HERFST Groente Paprika Oesterzwammen Uien Selder Beschrijving Bestaat in groen, geel en rood Groen smaakt eerder scherp, de andere eerder zoet omdat de groene eigenlijk de onrijpe vrucht is Je kan ze na aankoop nog ongeveer en week op koele plaats bewaren Je kan ze zowel warm als koud eten Paprika is heel rijk aan vitamine C ! (3 maal meer dan in 1 kiwi of sinaasappel) Oesterzwammen zijn van Japanse oorsprong De kleur varieert van lichtbruin tot grijs, het hoedje moet mooi glad zijn en geen barstjes vertonen Bewaren kan in de koelkast in originele verpakking of onder folie tegen uitdroging. Je kan ze nog 3-4 dagen bewaren Oesterzwammen zijn rijk aan vezels en vitamine B3, alsook vitamine B2, B6, ijzer en kalium Is een bolgewas en bestaat uit meer dan 500 soorten in vormen en kleuren. In smaak variëren ze van zoet tot scherp. Ze worden meestal gebruikt als smaakmakers in koude en warme gerechten Ze moeten bij aankoop stevig en droog, zonder groene uitlopers, aanvoelen. Ze worden best bewaard op een koele, donkere en droge plaats. Een halve ui bewaar je best afgedekt op kamertemperatuur. Ze zijn rijk aan vezels en leveren kalium en vitamine B6 Groente met uitgesrpoken smaak Groene selder is pittiger dan witte, deze laatste is lekker met witte saus, maar ook rauw Kan enkele dagen bewaard worden in koelkast of op een koel plaats Selder is rijk aan vezels, een bron van kalium en bevat veel provitamine A en calcium Voorzie 250 gr per persoon als hij gekookt geserveerd wordt en 100 gr voor rauwe bereidingen. Bereidingen Koken : in tweeën snijden, 15 min garen in water, koud spoelen en dan pellen Stoven of wokken : in blokjes snijden en in olijfolie 10 min stoven of wokken Grillen : In tweeën snijden em met vel naar onder op rooster leggen voor 15 min, omdraaien en nog 5 minuten garen. Beetje laten afkoelen onder natte handdoek De zwartgekleurde pel gaat er makkelijk af. Je kan ze ook pellen na 10 sec onderdompeling in kokend water of….met een simpele dunschiller want de schil is moeilijk verteerbaar Oven : gevulde paprika 30-40 min op 200°C garen Voorzichtig afborstelen of met vochtig keukenpapier afkuisen (niet spoelen) Onderste deel van steeltje afsnijden en in zijn geheel klaarmaken of in reepjes Bakken of wokken : 3-5 minuten in een beetje olijfolie met wat peper en zout Grillen : Besprenkel met wat olijfolie en fijngesnipperde peterselie Laten marineren voor 30-tal minuten en kort grillen voor een paar minuten, afhankelijk van de hite van de grill og barbecue Frituren : Dubbel paneren met 2 losgeklopte eieren en 8 eetlepels paneermeel, peper en zout. Frituren voor 2 min op 180°C Rauw : Snipperen of in ringen snijden Stoven : Fijn snipperen en glazig bakken om smaak te geven In grove stukken voor ratatouille of stoofvlees om niet direct stuk te gaan Bruin laten kleuren bij het stoven om de saus wat te kleuren. Koken : In grove stukken voor soepbereiding om later te mixen In kleinere stukken voor bv ajuinsaus Wokken: In fijne stukken of in ringen Grillen : In schijven van minstens 1 cm dik snijden, instrijken olijfolie en spiesen Met kerriepoeder of Provençaalse kruiden bestrooien en grillen Puree "soubise" : 1 el boter smelten met 5 grof gesneden uien en 1 el suiker Voor 20 minuten sudderen en niet laten kleuren Mixen en mengen met béchamelsaus van 250 ml melk Afkruiden peper, zout en nootmuskaat. Rauw : Gewassen in stukjes van 1 cm of fijn reepjes in slaatje met gerookt vlees , met pittige kaas,… Stoven : Stukjes van 1/2 cm zacht en afgedekt garen met wat