomen

Samen drukken of uitelkaar trekken
Veel scherper/duidelijk of vagere
achterachtergrond

Afstand tot het onderwerp...



AF-S of AF-C
One shot of AI Focus


Kies de juiste
Of half indrukken en
veranderen

Ingebouwd
◦ Makkelijk mee te
nemen
◦ Hard licht
◦ Geschikt om in te
vullen
◦ Ongeschikt als
belangrijkste licht bron
38

Opzet of reportage flitsers
◦
◦
◦
◦
Veel krachtiger
Beter te controleren
Kop kan vaak gedraaid worden
Op afstand aan te sturen
39

Losse flitsers
◦
◦
◦
◦
Staaf flitsers
Groter
Krachtiger
Ouder soort
40

Macro flitsers
◦ Vergelijkbaar met opzet flitsers
◦ Maar zorgen voor vrijzel geen schaduw bij kleine
onderwerpen
41

Studio flitsers
◦ Log en lastig mee te nemen
◦ Veel voorbereiding
◦ Vrijwel altijd alles manueel instellen
42

ETTL of iTTL
◦ Automatisch
◦ Flitser meet het licht

Manueel
◦ Zelf alles instellen
◦ Meer controle
◦ Meer werk
43



Flits licht duurt maar een fractie van de
belichtingstijd
Dus is er een gedeelte van de belichtingstijd
die niet gebruikt wordt door het flitslicht
Je brengt beweging in het flitsen
44
45
46
47



Iets langere sluitertijd
EN flitsen
Vaak icm flitser naar boven richten
48

Hard licht

Zacht licht

Schaduwarm/vlak licht

Schaduwrijk/strijklicht
◦ Scherp afgetekende schaduw en groot verschil tussen
licht en donker
◦ Zachtere overgang en kleiner verschil tussen licht en
donker
◦ Komt vaak heel vlak over. Er is weinig diepte in de
foto te zien
◦ Veel interessanter, en allerlei kleine oneffenheden zijn
te zien.
Zacht licht
weinig schaduw
Zacht licht
veel schaduw
Hard licht
weinig schaduw
Hard licht
veel schaduw

In de schaduw
Voor een raam waar de zon niet doorschijnt

Flitsen met een opzetstuk of zakdoekje


Welke accessoires zijn nuttig
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
(bescherm)tas
Extra Accu’s/batterijen
Extra geheugenkaart
(Tafel)statief
Draadontspanner
Zonnekap
GPS logger
Panoramakop
Onderwaterbehuizing
Regenbescherming
Externe flitser
Close up filter
Polarisatiefilter
•
•
•
•
Veel fabrikanten claimen dat de garantie vervalt
als je andere batterijen in je camera stopt. Dit is
geen wettig argument.
Namaak accu’s gaan iets korter mee, maar
kosten vaak maar een fractie van de officiële
merkaccu’s.
Voordelige leverancier www.AQ4U.NL
Let op dat je de juiste soort neemt:
•
•
Kijk naar het gewicht dat het statief kan
dragen.
Erg handig om mee te nemen.
•
•
Klemstatieven zijn handig om aan tafels, hekken,
deuren,... te klemmen en je camera op te zetten.
Ook hier kijk je naar het gewicht dat de klem
aankan.
Past in je broekzak zodat je in donkere ruimten
toch goed kan fotograferen (kerken, kastelen,...)

Bij een gewoon statief is niet alleen het
gewicht dat het statief kan dragen van
belang maar ook:
◦ Gewicht van het statief
 Hoe lichter hoe duurder
◦ Maximale hoogte
 Als je voorovergebogen moet staan krijg je makkelijker
last van je rug
◦ Minimale hoogte
 Dit is van belang als je bloemen,
paddestoelen en andere lage onderwerpen
wil fotograferen


Voorkomt trillingen tijdens afdrukken
3 soorten:
◦ Met een draad
 De voordeligste en vaak voldoende
◦ Infrarood
 Enkele meters: Studio omgeving
◦ Radiografisch
 Tot 100 meter:Sport omgevingen
 Camera staat alleen achter het doel…





Net zoals afstands bediening
voorkomt dit trillingen
Gratis
Maar meer geduld nodig…
Veel camera’s maken achter elkaar
alle opames (-2 , 0 ,+2 belichting)
HDR uit de hand wordt dan
mogelijk (Sequential shooting)

Een rijst zak:


Bescherming van de lens
Voorkomt licht op de lens.
◦ Daardoor geen lichtzweem over de foto’s
 Meer contrast.


