Behandeling van tinnitus

Hoe ontstaat tinnitus (oorsuizen)?
Hoe wij horen
Het bewust horen of waarnemen van geluid vindt plaats in de hersenschors. Vooraleer we
geluid in de hersenen horen, legt het een lange weg af. Geluid wordt ter hoogte van de
oorschelp opgevangen en via de uitwendige gehoorgang naar het middenoor geleid.
Vervolgens gaat het van het middenoor naar het binnenoor, ook wel de cochlea of het
slakkenhuis genoemd. Het binnenoor bevat het eigenlijke gehoororgaan. Het buiten- en het
middenoor hebben dus een geleidingsfunctie: ze geleiden en versterken het opgevangen
geluid naar het binnenoor. Het eigenlijke gehoororgaan bevat zo’n 17 000 haarcellen die
als gevolg van de geluidstrillingen buigen. Aan de basis van de haarcellen liggen fijne
zenuwdraden die naar de hersenen leiden. In het gehoororgaan wordt de buiging van de
haartjes (bewegings- of mechanische energie) omgezet in een signaal (elektrische
energie). Alle zenuwen vanaf het oor tot in de hersenschors vormen samen de
gehoorzenuw, die in totaal ongeveer 30 000 zenuwvezels bevat.
Zodra de mechanische energie in elektrische energie is omgezet, brengt de gehoorzenuw
de elektrische signalen naar de hersenen. De patronen van elektrische activiteit aanwezig
in de gehoorzenuw worden vergeleken met patronen aanwezig in het auditief geheugen.
Wordt er in het auditief geheugen een patroon gevonden dat overeenkomt met dat van
elektrische activiteit in de gehoorzenuw, dan herkennen we geluid.
Het merendeel van wat we horen is een opeenvolging van geluid zoals spraak of muziek.
Tijdens de kinderjaren horen we veel nieuwe geluiden waarvan we de betekenis niet
kennen. Vanaf we weten wat de geluiden betekenen, worden ze opgeslagen in het auditief
geheugen, dat zich in de hersenschors bevindt. Het auditief geheugen snakt naar nieuwe
informatie, maar is op jonge leeftijd nog vrij leeg. Later in de ontwikkeling is er een
voortdurende vergelijking tussen patronen opgeslagen in het auditief geheugen en
patronen afkomstig van het oor. Telkens als er overeenkomst is tussen het patroon
1
afkomstig van het oor en het patroon opgeslagen in de hersenen, herkennen we geluid. We
weten dan wat een specifiek geluid betekent.
De betekenis van geluid
De dierenwereld leert ons dat geluid een levensbelangrijke rol speelt. Sommige dieren zijn
doodsbang voor mogelijke aanvallen door roofdieren. Ze hebben een zeer goed ontwikkeld
gehoor, dat in staat is een roofdier op grote afstand te horen. Het uiterst gevoelige gehoor
is noodzakelijk om als diersoort te overleven. De geluiden afkomstig van het roofdier zijn
waarschuwingssignalen die een plotselinge angst veroorzaken bij de prooi. Door dit
angstgevoel reageert het lichaam van het dier en kan de prooi mogelijk ontsnappen aan de
aanval van het roofdier. We noemen dit de overlevingsreflex.
Bij mensen gebeurt net hetzelfde. We reageren identiek op het geluid van een
claxonnerende auto. We keren onmiddellijk op onze stappen terug of zoeken een veilige
plaats. Sommige geluiden herkennen we als waarschuwingssignaal (bijvoorbeeld een claxon
of sirene), terwijl andere net een gevoel van veiligheid oproepen of aangenaam zijn
(bijvoorbeeld muziek of fluitende vogels).
Geconditioneerde reacties
Sommige geluiden hebben een speciale betekenis. Een jonge moeder wordt bijvoorbeeld
wakker van het gehuil van haar baby, terwijl ze een paar minuten eerder door een onweer
sliep. Iemand schrikt op uit zijn slaap als er plots een houten vloerplank kraakt of kijkt
meteen om in een druk café als hij zijn naam in de menigte hoort. Het valt op dat we als
het ware automatisch op deze geluiden reageren. Dit automatisch reageren hebben we al
heel snel verworven. Het is een vaardigheid die het hele leven lang even sterk ontwikkeld
blijft.
