PROJECTOMSCHRIJVING werkversie 29-10-2000

DE WEEKENDEN VAN NOORD
Versie 2.1.6
PROJECTOMSCHRIJVING
De WEEKENDEN van NOORD
beeldend kunstproject van DE SCHATTEN VAN NOORD
ZWAANSHALS 2002
INLEIDING
Het Zwaanshals is een typische hedendaagse, grootstedelijke 'winkel/woonstraat', met alle
positieve en negatieve kenmerken daaraan verbonden. Zo is er de aangename diversiteit,
het exotische, maar ook, onveiligheid, communicatieproblemen tussen de verschillende
culturen.
De Weekenden van Noord wil middels creatieve artistieke projecten hier iets
teweegbrengen, nieuwe wegen openen, ideeën genereren, samenwerkingsverbanden
opstarten. Kortom het festival wil een kiem zijn voor een duurzame positieve ontwikkeling in
het gebied, gebruikmakend van de expertise van beeldende kunst en kunstenaars. Dit jaar
is het de tweede keer dat het festival georganiseerd wordt. Intentie is dat het een jaarlijks
terugkerend festival wordt.
Communiceren met concrete projecten, samen aan iets werken. De handen uit de mouwen.
Werken in de openbare ruimte als theatraal gebeuren. Het geeft een prettig gevoel als
ergens aan gewerkt wordt, als dingen er beter uit gaan zien, als er aandacht is voor de
problemen, op een positieve constructieve manier
De projecten worden op ‘ontmoeting’ en ‘confrontatie’ ontworpen. Iedereen die participeert in
het project, kunstenaars, winkeliers, bewoners, politie, woningbouwbedrijf, gemeente &
politiek, wordt gestimuleerd met elkaar te communiceren. Ieder brengt zijn creativiteit en
vakmanschap in. Kunstenaars zijn vanuit hun vak bij uitstek geschikt ideeën te verbeelden
en hierdoor bespreekbaar en realiseerbaar te maken. Vaak is een frisse kijk de eerste
aanzet tot verandering.
Het festival is een platform afgebakend in tijd en plaats waar betrokkenen elkaar ontmoeten
en waarbij wellicht onverwachte oplossingen ontstaan. Het programma is het resultaat van
de interactie van alle betrokken partijen en groeit gedurende de voorbereidingen.
1
DE WEEKENDEN VAN NOORD
Dit jaar zullen de succesvolste projecten van vorig jaar een vervolg krijgen en nieuwe
projecten worden ontwikkeld. Gezien het ontstane draagvlak en opgedane ervaring zullen
de WEEKENDEN van NOORD zich blijven concentreren op het Zwaanshals en directe
omgeving. Het is een festival dat op een speelse manier beleid en veld met elkaar in contact
brengt en dat een gebied identiteit geeft. Een autonoom beleidsinstrument zogezegd, te
gebruiken door eenieder. Zo ontwikkelt het festival zowel een methode als een gebied.
DOELSTELLINGEN
DE WEEKENDEN van NOORD is een project dat
 dat communicatie tussen verschillende bevolkingsgroepen en instanties stimuleert.
 de verworvenheden van moderne beeldende kunst op een tot de verbeelding sprekende
en betrokken manier toepast en communiceert met een breed publiek.
 samenwerking van kunstenaars met andere maatschappelijke partijen stimuleert
 uiting geeft aan de culturele diversiteit van de bewoners van de deelgemeente NOORD
 de bekendheid, samenhang en samenwerking van de verschillende culturele netwerken
in de wijk en de stad tracht te bevorderen
ZWAANSHALS 2001: CONCLUSIES VORIG JAAR
Dit festival is een ontmoeting tussen allerlei mensen, die elkaar zonder dit festival nooit
zouden ontmoeten, laat staan met elkaar praten. Dit, met de intentie tot positieve actie,
genereert welhaast automatisch inzicht, analyse en ideeën voor de toekomst.
Beleidsmakers en/of hulpverleners zouden dit festival kunnen gebruiken als een bron van
informatie en ideevorming rond een gebied.
De organisatie van een festival als dit vereist veel energie die wordt gestoken in oriëntering
en netwerkvorming. Ook op het gebied van interculturele communicatie wordt niet slechts
theoretisch gekeken, maar er wordt tegelijkertijd een praktijk gevormd. Het festival heeft het
in zich middels haar projecten een brug te slaan tussen beleid en veld, en een focus in tijd
en plaats te vormen waar problemen op een creatieve manier worden benaderd, waar
inzichten en ideeën kunnen ontstaan, die hun weg vinden naar structurele vormen. Op
termijn kan dit leiden tot een duurzame ontwikkeling en een nieuwe positieve identiteit van
het Zwaanshals.
