Fysica Tweedimensionale bewegingen Broos Fonck Uitbreiding van enkele begrippen Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 2 Plaatsvector Referentiestelsel r x ex y e y y Baan Plaatsvector r1 r r (t ) ey O A r r2 r1 B r2 Verplaatsing x ex Referentiepunt Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 3 Verplaatsing r AB AB Vectorieel Scalair B A Verplaatsing gekend, afgelegde weg niet Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 4 Bewegings- & baanvergelijking Bewegingsvergelijkingen: x(t), y(t) Baanvergelijking: y(x) Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 5 Opdrachten Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 6 Samenstelling van eendimensionale bewegingen Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 7 Demonstratie (houten plank + knikkers) Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 8 De horizontale worp Onafhankelijkheidsbeginsel Horizontaal: ERB met cte snelheid Verticaal: EVRB – vrije val Bewegingsvergelijkingen: r x ex y e y met x v0 t 1 y g t2 2 Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 9 Bewegingsvergelijkingen: r x ex y e y met x v0 t 1 y g t2 2 g 2 x Baanvergelijking: y 2 2 v0 De baan is een parabool Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 10 Opdrachten Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 11 De eenparige cirkelbeweging Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 12 Demonstratie (treintje) Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 13 ECB Hoeksnelheid t O Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 14 Hoeksnelheid Grootheid Symbool Eenheid Hoeksnelheid ω [ω] = rad/s rad rad t s s De snelheid van het object uitgedrukt in de hoekverdraaiing per tijdseenheid. • Hoekfrequentie • Draaisnelheid • Rotatiesnelheid Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 15 Vectoriële voorstelling ECB Bewegingsvergelijkingen? y ( x, y ) ey Broos Fonck Sint-Paulusinstituut r ex x 16 Periode t Periode = tijd nodig om één cirkelomtrek te doorlopen 2 T Broos Fonck Grootheid Symbool Eenheid Periode T [T] = s Sint-Paulusinstituut 17 Frequentie Frequentie = aantal keren dat de cirkel doorlopen wordt Broos Fonck 2 T 1 f T 2 f Grootheid Symbool Eenheid Frequentie f [f] = Hz Sint-Paulusinstituut 18 Omwentelingsfrequentie of toerental Omwentelingen per minuut of revolutions per minute (rpm) = het aantal keren per tijdseenheid dat een object om een omwentelingsas draait. 1 omwenteling/minuut =(2π radialen) / (60 seconden) = 0,104720 rad/s Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 19 Voorbeelden Grammofoonplaten: 33.3, 45 of 78 toeren (per minuut) Turbine van een straalmotor: 25.000 tot 40.000 rpm Normale viertakt benzinemotor van een auto: 1000 en 4000 rpm Racemotoren: 10.000 rpm Harde schijf: 7200 rpm Beats per minute, afgekort bpm, wordt vooral in de muziek gebruikt. Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 20 Rpm Hz SI voor f: Hz = 1/s Hz = rpm/60 Het aantal omwentelingen per minuut kan naar hertz worden omgerekend door de waarde rpm door 60 te delen. Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 21 Hoeksnelheid Vector langs de rotatieas Kurkentrekkerregel r v Broos Fonck Sint-Paulusinstituut 22