Meetmethoden bodemweerbaarheid Zoektocht naar betaalbare

Ontwikkelingen
analyses weerbaar
substraat
Natasja Poot Productmanager
Bodemgezondheid
1
Weerbaar substraat belangrijk?
• Biologische substraatkwaliteit wordt steeds belangrijker
• Meer belangstelling en bewustzijn onder telers en consumenten
• Wegvallen gewasbeschermingsmiddelen
• Lagere emissies naar oppervlaktewater
• Vraag naar residu-vrij producten
• Hogere opbrengst en betere kwaliteit
• Ziekte- en plaagwering
• Levend substraat?
• Microbiologisch leven
• 10 miljoen bacteriën per gr wortel
• 10.000 kve schimmels per gr wortel
• Totale ontsmetting van recirculatiewater heeft weinig effect op
microflora rondom de wortels in de matten
Ziektewering
• Algemene ziektewering
• Divers en actief bodemleven
• Concurrentie om ruimte en voedsel
• Specifieke ziektewering
• Predatie / parasitisme
• Uitscheiden van giftige stoffen of antibiotica
• Indirecte ziektewering
• Weerstandsverhoging plant door het op scherp
zetten van de verdedigingsmechanismen
• Fysieke bescherming
Abiotische factoren
• Chemisch
• Mangaan: aanmaak lignine en fenol
• Calcium: aanmaak celwand
• Zink: Enzymen en stevigheid celwand
• Silicium: stevige plant
• Fysische en abiotische factoren
• Organische stof
• pH
• EC
• Temperatuur
• Substraat / grondsoort
• Watergehalte
• Zuurstof
Ontwikkeling
nieuwe
methoden
Bodemleven beter in kaart
• Verschillende doelen
• Algemene weerbaarheid bodem/substraat en plant
• Ziektewerendheid
• Stressgevoeligheid
• Productieverhoging
• Kwaliteitsverbetering
• Ondersteuning biostimulanten en bodemverbeteraars
• Specifieke soorten identificeren en meten
• Relatie met eigenschappen bodem en substraat
• Droogtegevoeligheid
• Weerbaarheid
• Voorspellen mineralisatie N en andere nutriënten
• Afbraaksnelheid organische stof
• Afbraaksnelheid residu
Ontwikkeling nieuwe methoden
• Voorwaarden van een goede methode
• Betaalbaar
• Korte onderzoeksduur
• Reproduceerbare resultaten
• Gevoelig voor veranderingen
• Meerwaarde en begrijpelijk voor de praktijk
• Koppeling naar indicatoren en adviezen
• DNA
• PLFA
DNA
•
qPCR testen
• Unieke stukjes DNA specifiek voor een bepaalde soort of groep
• Snel en betaalbaar
• Beperkt tot de primers die worden ingezet
•
Next Generation Sequencing
• De DNA volgorde van hele genomen in kaart brengen
• Bio-informatics > vertaling naar organismen
Tabel: Fierer et al. 2005
PLFA
• Phopholipid fatty acids = Fosfolipidenvetzuren
• Celmembranen bestaan uit verschillende vetzuren
• Verschillende groepen hebben ‘unieke’ samenstelling van vetzuren
• Vingerafdruk bodemleven > totaalplaatje
• Biomassa en biodiversiteit
• Niet alle vetzuren toe te kennen aan groepen en soorten
• Robuuste analyse / mogelijkheid meten op soortniveau beperkt
PLFA
• Vingerafdruk van het
bodemvoedselweb
• Schimmels totaal
• Mycorrhiza
• Bacteriën totaal
• Pseudomonas
• Actinomyceten
• Gram positief
• Gram negatief
• Anaerobe bacteriën
• Sulfaatreducerende
bacteriën
• Protozoa
• Biomassa
• Microbiële biodiversiteit
• Stress-indicatoren
• Meer specifieke groepen /
soorten zijn in ontwikkeling
Analyses in de toekomst?
• Meer biologische parameters
• Specifieke antagonisten
• Biomassa
• Diversiteit
• Betere integratie van chemisch, fysisch en biologisch
• Analyses die weerbaarheid voorspellen
• Algemeen
• Specifiek voor bepaalde gewassen
• Bv tomaat, komkommer, gerbera
• Specifiek voor een bepaalde ziekte
• Bv phytium, rhizobium
Conclusie
• Veel interacties in de bodem / het substraat
• Weerbaarheid voorspellen is complex
• Nieuwe analysemethoden hebben potentie
• DNA
• PLFA
• Vertaling naar praktijk, streefwaarden en indicatoren zijn onmisbaar
• Eerste stappen zijn gezet
• 2016 > PLFA methode gevalideerd
• 2017 > resultaten PPS zichtbaar Weerbaar + opzetten DNA methoden