VERZOENINGSVIERING ADVENT 2016 Uw Rijk kome … Suggesties voor visualisering: De jaarthema-affiche kan een plaats krijgen in de gebedsruimte. Vooraan kan een groot wit blad opgehangen / neergelegd worden met daarop de woorden ‘Uw Rijk kome’. Na de persoonlijke belijdenis en absolutie kunnen de aanwezigen hierop neerschrijven wat zij willen doen om mee te werken aan het Rijk van God (= een ‘goed voornemen’ neerschrijven). 1. OPENING VAN DE DIENST OPENINGSLIED ZJ 117 Verheft uw hart … KRUISTEKEN EN GENADEWENS Voorganger: Laten we hier samenzijn: in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Allen: Amen. Voorganger: Genade en vrede voor u van onze Heer Jezus Christus. Hij is de goedheid en liefde waarop wij hopen. Wij kijken uit naar zijn barmhartigheid. OPENINGSWOORD Lector: “I had a dream” Jezus had een droom: een droom van een wereld waar het goed is om te leven, niet alleen voor enkelen, maar voor iedereen. Jezus schetste ons een visioen van een wereld waar het hemels is: een paradijs waar liefde woont en kwaad niet meer bestaat. Toen Jezus stierf, zei Hij geen vaarwel. “Tot weerziens”, zei Hij. 1 Hij beloofde op een nieuwe wijze weer te komen om te voltooien wat Hij begon, om Gods droom waar te maken. Als Hij komt, zal vrede zegevieren. Wij zullen wandelen in het licht, delen in de vreugde. Durven wij nog geloven in dat Rijk van God, in die wereld vol van hemel? Durven wij nog geloven dat de Heer zal komen? Zijn wij klaar om Hem te ontvangen, klaar om te leven in de toekomst van de Heer? Voorganger: Tijdens deze adventsperiode willen we ons voorbereiden op Kerstmis. Het woord ‘advent’ komt van het Latijnse ‘adventus’ en betekent ‘komst’. We herdenken niet zomaar de geboortedag van Jezus. We kijken echt uit naar zijn komst: zijn wederkomst. Als christenen geloven we namelijk dat de Heer zal wederkomen aan het einde der tijden. Hij zal een nieuwe hemel en een nieuwe aarde brengen: vrede en heil voorgoed. Vandaag mag iedereen, die dat wenst, het sacrament van verzoening ontvangen. Zo kunnen we werkelijk zonder schroom of schaamte, zonder gevoelens van schuld of spijt, toeleven naar de dag waarop de Heer ons een nieuwe toekomst wil schenken. OPENINGSGEBED Voorganger: God, telkens als wij het Onzevader bidden, spreken wij ons geloof en onze hoop uit dat ‘uw Rijk zal komen’. Maak ons gereed voor uw droom met deze wereld. Bekeer ons tot U en tot elkaar, zodat uw droom waar kan worden. vandaag en alle dagen van ons leven. Amen. 2. DIENST VAN HET WOORD EERSTE LEZING Lector: Jesaja 65,17-25 ANTWOORDZANG ZJ 541 God heeft het eerste woord 2 EVANGELIE Voorganger: Lucas 12, 29-34 SUGGESTIES VOOR DE HOMILIE / GETUIGENIS / DUIDING In de eerste decennia na Jezus’ dood verwachtte men dat het einde der tijden spoedig zou aanbreken. De volgelingen van Jezus bereidden zich voor op de wederkomst van de Heer en de nieuwe hemel en aarde. Ze zetten hun beste beentje voor. Ze deden hun uiterste best om zo goed mogelijk te leven. Men probeerde achter te laten wat onbelangrijk is of er in wezen niet toe doet. Ook deed men moeite om in het reine te komen met God, met zichzelf en met anderen. Men zocht verzoening met God en met elkaar. Zoals je tijdens een examen, tijdens een sollicitatiegesprek of tijdens een eerste ontmoeting met iemand probeert om je van je beste kant te tonen, zo probeerden ook de eerste christenen het beste van zichzelf te geven. Ze leefden alsof het hun laatste dag was en ze probeerden dus ‘goed’ te maken wat ooit fout liep. Je zou kunnen zeggen dat ze met beide handen hun laatste kans grepen om te tonen dat zij wilden leven in het Rijk van God. Later realiseerden christenen zich dat