de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:1,2,3 1 In het zevende jaar, op de tiende dag van de vijfde maand, kwam een aantal van de oudsten uit Israël bij mij om de HEER te raadplegen. Toen ze tegenover mij hadden plaatsgenomen, 2 richtte de HEER zich tot mij: 3 ‘Mensenkind, zeg tegen de oudsten van Israël: “Dit zegt God, de HEER: Komen jullie mij raadplegen? Zo waar ik leef: ik zal me beslist niet door jullie laten raadplegen! – spreekt God, de HEER.” Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:4,5 4 Oordeel over hen, mensenkind! Laat hen beseffen welke gruweldaden hun voorouders hebben begaan. 5 Zeg tegen de oudsten: “Dit zegt God, de HEER: Op de dag dat ik Israël uitkoos, heb ik de nakomelingen van Jakob een plechtige eed gezworen en maakte ik mij in Egypte aan hen bekend met deze woorden: ‘Ik ben de HEER, jullie God.’ Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:6,7 6 Op die dag zwoer ik hun dat ik hen uit Egypte weg zou leiden naar het land dat ik voor hen had uitgezocht, een land dat overvloeit van melk en honing, de parel onder de landen van de wereld. 7 Ik zei tegen hen: ‘Ontdoe je van de afschuwelijke goden die jullie aanbidden, en verontreinig je niet langer met de afgoden van Egypte. Ik, de HEER, ben jullie God.’ Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:8,9 8 Maar zij waren opstandig en wilden niet naar mij luisteren, ze ontdeden zich niet van de afschuwelijke goden die ze aanbaden, ze verlieten de afgoden van Egypte niet. Dus wilde ik mijn toorn over hen uitstorten, daar in Egypte, en mijn woede op hen koelen. 9 Maar om mijn naam niet te ontwijden in de ogen van de volken waartussen ze leefden, leidde ik hen weg uit Egypte en maakte mij zo aan die volken bekend. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:10,11,12 10 Ik leidde de Israëlieten weg uit Egypte en bracht hen naar de woestijn. 11 Daar gaf ik hun mijn wetten, daar maakte ik hun mijn regels bekend, die leven brengen aan iedereen die zich eraan houdt. 12 Verder gaf ik hun de sabbat als het teken waaraan te zien is dat ik, de HEER, van hen mijn heilig volk heb gemaakt. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:13,14 13 Maar ook in de woestijn was het volk van Israël opstandig. Ze hielden zich niet aan mijn wetten en negeerden mijn regels, die leven brengen aan iedereen die zich eraan houdt, en hielden de sabbat niet in ere. Daarom wilde ik daar in de woestijn mijn woede over hen uitstorten en hen vernietigen. 14 Ik deed het niet, want ik wilde mijn naam niet ontwijden bij de volken die hadden gezien hoe ik hen had weggeleid. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:15,16,17 15 Wel zwoer ik in de woestijn de eed dat ik hen niet naar het land zou brengen dat ik hun geven wilde, een land dat overvloeit van melk en honing, de parel onder de landen van de wereld. 16 Ze leefden immers niet naar mijn voorschriften, ze negeerden mijn wetten en hielden zich niet aan de sabbat: hun hart ging uit naar hun afgoden. 17 Toch richtte ik het volk niet te gronde, daar in de woestijn, ik vernietigde het niet, want ik had Gerard J.Wijtsma medelijden met hen. de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:18,19,20 18 Ik zei daar tegen hun kinderen dat ze niet moesten leven volgens de wetten en regels van hun ouders, en zich niet moesten inlaten met hun afgoden: 19 ‘Ik, de HEER, ben jullie God: onderhoud mijn wetten en regels, en leef ze na. 20 Houd de sabbat in ere; dat zal voor jullie en mij het teken zijn waaraan te zien is dat ik, de HEER, jullie God ben.’ Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:21,22 21 Maar ook hun kinderen gedroegen zich opstandig. Ze hielden zich niet aan mijn wetten en regels, die leven brengen aan iedereen die zich eraan houdt; ze volgden ze niet op. Ze hielden de sabbat niet in ere, en daarom wilde ik daar in de woestijn mijn toorn over hen uitstorten en mijn woede op hen koelen. 22 Ik zag daarvan af, omdat ik mijn naam niet wilde ontwijden bij de volken die hadden gezien hoe ik hen had Gerard J.Wijtsma weggeleid. de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:23,24,25,26 23 Wel zwoer ik in de woestijn dat ik hen zou verspreiden onder vreemde volken en verstrooien in verre landen, 24 omdat ze mijn regels en wetten negeerden en zich niet aan de sabbat hielden, maar de afgoden van hun ouders aanbaden. 