De voorbeelden tonen aan dat we zachte geluiden die een belangrijke betekenis hebben
toch goed horen. We zijn hiertoe in staat door de aanwezigheid van onbewuste filters in de
gehoorbanen gelegen tussen de oren en de oppervlakte van de hersenen. Belangrijke
geluiden krijgen als het ware voorrang op geluiden die niet zo belangrijk zijn. Een moeder
wordt wakker als haar baby huilt, want ze heeft geleerd dat dit een belangrijk geluid is.
Het onweer is minder belangrijk en wekt haar dus niet. Een geleerde reactie op een geluid
2
dat een speciale betekenis heeft, noemen we een geconditioneerde reactie. In het
voorbeeld van de moeder en haar baby is de geleerde reactie het wakker worden wanneer
de baby huilt.
De geconditioneerde reactie gaat gepaard met activiteit buiten het gehoorsysteem. Het
gehoorsysteem heeft een groot aantal verbindingen met het limbisch systeem. Dat systeem
maakt het mogelijk dat we kunnen voelen en emoties ervaren. Bovendien is het limbisch
systeem ook noodzakelijk om iets te leren. Zo krijgt ieder geluid waarvan we de betekenis
hebben geleerd, een ‘gevoelslabel’. Dit label kan nu en dan veranderen, want het is
afhankelijk van hoe we ons voelen en de situatie waarin we het geluid horen. Een
voorbeeld: het geluid van de tv van de buurman kan aangenaam zijn wanneer je hem
aardig vindt, maar irritant wanneer je hem niet kunt uitstaan.
Ook het autonoom zenuwstelsel is betrokken bij het horen. Het regelt de spanning in de
spieren, het hartritme, de ademhaling en het zweten. Het autonoom zenuwstelsel is in
staat het lichaam klaar te maken om te reageren doordat sommige lichaamsfuncties
toenemen. Verhoogde lichaamsfuncties zijn dat de spanning in de spieren groter wordt, de
ademhaling versnelt, het hartritme stijgt en je begint te zweten. Niet direct een
ontspannen toestand dus.
Enkele voorbeelden om de relatie tussen het gehoorsysteem, het limbisch systeem en het
autonoom zenuwstelsel te verduidelijken.
Je wilt de straat oversteken en plots hoor je het getoeter van een auto. In een reflex
spring je terug op de stoep. Je denkt er niet bij na. Toch gebeurt er heel wat in je
lichaam. Het horen van de claxon krijgt een negatief label. Het gevoel van angst om
aangereden te worden, is afkomstig van het limbisch systeem en heeft als gevolg dat het
autonoom zenuwstelsel in werking treedt. De spierspanning vergroot, de hartslag verhoogt,
de ademhaling versnelt en je begint te zweten. Op die manier is je lichaam klaar om te
reageren en spring je ‘in een reflex’ terug op de stoep.
Daartegenover zijn er ook geluiden die een gevoel van behagen en ontspanning
teweegbrengen. Denk maar aan fluitende vogeltjes in het bos. Hier ervaren we een positief
3
gevoel. Het limbisch systeem hoeft het autonoom zenuwstelsel niet te activeren, want het
lichaam is niet in gevaar. Verder zijn er ook veel omgevingsgeluiden die geen invloed
hebben op het limbisch systeem en het autonoom zenuwstelsel. Denk maar aan het
basisgeruis van een computer of het geluid van de koelkast. We merken die geluiden niet
eens op. We krijgen er geen specifiek gevoel bij. Ze zijn neutraal. Ze leiden niet tot een
verhoogde activiteit van het autonoom zenuwstelsel. Zo begrijp je nu wellicht ook dat het
perfect mogelijk is om naast een drukke spoorweg te slapen. Mensen zijn zich niet meer
bewust van het geluid van de voorbijrazende treinen. Voor hen zijn het neutrale geluiden
zonder betekenis.