Zeker zo belangrijk is het voor kunst en kunstenaar. Immers een dergelijk festival vormt een
praktijk van engagement en een nieuwe invulling van het begrip autonomie, kunstenaars
staan aan het begin van een ontwikkeling. Dit bevordert een herwaardering van kunst en
kunstenaars als inspiratiebron voor de samenleving.
2
DE WEEKENDEN VAN NOORD
ZWAANSHALS : DE PLANNEN 2002
COMMUNICATIEPLAN
Doelstellingen
-
Festival programma onder de aandacht brengen (bezoekers trekken)
Inhoudelijk informeren over verschillende culturele groepen in Nederland (producten,
gebruiken)
Verbeteren imago van de straat (positieve benadering)
Bevorderen van de communicatie tussen verschillende groepen, instanties, die wonen,
werken of op een beleidsmatige manier bezig zijn met de straat
Kanalen
-
Posters, flyers, banieren, e.d.
Locale televisie (Rotterdam TV/VIDEO 2000)
Internetsite (www.exposurerotterdam.nl/zwaanshals)
Vrije publiciteit (locale en landelijke media , RTV)
Methode
Door zoveel mogelijk mensen en organisaties bij het project te betrekken, ontstaat er een
groot 'via-via circuit'. Dit komt ten goede aan de bekendheid van het festival, en het
bevordert bovendien de onderlinge communicatie.
De flyers en posters moeten een vakantiegevoel uitstralen, m.a.w. op wereldreis in eigen
stad (naar Marroko of Turkije met lijn zeven). Dit accenteert de culturele rijkdom en potentie
van ons kikkerlandje.
Op Rotterdam TV kanaal 59- zullen tijdens de voorbereidingen een aantal inhoudelijke
reportages over de straat worden uitgezonden. Tijdens het festival wordt verslag gedaan
van de feestelijkheden. Hier geldt weer de combinatie bekendheid van het festival in de stad
en de informatieve functie van de programma's voor het gebied zelf. Uitgaande van het feit
dat onbekend, onbemind maakt, zal dus informatie over elkaars achtergronden en
bezigheden bevordelijk zijn voor de sfeer en de onderlinge communicatie in de straat.
Door inhoudelijke informatie op een breedband site over de projecten en de mensen in de
straat aan te bieden, komt er als het ware een virtuele projectie van het festival op internet.
Hierdoor is het festival te volgen in de rest van Nederland en de wereld als een voorbeeld
van een goed integratiebevorderend project. Nogmaals positieve benadering zonder het
negatieve (discriminatie, criminaliteit, armoede) te ontkennen.
Met een regelmatige e-mail nieuwsbrief brengen we de projecten en andere info onder de
aandacht van de pers en betrokken instanties.
Er zal in de publiciteitscampagne actief gezocht worden naar inhoudelijke vrije publiciteit:
Uitgave Noord aan de Rotte, Schatkaart, wijkbladen, huis aan huis bladen, Rotterdams
Dagblad, eventueel gecombineerd met advertenties in dezelfde bladen.
De campagne zal een zo positief mogelijke uitstraling hebben (kunstenaars helpen
Zwaanhals aan beter imago, Zwaanhals een werkelijk interculturele straat, etc.).
3
DE WEEKENDEN VAN NOORD
Huisstijl
Het Zwaanshals is een straat in transformatie en op zoek naar een nieuwe identiteit. Minke
Themans en Barbara Dijkhuis (grafisch ontwerpers) hebben speciaal voor het festival en het
Zwaanshals2001 een nieuw logo en huisstijl ontwikkeld.
Ook dit jaar zullen voor het festival drukwerk, tasjes, banners, mokken ed. in de huisstijl
worden gemaakt. Vooral de tasjes werden door de winkeliers met veel enthousiasme
ontvangen en tijdens, maar ook na het festival volop aan klanten meegegeven.
Zwaanshals TV
Het voornemen is een reeks portretten van winkeliers/buurtbewoners te maken. Per portret
(ongeveer 15 min) wordt gekozen voor een bepaalde insteek: b.v. met een Turkse slager op
bezoek bij een Halal slagerij, een dag in ouderencentrum, 't Stekkie, de krakers van van
pand 285, een goed gesprek tijdens het knippen, twintig jaar cafe De Faas, etc. etc.
