ICT-competenties voor het einde van de basisschool Eindtermen Ontwikkelingsdoelen ICT-competenties Visie op ICT: sleutelwoorden eigen initiatief intrinsieke motivatie zelfsturing communicatie exploratie samenwerking zelfstandigheid creativiteit en probleemoplossend (divergent) denken Visie op ICT Het zwaartepunt van de ICT-competenties ligt bij leerprocesgerichte vaardigheden De technisch-instrumentele vaardigheden zijn hierbij enkel ondersteunend ! De technisch-instrumentele vaardigheden worden best geleerd op het ogenblik dat er een praktische en zinvolle toepassing aan de orde is binnen de klaspraktijk I Leerprocesgerichte strategische competenties II Instrumentele vaardigheden III Sociaal-ethische competenties Leerprocesgerichte ICT-competenties 1 De leerlingen kunnen functioneel samenwerken aan een opdracht waarbij zij ICT benutten. 2 De leerlingen kunnen met ondersteuning van ICT informatie multimediaal voorstellen. 3 De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving. 4 De leerlingen kunnen doelgericht bestaande informatie opzoeken, verwerken en bewaren met behulp van ICT. 5 De leerlingen kunnen met behulp van elektronische communicatiemiddelen eigen boodschappen zenden en voor hen bedoelde boodschappen ontvangen. 6 De leerlingen kunnen met behulp van ICT zelfstandig oefenen. 7 De leerlingen kunnen met behulp van ICT zelfstandig een werkstuk creëren. I Leerprocesgerichte strategische competenties II Instrumentele vaardigheden III Sociaal-ethische competenties Algemene instrumentele vaardigheden 8 De leerlingen bezitten de nodige instrumentele kennis en vaardigheden om de ICT-apparatuur in relevante contexten te kunnen hanteren. 8.1 De leerlingen zijn in staat om functioneel gebruik te maken van een correcte basisterminologie. 8.2 De leerlingen zijn in staat om de elementaire functies van een computer en voor hen beschikbare randapparatuur te gebruiken. 8.3 De leerlingen zijn in staat om hun eigen gegevens op een gestructureerde wijze digitaal op te slaan. 8.4 De leerlingen zijn in staat om de basishandelingen uit te voeren van een vertrouwd besturingssysteem. 8.5 De leerlingen zijn in staat om de basishandelingen uit te voeren van eenvoudige schrijf-, tekenen presentatieprogramma’s, van zoeken communicatieprogramma’s. 8.6 De leerlingen zijn in staat om de elementaire bedienings- en veiligheidsvoorschriften te respecteren. I Leerprocesgerichte strategische competenties II Instrumentele vaardigheden III Sociaal-ethische competenties Sociaal-ethische competenties Algemene attitudes 9 De leerlingen wenden ICT nuttig aan als hulpmiddel. 9.1 De leerlingen gaan op een kritisch-waarderende wijze om met ICT als maatschappelijk gegeven. 9.2 De leerlingen werken nauwkeurig en verzorgd en controleren hun werk op fouten. 9.3 De leerlingen dragen zorg voor de apparatuur en de software. 9.4 De leerlingen signaleren contact met schadelijke of discriminerende inhouden aan een vertrouwde volwassene. 9.5 De leerlingen werken op een ergonomische manier met de computer. 9.6 De leerlingen proberen de duur van een ICT- opdracht realistisch in te schatten en te bewaken. 9.7 De leerlingen vragen spontaan hulp bij computerproblemen. 9.8 De leerlingen hebben respect voor de intellectuele eigendom van anderen bij het gebruik van informatie en software. 9.9 De leerlingen houden rekening met de financiële en ecologische aspecten van ICT-gebruik. 9.10 De leerlingen hebben weet van het bestaan van virussen en signaleren spontaan voor hen ongewone berichten. Wanneer zijn we ‘goed bezig’? Veel leerkrachten denken dat ze ‘goed bezig’ zijn als ze kinderen vooral technische vaardigheden met de computer leren: met muis en toetsenbord werken de fijnere kneepjes van tekstverwerken het hele ICT-jargon aanleren enzovoort. Dit is echter van secundair belang! Wanneer zijn we ‘goed bezig’? Wat wel belangrijk is, is het volgende: de computer, als je hem gebruikt, alleen in zinvolle situaties inzetten de computer als ondersteunend in het leerproces gebruiken Wanneer zijn we ‘goed bezig’? In dit leerproces laten we ons altijd leiden door de eindtermen en ontwikkelingsdoelen: Dus: accent op kennis, vaardigheden en attitudes die te maken hebben met communicatie en samenwerken,… technische ICT-vaardigheden worden ‘al doende’ verworven Even praktisch… Niet teveel van dit… (te veel) aparte computerlesjes te geven alleen in een pc-klas te werken heel strikt een ‘leerlijn’ ICT te volgen Even praktisch… Wat meer van dit … de computer inschakelen in de klas voor hoekenwerk (als één van de vele hoekjes) de computer inschakelen als dit werkelijk een meerwaarde oplevert voor je les Het is bijvoorbeeld duidelijk dat de computer ideaal is om te leren samenwerken: informatie opzoeken, samen presentaties maken,… bepaalde technische ICT-competenties pas aanleren als dit echt noodzakelijk is Voorbeelden van ‘good practice’ Visie goede praktijk. Binnen de context van ICT is een voorbeeld van good-practice • • • • een beschrijving door een leerkracht van een geslaagde activiteit, waarbij de kinderen met ICT werken en waar de integratie van ICT een manifeste meerwaarde toevoegt aan het leerproces. Voorbeelden van ‘good practice’ De stelcarrousel Luizen – een webkwestie Conclusie Niet wat kinderen weten of kennen over de computer is belangrijk Wel wat ze ermee kunnen doen The End