De betekenis van tinnitusgeluid
In 1953 voerden Heller en Bergman een eenvoudig experiment uit. Ze plaatsten tachtig
normaalhorende proefpersonen (universiteitsstudenten, zonder tinnitus) elk gedurende vijf
minuten in een geluidsvrije ruimte. De proefpersonen moesten elk geluid melden dat ze
hoorden. Velen gingen er wellicht vanuit dat ze een geluidstest moesten ondergaan, maar
in wezen kregen ze niets te horen. 93 procent meldde zoemende, kloppende of fluitende
geluiden in het hoofd of de oren. Dit zijn precies de geluiden die worden gemeld door
tinnituscliënten.
Dit eenvoudig experiment toont aan dat iedereen in staat is de elektrische activiteit,
aanwezig in iedere zenuwcel, als geluid te ervaren. Elke zenuwcel draagt in zekere mate
bij tot het uiteindelijk ervaren van tinnitus, ondanks het feit dat sommige gebieden in het
gehoorsysteem misschien minder werkzaam zijn dan andere. Het geluid dat de
proefpersonen hoorden in het bovenstaande experiment kan je omschrijven als ‘de muziek
van de hersenen’.
Onderzoek naar het vóórkomen van tinnitus toont aan dat 85 procent van de cliënten de
tinnitus niet opdringerig, storend of angstaanjagend vindt. Dit klinkt zeer ongeloofwaardig
in de oren van mensen die echt onder tinnitus lijden. De reden hiervoor is niet zozeer te
vinden in verschillen in de kwaliteit of de luidheid van de tinnitus. Er is objectief
vastgesteld dat het tinnitusgeluid dat tinnituslijders horen grotendeels overeenkomt met
het tinnitusgeluid van wie er geen last van ondervindt. Het grootste verschil is dat de
4
tinnituslijders het geluid vervelend vinden en het als een bedreiging ervaren of tenminste
als een ongemak, eerder dan iets van weinig of geen belang.
Zoals eerder vermeld richt een dier zich op het geluid van een naderend roofdier vanuit
een overlevingsreflex. Wie tinnitus ervaart als een bedreiging, doet niets anders dan
luisteren naar de tinnitus. Iedereen is het eens over het belang om je aandacht te richten
op geluiden die bedreigend (kunnen) zijn, maar je aandacht richten op tinnitusgeluiden is
niet aangewezen, aangezien ze geen bedreiging vormen.
Veel mensen klagen over het verlies van stilte. Stilte waar ze vroeger van genoten.
Vooraleer tinnitus blijvend werd.
Blijvende tinnitus hangt af van een geconditioneerde
reactie
Zelfs bij een lichte tinnitusirritatie ontstaat er een geconditioneerde reactie op het
tinnitusgeluid. Tinnitusgeluid is niets anders dan het horen van de elektrische activiteit in
de zenuwcellen van het gehoorsysteem. De reactie op tinnitus ontstaat in het
onderbewuste deel van de hersenen.
Belangrijk voor het ontstaan van het tinnituslijden is de geconditioneerde reactie op
tinnitus, veroorzaakt door het onderbewuste deel van de hersenen. Dit is het niveau
waarop je onaangename gevoelens en toegenomen spanning ervaart telkens als het
tinnitussignaal wordt opgespoord. De onaangename gevoelens zijn afkomstig van het
limbisch systeem, dat instaat voor het gevoelsmatige en het leren. Het limbisch systeem
activeert het autonoom zenuwstelsel met een toename van spanning in het lichaam als
gevolg. Afbeelding 5 is een grafische voorstelling van dit mechanisme (Jastreboff-model).
Tinnitus als een nieuwe ervaring
Wanneer tinnitus voor het eerst optreedt, ervaar je het als een nieuw signaal. Er zijn geen
patronen aanwezig in het auditief geheugen die overeenkomen met het tinnitussignaal. Je
kunt het nieuwe geluid niet plaatsen in een bepaalde categorie, dus weet je niet wat het
betekent. Telkens als je het tinnitusgeluid hoort, krijg je een gevoel van onbehagen. Dit
heeft te maken met het verlies van de normale toestand waarin je je voorheen bevond.
