Voedingsrichtlijnen bij constipatie Pediatrie

Voedingsrichtlijnen bij
constipatie Pediatrie
Inhoudsopgave
1
Constipatie of verstopping? .............................................. 3
2
Oorzaken ......................................................................... 3
3
Richtlijnen voor een goede stoelgang .............................. 4
4
Vezels .............................................................................. 6
5
Producten met probiotica of probiotica ............................. 6
6
Voorbeeld van dagmenu .................................................. 8
2
1 Constipatie of verstopping?
Constipatie betekent dat de ontlasting minder dan 2 à 3 keer per
week voorkomt en klachten veroorzaakt.
Voorbeelden van deze klachten:
 Harde droge ontlasting
 Moeizame stoelgang (persen)
 Gevoel ‘niet leeg te zijn’ na de stoelgang
 Pijnlijke stoelgangpatroon buikpijn
 Opgeblazen gevoel en vol gevoel
 Winderigheid
Lang niet ieder kind met obstipatie heeft dezelfde klachten.
Ook de ernst van de klachten kan van kind tot kind
verschillen.
2 Oorzaken
Constipatie is meestal het gevolg van verkeerde leef- en
eetgewoonten. Daarnaast kunnen heel andere oorzaken een rol
spelen zoals bepaalde ziekten, bepaald medicijngebruik, e.d.
Aanhoudende obstipatie, waardoor hard persen nodig lijkt om
ontlasting kwijt te raken, leiden vaak tot aambeien. Door de
harde ontlasting kunnen scheurtjes of kloofjes in de anus
ontstaan waardoor de stoelgang ook erg pijnlijk is.
3
3 Richtlijnen voor een goede stoelgang

Zorg voor een gezonde, gevarieerde voeding.
(voedingsdriehoek). Neem voldoende tijd om te eten en
kauw goed. Door slecht te kauwen kan het kind lucht
slikken, wat weer kan leiden tot darmproblemen. Eet op
geregelde tijdstippen en sla vooral het ontbijt niet over.
Een goed ontbijt zorgt ervoor dat de darmen voldoende in
werking worden gezet.

Kies vezelrijke voedingsmiddelen (volkoren producten,
groenten en fruit).Vezels maken de stoelgang zacht en
prikkelen de darmen tot beweging, ook stimuleren ze de
groei van de natuurlijke darmflora.Elk kind is gebaat bij
een gezonde darmflora. De darmflora is de ‘bevolking’
die in de darm leeft. Deze ‘bevolking’ bestaat
voornamelijk uit verschillende soorten bacteriën. Deze
bacteriën leven samen in de darm en houden elkaar in
evenwicht. Zij zorgen ervoor dat schadelijke bacteriën
geen kans krijgen en leveren dus een belangrijke bijdrage
aan onze afweer.

Drink minstens 1,5 liter vocht per dag (vooral water);
voldoende vocht zorgt ervoor dat de darminhoud niet
uitdroogt. Beperk het gebruik van vruchtensappen, ze
bevatten veel suiker, calorieën en beperken de eetlust
van je kind. Bij te weinig drinken wordt de constipatie juist
erger!

Zorg voor een goede stoelganghygiëne, ga op
regelmatige tijdstippen naar het toilet en stel niet uit.
Wachten met naar het toilet gaan heeft een nadelig effect
op de werking van de darmen.
4
De ontlasting blijft dan langer in de darm en kan nog
harder worden. 30 minuten na de maaltijd is het beste
moment om je kind naar het toilet (of op het potje) te laten
gaan. Zorg voor een niet te hoog toilet, een hurkende
houding is de normale houding voor de stoelgang. Bij een
hoog toilet kan je een krukje onder de voeten van je kind
zetten.

Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, dit bevordert
de darmwerking.

Laxeermiddelen en zogenaamde natuurmiddelen
(laxeerthee, sennapeulen,…) zijn af te raden; ze nemen
nooit de oorzaak van de verstopping weg, ze lossen
alleen tijdelijk de klachten op. Bij regelmatig gebruik van
laxeermiddelen wennen de darmen zelfs aan het middel
en worden ze ‘lui’.

