PGO-leidraad Algemene NatuurWetenschapen module Groepsleden (max. 4) Artikel (titel) Heelal (Module 2.) Maud Hendrix. Romy Eijkelenberg. Isa Wolters. Amber Gho. Grootste structuur heelal ontdekt. De voorzitter leidt de groep door de verschillende stappen van de zevensprong en is verantwoordelijk voor de verwerking van de leerstof door de groepsleden. In de eerste les moet stap 1 t/m 5 verwerkt worden, in de tweede les stap 6 en 7. De notulist vult dit blad in en is verantwoordelijk voor de rapportage aan de docent. 1. Verhelder onduidelijke termen en begrippen Formatie: samenstelling Quasars: een object dat in optische telescopen op een ster lijkt, maar een zeer hoge roodverschuiving (verschuiving van geel licht naar blauw licht) heeft en zich dus op zeer grote afstand van miljarden lichtjaren bevindt Hemellichamen: zon, ster, maan, planeet. Sterrenstelsel: een grote verzameling sterren die zich op relatief geringe onderlinge afstand bevinden. Het systeem wordt bij elkaar gehouden door de eigen zwaartekracht 2. Definieer het centrale probleem / vraag van het artikel In het artikel wordt niet echt gesproken over een probleem, het gaat over een ontdekking in het heelal. Welke ontdekking is er gedaan en hoe groot is die structuur? 3. Analyseer het artikel / de rode draad Het gaat om de ontdekking van de samenstelling van 73 quasars, hemellichamen in kernen van sterrenstelsels uit de begintijd van het heelal. In het artikel wordt gesproken over dat er een nieuwe structuur in het heelal is gevonden. Wetenschappers hadden een hypothese gesteld, dat het grootst mogelijke een limiet van 1,2 miljard lichtjaar is. De hypothese van de wetenschappers was dus onjuist, want de ster is maar liefst 3,6 miljard lichtjaar groot. De grootste bekende structuren waren tot nu toe superclusters van duizenden sterrenstelsels, de grootste werd ontdekt in 2003: de 'Sloan Great Wall', een ‘muur’ van sterrenstelsels van meer dan 1 miljard lichtjaar lang. 4. Orden de ideeën uit de analyse van het probleem Er is een ontdekking gedaan die uitwijst dat de grootst mogelijke structuur in het heelal is gevonden. Een wetenschappelijk team, geleid door Britse astronomen heeft de grootste structuur gevonden. Het team heeft de ontdekking bekend gemaakt in de 'Monthly Notices'. De structuur is maar liefst 3,6 miljard lichtjaar groot. En de structuur bestaat uit 73 quasars. Wat de wetenschappers dachten dat mogelijk was, klopt dus niet. Het kon dus wél groter. 5. formuleer leerdoelen 1. Hoe hebben ze de ontdekkingen gedaan? 2. Wat is de grootst mogelijke structuur die kan bestaan, met de kennis van nu? 3. Het licht dat wordt uitgezonden is 3,6 miljard jaar onderweg, zal de de structuur nu dan geen licht meer geven? 4. Is er nog een andere structuur te ontdekken in het heelal? procescontrole docent (punten, datum) 6. Beantwoord je leerdoelen 1. Hier gaan we verder niet op in. 2. Hier gaan we verder niet op in. 3. Zie hiervoor PGO-model 2. 4. Zie hiervoor PGO-model 9. 7. Schrijf een korte samenvatting van de 'oplossing' van dit probleem Een wetenschappelijk team, geleid door Britse astronomen heeft de grootste structuur ooit in het heelal gevonden. Het zou 4 miljard lichtjaar duren om van het ene eind naar het andere eind te reizen. De ontdekking die is gedaan, is die van de structuur die is samengesteld uit 73 quasars. Deze quasars zijn ontstaan uit de begintijd van het heelal. Ze staan op gigantische afstand van de aarde, maar geven zoveel licht dat ze toch waarneembaar zijn. Het interessante aan de ontdekking is dat het stelsel groter is dan astronomen dachten dat kon. Wetenschappers dachten dat het grootst mogelijke 1,2 miljard lichtjaar is, maar procescontrole docent de groep gevonden quasars is meer dan drie keer zo groot. (punten, datum) Het is de grootste structuur die ooit is waargenomen in het heelal en dat is opwindend, omdat het ingaat tegen onze kennis van het universum. De grootst bekende structuren tot nu toe waren superclusters van duizenden sterrenstelsels. De grootste werd ontdekt in 2003: de 'Sloan Great Wall'. Deze was 1 miljard lichtjaar lang. http://nos.nl/artikel/460632-grootste-structuur-in-heelal-ontdekt.html