5
Zolang je niet tot een juiste evaluatie komt van wat de tinnitus betekent, sta je er
wantrouwig tegenover. Heel wat mensen die lijden aan tinnitus ergeren zich slechts in
lichte mate aan tinnitus volgens dit mechanisme. Toch kan het een reden zijn om hulp te
zoeken.
Tinnitus als een bedreiging
Voor veel cliënten is tinnitus bedreigend. Ze vrezen één of andere ernstige ziekte. Er zijn
cliënten die tinnitus als een voorbode beschouwen van een hersentrauma, een
bloedklonter of een ernstige geestesziekte (“Ik word er knettergek van!”). Dergelijke
bezorgdheden zijn meestal ongegrond. Anderen zijn bang dat de tinnitus luider zal
worden, eeuwig zal blijven doorgaan en niet te genezen is. De idee dat tinnitus iemands
‘recht op stilte’ schendt, vormt op zich al een bedreiging. Dit gevoel lijkt sterk op de
bedreiging die dieren ervaren als hun territorium wordt geschonden.
Sommige mensen denken ook dat tinnitus de rust en de kalmte zal blijven bederven en de
concentratie op het werk zal belemmeren. Erger nog, dat ze niet meer zullen kunnen
genieten van ontspanningsactiviteiten of ’s nachts zelfs niet meer zullen kunnen slapen!
Nog andere mensen vrezen dat de tinnitus hun gehoor aantast.
Het verkeerde advies
Jammer genoeg wordt die vrees gevoed, zowel door ‘professionele’ hulpverleners als door
verhalen van anderen over hun eigen angstreacties op tinnitus. Veel dokters en andere
professionelen beweren nog altijd dat er niets aan kan worden gedaan en dat de tinnitus
eeuwig zal doorgaan.
Dit alles versterkt de gedachte dat tinnitus een bedreiging is. Tinnitus kan wel het gevolg
zijn van een licht gehoorverlies, maar niet omgekeerd. In vergelijking met
normaalhorenden, komt tinnitus twee keer zoveel voor bij mensen met een gehoorstoornis.
Heel wat tinnituscliënten zijn ontevreden over de behandeling (of het gebrek eraan) en de
slechte adviezen die ze hebben gekregen. Ze voelen zich schuldig over het ondergaan van
een behandeling, omdat ze denken dat die behandeling hun tinnitus veroorzaakte. Angst,
boosheid en schuld zijn heel krachtige gevoelens. Ze versterken de geconditioneerde
reacties op tinnitus, waardoor de tinnitus als een bedreiging wordt ervaren. Je kunt de
6
reacties vergelijken met overlevingsreacties. Zoals eerder gezegd, leiden ze tot een
verhoogde activiteit in het lichaam (spannen van de spieren, verhoogde ademhaling,
beginnen zweten, enz.). Deze overlevingsgerichte, geconditioneerde reacties vergroten
enkel de aandacht voor de tinnitus. Ervaring leert ons dat de tinnitusklachten
verminderen, zodra de cliënt dergelijke gevoelens overwint en dus niet meer denkt dat het
onrechtvaardig is dat hij of zij te kampen heeft met tinnitus.
Tinnitus als een fobische toestand
Bij sommige cliënten resulteert de angst voor tinnitus in een fobie. De angst is te
vergelijken met een fobie om te vliegen of fobieën voor spinnen, kikkers, kleine ruimtes,
enz. Veel tinnituslijders ervaren ook deze extreme angsten. Dit wijst erop dat het bij
tinnitus over hetzelfde mechanisme gaat als bij andere fobieën. De behandeling van
fobieën bestaat uit het langzaam ongevoelig maken van de cliënt voor zijn/haar extreme
angst. Je confronteert de cliënt met het gevreesde object. Eerst leer je het te verdragen,
daarna te aanvaarden als een normaal verschijnsel dat niet bedreigend of angstaanjagend
is. Veel aspecten van de Tinnitus Retraining Therapie zijn gelijkaardig van opzet.