Afhankelijk van de bereidwilligheid van geprotretteerde, wordt getracht een zo divers
mogelijk beeld van de straat te schetsen. In totaal zullen tien van deze 'miniatuurtjes' worden
gemaakt en worden uitgezonden in de aanloop naar het festival. Daarnaast wordt een
impressie van het festival zelf in twee reportages van een half uur vastgelegd en
uitgezonden.
Internetsite
Op internet wordt een Zwaanshalssite gebouwd met info over festival Zwaanshals, met
muziek, filmpjes, productinformatie, recepten, evt. live webcam, e.d. Deze dient ter
ondersteuning van de communicatie.
Met het Historisch Centrum Oude Noorden wordt een samenwerkingsproject opgezet over
de geschiedenis van het Zwaanshals.
De site kan internationaal aandacht genereren voor het project. Hiertoe worden vertalingen
van de tekst gemaakt in het Engels, Arabisch en Turks.
De Haan Kraait Het Zwaanshals Wakker
Een zestal hanen kraait in hun eigen taal. De haan kraait het Zwaanshals wakker ! Hoe
kraait een haan in een andere taal? Een project van Zone 5300, getekend door Pieter M.
Dorrenboom, ontwikkeld voor Zwaanshals 2001
De haan staat voor de nieuwe dageraad, een nieuw begin en ook voor het thema, iedereen
is gelijk en toch verschillend. De haan kraait overal hetzelfde ondanks dat het anders wordt
genoemd. Deze haan (zie evaluatie 2001) wordt ingezet als communicator in de
publiciteitscampagne. Er wordt een collectie mokken van uitgebracht en een actie omheen
georganiseerd (spaar ze alle vier). De mok is een ideale drager, want je drinkt er 's ochtends
koffie uit en hij staat op tafel bij allerhande bijeenkomsten. De eerste mokken worden
uitgegeven als ondersteuning van het inspraakproces rond de herinrichting van het
Zwaanshalspark. Dit geschiedt in samenwerking met Sonor.
AANBESTEDINGEN openbare ruimte
Kunstprojecten en winkels
Kunstenaars maken samen met winkeliers een plan om de winkel er fraaier te doen uitzien.
Vorig jaar hebben een aantal kunstenaars blijk gegeven van enthousiasme voor het project.
Dit jaar zijn dezelfde kunstenaars benaderd en wordt er gezocht naar uitbreiding van het
team. Selectiecriteria: diversiteit, enthousiasme & kwaliteit.
4
DE WEEKENDEN VAN NOORD
Schilderingen Openbare Ruimte
In de sfeer van de vorig jaar aangebrachte schilderingen in de Snellemanstraat zullen op
andere plekken frisse muurschilderingen verschijnen. We beginnen met Hollandse
motieven. Ron van de Leeuw ontwikkelt samen met de organisatie een totaalconcept
uitgaande van kleurpaletten en architectuur vanuit de hele wereld. Van hieruit kan
worden bekeken, samen met bewoners, woningbouwcorporaties en deelgemeente,
welke schildering(en) dit jaar wordt uitgevoerd.
Zellij - project.
Uit een ontmoeting met Marokkaanse kunstenaars normaal werkzaam in Rabath, die in Lille
bezig waren een fontein in de traditionele islamitische mozaiekstijl "Zellij" te maken heeft
Bram van Waardenburg het idee opgevat om een samenwerking met deze kunstenaars
aan te gaan en te komen tot een opvallend werk in die "zellij" stijl. Een mozaïek waarin
de traditionele geometrische stijl wordt uitgebreid met Westerse ideeën over geometrie
(afkomstig zowel uit de beeldende kunst als de wiskunde). Deze combinatie moet
leiden tot een groot mozaïek waarin zowel traditionele als moderne (beeldende)
elementen terug te vinden zijn.
Zellij is een islamitische mozaïekstijl die gebruik maakt van kleine gekleurde keramische
baksteentjes, die worden gekapt in een beperkt aantal verschillende vormen. De grote
vorm van het mozaïek is een combinatie van vijfhoeken. Vijfhoeken zijn regelmatige figuren
die onregelmatige combinaties maken. Men kan ze zien als geometrische metaforen voor
mensen, die ook steeds nieuwe vriendschappen en relaties aangaan, die altijd anders
en individueel uitpakken.