boter voor 10 min. Afkruiden peper en zout Koken : Blokjes van 1-2 cm garen in lichtgezouten water voor 10-tal minuten Wokken : Blokjes van 1 cm roerbakken met andere groenten Grillen : repen van 5 cm koken voor 5-10 min , spiesen, besprenkelen olijfolie en kruiden en 5-tal minuten grillen Groente Pompoenen Aardappel (voor gerechten zie Aardappelgerechten) Prei Beschrijving Pompoen heeft een afgeplatte vorm en de kleur gaat van oranje tot rood, ze hebben een licht zoete smaak. Kastanjepompoen heeft een donkerrode kleur en is peervormig en ook kleiner dan gewone pompoen. Ze zijn gelijkwaardig in de bereidingen. Kunnen tot 3 maanden bewaard worden, koel en droog. Aangesneden, best in koelkast bewaren voor maximum 2 dagen. Kunnen ingevroren na eerst lichtjes gekookt te zijn. Ze zijn heel rijk aan vezels en een bron van vitamine C. Ook aan provitamine A, die in het lichaam wordt omgezet naar vitamine A die de weerstand versterkt en de groei bevordert. De aardappel is een bron van vezels, vitamine C en kalium, alsook ijzer. Bereidingen Koken of stomen : Stukjes van 2-3 cm koken in lichtgezouten water 10-15 min of stomen Bakken of wokken : Pompoenblokjes in boter of olijfolie bakken voor 5-tal minuten Kruiden naar smaak met gedroogde tuikruiden Geraspt : Raspen zoals wortel in een salade, op smaak gebracht met wat sinaasappelsap en kaneel. Frietjes : Vruchtvlees in frietjes snijden van 1/2 cm, gekruid zout en paprikapoeder. Op ovenplaat met bakpapier leggen en bakken voor 30-40 min op 200°C. Regelmatig omdraaien. Kan ook in frituurpan op 175°C. Om gemakkelijk te schillen, leg je de stukken met de schil naar boven 10-15 min in voorverwarmde oven van 200°C Pompoen kan met veel ingrediënten gecombineerd worden. Zachtkokende aardappelen, type bintje, zijn aanbevolen voor frietjes, puree, gratin Vastkokende aardappelen,zoals Nicola, Charlotte, Franceline, Belle de Fontenay Aardappelen zijn geen dikmaker aan 85 kcal/100 gr Ze worden geschild en goed afgespoeld en niet te lang op water bewaard (voor kleur- en vitamineverlies). Eventueel wel met een beetje citroensap. Prei doet het goed in soepen, stoempen, quiches en salade. Prei kan ongeveer 2 weken bewaard worden op een koele en donkere plaats, of in de groentelade van de koelkast. Prei is rijk aan vezels en vormt een bron van kalium. en Corne de Gatte zijn aanbevolen voor koken, in gratin, in salade en gebakken. Corne de Gatte is daarbij geschikt als aardappel in de schil. Vastkokende aardappelen, zoals krieltjes, zijn aanbevolen voor koken, in de schil, in salade en gebakken. Rauw : preiwit in fijne reepjes gesneden in salades, op smaak gebracht met olijfolie, peper en zout Koken : In licht gezouten water voor 10-15 minuten en serveren met witte saus of kaassaus Stomen : Zelfde tijd als kooktijd, maar bewaart meer smaak Stoven : preiwit en een beetje groen in ringetjes stoven in wat boter met peper, zout en nootmuskaat, bevochtigen met beetje water en afgedekt 10-20 min sudderen Frituren : Fijne ringen of reepjes droogdeppen en 2 min frituren op 175°C. Wokken : Fijne reepjes of ringen kort bakken en afwerken met wat sojasaus Preistoemp : 3 stengels in reepjes snijden en kort stoven met uitje in de boter 600 gr aardappelen in blokjes toevoegen, kruiden peper, zout en nootmuskaat en 2,5 dl melk toevoegen.Zacht garen voor 25 min Pureren en eventueel bijkruiden Groente Knolselder Broccoli Groente Tomaten Beschrijving Wordt vaak geraspt rauw gegeten. Het vruchtvlees is krokant en heeft een witte kleur. Hij smaakt