Bij heel wat mensen is de reactie op tinnitus weliswaar minder heftig, maar nog altijd
negatief. Er is ergernis of ongemak. Ook al worden er geen sterke gevoelens opgeroepen,
toch worden het limbisch systeem en het autonoom zenuwstelsel geprikkeld. Deze
veroorzaken afkerige en negatieve gevoelens die de kwaliteit van het leven verminderen.
Het zijn deze gevolgen van tinnitus die mensen naar hulp doen zoeken. Aangezien de
gevolgen buiten het gehoormechanisme ontstaan, kan een zuiver audiologische of oorgerelateerde benadering niet helpen.
7
Behandeling van tinnitus
Tinnitus Retraining Therapie (TRT)
Een succesvolle behandeling van tinnitus bestaat in het "hertrainen" en "herleren". Zodra
tinnitus zijn boosaardige betekenis verliest, begint de last die men ervan ondervindt te
verminderen, hoe luid of onaangenaam de tinnitus ook was. Sommige cliënten horen de
tinnitus zelfs gedurende een lange tijd niet meer. Toch blijft het moeilijk om vastgeroeste
meningen over tinnitus te wijzigen.
In de Tinnitus Retraining Therapie (TRT) trainen we het onderbewuste deel van het
gehoorsysteem opnieuw, zodat de tinnitus wordt aanvaard als een natuurlijk, niet
bedreigend signaal. Cliënten worden begeleid zodat ze inzien dat de tinnitus geen leven
vol kwelling en wanhoop teweegbrengt. Het is een proces van heropvoeding dat maanden
duurt (en bij mensen met extreme angstgevoelens of een depressie soms zelfs jaren). Het
proces moet worden begeleid door ervaren professionals die deel uitmaken van een
multidisciplinair team. Dit is een team waar verschillende disciplines vertegenwoordigd
zijn, bijvoorbeeld een NKO-arts, een audioloog, een psycholoog, een neuroloog, een
relatietherapeut, enz.
Het proces van heropvoeding is niet eenvoudig. Het onderbewuste deel van de hersenen
dat betrokken is bij het horen, zit heel diep: verder dan het binnenoor en vóór de plek
waar geluid bewust wordt waargenomen. Dit onderbewust gedeelte van het gehoorsysteem
bevat onbewuste filters. Het zijn netwerken van zenuwcellen die geluiden oppikken vanuit
de wens om te worden gehoord. Denk maar aan de moeder die de pasgeboren baby hoort
bewegen in zijn slaap. We nemen de geluiden waar vanuit de wens ze te horen, terwijl we
ons niet bewust zijn van de striemende regen op het dak. TRT probeert deze netwerken
van zenuwcellen te herprogrammeren. Mensen horen tinnitus omdat hun netwerken het
geluid waarnemen dat aanwezig is in de zenuwcellen van het gehoorsysteem. Hoewel het
‘natuurlijke geluiden’ zijn, worden ze een probleem omdat men ze beschouwt als een
bedreiging voor het leven of de kwaliteit ervan.
TRT gaat eerst en vooral op zoek naar de oorzaak van de tinnitus. We beginnen met een
degelijk onderzoek door een neus-, keel- oorarts. Vervolgens krijg je uitleg over wat er
8
gebeurt in het oor en de hersenen tijdens de productie van het tinnitusgeluid. Specialisten
die geloven dat tinnitus alleen wordt veroorzaakt door problemen in het oor zelf, kunnen
niet helpen. In de momenteel nog altijd overheersende klassieke training denkt men daar
zo over: tinnitus wordt er voorgesteld als binnenoorbeschadiging. Wellicht hebt u dit al
gemerkt toen u op het internet op zoek was naar informatie over tinnitus of toen u met
professionelen sprak die het werk van Jastreboff niet kennen.
