kerstmis - nacht (A)

Kerstmis (nachtmis) (A)
BEGROETING
V
Welkom in deze nacht,
welkom in naam van de Ene en Eeuwige God,
Vader, Zoon en heilige Geest.
ofwel
V
Welkom hier in deze kerk,
op dit bijzondere uur,
in deze bijzondere nacht
van kerstmis in het jaar 20…
INLEIDING
L
Stille nacht, heilige nacht, Kerstmis 20…
Welkom, beste mensen,
gekomen vanuit de nacht, gekomen naar het licht.
Wat u hier zoekt, het is te hopen dat u het vindt:
wat warmte, wat licht, een sprankje hoop.
Het is u gegund.
Stille nacht, heilige nacht, Kerstmis 20…
Mensen bijeen met een droom in het hart,
dat het ooit waar mag zijn:
vrede op aarde, de honger gestild.
Mensen van goede wil:
wees gezegend dit uur, voel u thuis bij elkaar.
Stille nacht, heilige nacht, Kerstmis 20…
liederen gezongen, een oud verhaal opnieuw verteld
1
om weer eens te gedenken, om samen te vieren
het goede nieuws:
God is met jou, God is met mij, God is met ons.
BEKERINGSMOMENT
V
In een wereld waarin de duisternis nog heerst,
zoeken wij naar licht.
Wij bidden om ontferming en vergeving,
opdat wij zelf kinderen van het licht worden.
L
Heer, Gij bevrijdt ons van alles wat zwaar op ons drukt.
Doorbreek het kwaad dat in ons is…
V
Heer, ontferm U over ons.
L
Christus, Gij zijt op aarde gekomen
om een rijk van recht en gerechtigheid te grondvesten.
Licht op in onze duisternis…
V
Christus, ontferm U over ons.
L
Heer, Gij laat U vinden als een kind, klein en hulpeloos.
Maak zacht wat in ons is verhard en ontferm U over ons…
V
Heer, ontferm U over ons.
V
Moge God ons genadig zijn,
onze tekorten vergeven
en ons leiden naar licht en leven voorgoed.
ofwel
V
2
Het is soms moeilijk om open te staan voor een nieuw begin,
omdat we vastgehouden worden door negatieve krachten,
in onszelf en om ons heen.
Bidden we om openheid en licht,
en bekennen we in alle eerlijkheid onze schaduwkanten.
L
Heer, Gij hebt mensen bevrijd
van hun angsten en zorgen…
V
Heer, ontferm U over ons.
L
Christus, Gij hebt mensen verlicht
die in duisternis gevangen zaten…
V
Christus, ontferm U over ons.
L
Heer, Gij het zwakke mensen steeds weer kracht gegeven,
een nieuwe kans tot leven…
V
Heer, ontferm U over ons.
V
Moge de almachtige God zich over ons ontfermen,
onze fouten vergeven
en ons eens geleiden tot eeuwig leven.
OPENINGSGEBED
V
God van ver, God van dichtbij,
vannacht mogen wij vieren
dat Gij – vanuit uw hemel zonder grenzen –
een God-met-ons geworden zijt.
Wij bidden U,
dat wij het goede nieuws van deze nacht tot ons toelaten
en ons hart gewonnen durven geven aan Hem,
in wie Gij onder ons een naam en een gezicht hebt gekregen:
Jezus, Zoon van U, man van belofte
voor tijd en eeuwigheid.
ofwel
V
Heer, onze God,
niemand heeft U ooit gezien.
In uw Zoon Jezus zijt Gij ons nabij gekomen;
Hij is uw licht in onze duisternis,
3
ons heil en onze vrede.
Open ons hart
om van deze vreugde mee te delen
aan ieder mens van goede wil.
Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon,
die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest,
God, door de eeuwen der eeuwen.
ofwel
V
Eeuwige en Ongeziene, die onze God wil zijn,
open uw hemel
en maak het licht op aarde
opdat wij in de ogen van het kind,
dat in deze nacht geboren is,
uw aangezicht bespeuren
en voorgoed mogen weten
hoezeer Gij ons liefhebt en met ons wilt zijn
alle dagen en nachten van ons leven
tot in eeuwigheid.
ofwel
V
God, deze nacht is heilig
door het ware licht dat elke duisternis doorbreekt.
Christus hebben wij gezien,
het licht van ons leven.
Wij vragen eens te mogen delen in zijn vrede.
Hij die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest,
God, door de eeuwen der eeuwen.
LICHTRITUS
V
Dit is een stille, heilige nacht,
een nacht vol geheimen,
waarin God zelf ons tot licht wil zijn.
L
Vier weken van Advent zijn aan deze nacht voorafgegaan.
4
Woorden van oudsher hebben hier geklonken,
profeten van toen hebben verwachtingen gewekt,
ons bij de hand genomen en bemoedigd.
En gaandeweg zijn ons de ogen geopend,
zijn wij beter gaan zien, is onze hoop gevoed.
En week na week hebben wij hier één kaars meer ontstoken.
De vier adventskaarsen ontsteken wij vannacht opnieuw.
V
Heden, deze nacht, mogen wij vieren:
de belofte ons gedaan is tot vervulling gekomen,
wat wij niet durfden dromen werd werkelijkheid:
een kind is ons geboren, een zoon werd ons gegeven
en zijn naam is: Emmanuël, God-met-ons.
L
Zie het kind, dat ons geboren is,
de mensenzoon aan ons gegeven,
Heer en heiland van de wereld,
God-met-ons, Emmanuël,
het grote licht gekomen in die dagen.
V
Ter ere van dit kind
ontsteken wij vannacht een vijfde kaars
en wij bidden:
dat Hij geboren wordt, steeds meer,
dat zijn licht ook ons verlichten mag, dit uur.
INLEIDING OP DE LEZINGEN
L
De woorddienst van deze kerstnacht begint
met een schitterend visioen van de profeet Jesaja.
In de tweede lezing vertolkt Paulus bondig
de vreugde van Kerstmis:
verschenen is Gods genade in Jezus.
En tenslotte horen wij het bekende kerstverhaal van Lucas.
EERSTE LEZING
5
L
Uit de profeet Jesaja.
(9,1-3.5-6)
Het volk dat ronddwaalt in het donker,
ziet een helder licht.
Over hen die wonen in een land vol duisternis
gaat een stralend licht op.
Uitbundig laat U hen juichen
en U overstelpt hen met vreugde;
zij verheugen zich voor uw aanschijn
zoals er vreugde is bij de oogst
en gejuich bij het verdelen van de buit.
Want het drukkende juk,
de stang op hun schouders,
de stok van de drijver,
U breekt ze stuk als op de dag van Midjan.
Want een kind wordt geboren,
een zoon wordt ons gegeven.
De heerschappij rust op zijn schouders;
men noemt hem wonder van beleid, goddelijke held,
vader voor eeuwig, vredevorst.
Groot is de macht en eindeloos de vrede
voor de troon van David, voor zijn koninkrijk;
hij zal het stichten en onderhouden
door recht en gerechtigheid
vanaf nu voor altijd.
De geestdriftige liefde van de Heer van de machten
zal dit teweegbrengen.
TUSSENZANG (Psalm 96)
Zingt voor de Heer een nieuw gezang,
zingt door de Heer, alle landen.
Zingt voor de Heer en verheerlijkt zijn naam,
verkondigt zijn heil alle dagen.
Heden is ons een Redder geboren,
Christus de Heer.
6
Meldt aan de naties zijn heerlijkheid,
zijn wondere dagen aan alle volken.
Dan straalt de hemel en jubelt de aarde,
de zee neuriet mee met al wat daar leeft.
De velden zwaaien met al hun gewassen,
de woudreuzen buigen hun kruin.
Heden is ons een Redder geboren,
Christus de Heer.
Zij juichen de Heer toe omdat Hij komt,
Hij komt als koning der aarde.