Dit jaar wordt een onderzoek gestart naar de haalbaarheid van dit project zodat wellicht
tijdens de 3e editie van het festival de Marokkaanse kunstenaars gedurende het festival
hier in Rotterdam te gast kunnen zijn. Ze maken het mozaïek in een open atelier in het
Zwaanshals en als het af is zal het ergens in de straat een plaats vinden. Deze setting
biedt aanknopingspunten in de vorm van workshops, lezingen/vertoningen van leef en
werkwijze in Marokko. Een mogelijkheid voor scholen om de werkplaats te bezoeken
etc.
Leer/werkproject Chris Ripken
Chris Ripken heeft ruime ervaring met beeldende kunstprojecten in de wijk. Hierin betrekt hij
per definitie omwonenden. In het Zwaanshals realiseert hij een werk in de openbare ruimte
met jongeren uit de buurt, deze biedt hij een leer/werk traject aan. De gedachten gaan uit
naar een speeltafel met zitelementen (dammen, tric-trac) op het ruime trottoir ter hoogte van
Fatih reizen. Fatih reizen heeft al te kennen gegeven het plan te ondersteunen en te willen
sponsoren met marmer uit Turkije. Het straatmeubilair is gemaakt van een betonbasis,
bekleed met mozaik, vandalisme bestendig. Het is een plekje met zon, bedoeling is dat het
gebruikt gaat worden als speelplek en samenkomplek.
Hangende Geraniumtuinen
Door de festivalorganisatie, i.s.m. kunstenaar Adri Huisman zal een systeem worden
ontwikkeld van een zevental bloembakken, onder elkaar bevestigd met een simpel
bevloeiingssysteem. Hiervoor worden onder de bewoners verzorgers gezocht die het
systeem, beplant met rode hanggeraniums aan een zonnige blinde muur willen bevestigen
en onderhouden. Het onderhoud is zeer eenvoudig en komt neer op het regelmatig vullen
van een waterreservoir. De festivalorganisatie zorgt voor bevestiging, e.d. Afhankelijk van
het enthousiastme van bewoners en woningbouwverenigingen is het de bedoeling zoveel
mogelijk van deze hangende geraniumtuinen te realiseren.
5
DE WEEKENDEN VAN NOORD
TIJDELIJKE INRICHTING BRAAKLIGGENDE TERREINEN
Interactief beheerproject van openbare ruimten, die anders ongebruikt zouden blijven.
Tijdelijke Voorjaarstuin Zwaanshalspark
Op het braakliggend terrein waar vroeger ZWATRA COMPLEX stond, wordt een tijdelijke
voorjaarstuin worden ingericht. (ontwerp DUOTUIN) De tuin bestaat uit een veld met
goudsbloemen, een betegeling met zitelementen geflankeerd door vijgenbomen. De
goudsbloemen bloeien de gehele zomer, als alternatief voor braak liggen en hekken
eromheen. Inrichting, eind maart – begin april.
Minifloriade BRANCOPLEIN
Het Brancoplein wordt heringericht per december 2002 en tot die tijd ligt het braak. De
Weekenden van Noord realiseert hier in samenspraak met de omwonenden een tijdelijke
inrichting. Waarom laten braakliggen, als je ook de hele zomer bloemen met een grasveldje
voor de kinderen kunt hebben!
Het plan is een soort Minifloriade aan te leggen, die de nieuwste producten uit de
tuininrichting toont. Er is reeds contact met een aantal Westlandse ondernemers, die graag
hieraan willen meewerken. Er wordt contact gezocht met tuincentra en landelijke televisie,
tuinprogramma's.
Kunstenaar Adri Huisman heeft een ontwerp gemaakt, dat verder zal worden ingevuld met
de bewoners, meewerkende ondernemers. Op een tweetal zaterdagen begin mei zal de
inrichting geschieden.
Tijdens het Festival zal een publiciteitscampagne worden gestart om bezoekers naar de
Floriade te trekken. NU OPEN VOOR PUBLIEK !!
Speel-, Bouw- & Picknickplek Wilgenplantsoen
Het braakliggend terrein tussen de Wilgenstraat en de Meidoornstraat zou dienst kunnen
doen als een multifunctioneel terrein, waarop allerlei activiteiten voor kinderen en
volwassenen kunnen worden georganiseerd. Dit zou kunnen geschieden met minimale
ingrepen, klein grasveldje, een aantal opslagcontainers. Cruciaal is echter het beheer van
het terrein, dit zou goed geregeld moeten zijn, dus: toezicht, aanspreekpunt en regelmatig
schoonmaken. I.s.m. Sonor, deelgemeente Noord, organisaties als Kinderparadijs,Tweede
Thuis, Brede School etc. Momenteel wordt onderzocht of het haalbaar is.