We moeten leren dat tinnitusgeluiden eigenlijk natuurlijke geluiden zijn. We moeten ze
niet beschouwen als een bedreiging voor onze levenskwaliteit en als een oneindig durend
verschijnsel. Het zijn natuurlijke geluiden afkomstig van zwakke, elektrische signalen in de
gehoorbanen. Ze zijn er altijd geweest. Op die manier kunnen we cliënten laten inzien dat
tinnitus geen bedreigende en onaangename ervaring is en dat het kan worden verholpen.
De aanwezigheid van een voortdurende stimulus (zoals het tinnitusgeluid) resulteert
meestal in een proces dat habituatie of gewenning wordt genoemd. Zodra de stimulus geen
speciale, negatieve betekenis meer heeft, reageer je er ook minder en minder op. Je went
er dus aan. Het eindstadium van de gewenning wordt bereikt als je het signaal (de
stimulus) niet meer waarneemt. Voor tinnitus betekent dit dat je het geluid niet langer
hoort, zelfs als je ernaar luistert. Met de TRT is dit mogelijk, maar het proces vraagt tijd
(vaak ongeveer twee jaar).
In het begin wordt de tinnitus trapsgewijs minder onaangenaam, maar het geluid kan wel
nog waargenomen worden (zelfs luid). Dit proces noemen we de habituatie van de reactie:
het proces waarbij je het tinnitusgeluid almaar minder en minder onaangenaam vindt.
Tinnitus wordt vervolgens stiller gedurende een bepaalde periode. Eventueel verdwijnt het
geluid of behoort de tinnitus tot het natuurlijk achtergrondgeluid zonder dat je je eraan
stoort. Dit noemen we de habituatie van de perceptie: het proces waarbij je de tinnitus
niet meer hoort. Je bereikt dit stadium pas als je tinnitus niet meer als een bedreiging of
een negatieve ervaring ziet.
Gehoorverlies en tinnitus
Als er sprake is van gehoorverlies, draagt het oor zelf bij tot tinnitus. Het gehoorverlies
kan vrij licht zijn of alleen optreden in de hoge tonen. Als je een inspanning moet doen om
9
te horen, dan worden geluiden in het onderbewuste deel van de hersenen makkelijker
waargenomen. Zo komt het dat tinnitussignalen bij mensen met een gehoorstoornis
makkelijker worden opgevangen. Om die reden is het van het grootste belang ieder
betekenisvol gehoorverlies te compenseren door middel van hoortoestellen. De aanpassing
van hoortoestellen maakt dan deel uit van de volledige tinnitusbehandeling. Let op voor
onbekwame hoortoestelaanpassing door mensen die niet ervaren zijn in het behandelen
van tinnitus. Zij kunnen het alleen maar erger maken.
In sommige gevallen spelen afwijkingen van het binnenoor een belangrijke rol als oorzaak
van tinnitus. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de ziekte van Menière. De oorzaken van de
tinnitus hebben echter geen invloed op de manier waarop de tinnitus wordt behandeld (via
TRT).
Het is belangrijk om bij het ontstaan van tinnitus een onderscheid te maken tussen de rol
van het oor en de rol van de hersenen. Bij disco tinnitus bijvoorbeeld biedt het oor een
tijdelijke bescherming tegen te harde geluiden. Na een nachtje slapen is dit soort tinnitus
verdwenen. Is de tinnitus echter het daadwerkelijk horen van de zenuwcelactiviteit in de
hersenen, dan bevindt het probleem zich tussen het oor en hersenschors en kan je bij het
horen ervan bepaalde gevoelens ervaren die de lichaamsfuncties doen veranderen.
Draagbare geluidsgeneratoren
Draagbare geluidsgeneratoren hebben een andere rol dan de zogenaamde ‘maskeerders’.
Ooit dacht men dat het maskeren van tinnitus zinvol was omdat het de tinnitus
eenvoudigweg onhoorbaar maakte. In werkelijkheid bleek dat niet zo zinvol te zijn. Als je
het tinnitusgeluid niet hoort, kan er namelijk ook geen gewenning of habituatie optreden.