lichtjes pikant en meer uitgesproken dan die van gewone selder. Is enkele weken houdbaar in de koelkast of op een koele plaats. Knolselder is heel rijk aan vezels en is een bron van vitamine C en kalium. Hij levert ook ijzer en calcium. Bereidingen Rauw : Geraspt in een salde met bv schimmelkaas, stukjes appel en rozijnen of stukjes ananas. Stoven : In blokjes gesneden knolselder 3 min stoven met sjalotje, bevochtigen wat gevogeltefond en 3 minuten verder garen. Kruiden peper, zout en nootmuskaat. Koken of stomen : Blokjes knolselder 10-15 min koken of stomen in licht gezouten water. Frituren : In fijne reepjes snijden met dunschiller of in driehoekjes Enkele minuten frituren op 175°C. Besprenkelen met citroensap gaat verkleuring tegen. Knolselder kan best in melk gegaard worden voor romige smaak Remoulade van selder : Knolselder raspen, besprenkelen met 1/2 citroen, kruiden peper en zout. Mayonaise gemengd met mosterd, fijngesneden kappertjes en augurken onder de knolselder roeren. Familie van de bloemkool. Koken : Middelgrote roosjes 5-10 minuten in licht gezouten water. Komt goed tot zijn recht in quiches met ham of zalm Niet te lang anders worden ze slap en bruin Broccoli moet een groenachtige tot blauwe kleur hebben Stomen : Zelfde tijd als kooktijd, maar bewaart meer smaak en kleur en vooral In originele verpakking kan broccoli 3 dagen bewaard voedingswaarden worden in de groentelade van koelkast Wokken : Kleine roosjes met beetje olie bakken. Broccoli is rijk aan vezels en vitamine C en is een bron Als eerste in de wok doen, want ze hoort bij groenten met langste gaartijd van vitamine B2 en kalium. Hij bevat bovendien Bakken : Kleine roosjes 5 min bakken in boter of olijfolie provitamine A en levert antioxidanten. Grotere roosjes eerst bakken dan verder stoven met wat bouillon Oven : Roosjes vooraf 4 minuten koken Afgieten en in ovenschotel plaatsen met kaassaus over en geraspte kaas Gratineren voor 10 minuten Tapenade van broccoli : Roosjes 5-10 minuten koken in licht gezouten water Hakken met 1/4 rode ui, 4 augurken, eventueel met mixer Mengen met 2 eetlepels mayonaise en 2 eetlepels yoghurt. Kruiden peper en zout. ZOMER Beschrijving Bereidingen Bestaan in verschillende vormen : ronde, tros, pruimRauw : In stukken snijden, kruiden naar keuze en besprenkelen met olijfolie tomaten. of azijn en/of citroensap Best bewaren in een kelder of een fruitkorf. Koken : Pellen, in grote stukken snijden en in 15 min garen in bouillon. Ze zijn heel rijk aan vezels, caloriearm en een bron van Suiker toevoegen indien te zuur vitamine C. Ook provitamine A en lycopeen, een Grillen : 15-20 min, in tweeën gesneden, besprenkeld met olijfolie krachtige antioxidant, waaraan tomaten hun rode kleur Wokken : In brunoise gesneden kort wokken, want snel gaar danken. Oven : Ongepeld middendoor snijden, besmeren met kruidenboter en 10 min Antioxidanten beschermen ons tegen schadelijke stoffen garen op 200°C die in ons lichaam voorkomen. Tomaten pellen : eerst 10 sec ondeer kokend water, dan koelen koud water Groente Courgette Beschrijving Familie van de komkommer, betekent kleine pompoen ! Goed voor gratin of ratatouille, ook in salade of voor indikking van soep. Er bestaat ook de ronde courgette die ideaal is om te vullen. Best bewaren in een kelder of een fruitkorf. Courgettes zijn caloriearm, rijk aan vezels en een bron van vitamine C en B11. Ze bevatten ook kalium. Crème courgette : Courgette in blokjes snijden en stoven in olijfolie, beetje room toevoegen, peper, zout