Rechtvaardig zal Hij de wereld regeren,
de volkeren eerlijk en trouw.
Heden is ons een Redder geboren,
Christus de Heer.
TWEEDE LEZING
L
Uit de brief van Paulus aan Titus.
(2,11-14)
Geliefde,
De genade van God is verschenen,
bron van redding voor alle mensen,
die ons leert af te zien
van goddeloosheid en wereldse begeerten,
en bezonnen, rechtvaardig en vroom te leven in deze wereld,
in afwachting van het geluk waarop we hopen,
de verschijning van de heerlijkheid
van onze grote God en onze redder Jezus Christus.
Hij heeft zichzelf voor ons gegeven
om ons van alle ongerechtigheid te verlossen,
ons te reinigen
en ons tot zijn eigen volk te maken,
vol ijver voor goede werken.
ALLELUJA (Lc 2)
7
Alleluja.
Ik verkondig u een vreugdevolle boodschap:
heden is u een redder geboren. Christus de Heer.
Alleluja.
EVANGELIE
V
Uit de blijde boodschap van onze Heer Jezus
zoals die voor ons werd opgetekend door Lucas.
(2,1-14)
In die dagen vaardigde keizer Augustus een decreet uit
dat de hele wereld in registers moest worden ingeschreven.
Deze eerste registratie vond plaats
toen Quirinius gouverneur van Syrië was.
Allen gingen op weg om zich te laten inschrijven,
ieder in zijn eigen stad.
Zo ook Jozef;
hij ging van de stad Nazaret in Galilea naar Judea,
naar de stad van David, Betlehem genaamd,
omdat hij uit het huis van David stamde,
om zich te laten inschrijven,
samen met Maria, zijn verloofde, die zwanger was.
VOORBEDE
V
Onze winkelstraten flonkeren en schetteren vanwege Kerstmis,
het lijkt of het goede bericht van Jezus' geboorte
wordt overschenen en overschreeuwd.
Toch weten we onze Heer aanwezig.
Daarom bidden wij:
L
Voor allen voor wie Kerstmis geen feest is,
maar een stilte met schrijnende eenzaamheid:
dat zij getroost worden door Gods Zoon,
voor wie zo dikwijls de eenzaamheid
8
de enige bondgenoot was…
Laat ons bidden.
L
Voor allen die anderen helpen
weer zin in het leven te ontdekken:
dat zij inspiratie vinden in de daden van onze Heer,
die gekomen is om wat verloren leek te redden…
Laat ons bidden.
L
Voor allen die in deze dagen
in talrijke diensten moeten voorgaan:
dat zij zich blijven verwonderen over Gods grote daden
in het leven van die unieke mens Jezus van Nazaret…
Laat ons bidden.
L
Voor alle ernstig zieken,
die leven met de gedachte
dat dit hun laatste kerstfeest kan zijn:
dat zij ervaren dat het kind in de kribbe het teken is
dat God zijn kinderen nooit laat vallen…
Laat ons bidden.
V
God,
U openbaart zich in de stilte van de nacht,
in de nederige en in de onaanzienlijke.
Geef ons de moed
de glitter en glamour van deze wereld te doorzien
en oog te krijgen voor de waarachtige eenvoud van uw Zoon,
geboren in een stal,
Hij die leeft bij U in eeuwigheid.
ofwel
V
Omwille van Hem, die genoemd wordt:
zoon van God, kind van mensen,
man van genade, mens van vrede,
licht der wereld, weg ten leven,
bidden wij:
9
L
Voor de kleinen, de kwetsbaren in ons midden;
voor allen, hier en in de Vierde Wereld,
die door het leven zijn getekend en geschonden;
voor kinderen, waar ter wereld niet, voor wie er geen plaats is,
ongewenst als zij zijn en al bij voorbaat kansloos:
dat zij mensen ontmoeten die zich hun lot aantrekken
en in woord en daad laten blijken: Ik zal er zijn voor jou…
Laat ons bidden.