Vergelijk het met een fobie voor spinnen: een spin vermijden, zal je niet doen wennen aan
het zien van spinnen.
Veel betere resultaten op lange termijn zijn er via het gebruik van breedbandruis bij lage
intensiteit. Aangezien de breedbandruis heel zacht is, kan je de tinnitus nog altijd horen.
Breedbandruis bevat alle frequenties. Daardoor prikkelt de breedbandruis, heel zachtjes,
alle zenuwcellen in de onderbewuste netwerken van het gehoorsysteem. De netwerken
laten op die manier makkelijker toe om opnieuw te worden geprogrammeerd. Zodra ze
10
geherprogrammeerd zijn, worden de tinnitussignalen niet meer opgespoord in de
onderbewuste netwerken. De breedbandruis vermindert ook het contrast tussen de tinnitus
en de totale stilte. Draagbare geluidsgeneratoren zorgen ervoor dat de tinnitus minder
dominant (en minder storend) aanwezig is.
Stilte hoeft niet heilig te zijn
Tinnitus treedt vaak voor de eerste maal op in een stille omgeving: meestal ’s nachts in
een geluidsdichte slaapkamer of stille woonkamer. Denk in dit verband maar aan het
experiment van Heller en Bergman in 1953. Het voortduren van tinnitus hangt af van de
betekenis die je eraan geeft en van het contrast dat ontstaat tussen tinnitus en de
geluiden in de omgeving. Het contrast is bepalend voor de kracht of hevigheid van elke
waarneming. Vergelijk het met een klein kaarsje in de hoek van een grote donkere kamer.
De kaars geeft een verblindend en helder licht. Maar als alle lichten aan zijn, valt het
kaarsje nauwelijks op. Zo gaat het ook met tinnitus. Tinnituscliënten moeten extreme
stilte vermijden. Veel retrainingsprogramma’s gebruiken breedbandruis als middel om het
contrast tussen de tinnitus en de extreme stilte te verminderen. Eigenlijk moet de
omgeving in alle gevallen van tinnitus worden verrijkt. Zorg ervoor dat er altijd een
aangenaam, niet indringend achtergrondgeluid aanwezig is, bijvoorbeeld een grote, trage
ventilator, een raam dat openstaat of zachte achtergrondmuziek. Dit geluid kan voor
iedereen anders zijn. Het zoeken van het juiste achtergrondgeluid kan ook enige tijd
duren. Vermijd in alle geval dat de tinnitus onhoorbaar wordt. Tinnituscliënten hebben dag
en nacht nood aan een achtergrondgeluid dat toelaat de tinnitus waar te nemen.
Veel mensen met tinnitus lijden aan hyperacusis (d.i. een extreme gevoeligheid voor
geluiden van buitenaf). Om die reden zoeken ze vaak heel stille omgevingen op. Dit is ten
zeerste te vermijden. Er moet geluidsverrijking worden toegepast via neutrale
geluidsbronnen.
Hoewel het gebruik van breedbandruis en geluidsverrijking tijdelijk voor verlichting van
het tinnitusleed kan zorgen, is er weinig of geen kans op definitieve verbetering zonder dat
er hertraining aan te pas komt. Op lange termijn treedt er geen habituatie of gewenning
op zonder de andere essentiële elementen van de TRT. Het geven van informatie en
11
onderricht en het verklaren van tinnitus en het werkelijk mechanisme zijn de meest vitale
onderdelen van de behandeling.
Het is dan ook aangewezen deze tekst regelmatig opnieuw te lezen. De symptomen zullen
erdoor verminderen. Zolang je gelooft in het bedreigende karakter van de tinnitus, zal je
het geluid voortdurend horen.
Momenteel kan je de Tinnitus Retraining Therapie (TRT) maar in enkele centra volgen.
Maar de behandeltechnieken verspreiden zich wereldwijd en worden trapsgewijs
aangeleerd en gebruikt in een groeiend aantal audiologische centra en oorheelkundige
afdelingen van ziekenhuizen.
© Copyright www.tinnitus-trt.info (bron)
12