het einde der tijden wellicht nog niet voor morgen is. Spijtig genoeg viel daarmee voor sommigen ook de druk weg om zich van hun beste kant te laten zien en moeite te doen om te groeien in geloof en leven. Vele christenen van vandaag denken nauwelijks of niet aan de wederkomst van de Heer. Het lijkt zo ver weg en zo vreemd. Tijdens de advent worden christenen echter op een bijzondere wijze herinnerd aan de wederkomst van de Heer. Men zou de donkere dagen voor Kerstmis kunnen vergelijken met de ‘nacht’. Midden in die nacht worden christenen ‘wakker’ geschud. We worden wakker gemaakt om ons klaar te maken voor het licht van Kerstmis. Weldra zal aan het licht komen wie bij Jezus hoort en wie gereed is om Hem te ontvangen. Tijdens de advent wordt ons de vraag voorgelegd: Wat als de Heer nu komt? Ben jij er klaar voor? Hoe kan jij je huis en je leven ‘gereed maken’ om de Heer te verwelkomen? Eigenlijk gebeurt iets soortgelijks telkens als wij het Onzevader bidden. Telkens als wij zeggen ‘uw Rijk kome’ spreken wij het geloof uit dat de Heer zal wederkomen en een nieuwe tijd zal aanbreken. De zin ‘uw Rijk kome’ wil ons telkens weer wakker schudden en laten nadenken of we klaar zijn voor een toekomst met de Heer. Hoe kunnen we ons voorbereiden? Hoe kunnen we ons nog beter klaarmaken voor het Rijk van God? Hoe kunnen we dit Rijk van God reeds een stukje realiseren hier en nu? Eén van de stappen die we moeten zetten om werkelijk klaar te zijn voor een ontmoeting met de Heer is de stap naar verzoening en vergeving. We worden uitgedaagd om terug te blikken op ons leven en te kijken waar we ons verwijderd hebben van God en van onze medemensen. We kunnen een poging doen om de banden met God en mensen te herstellen. We kunnen God en mensen om vergeving vragen en tonen dat we bereid zijn om ons mee in te zetten voor de komst van Gods Rijk, een wereld van licht en vrede. 3 3. DIENST VAN DE BEKERING GEWETENSONDERZOEK Voorganger: Om ons voor te bereiden op het sacrament van verzoening, worden we uitgenodigd om stil te staan bij onze zonden en fouten. We willen dit doen aan de hand van de tekst van het Onzevader … . Lector 1: Onze Vader … Lector 2: Het woord ‘Vader’ zegt dat God en mensen heel nauw met elkaar verbonden zijn. Als een liefdevolle Vader wil God zorgen voor de hele familie van christenen. Hij wil oog en oor hebben voor al zijn mensenkinderen. Leven wij in verbondenheid met God de Vader? Wanneer vergaten wij onze nauwe band met God? Wanneer deden we alsof we Hem niet kenden? Stilte Leefden we altijd in harmonie met onze broeders en zusters in het geloof? Wanneer werd de broederlijke band tussen ons verbroken? Stilte Lector 1: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, … Lector 2: Nemen we af en toe de tijd om Gods Naam te heiligen, om Hem te loven en te prijzen? Maken wij voldoende tijd om God te danken voor wat Hij doet en heeft gedaan? Danken wij God omdat Hij er altijd voor ons is, omdat Hij ons steeds nabij wil zijn? Stilte Lector 1: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, uw rijk kome, uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel … Lector 2: Werken wij mee aan zijn Rijk op aarde? Wat doen wij opdat Gods wil zou geschieden? Doen wij ons best om mee te werken aan een hemel op aarde? Wat hadden we misschien kunnen doen, maar hebben we niet gedaan? 