en snuifje ras-el-hanout en fijnmixen Venkel Tuinkers Aubergine Familie van kervel en selder. Heeft een typische anijssmaak. De venkel moet een heldere kleur hebben zonder bruine vlekken. Maximaal 5 dagen bewaren in de groentelade van de koelkast. Venkel is caloriearm en rijk aan vezels. Is een bron van kalium en bevat ook vitamine C Uitgesproken smaak aanleunend bij mosterd. Vaak gebruikt als garnituur, maar ook in slaatjes en andere gerechten. Tuinkers is caloriearm, rijk aan vezels en vitamine C. Ook een bron van vitamine B1 en ijzer. Ze bevattern veel provitamine A, calcium en magnesium. Kan max 3 dagen bewaard worden in koelkast. Heeft een neutrale smaak die combineerbaar is met vele ingrediënten en past zoxel in warme als koude gerechten. Best bewaren in een kelder of een fruitkorf. Ze zijn 3 tot 7 dagen houdbaar, afhankelijk van hun rijpheid. Aubergines moeten een stevige, gladde en glanzende schil hebben met een frisgroen kroontje. Aubergines zijn rijk aan vezels en bevat vitamine C en kalium. Bereidingen Rauw : Geraspt of in reepjes in salades Koken of stomen : In blokjes of staafjes 5 min garen in bouillon of licht gezouten water of stomen. Voldoende kruiden ! Stoven : Stoven in wat olijfolie, kruiden peper en zout en een bodempje water Oven : In ingeoliede ovenschotel schikken : courgetteschijfjes, tomatenschijfjes, aubergine en aardappel. Kruiden en 50-60 min in oven 180°C. of uitgeholde helften gevuld met groentjes of vlees naar keuze, garen op 180°C , duurtijd volgens ingrediënten. Wokken : Ideaal om te wokken, want vlug klaar . Grillen : Lange plakken van1/2 cm bestrijken met olijfolie en 2 min grillen aan elke kant. Frituren : Rondjes van 1/2 cm dik door wat bloem halen, dan losgeklopt ei en dan wat paneermeel (gekruid met kruiden naar keuze !). In 2 min goudbruin frituren op 175°C en droogdeppen. Rauw : Een uitgesproken smaak. In gemengde sla 100 gr per persoon voorzien Stomen of koken : Koken met bodempje lichtgezouten water of stomen voor 15-20 min. Opdienen met kaassaus. Stoven : Blokjes stoven in olijfolie voor 10 min op matig vuur en kruiden peper-zout Rauw : Gerechten garneren Stukjes brood beleggen tezamen met kaas, radijzen, ……… Dipsaus : 100 gr verse kaas, 2 eetlepels lichte room, tuinkers, kruiden. Je kan ook fijngesnipperde tuinkers toevoegen aan omelet, quiche, puree,…. Stoven : Blokjes afgedekt stoven voor 3-tal minuten. Kruiden met tijm en oregano. Gevuld : In tweeën snijden, beetje vruchtvlees uithalen, besprenkelen citroensap en vullen met gehakt, rijst, pasta of groentjes. Garen in oven op 180°C voor 40-50 min afhankelijk van vulling. Frituren : Schijven dompelen in losgeklopt ei, door gekruid paneermeel halen en 2 min frituren op 175°C. of bakken in pan in olijfolie 5 min aan elke kant. Grillen : Langs beide kanten instrijken met olijfolie en eventueel vooraf besprenkelen met citroensap of inwrijven met teentje knoflook. Wokken : Blokjes op hetr einde toevoegen, want ze zijn vlug klaar. LENTE Groente Spinazie Bloemkool Wortelen Asperges Beschrijving Kan zowel koud als warm gegeten worden. De bladeren van spinazie zijn dondergroen en stevig. Spinazie is kort houdbaar en moet vlug geconsumeerd worden. Spinazie is rijk aan vezels en vitamine C. Ze bevat calcium en magnesium en is een bron van kalium. Ook rijk aan provitamine A. Familie van brocc.oli. Kan koud en warmbereid gegeten worden. Bloemkool moet wit en stevig zijn en de roosjes moeten goed aan mekaar aansluiten. Ze kan een paar dagen tot een week bewaard worden in