L
Voor allen die oorlog en onderdrukking
aan den lijve ondervinden;
voor allen die ten onrechte van hun vrijheid werden beroofd;
voor vluchtelingen zonder land en zonder naam;
voor allen die leven in conflict met anderen
en geen oplossing zien:
dat zij mensen ontmoeten die zich hun lot aantrekken
en in woord en daad laten blijken: Ik zal er zijn voor jou…
Laat ons bidden.
L
Voor allen die, teleurgesteld en ontgoocheld,
hun toekomst somber inzien;
voor allen die alleen staan
en juist in deze dagen hun eenzaamheid voelen, meer dan ooit;
voor zieken zonder hoop op genezing:
dat zij mensen ontmoeten die zich hun lot aantrekken
en in woord en daad laten blijken: Ik zal er zijn voor jou…
Laat ons bidden.
L
V
10
Voor … die in ons midden gedoopt worden:
dat zij een gelukkig leven tegemoet gaan;
voor … die binnenkort gaan trouwen:
dat hun verbond een bron van vreugde mag zijn;
voor … die gestorven zijn:
dat zij een nieuwe thuis hebben gevonden
in Gods eeuwig licht…
Laat ons bidden.
God-met-ons,
zo bevelen wij bij U aan:
al uw mensen, heel uw wereld
op hoop van zegen.
GEBED OVER DE GAVEN
V
God van ver, God van dichtbij,
met brood en wijn in onze handen
spelen wij in op uw toekomst
van vrede, vreugde, recht voor allen.
Wij bidden U:
maak ons tot mensen van uw welbehagen,
die – brekend en delend en in zorg om elkaar –
de gedachtenis eren van Jezus, onze broeder,
met wie Gij uw naam verbonden hebt
voor tijd en eeuwigheid.
ofwel
V
Heer,
aanvaard deze gaven van brood en wijn
als een teken van onze dankbaarheid
en onze wederliefde.
Want Gij hebt ons het eerst bemind
in Jezus Christus, uw mensgeworden Zoon,
die met U leeft in eeuwigheid.
ofwel
V
Koning van de vrede,
ontvang in brood en beker onze dank om uw grootste gave,
Jezus, onze heiland.
Moge Hij ons maken tot mensen van uw welbehagen,
dit uur en alle dagen van ons leven.
ofwel
V
Heer,
laat het offer van dit feest U aangenaam zijn.
11
Schenk ons uw genade in ruil voor deze gaven.
Dat wij op Hem gelijken
die met U en ons verbonden blijft:
Jezus Christus, onze Heer.
PREFATIE (van Kerstmis I)
De Heer zal bij u zijn.
De Heer zal u bewaren.
Verheft uw hart.
Wij zijn met ons hart bij de Heer.
En brengen wij dank aan de Heer, onze God.
Hij is onze dankbaarheid waardig.
Heilige Vader, machtige eeuwige God,
om recht te doen aan uw heerlijkheid,
om heil en genezing te vinden,
zullen wij U danken, altijd en overal,
door Jezus Christus onze Heer.
Gij hebt uw heerlijkheid ontvouwd voor onze ogen,
nieuw licht is opgegaan, uw Woord is vlees geworden;
zichtbaar zijt Gij geworden, onze God in Hem,
naar U gaat ons verlangen, onze liefde,
naar U die nog verborgen zijt.
Daarom, met alle engelen, machten en krachten,
met allen die staan voor uw troon,
loven en aanbidden wij U
en zingen (zeggen) U toe vol vreugde:
Heilig, heilig, heilig…
VREDESGEBED
V
12
In deze nacht klinkt het gezang van de engelen:
'Vrede op aarde onder de mensen.'
Laten wij dit gezang, deze goede wens,
overnemen in woord en daad.
De vrede des Heren zij altijd met u.
Geef elkaar een teken van vrede en vriendschap…
UITNODIGING TOT DE COMMUNIE
V
Het goede nieuws van deze nacht is
dat God op aarde is gekomen.
God laat zich herkennen in het kind van Betlehem.