Gebruik de meegeleverde zonnekap OF een
zonnekap die geschikt is voor jouw camera/lens.
Rubber buigbare zonnekap kan gebruikt worden
om reflecties bij te voorkomen ruiten (door een
raam fotograferen, in een aquarium,
dierentuin,...)




Houdt bij waar je
geweest bent.
Foto’s worden door
middel van tijdstip aan
de locatie gekoppeld.
Vooral handig om
langere routes bij te
houden en om locaties
makkelijk terug te
vinden.
Als je camera GPS heeft,
zet deze dan zeker aan.



Bijvoorbeeld voor Macro/close up fotografie
Lens haalt maar een … afstand voor de lens
4 mogelijkheden
1.
2.
3.
4.
Close up filter
Tussenringen
Omkeerring
Macro lens



Lichtsterk,
Makkelijk in het
gebruik
Merk onafhankelijk:


Moet passen op de
lens
Kan een kleurfout
geven
◦ Een canon close up lens
past op alle merken, mits
dezelfde filtermaat
Voordelen
Nadelen




Relatief voordelig.
Verlengen de afstand tussen lens
en sensor
Werken op alle lenzen van
hetzelfde soort
LET OP lenzen specifiek voor “crop camera’s
gebruiken een iets andere aansluiting


Zeer voordelig
Kwaliteit afhankelijk van de lens

Duurste, maar beste optie
79
80
81
82






Bereik
Kleurfouten
Vignettering
Snelheid scherpstellen
Prijs…
Met of zonder beeldstabilisatie
Canon - IS - Image Stabilisation
Nikon - VR - Vibration Reduction
Sony - SSS - SuperSteadyShot
Tamron - VC - Vibration
Compensation


“Veel” kijkhoeken
Lichtzwakker


◦ Diafragma van 1.8 als
grootste opening heel
normaal
◦ Diafragma van 3.5/4 als
grootste opening heel
normaal


In verhouding duurder
Meer gebruikt als “all
round lens”
Zoomlens
“Vaste” kijkhoek
Lichtsterker


In verhouding
voordeliger
Specifiek doel
◦ Portret
◦ Macro
◦ Sterrenhemel
Prime lens
10 18 20 24 35 50 70 85
1
2
1. Extreem
3
groothoek
2. Groothoek
3. Standaard bereik
4. Tele
5. Supertele
105
4
200
300
400
5
600
.

Verschillende kleuren licht gaan anders door
een lens.



Hoekjes iets donkerder dan de rest
Valt vooral op in de lucht/egale kleuren
Extreme zoomlenzen hebben hier vaak meer
last van

Fish – Eye lenzen

Lens - Baby



50 mm F1.8
Scherp
Kleine scherpte diepte
◦ Voor rustige achtergrond

Niet te duur...


Reflectie wegwerken
Kleuren duidelijker maken




Maar 1 richting van het
licht wordt door
gelaten
Reflecties zijn
gepolariseerd licht
Door te draaien kies je
de richting
In de zoeker zie je het
effect.

Kies de juiste
◦ Lineaire filters
 Ouder model, werken NIET op digitale
spiegelreflexcamera’s met AF
◦ Circulaire filters
 Extra laag zorgt dat AF wel werkt

ND-filter

ND-Gradient filter


Kleuren filters
Effect filters
◦ Bijvoorbeeld van Cokin

3 soorten perspectief
Vogelperspectief
normaalperspectief
kikkervorsperspectief

Selecteer 4 foto’s
◦ Waarvan tenminste 1 detail
◦ Waarvan tenminste 1 overzicht

Let hierbij op Alles....
◦ Compositie, gebruik van belichtingstijden en
scherptediepte etc etc