Mondchirurgie in de algemene praktijk 1

Thema: Mondchirurgie in de algemene praktijk 1
A. Vissink1
G.M. Raghoebar1
C. de Baat2
Vissink e.a.: Voorwoord Mondchirurgie 1
Mondchirurgie in de algemene
praktijk 1
Voorwoord
Samenvatting
Trefwoord:
• Mondziekten en kaakchirurgie
Uit 1de kliniek voor Mond-
Door delegatie van taken aan daartoe speciaal opgeleide leden van een mondzorgteam zal in de
nabije toekomst tijd vrijkomen voor het verrichten van meer specialistische ingrepen door de tandarts-algemeen practicus. In twee themanummers wordt een aantal chirurgische ingrepen besproken
die een daarin geïnteresseerde en bekwame tandarts in zijn algemene praktijk zou kunnen uitvoeren. In deze eerste aflevering komen de behandeling van het odontogene abces, de chirurgische verwijdering van gebitselementen en wortelresten, de behandeling van een antrumperforatie en de
apexresectie aan de orde.
ziekten, Kaakchirurgie en
Bijzondere Tandheelkunde
Vissink A, Raghoebar GM, Baat C de. Mondchirurgie in de algemene praktijk 1. Voorwoord. Ned Tijdschr Tandheelkd 2004;
van het Academisch Zieken-
111: 118-119.
huis Groningen en 2de afdeling Mondziekten, Kaakchirurgie en Bijzondere Tand-
Inleiding
heelkunde van het Erasmus
Medisch Centrum in Rotterdam.
Datum van acceptatie:
4 december 2004.
Adres:
Prof. dr. A. Vissink
AZ Groningen
Postbus 30.001
9700 RB Groningen
[email protected]
118
Gezien de recente en toekomstige ontwikkelingen in de
mondzorgverlening in Nederland wordt de tandartsalgemeen practicus steeds meer de spil van een mondzorgteam (Bronkhorst, 2001; Burgersdijk en Kersten,
2001; Corbey-Verheggen, 2001; Bolk et al, 2003). De tandarts-algemeen practicus nieuwe stijl zal zich veel minder dan in het verleden richten op de basiszorg. Naast
zijn werkzaamheden als manager van het totale pakket
aan mondzorg binnen zijn mondzorgteam, zal hij zich
in het bijzonder gaan bezighouden met de meer specialistische onderdelen van deze mondzorg. Binnen dit
model worden de werkzaamheden van meer algemene
aard verricht door daartoe speciaal opgeleide medewerkers, zoals de mondhygiënist, de tandartsassistent, de
preventieassistent, de tandprotheticus, de klinisch prothesetechnicus of toekomstige equivalenten hiervan.
Tot de meer specialistische werkzaamheden waarin de
tandarts-algemeen practicus zich kan bekwamen, behoort ook de mondchirurgie, tenminste voor zover deze
kan worden beoefend in de algemene praktijk. Dit sluit
ook goed aan bij de tendens in de huidige curricula van
de opleidingen tot tandarts om meer aandacht te besteden aan de medische en de biologische aspecten van de
tandheelkunde, in het bijzonder aan de diagnostiek en
de behandeling van andere afwijkingen in en rond de
mond dan de gebitsafwijkingen.
De onderwerpen die zullen worden besproken in het
kader van het thema ‘Mondchirurgie in de algemene
praktijk’ beperken zich tot die ingrepen waarvan de
redacteuren van dit thema menen dat die kunnen worden uitgevoerd in een goed toegeruste, algemene praktijk. Dit impliceert niet dat een tandarts die zich heeft
bekwaamd op het terrein van de mondchirurgie, zich
dit gehele palet aan ingrepen eigen moet hebben
gemaakt. Vermoedelijk zal hij of zij zich toeleggen op
die afwijkingen waarmee affiniteit wordt gevoeld en de
behandeling van de overige afwijkingen overlaten aan
andere, juist op dat terrein bekwame collega’s. In de
nabije toekomst zal bovendien het fenomeen van de
horizontale verwijzing nog meer gemeengoed worden
dan nu al het geval is. Verder is de keuze van de te
bespreken onderwerpen gebaseerd op chirurgische verrichtingen die met zekere regelmaat voorkomen of
relatief gemakkelijk zijn te behandelen, zoals de behandeling van een abces, de chirurgische verwijdering van
gebitselementen en wortelresten, de apexresectie, het
sluiten van een antrumperforatie, de behandeling van
een dentaal trauma, de behandeling van eruptiestoornissen, de verwijdering van een hypertrofisch frenulum in de bovenkaak, de reconstructieve preprothetische en preïmplantaire chirurgie en de behandeling
van complicaties van chirurgische ingrepen.