Ook wij kunnen Hem ontmoeten, hier in ons midden,
in het breken en delen.
Zie dit gebroken Brood, het Lam Gods,
dat wegneemt de zonden der wereld…
NA DE COMMUNIE
L
Vandaag ben Ik opnieuw mens geworden - zegt God voor de zoveelste keer.
Maar toch vraag Ik me af of je wel weet waarover het gaat.
Want als Ik naar je kijk en zie hoe jij samenleeft met anderen,
dan denk Ik soms dat je niet weet
dat het met Kerstmis eigenlijk om jou gaat.
Vandaag wil Ik in jou geboren worden,
opdat jij, net zoals Jezus, spiegel kunt zijn van mijn liefde.
Zonder jou zal mijn droom nooit werkelijkheid worden
en zal mijn goede boodschap niet meer verder worden verteld.
Zet jij de deur van je hart voor Mij open
of is er geen plaats meer in je herberg?
ofwel
L
Dit mag heten: een kersttijd die van God gegeven is.
Terwijl wij nog denken,
13
dat het van onze zintuigen, dromen en visioenen afhangt,
wordt van Godswege een kind geboren,
is er ergens, in diepe nacht,
in een donkere uithoek van de wereld
sprake van een jongen zonder vader
en een moeder die hij zal verlaten
om niet alleen haar, maar álle mensen lief te hebben,
als dageraad van nieuw en vurig leven.
En midden in die nacht klinken woorden als:
wonderbare raadsman, goddelijke held,
eeuwige vader, vredevorst.
En wij dachten nog wel,
dat al dat grote in iets groots gestalte zou krijgen,
maar uitgerekend in een kind!
Dit hadden wij zelf niet kunnen bedenken,
dit moet van God gegeven zijn.
SLOTGEBED
V
God van ver, God van dichtbij,
wat ver weg leek, niet te geloven
is dichtbij gekomen deze nacht.
Wij danken U en bidden:
blijf voor ons, vandaag en alle dagen:
een woord van bevrijding, een licht aan de einder,
een vuur van warmte en geborgenheid
in Jezus, Zoon van U, man van belofte
voor tijd en eeuwigheid.
ofwel
V
14
Heer, onze God,
Gij hebt uw volk getroost
en zijt ons tegemoet gekomen
met uw goedheid en uw trouw.
Wij danken U voor dit kerstfeest
dat nieuwe hoop brengt
op een wereld van vrede en gerechtigheid.
Wij vragen dat iedereen op aarde
de blijde boodschap mag vernemen,
en eens uw heerlijkheid aanschouwen
in Jezus Christus, onze Heer.
ofwel
V
Gij, bron van heil voor alle mensen,
wij danken U voor deze nacht
waarin Gij licht ontstoken hebt in ons bestaan
door de geboorte van Jezus,
de zoon van Maria.
Verhaast de komst van uw koninkrijk
en laat rechtvaardige vrede heel de wereld vervullen
zoals de zeebodem bedekt is met water.
Blijf met uw mildheid om ons heen
waar wij ook gaan of staan
alle dagen en nachten van ons leven
totdat Gij alles in allen zult zijn
in de eeuwen der eeuwen.
ofwel
V
Heer, onze God,
met blijdschap hebben wij samen
de geboorte van onze Heiland gevierd.
Wij vragen U:
doe ons de wegen van Christus gaan,
zodat wij met Hem uw goddelijk leven delen,
vandaag en tot in de eeuwigheid.
ZENDING EN SLOTZEGEN
V
De God van vrede
heeft door de geboorte van het kerstkind
de duisternis verdreven.
15
Licht straalt heden over ons!
Mogen ook wij een licht zijn
voor de wereld en voor elkaar.
Verkondig het goede nieuws,
breng vrede en vreugde aan ieder die je ontmoet.
Dan zijn we een zegen voor elkaar
en worden we gezegend door God,
die voor ons is: Vader, Zoon en heilige Geest.
En gaan wij van hier heen in vrede…
16