4 Stilte Lector 1: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, uw rijk kome, uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood … Lector 2: De meesten van ons hebben ‘brood om te eten’ en voedsel in overvloed. Zijn we ons ervan bewust dat voeding niet voor iedereen vanzelfsprekend is? Zijn wij bereid te delen van wat wij hebben? Willen we ons inzetten voor een rechtvaardige verdeling van voedsel en andere goederen? Gaan wij zorgzaam om met de producten van moeder aarde? Proberen wij de afvalberg te verkleinen en zo weinig mogelijk voedsel weg te gooien? Stilte Lector 1: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, uw rijk kome, uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren … Lector 2: Zijn er mensen die jou om vergeving vragen? Ben je bereid hen een nieuwe kans te geven? En jij, aan wie zou jij vergeving willen vragen? Aan wie zou jij in woord en daad willen tonen dat je opnieuw wil beginnen? Stilte Lector 1: Onze Vader, die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd, uw rijk kome, uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren en breng ons niet in beproeving maar verlos ons van het kwade. Lector 2: Wat is jouw grootste beproeving, jouw persoonlijke ‘valkuil’? Wat vind jij moeilijk om te doen of wat kan je moeilijk laten? 5 Wanneer had je ’t gevoel dat het kwaad je in de val heeft gelokt of dat je je liet leiden of verleiden door wat kwaad is? Stilte Voorganger: Nadat we even stilgestaan hebben bij onze zonden en fouten, willen we God aanroepen en om ontferming vragen. GEZAMENLIJK LITANIEGEBED Litanie van de barmhartige God - © Liturgisches Institut der deutschsprachigen Schweiz in Freiburg. Allen: Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen (Ps 118, 1) OF ZJ P156 of P157 Heilige God (Js 6, 1-3), ontferm U over ons. Rechtvaardige God, ontferm U over ons. Barmhartige God (Dt 4, 31), ontferm U over ons. God, die groot zijt in liefde (Ex 34, 6), ontferm U over ons. God, die groot zijt in trouw (Ex 34, 6), ontferm U over ons. Geduldige God (Ex 34, 6), ontferm U over ons. Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen God, die oog hebt voor onze nood (Ps 106, 44), ontferm U over ons. Vader vol ontferming en God van alle vertroosting (2 Kor 1, 3), ontferm U over ons. God, die ons troost zoals een moeder haar kind troost (Js 66, 13), ontferm U over ons. God, in wiens schoot wij geborgen zijn (Hos 11), ontferm U over ons. God, bij wie wij tot rust komen zoals een kind bij zijn moeder (Ps 131), ontferm U over ons. God, die ons nooit vergeten zult (Js 49, 15), ontferm U over ons. Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen God, die ons uw Naam hebt leren kennen (Ex 3, 14), ontferm U over ons. God, die onze namen in uw handpalm hebt geschreven (Js 49, 16), ontferm U over ons. God, die ieder van ons bij naam roept (Js 43, 1), ontferm U over ons. God, aan wie wij toebehoren (Js 43, 1), ontferm U over ons. God-met-ons (Mt 1, 23), ontferm U over ons. God, die vóór ons zijt (Rm 8, 31), ontferm U over ons. Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen God die ons wegleidt uit het slavenhuis (Ex 13, 17-14, 31), ontferm U over ons. God van de vernederden, van de hongerigen en weerlozen (Lc 1, 46-55), ontferm U over ons. God, wiens trouw tot in de wolken reikt (Ps 36, 6), ontferm U over ons. God van allen die afgemat zijn en zware lasten dragen (Mt 11, 28), ontferm U over ons. God, die weet wat wij nodig hebben (Mt 6, 8), ontferm U over ons. God, die de verdwaalde schapen zoekt (Mt 18, 12-14), ontferm U over ons. 6 Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen God, die groter zijt dan ons hart (1 Joh 3, 20), ontferm U over ons. God, die onze hoop zijt (Rom 15, 13), ontferm U over ons. God, die genadig omziet naar ons, arme zondaars (Lc 18, 13), ontferm U over ons. God, die ons door uw genade hebt gered uit de dood (Ef 2, 4), ontferm U over ons. God, onze verlosser, ontferm U over ons. God van alle leven, ontferm U over ons. Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen Onnoemelijk grote God, ontferm U over ons. God, die ons hartstochtelijk lief hebt, ontferm U over ons. God, die op onpeilbare wijze onze zonden vergeeft (Lc 15, 11-32), ontferm U over ons. Mateloos genadige God, ontferm U over ons. Oneindig goede Vader, ontferm U over ons. Barmhartige Vader, ontferm U over ons. Breng dank aan de Heer, want Hij is genadig, eindeloos is zijn erbarmen Voorganger: Barmhartige God, altijd staat Gij gereed om ons met U te verzoenen. Gij schenkt ons dagen van genade om U te herkennen als Schepper en Vader van ons allen. Help ons uw boodschap van vrede te aanvaarden met heel ons hart, mee te werken aan de uitvoering van uw wil en alles te herstellen in onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen. PERSOONLIJKE BELIJDENIS De voorganger nodigt de aanwezigen uit tot persoonlijke belijdenis: Zusters en broeders, we krijgen nu de mogelijkheid om onze persoonlijke belijdenis uit te spreken en het sacrament van verzoening te ontvangen. Ofwel kunt u bij de priester vooraan komen, het hoofd buigen en een korte belijdenis uitspreken. Dan zal de priester u de handen opleggen en de absolutie geven. De andere mogelijkheid is dat u knielt bij een priester in de biechtstoel of naast hem neerzit achteraan of in een zijbeuk en zo met hem spreekt. Tijdens de persoonlijke belijdenissen kunnen de volgende liederen gezongen of beluisterd worden: - ZJ 28 d God, wees ons barmhartig (meermaals herhaald) - ZJ 30 c Mijn ziel verstilt 7 - See, I am near Suggestie voor wie naar woorden zoekt: - Men kan één van de zinnen uit het Onzevader (zie: gewetensonderzoek) herhalen en daarbij aansluitend formuleren waarvoor men vergeving wil vragen. Er kan vooraan een groot blad opgehangen / neergelegd worden, waarop in grote letters vermeld staat ‘Uw Rijk kome’. Nadat een persoon de absolutie heeft ontvangen, kan hij of zij een ‘goed voornemen’ op het blad schrijven. Men kan in één of enkele kernwoorden neerschrijven wat men in de toekomst wil doen om mee te werken aan het Rijk van God. 4. SLOT VAN DE DIENST AFSLUITEND WOORD EN GEBED Voorganger: Wij hebben vergeving gevraagd en de Heer Jezus heeft zijn goedheid getoond en ons hart gezuiverd van zonde. In verbondenheid met de Heer Jezus en met al onze broeders en zusters in het geloof, mogen wij nu als één grote familie bidden tot God: Allen: Onze Vader, … Voorganger: God, wij willen U danken omdat Gij ons opnieuw hebt verbonden met U en met elkaar. Steun en sterk ons 8 om dag in dag uit mee te werken aan uw Rijk van liefde en vrede. Schud ons telkens weer wakker voor uw droom met deze wereld. Bemoedig en inspireer ons om altijd klaar te staan voor wat de Heer van ons vraagt. Help ons zo om volmondig en met hart en ziel te bidden: uw Rijk kome, uw wil geschiede. Amen. SLOTLIED ♫ Eens komt de grote zomer ZJ 918 OF ♫ We gaan weer verder vol van hoop … Wij gaan weer verder vol van hoop de onbegaande wegen met onze droom op hinderloop de meeste feiten tegen. Zijn woord houdt aan, in ons gemis dat alles kan verkeren, dat vrede hier bestaanbaar is en onrecht om te keren... We gaan weer verder... Sjaloom geluk op deze reis, het duurt misschien nog eeuwen, maar twijfel niet meer aan de wijs: 'het lam huist bij de leeuwen...' Wij gaan weer verder... ZENDING EN ZEGEN Voorganger: God heeft ons gezegend met zijn barmhartige liefde. Moge Hij ons telkens weer zegenen met zijn goedheid en zijn steun, met zijn zorg en mededogen. Moge Hij ons zegenen met zijn genade en geduld met zijn nabijheid en zijn trouw. Zegene u, de barmhartige God: Vader, Zoon en heilige Geest. Allen: Amen. 9