De anamnese voor algemeen lichamelijk onderzoek
en de medicamenteuze bestrijding van pijnklachten,
behoudens enkele aanbevelingen voor pijnbestrijding
na chirurgische verwijdering van gebitselementen en
wortelresten, worden niet als onderdeel van het thema
‘Mondchirurgie in de algemene praktijk’ behandeld
(zie hiervoor onder andere Stegenga et al, 2000; Brand
et al, 2001; Vissink et al, 2001). Het moge duidelijk zijn
dat medisch gecompromitteerde patiënten extra aandacht verdienen alvorens zij kunnen worden behandeld in de algemene praktijk. Overleg met de huisarts
of de behandelend specialist kan gewenst of noodzakelijk zijn. In geval van twijfel dient de patiënt te worden
verwezen naar een kaakchirurg.
Ook is het van belang om, als een tandarts-algemeen
practicus zich op de mondchirurgie gaat toeleggen,
duidelijke brochures te verstrekken van de te verrichten
ingrepen. De brochures moeten ook informatie bevatten over de mogelijke nabezwaren van diverse ingrepen
en de wijze waarop de nazorg is geregeld. Het kan niet
de bedoeling zijn de nazorg af te wentelen op de dienstdoende tandarts. Men moet zelf zijn of haar bereikbaarheid met betrekking tot de mogelijke nazorg en complicaties regelen. Het is immers goed mogelijk dat een
Ned Tijdschr Tandheelkd 111 (april) 2004
Thema: Mondchirurgie in de algemene praktijk 1
dienstdoende tandarts zich niet met mondchirurgie
bezighoudt en daardoor met problemen wordt geconfronteerd die hij of zij niet goed kan overzien.
In deze en de komende aflevering van het Tijdschrift
wordt een overzicht gegeven van de voornaamste
mondchirurgische ingrepen die een daartoe bekwame
tandarts in de algemene praktijk zou kunnen uitvoeren.
De verschillende onderwerpen die in deze en de komende aflevering worden besproken, zijn ook bedoeld om de
patiënt goed voor te lichten. Dit niet alleen voor de tandarts die deze ingrepen verricht, maar ook als men de
patiënt niet zelf behandelt en horizontaal of verticaal
verwijst. In deze eerste aflevering ligt de nadruk op dentoalveolaire ingrepen die de tandarts-algemeen practicus met een relatief hoge frequentie tegenkomt en die
hij of zij zelf zou kunnen uitvoeren.
Literatuur
• BOLK MHH, KROEZEN NM, DAM BAFM VAN. Tandheelkundige professionals van morgen: flexibele teamspelers. Ned Tijdschr Tandheelkd 2003; 110: 289-293.
• BRAND HS, DIERMEN DE VAN, MAKKES PC. Algemene ziekteleer voor
tandartsen. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2001.
• BRONKHORST EM. Menskrachtproblematiek in de tandheelkunde.
Ned Tijdschr Tandheelkd 2001; 108: 306-308.
• BURGERSDIJK RCW, KERSTEN HW. De tandheelkundige opleiding en
het teamconcept. Ned Tijdschr Tandheelkd 2001; 108: 319-322.
• CORBEY-VERHEGGEN MJH. De mondhygiënist met uitgebreide
bevoegdheden. Ned Tijdschr Tandheelkd 2001; 108: 323-325.
• STEGENGA B, VISSINK A, BONT LGM DE. Mondziekten en Kaakchirurgie. Assen: van Gorcum, 2000.
• VISSINK A, SPIJKERVET FKL, STEGENGA B. Geneesmiddelen bij aandoeningen van mond, gebit en kaak. Geneesmiddelenbulletin 2001;
35: 119-126.
Oral surgery in general dental practice 1. Preface
Delegation of basic dental treatment to well-trained oral hygienists, dental nurses, and dental
technicians will result in more time for the general practitioner to treat more specialized dental
problems. In two issues of this journal, some surgical treatments which can be delivered by a dentist
with special skills on this topic, are discussed. This first issue concentrates on the treatment of
odontogenic abscesses, the removal of teeth and roots, the treatment of a perforation of the
maxillary sinus floor, and apectomies.
Dankwoord
Summary
Key word:
• Oral and maxillofacial
surgery
C. de Baat,
hoofdredacteur
Voor het eerst in de bestaansgeschiedenis van ons Tijdschrift wordt een thema behandeld dat twee afleveringen beslaat. Hoewel dit oorspronkelijk niet de bedoeling
was, hebben gastredacteur Raghoebar en redacteur Vissink, beiden tevens auteur van een aantal artikelen,
zoveel ideeën te berde gebracht dat het verstandiger
bleek alle informatie over twee afleveringen te verdelen.
In de eerste plaats dankt de redactie dr. G.M. Raghoe-
Ned Tijdschr Tandheelkd 111 (april) 2004
bar en prof. dr. A. Vissink voor hun voortreffelijke
werk, in het vertrouwen dat de lezers veel van hun
gading in de twee themanummers zullen aantreffen.
Daarnaast is er niet minder waardering voor het werk
van de overige auteurs: J.A. Baart, J.F.L. Bosgra, dr. J.
Jansma, prof. dr. R. Koole, J.A.H. Lindeboom, dr. G.J.
Meijer, P.J. Schoen, dr. F.K.L. Spijkervet, G.J. Springer
en prof. dr. P.J.W. Stoelinga.
119