de koelkast en liefst in plastieken zak tegen uitdroging. Bloemkool is heel rijk aan vezels en is een bron van kalium. Bevat vrij veel vitamine C (58 mg per 100 gr) (aanbevolen dagelijkse hoeveelhies 80 mg) Meest gegeten groente. Kan een week bewaard worden in groetelade van koelkast. Het eventuele loof weghalen wanneer de wortelen niet direct worden verwerkt. Wortelen zijn heel rijk aan vezels, bevatten veel provitamine A en kalium. Vooral zomergroente. Belgische witte asperges : eind april tot 24 juni Ze groeien ondergronds Er zijn ook groene asperges, deze worden wel blootgesteld aan het licht en krijgen zo een groen kleur. Ze zijn ook iets krachtiger van smaak. Men kan ze wel 1 à 2 dagen bewaren in vochtige doek in de koelkast. Ze zijn arm aan caloriën en rijk aan vezels en vitamine C Ze bevatten ook kalium en ijzer. Bereidingen Rauw : geeft een verfrissende smaak aan salades. Koken : Bodempje van 2 cm lichtgezouten water aan de kook brengen en spinazieblaadjes toevoegen. Regelmatig omscheppen, spinazie is heel vlug klaar, verfrissen onder koud stromend water, laten uitlekken en uitknijpen. Stoven : Ideaal om te stoven, want zeer vlug klaar. Stoven met uitje en beetje boter, voortdurend omscheppen, kruiden peper, zout en nootmuskaat. Koken of stoven zonder deksel voor kleurbewaring Slinkt fel in hoevellheid : voor 4 personen is 1,2 kg spinazie nodig. Rauw : met dipsausjes Koken : Roosjes beetgaar koken in 15 min, toch afhankelijk van seizoen of eigen voorkeur. Stomen : Zelfde stoom- als kooktijd. Wokken of bakken : Kleine roosjes in boter of olijfolie beetgaar bakken in pan/wok. Kruiden met peper, zout, kerriepoeder of paprikapoeder of saffraanpoeder. Opzetten in koud water om kleur te bewaren, eventueel met wat citroensap. Rauw : raspen en besprenkelen met citroensap. Glaceren : Beetje loof aanlaten, koken of stomen 15 min. Stoven in wat boter, suiker of honig bijvoegen en 1 min karameliseren Kruiden peper en zout. Koken : Schijfjes koken in lichtgezouten water tot gewenste gaarte. Stoven : Schijfjes of staafjes stoven in wat boter en beetje water, kruiden. Wortelstoemp : 4 pers : 600 gr wortelen en 800 gr aardappelen gelijk koken, kruiden peper, zout en nootmuskaat en pureren Eventueel klontje boter of room, mosterd,… Rauw : In fijne slierten in een salade Koken : In kokend water opzetten voor 15 minuten (groene iets minder) Toch controleren op de gaarte ! Best rechtop koken met puntjes boven het water zodat deze niet te slap worden. Stomen : Zelfde gaartijd als koken Zo bewaren ze beter hun aroma en smaak. Wokken : Hapklare stukjes wokken in ( à 7 minuten. De schillen kunnen gebruikt worden om bouillons en soepen op smaak te brengen Groente Rucola Groente Groenekool : Spruiten Knoflook Veldsla Beschrijving Pittige smaak, lekker op pizza, in salades, pasta, puree. De zachte glanzende blaadjes moeten heldergroen zijn. Ze kunnen enkele dagen in de koelkast bewaard worden. Is heel rijk aan vezels en bevat ook ijzer en kalium. Het is een goede bron van vitamine C Bereidingen Rauw : Meest gebruikt op deze manier in slaatjes of toegevoegd op het einde van een warme bereiding (bv pizza) Kan ook verwerkt worden in puree (dan grof hakken) Pesto van rucola : bv op toastje van mozzarella of gekookte ham, in vinaigrette voor salades, gemengd met spaghetti,… Kan 2-3 weken in afgesloten bokaal bewaard worden in koelkast of in blokjes worden ingevroren. 