Indien het effect van bovenstaande maatregelen nog
onvoldoende is kunt u eventueel een vezelpreparaat
inschakelen. Raadplaag uw diëtist(e) of apotheker voor
de keuze van het voor u best geschikte vezelpreparaat.
Bij gebruik van vezelpreparaten is extra drank
noodzakelijk. Gebruik bij organische oorzaken van
constipatie geen vezelpreparaten zonder advies van
uw arts.
Opgelet : extra vezels nemen via de voeding, maar
onvoldoende drinken zal het probleem alleen maar
verergeren.
Belangrijk om te weten is dat de overgang van een vezelarme
naar een vezelrijke voeding geleidelijk aan moet gebeuren,
zoniet zal de aanvang van een vezelrijke voeding gepaard gaan
met klachten zoals buikkrampen, opgeblazen gevoel en
winderigheid.
5
4 Vezels
Belangrijke bronnen van voedingsvezels zijn volkoren- en
roggebrood en andere volkorenproducten, fruit en groenten.
Deze voedingsmiddelen dagelijks eten in voldoende mate is dan
ook aangewezen. Daarnaast zijn peulvruchten (erwten,
kidneybeans,…), noten, gedroogde en geweekte vruchten
(pruimen,…), muesli, muesligranenkoeken en olijven ook rijk aan
vezels.
Opmerking: rauwkost en vers fruit bevatten meer vezels dan
gestoofde/gestoomde groenten en fruitmoes of opgelegd fruit
6
5 Producten met probiotica of probiotica

Prebiotica
Dit zijn voedingsvezels (bijvoorbeeld inuline) die een
positieve invloed hebben op de gezondheidbevorderende
darmbacteriën van onze darmflora. De Beneo producten
zijn producten die prebiotica bevatten.

Probiotica
Tegenwoordig zijn er ook in de supermarkt producten
verkrijgbaar die een extra positieve bijdrage aan een
gezonde darmflora leveren. Deze gezonde darmflora
heeft dan weer een positief effect op de stoelgang. Het
gaat hierbij om producten waaraan bepaalde bacteriën
(bifidobacteriën en Lactobacillus) zijn toegevoegd.
(Danone Activ, Actimel,…). De bacteriën moeten na
inname levend de darm bereiken om een positieve
invloed op de darmflora te hebben. Om dit effect te halen
is het nodig dat de producten voldoende levende
bacteriën bevatten en dagelijks worden gebruikt.
7
6 Voorbeeld van dagmenu

Ontbijt
o bruin, grijs of volkoren brood OF volkoren beschuiten,
crackers
o volkoren ontbijtgranen
o margarine
o toespijs naar keuze:
- sneetjes kaas, platte kaas, smeerkaas,
(magere) vleeswaren
- zoet beleg: jam, honing, siroop, choco
- gebakken of gekookt ei
o drank naar keuze:
- melk, water

In de voormiddag
o naar keuze:
- een glas melk of yoghurt of karnemelk of
pudding
- een bord groentensoep
- een stuk fruit

Warme maaltijd
o naar keuze:
- (volkoren) deegwaren
- gekookte deegwaren
- gekookte aardappelen of puree
o naar keuze:
- gestoofde, gestoomde of gekookte
aardappelen
- rauwkost met slassaus of vinaigrette
8
o
o
naar keuze:
- mager vlees
- gekookte vis
- ei
drank:
- water

In de namiddag
o naar keuze:
- een glas melk of yoghurt of karnemelk of
pudding
- gezonde koekvb. Grany FUB biscuit, Belvita,
Special K mini breaks, Sultana …
- een stuk fruit

2de broodmaaltijd
o bruin, grijs of volkoren brood OF volkoren beschuiten,
crackers
o volkoren ontbijtgranen
o margarine
o toesprijs naar keuze:
- sneetjes kaas, platte kaas, smeerkaas
- (magere) vleeswaren
- Zoet beleg: jam, honing, siroop, choco
- Gekookt of gebakken ei
o drank naar keuze:
- melk, water
Indien u hierover nog vragen heeft kan u
contact opnemen met de dieetafdeling op
tel 013/35 40 44
9
Om te kleuren
10
Kan jij dit doolhof oplossen?
11
©Algemeen Ziekenhuis Diest
Voor verveelvoudiging of kopie van deze uitgave, gelieve contact op te nemen met de
Algemeen Directeur van het Algemeen Ziekenhuis Diest.
REALISATIE
Sarah Nijs - hoofddiëtiste
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
Algemeen Ziekenhuis Diest
Statiestraat 65 – 3290 Diest
t 013 35 43 23 – f 013 31 34 53
[email protected] – www.azdiest.be