Kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie
(artificial intelligence)
Kunstmatige intelligentie probeert aspecten van het menselijk denken te modelleren en
na te bootsen met behulp van computers.
Toelichting
Wat maakt mensen intelligent? Eén definitie is: hun vermogen om te leren en om problemen
op te lossen. Computers die dat vermogen ook hebben worden daarom ook intelligent
genoemd: kunstmatig (of artificieel) intelligent. Zo'n computerprogramma - of de robot die
door zo'n programma aangestuurd wordt - voert dan taken uit die als intelligent beschouwd
zouden worden als ze door een mens uitgevoerd zouden worden. Voorbeelden hiervan zijn
het herkennen van complexe reeksen (bijvoorbeeld het handschrift), het begrijpen van taal en
het intelligent kunnen spreken.
Mensen gebruiken computers op steeds meer plaatsen. Niet alleen meer voor het opslaan
van gegevens, maar ook om problemen op te lossen en allerlei kennis en vaardigheden te
verwerven. Bijvoorbeeld rechters die een beslissing in een rechtszaak moeten nemen,
worden tegenwoordig ook vaak ondersteund door de computer. Net als artsen en therapeuten
bij het stellen van diagnoses. In de containerterminal van de Rotterdamse haven zie je bijna
geen arbeiders meer - alle containers worden door robots op de juiste plaats gezet. Kortom,
in de huidige informatiemaatschappij speelt kunstmatige intelligentie een belangrijke rol. En
die rol wordt steeds belangrijker.
Een belangrijke vraag is in hoeverre de mens qua intelligentie kan worden geëvenaard door
de computer. Deze vraag is moeilijk te beantwoorden. Zaken als zelfbewustzijn zijn moeilijk in
computers te vangen. Het is echter niet bij voorbaat al onmogelijk om een computer (robot) te
bouwen die gelijk is aan een mens. Een computer maken die gelijk is aan een dier is
waarschijnlijk een stuk gemakkelijker. Een dier handelt uit reflexen, net zoals een computer in
principe doet. Samen met de mogelijkheid om te leren moet het dus in principe mogelijk zijn
een robotleeuw te bouwen die niet van een echte te onderscheiden is qua gedrag. Mensen
die bang zijn dat robots de wereld zullen overnemen, hoeven zich voorlopig dus nergens
zorgen over te maken.
Voorbeeld
Er zijn veel richtingen waarin kunstmatige intelligentie kan worden ingezet. Zo worden
systemen gebouwd die in staat zijn om te zien, dat wil zeggen bepaalde beelden kunnen
herkennen. Ook wordt er veel onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van
spraakherkenning en verwerking. Met andere woorden: onderzoek naar de mogelijkheid om
een computer te laten converseren.
Een terrein waarop veel onderzoek wordt gedaan is die waar de computer als zelfdenkende
schaakspeler opereert. Een bekend voorbeeld hiervan is Deep Blue, de eerste computer die
de beste menselijke schaakgrootmeester van dat moment, Kasparov, heeft verslagen.
Literatuur
1.
Wooldridge M.J.M. Veloso, Artificial intelligence today: recent trends and developments
Springer Berlin, 1999
Verwante begrippen
neurale netwerken
beslissingsondersteunende systemen
intelligent agents
Auteur
dr. R.H.J. Demkes