50 gr rucola, knoflook, 50 gr parmezaan, 3 eetlepels olijfolie, 40 gr pijnboompitten en eventueel wat zongedroogde tomaatjes. Alles mixen. WINTER Beschrijving Bereidingen Kan nog een week in frigo bewaard worden of Koken : Groene kool moet maar kort koken en best 2 keer om zwavelhoudende fijngesneden een paar minuten blancheren en in stoffen vlugger te doen vervliegen en verteerbaarder te maken diepvriezer bewaren. In reepjes gesneden 2 min koken in lichtgezouten water, afgieten en Rijk aan vitamine C en vezels opnieuw 5 min koken (10 min voor volledige bladen) Spoelen onder koud stromend water Stoven : Eerst 2 min in lichtgezouten water koken en dan afgieten. Afgedekt stoven met sjalotje en boter, kruiden peper, zout, nootmuskaat Wokken : De malse kern in heel fijne reepjes 5 min bakken in beetje boter Vullen : Volledige bladeren 2-3 min vooraf koken, droogdeppen en dikke nerf verwijderen. Opvullen naar believen en laten garen in de oven Sauzen : kaassaus en roomsaus (room en kerriepoeder) 5 à 7 dagen bewaren in koelkast koken : Enkele minuten blancheren in lichtgezouten kokens water en afgieten. Rijk aan vitamine C en vezels Opnieuw koken voor 10 à 12 min voor betere vertering en kruiden met Bron van kalium en vitamine B1 peper, zout en nootmuskaat Het voetje van de spruit verwijderen en er een insnijding Stoven : 5 minuten koken in lichtgezouten kokend water en afgieten. in de vorm van een kruis aanbrengen verkort de gaartijd In wat boter, afgedekt kleuren op een matig vuur voor 15-20 minuten Kruiden peper, zout en nootmuskaat In een mandje op een donkere en droge plaats bewaren Rauw : Fijngesnipperd in dressing mengen Knoflook is een bron van vitamines, ijzer en Doormidden gesneden de wanden van schotels inwrijven voor parfum antioxidanten. Bakken : 1 à 2 minuten glazig bakken, fijngesnipperd of in z'n geheel in beetje boter Gebruik 1-4 teentjes voor gerecht van 4 personen. Koken : Vollledig teentje 5 min gaarkoken in melk of water. Hoe langer knoflook bereid wordt, hoe meer zijn aroma Pletten en mengen met andere ingrediënten (saus, soep,mayonaise) en smaak zal verzachten. Het koken neutraliseert de "knoflookadem" Enkele dagen bewaren in koelkast Rauw : In een slaatje verwerken met ingrediënten naar keuze. Rijk aan vitamine C Slechts op het einde de dressing toevoegen. Niet wassen onder stromend water : veldsla is broos Ook voor beleg van broodjes en garnituur van koude schotel Eventueel worteltjes afsnijden, in grote kom met water Kan ook verwerkt worden in soepen en sauzen (gemixt) voorzichtig spoelen en daarna laten uitlekken. Groente Aardpeer Beschrijving Knolgewas met onregelmatige vorm en paars- tot bruinkleurige schil. Smaakt een beetje naar artisjok en schorseneren. 1 week bewaren in koelkast. Alleen in de winter beschikbaar. Bron van vitamine B1 en ijzer. Bereidingen Eerst goed onder stromend water wassen en de uiteinden afsnijden. Snijden in blokjes, fijne schijfjes, reepjes of ook raspen zoals wortelen Jonge aardperen hoeven niet geschild te worden. Bij schillen voor het koken : beetje azijn of citroen in kookwater voor kleurbehoud. Koken : 10-15 minuten koken in een beetje lichtgezouten water of met bouillonblokje. Opletten : valt vlug uit mekaar ! Bakken : Ongeschild halfgaar koken voor 5 à 10 min in lichtgezouten water In schijfjes snijden met beetje vetstof en kruiden peper en zout Frituren : In fijne schijfjes snijden en 1 min frituren op 180°C laten uitlekken en bestrooien met paprika- of kerriepoeder. Rauw : Geschilde aardperen raspen en afsmaken met vinaigrette (5 el olie, 1-2 el witte wijnazijn, peper en zout, bieslook en peterselie)