OVERIGE PROJECTEN
Stripalbum ‘Oom Hoja in het Zwaanshals’ Natuurlijk gaat het avontuur van onze heldin
Yildiz door…... Vier nieuwe pagina's worden dit jaar geschreven.
Conny en Kenny Revue Ook ons hitgevoelige duo zal wederom ingezet worden met nieuw
repertoire en een heuse revue tijdens een van de weekenden.
Drijvende Restaurants in de Rotte Pontons met daarop door kunstenaars/architecten
ontworpen en gebouwde restaurants worden een maand geëxploiteerd door locale
ondernemers. Valt evt. te combineren met andere programmaonderdelen Schatten van
Noord: Galerie op de Rotte en Zomerklassiek.
6
DE WEEKENDEN VAN NOORD
PROGRAMMA WEEKENDEN
De verschillende projecten, die het totaal van het festival vormen, hebben ieder een eigen
tijdslijn (oriëntering, voorbereiding en uitvoering) en mensen die het trekken. Alle projecten
worden tijdens het festival op enig moment aan publiek gepresenteerd, in de eerste twee
weekenden van mei .
Het derde weekend (zaterdag 18 mei) wordt een programma aangeboden, bestaande uit
openingen, presentaties, optredens en animaties. En 's avonds wordt er in een drietal lokale
horecagelegenheden een thema avond georganiseerd.
ORGANISATIE
De Weekenden van Noord is een complex project gericht op communicatie en
samenwerking. Het project gebeurt in opdracht van de Schatten van Noord (projectleider
Eric Dijkhuizen) De structuur van het project is zodanig van opzet dat projectcoördinator
Marlene Vreeke en artistiek leider Rini Biemans fungeren als centrale organisatie waarbij zij
open staan voor ideeën en suggesties van een ieder, maar tegelijkertijd het centraal concept
bewaken.
De onderdelen van het project worden uitgevoerd door vele verschillende partijen
(organisaties, instellingen en individuele kunstenaars), zowel voor wat betreft de
organisatorische als de artistieke facetten van De Weekenden. Zodoende ontstaat er een
netwerkstructuur waarin alle participanten gebruik kunnen maken van elkaars expertise,
waarbij de centrale organisatie de communicatie structureert. Gedurende dit proces neemt
het festival langzaam vorm aan en worden er steeds meer mensen bij betrokken.
VOORTGANG
Reeds verstrekte opdrachten
Ron van de Leeuw:
ontwerp monumentale schildering
Chris Ripken:
Leer/werkproject
Duotuin:
Tijdelijke Inrichting Zwaanshalspark
St. Zone 5300:
Vier nieuwe pagina's van de strip Oom Hoja in het Zwaanshals
Kenneth van Beveren:
Ontwerp Mok met haan
Jan Willem van Hemert: Bouw en onderhoud internetsite
Adri Huisman:
ontwerp Geraniumtuin en Minifloriade Brancoplein
Marlies Lagewerg:
organisatie/realisatie/publiciteit Brancoplein
Marion Daniels:
restyling winkel (onderzoeksfase)
Astrid Meyer:
inrichten etalage (onderzoekfase)
Bram van Waardenburg: onderzoek Zelij project
ExposureRotterdam:
Zwaanshals TV
Annelies Blaauwkamer: Uitvoeren en evalueren communicatieplan (stagaire)
TIJDSPLANNING
maart
Voorbereiden programma, overleg buurtbewoners / winkeliers, starten voorbereiden
braakliggende terreinen, ontwerpen publiciteitscampagne, starten opnames Zwaanshals TV,
starten projecten op site (www.exposurerotterdam.nl/zwaanshals)
7
DE WEEKENDEN VAN NOORD
april
voorbereiden/inrichten braakliggende terreinen, voorbereiden overige aanbestedingen en
andere projecten, start productie programma en start publiciteit in combinatie met site en
locale TV
mei
3 mei: openen Tijdelijke voorjaarstuin Zwaanshalspark
4 mei: voorbereiden / structuur aanbrengen Brancoplein
11 mei: beplanten Brancoplein
18 mei: feestelijke dag met optredens, openingen, presentaties; avondprogramma
Productie
: Kunst en Welzijn
in opdracht van Stichting Culturele Wereldwijk Noord
Projectleider
: Rini Biemans [email protected]
Projectcoördinatie : Marlene Vreeke
[email protected]
versie 2.1.6 15maart
2002
8