Opleiding Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie (GVP) al in twee plaatsen In Den Haag en Rosmalen hebben de eerste negentien verzorgenden al kennisgemaakt met de nieuwe, branche-erkende opleiding Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie (GVP). De behoefte aan kennis is groot. ‘We denken wel dat we het goed doen, maar is dat ook zo?” ROC Mondriaan Contractonderwijs in Den Haag is op vrijdag 5 februari begonnen met acht deelnemers uit verschillende instellingen. Woonzorgcentrum De Annenborch in Rosmalen heeft sinds maandag 8 februari een opleiding in huis, verzorgd door Bureau G&D, met tien eigen medewerkers en een gastcursist van De Donk in Ulvenhout. Beide opleidingen zijn gebaseerd op het ‘Profiel gespecialiseerd verzorgende psychogeriatrie’ dat de sociale partners, verenigd in de Stichting A+O VVT (Arbeidsmarkt- en Opleidingsbeleid Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg), vorig jaar september hebben vastgesteld. Na een behoeftenonderzoek onder verzorgenden is besloten de GVP-opleiding op te zetten als tweede branche-erkende vervolgopleiding voor de sector. De eerste is sinds vijf jaar de succesvolle opleiding tot eerstverantwoordelijke verzorgende (EVV). Beide zijn vervolgopleidingen voor verzorgenden op niveau 3. Daarnaast hebben sociale partners in de VVT de komst van de Verkorte Opleiding tot Kraamverzorgende bewerkstelligd. Alle branche-erkende opleidingen in de VVT zijn gebaseerd op een competentie- en kwalificatieprofiel. Deze zijn in nauw overleg met zorginstellingen ontwikkeld en vastgesteld door het Sociaal Overleg Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg (SOVVT). A+O VVT coördineert de uitvoering van de branche-erkende opleidingen. Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met het secretariaat van A+O VVT, projectleiders: Diana Lettink ([email protected]) of Marion van Swaay – Butter ([email protected]) Lees meer over de opleiding bij ROC Mondriaan Contractonderwijs Lees meer over de opleiding in De Annenborch ROC Mondriaan Contractonderwijs De Haagse cursisten zijn afkomstig uit verschillende soorten instellingen, van woonzorgcentrum met huiskamerproject, via een grote psychogeriatrische afdeling, tot dagbehandeling en mobiele brigade. Aldus Erik Dries en Enik Meidiati, ontwikkelaars en docenten van de GVPopleiding bij ROC Mondriaan. Volgens Meidiati is het ook de bedoeling dat de cursisten leren van elkaars werksituatie: ze gaan bijvoorbeeld bij elkaar op werkbezoek om meer te weten te komen over een soort instelling waar ze weinig van afweten. De uitwisseling draagt niet alleen bij aan de kennis van de cursisten, maar zorgt ook dat ze breder inzetbaar worden. Praktijkopdrachten In dertig weken met vijftien lesdagen werken de verzorgenden aan de competenties die het profiel aangeeft. Het is een intensief programma waarin praktijkopdrachten en proeven van bekwaamheid een hoofdrol spelen. De cursisten onderzoeken welke concrete kwaliteitsverbeteringen ze kunnen doorvoeren in de zorg voor de eigen cliënten op de eigen afdeling. Ze voeren zelf de regie, hun praktijkbegeleider en beoordelaar moeten beiden specifiek deskundig en ervaren zijn om de broodnodige feedback te kunnen geven. In sommige instellingen is het niet eenvoudig om daarvoor de juiste personen beschikbaar te stellen. Docenten Meidiati en Dries rekenen het tot hun taak om in overleg met de instellingen tot een oplossing te komen. Dries licht toe: ‘Bij de eerste proeve van bekwaamheid gaat het nog om de dagelijkse begeleiding, niet om complex gedrag. Hoe kun je iets doen om de kwaliteit van leven te verbeteren voor een individuele cliënt en voor een groep cliënten? Wat is de invloed van de omgeving? Hoe functioneert de cliënt in de groep? Kun je verbeteringen aanbrengen door bijvoorbeeld de tafelschikking aan te passen of een koffieuurtje in te voeren? Je noteert de ontwikkelingen en na een tijdje bekijk je of je maatregel effect heeft gehad. Is de onrustige cliënt rustiger geworden? En welke invloed heeft de maatregel op het team en op jezelf?’ In de volgende proeven komen ook complexer gedrag en de advisering, begeleiding en voorlichting aan collega’s en mantelzorgers aan bod. De meeste cursisten worden gedreven door een grote behoefte aan kennis, niet alleen bij zichzelf, ook in de organisatie waar ze werken: ‘Onze activiteitenbegeleider begrijpt niet dat mensen boven de 80 meestal geen zin meer hebben in gestructureerde uitjes met zijn allen. Blijdorp is natuurlijk heel leuk, maar sommige mensen weten helemaal niet meer wat dat is. Die hebben veel meer aan snoezelactiviteiten.’ De opleiding richt zich dan ook niet alleen op ontwikkeling van de eigen kennis, de GVP fungeert ook als gespecialiseerd aanspreekpunt voor collega’s en als deskundig gesprekspartner voor vrijwilligers en familie. De Annenborch Trudy van Keulen is afdelingshoofd in woonzorgcentrum De Annenborch in Rosmalen en nauw bij de opleiding betrokken. ‘We waren al lang bezig met aanvullende cursussen en klinische lessen. Ons uitgangspunt is de holistische visie: bekijk de mens in zijn totaal en met open vizier. Achter elke deur zit een andere persoonlijkheid. We zijn heel goed in verzorgen, maar vergeten soms het welzijn. We moeten een beetje het medische model loslaten. Deze opleiding sluit aan op onze eerdere ervaringen met ‘fantasy care’, een benadering die zich richt op de beleving van de cliënt.’ Hakken in het zand Er zijn verzorgenden die denken dat ze het te druk hebben voor die benadering, maar volgens Antoinette van Raak, opleidingscoördinator aan De Annenborch, kost het meer tijd wanneer je probeert de cliënt op andere gedachten te brengen. ‘Als je niet met een dementerende oudere meegaat, voelt hij of zij zich niet serieus genomen. Het effect is dan al gauw dat de hakken in het zand gaan en dat kost ook tijd.’ ‘Het is belangrijk om te ontdekken hoe je deze kwetsbare doelgroep adequaat kunt helpen’, meent Van Keulen. ‘Zelf kunnen de cliënten vaak niet of onvoldoende aangeven wat er precies speelt en het kan nuttig zijn om de familie er meer bij te betrekken. Hoe voelt het als je iets probeert duidelijk te maken en dan alleen maar te horen krijgt dat je moet gaan zitten? Het is goed om dat als verzorgende zelf eens te ervaren. Vooral oude rotten in de verzorging zitten daar wel eens een beetje in vast en hebben daar moeite mee, door te oefenen kun je je daar bewust van worden.’ Antoinette van Raak: ‘Welzijn is in de bestaande opleiding onderbelicht. We denken wel dat we het goed doen, maar is dat ook zo? Deze opleiding is een goede manier om je meer te verdiepen in psychogeriatrische problemen. Het is niet het zoveelste cursusje maar een branche-erkende opleiding met diploma. Een schat aan ervaring Ontwikkelaars en docenten Claudi Luijkx en Mechtild Wijdeveld, adviseurs en trainers bij bureau G&D, introduceren de opleiding bij de cursisten en hun werkbegeleiders. In de kennismakingsronde geven verschillende deelnemers aan dat zij zich zorgen maken omdat zij al lang niet meer gewend zijn om te studeren: ‘Ik werk al veertig jaar in de zorg, maar vind dit toch belangrijk om te doen voor de toekomst. Ik hoop alleen dat ik het allemaal kan meenemen in het hoofd.’ Trudy van Keulen: ‘Jullie hebben al zo veel kennis op zak. Straks wordt die kennis gekoppeld aan de lessen en dan vallen de muntjes vanzelf.’ Ook Luijkx merkt op dat er een schat aan ervaring in het lokaal aanwezig is. Daar kunnen we op voortborduren. We lopen met jullie mee en gaan samen verdieping aanbrengen. Haar collega Wijdeveld voegt daar aan toe dat de opleiding vooral gericht is op de uitvoering: ‘Om jullie, de mensen die het werk echt doen, beter toe te rusten op je taak.’