25 Ik gaf hun zelfs slechte wetten, en regels die leidden tot de dood. 26 Met hun eigen offergaven maakte ik hen onrein, hun eerstgeboren kinderen liet ik hen offeren, opdat ze in ontzetting zouden Gerard J.Wijtsma beseffen dat ik de HEER ben.” de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:27,28 27 Spreek daarom opnieuw tegen het volk van Israël, mensenkind, zeg hun: “Dit zegt God, de HEER: Jullie voorouders hebben mij ook verder nog met hun ontrouw bespot. 28 Ik bracht hen naar het land dat ik hun onder ede beloofd had, maar bij elke heuvel en bij iedere schaduwrijke boom die ze zagen, offerden ze hun vee en krenkten ze mij met hun offers. Daar brachten ze hun geurige reukoffers en daar plengden ze hun wijnoffers. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:29,30 29 Ik vroeg: ‘Wat is dat toch voor plek waar jullie heen gaan om te offeren?’ Sinds die tijd wordt zo’n plek offerhoogte genoemd.” 30 Zeg daarom tegen het volk van Israël: “Dit zegt God, de HEER: Is het niet zo dat jullie jezelf nog altijd onrein maken, net zoals jullie voorouders deden? En plegen jullie niet tot op de dag van vandaag overspel met hun afschuwelijke goden? Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:31,32 31 Maken jullie jezelf niet nog altijd onrein met jullie offergaven, door je eigen kinderen als offer te verbranden en afgoden te vereren? En moet ik mij dan door jullie laten raadplegen, volk van Israël? Zo waar ik leef, ik zal mij beslist niet door jullie laten raadplegen! 32 Wat jullie willen, zal zeker niet gebeuren. Jullie denken dat je kunt worden als de volken die in andere landen wonen en goden van hout en steen vereren! Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:33,34 33 Zo waar ik leef – spreekt God, de HEER –, ik zal jullie koning zijn, een koning die met sterke hand en opgeheven arm zijn toorn over jullie uitstort. 34 Uit de landen waarover jullie verstrooid zijn, uit de volken waartussen jullie wonen, zal ik je bijeenbrengen en wegvoeren, met sterke hand en opgeheven arm. Ik zal mijn toorn over jullie uitstorten Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:35,36,37 35 en je de woestijn van de volken injagen. Daar zullen jullie oog in oog met mij komen te staan en zal ik jullie aanklagen. 36 Zoals ik jullie voorouders in de woestijn van Egypte heb aangeklaagd, zo zal ik ook jullie aanklagen – spreekt God, de HEER. 37 Ik zal je onder mijn herdersstaf dwingen en je houden aan de verplichtingen van ons verbond. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:38,39 38 Wie tegen mij in opstand komen en rebelleren, zal ik scheiden van de anderen: ik zal hen wegleiden uit hun ballingschap, maar niet om hen naar hun eigen land terug te brengen. Jullie zullen weten dat ik de HEER ben. 39 Luister, volk van Israël! Dit zegt God, de HEER: Loop maar achter je afgoden aan, ga daar rustig mee door als jullie niet naar mij willen luisteren, maar mijn heilige naam zullen jullie niet langer met je offers en afgoden Gerard J.Wijtsma ontwijden. de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:40 40 Want alleen op mijn heilige berg, op de verheven berg van Israël – spreekt God, de HEER – mag het volk van Israël mij dienen, iedereen, uit het hele land. Daar zal jullie gedrag mij met vreugde vervullen. De kostbaarste offers, het beste wat jullie te geven hebben, moet aan mij worden gewijd. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:41,42 41 Wanneer ik jullie heb weggeleid bij de volken waartussen jullie nu leven, zullen jullie mij als een geurig offer met vreugde vervullen. Ik zal jullie bij elkaar brengen vanuit de landen waarover jullie nu verstrooid zijn, en zo de volken laten zien dat ik heilig ben. 42 Als ik jullie naar je land breng, het land dat ik onder ede aan je voorouders beloofd had, zullen jullie beseffen dat ik de HEER ben. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Ezechiël 20:43,44 43 Daar zullen jullie denken aan de daden waarmee je jezelf onrein hebt gemaakt. Jullie zullen van jezelf walgen vanwege al het kwaad dat jullie hebben gedaan. 44 En dan, volk van Israël, als ik met jullie doe wat past bij mijn naam en niet wat bij jullie slechte en verderfelijke daden past, zullen jullie beseffen dat ik de HEER ben – zo spreekt God, de HEER.”’ Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Lev.18:5 Neh.9:29 Ezech.20:11 Ezech.20:13 Ezech.20:21 Rom.10:5 Gal.3:12 “die leven brengen aan iedereen die zich eraan houdt” Het tweede testament gaat nooit in tegen het eerste testament, wel corrigeert het foutieve interpretaties. Gerard J.Wijtsma de TIEN WOORDEN van JHWH deel 2 Gerard J.Wijtsma Samenvatting deel 1 Gerard J.Wijtsma TIEN GEBODEN Aseret ha-Mitzvot Gerard J.Wijtsma Samenvatting deel 1 • Deut. 4:31 Want de HEER, uw God, is een God van liefde. • 1 Joh. 4:8 Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde. Gerard J.Wijtsma TORAH-DRIEHOEK samenvatting deel 1 LIEFDE liefde tot naaste 6,7,8,9,10 26 woorden liefde tot Adonai 1,2,3,4,5 146 woorden 613 mitzwot Gerard J.Wijtsma 2 STENEN PLATEN 6. Je moordt niet. 7. Je pleegt geen overspel. 8. Je steelt niet. Gerard J.Wijtsma 9. Je spreekt geen leugens. 10. Je begeert niet wat van je naaste is. Samenvatting deel 1 Psalm 119:18 • HK[rv[m [valpn hwybav ynye-lg • gal eynecha v'abita niflaot mi'toratecha • “Neem de sluier van mijn ogen – dan zal ik zien hoe wonderlijk mooi uw wet is.” [ hlg ]Galah = ontdekken, ontkleden [ nye ]Ajin = ogen Gerard J.Wijtsma HET 1e WOORD het kroonjuweel van TORAH • Ky[ajvh rsa Kyhla hvhy ykna • Anochi JHWH Elohècha asjer hotzètecha •Ik ben Jaweh, je God die je bevrijde uit • Mydbe [ybm Myrjm Jram • me-eretz Mitzrajim mibeit avadim •uit het huis van slavernij, uit Egypte Gerard J.Wijtsma a 1e WOORD=FUNDAMENT samenvatting deel 1 Gerard J.Wijtsma v 6e WOORD SV 1637 - Ghy en sult niet dootslaen. SV 1977 - Gij zult niet doodslaan. WV - U zult niet doden. NBG - Gij zult niet doodslaan. NBV - Pleeg geen moord. GNB - Bega geen moord. Gerard J.Wijtsma v EERBIED VOOR HET LEVEN samenvatting deel 1 • Wanneer het 1e woord het fundament is, de basis dus van de andere negen woorden • en wanneer het 6e woord verbonden is met het eerste woord, • dan spreekt er een diepe eerbied uit voor het leven en daardoor voor de Allerhoogste. Gerard J.Wijtsma DEEL 2 Gerard J.Wijtsma Het 1e WOORD is basis Wie het kroonjuweel ( de schat) van eerste Woord loslaat, wie het fundament loslaat, zal vanuit de leegte die dan ontstaat een alternatief gaan zoeken en dit vinden in zichzelf. Gerard J.Wijtsma Dit levert een levensbeschouwing of godsdienst op waar IK centraal sta. b HET 2e WOORD Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD MlIj Tselem Genesis 1:26 26 God zei: ‘Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken; zij moeten heerschappij voeren over de vissen van de zee en de vogels van de hemel, over het vee, over de hele aarde en over alles wat daarop rondkruipt.’ 27 God schiep de mens als zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep hij de mensen (de mens – ha adam). Het scheppen van beelden is dus aan God zelf voorbehouden. Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD beelden/idolen roepen op tot navolging Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD beelden/idolen roepen op tot navolging Psalm 115 4 Hun goden zijn van zilver en goud, gemaakt door mensenhanden. 5 Ze hebben een mond, maar kunnen niet spreken, ze hebben ogen, maar kunnen niet zien, 6 ze hebben oren, maar kunnen niet horen, ze hebben een neus, maar kunnen niet ruiken. 7 Hun handen kunnen niet tasten, hun voeten kunnen niet lopen, geen geluid komt uit hun keel. 8 Zoals zij, zo worden ook hun makers, en iederGerard dieJ.Wijtsma op hen vertrouwt. b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Aphrodite Griekse Godin van de liefde, de schoonheid, de seksualiteit en de vruchtbaarheid. Asjera, Astarte, Venus Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Venus & Eros Aguntum Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Mars Romeinse god van de oorlog. Ares Laran Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. de idool mars Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. ZO GOD, ZO VOLK Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. ZO GOD, ZO VOLK Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. “Zeg mij wie je vrienden zijn en ik zal zeggen wie jij bent”. Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. 2 Kor.6:14 “Vormt geen ongelijk span met ongelovigen, want wat heeft gerechtigheid gemeen met wetteloosheid, of welke gemeenschap heeft het licht met de duisternis? 15 Welke overeenstemming is er tussen Christus en Belial, of welk deel heeft een gelovige samen met een ongelovige? 16 Welke gemeenschappelijke grondslag heeft de tempel Gods met afgoden? Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Jeremia 25:6,7 6 Loop niet achter andere goden aan, dien ze niet en buig je niet voor hen neer, krenk mij niet met wat je zelf gemaakt hebt, dan zal ik jullie niet met onheil treffen.” 7 Maar jullie hebben niet naar mij geluisterd – spreekt de HEER –, jullie hebben mij gekrenkt met wat jullie zelf gemaakt hebben, tot jullie eigen ondergang. Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD Zoals zij, zo worden ook hun makers, en ieder die op hen vertrouwt. Psalm 115 9 Israël, vertrouw op de HEER - hun hulp is hij, hun schild – 10 huis van Aäron, vertrouw op de HEER - hun hulp is hij, hun schild – 11 Wie de HEER vrezen, vertrouw op de HEER - hun hulp is hij, hun schild – Gerard J.Wijtsma b JESJOEA EN HET 2e WOORD Johannes 5:30 “Ik kan niets doen uit mijzelf: ik oordeel naar wat ik hoor, en mijn oordeel is rechtvaardig omdat ik mij niet richt op wat ik zelf wil, maar op de wil van hem die mij gezonden heeft.” Gerard J.Wijtsma b HET 2e WOORD vervolg 2e woord 3 Vereer naast mij geen andere goden. 4 Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. 5 Kniel voor zulke beelden niet neer, vereer ze niet, want ik, de HEER, uw God, duld geen andere goden naast mij. Voor de schuld van de ouders laat ik de kinderen boeten, en ook het derde geslacht en het vierde, wanneer ze mij haten; 6 maar als ze mij liefhebben en doen wat ik gebied, bewijs ik hun mijn liefde tot in het J.Wijtsma duizendsteGerard geslacht. b van het 2e naar het 7e 2. Je maakt geen gesneden beeld, je buigt er niet voor. 7. Je pleegt geen overspel. Welk verband is er tussen het 2 woord van de eerste steen en het 2e woord van de 2e steen (het 7e woord)? Gerard J.Wijtsma b 7e WOORD Gerard J.Wijtsma b 7e WOORD Gerard J.Wijtsma b 2e & 7e WOORD • De ideale idee van de eenheid en de trouw tussen man en vrouw komt van God. • De idee trouw is een eigenschap van Adonai. • Het beeld van trouw in onze huwelijken moet niet beschadigd worden, want dan wordt er een hele generatie beschadigd. Gerard J.Wijtsma z 7e WOORD Het gezin is de fundamentele bouwsteen van de maatschappij. Deze bouwsteen wordt beschermd door het 7e woord. Pleeg geen overspel Gerard J.Wijtsma z 7e WOORD Spreuken 5:15 Drink water uit je eigen bekken, ga naar de stromen van je eigen bron. Je wilt toch niet dat ze de vrije loop krijgen en de pleinen overstromen? Ze zijn van jou, van jou alleen, laat toch niemand anders er van drinken. Moge je bron gezegend zijn, moge de geliefde van je jeugd je vreugde geven. Ze is zo lieflijk als een hinde, bekoorlijk als een ree. Ze laat je altijd van haar borsten drinken, je kunt eindeloos verzinken in haar liefde. Gerard J.Wijtsma z 7e WOORD Hebr. 13:4 4 Houd het huwelijk in ere, in alle omstandigheden, en houd het echtelijk bed zuiver, want overspeligen en echtbrekers zal God veroordelen. Gerard J.Wijtsma z 7e WOORD gevolgen van ongehoorzaamheid? • Verworpenheid voor de partner • Nachtmerrie voor de kinderen • Groot verdriet voor de grootouders • Devaluatie van het begrip trouw • Psychische problemen bij achtergelatenen • Grote kosten voor de maatschappij • Overtreding van zowel het 7e als het 2e woord. OVERSPEL IS ALS AFGODERIJ Gerard J.Wijtsma z 7e WOORD Spreuken 6: 24-29 24 Hun (v.d. ouders) onderricht beschermt je tegen lichtzinnige vrouwen, tegen de gladde woorden van een afgedwaalde vrouw.25 Zet nooit je zinnen op haar schoonheid, laat haar ogen je niet strikken. 26 Een hoer kost je niet meer dan een brood, maar de vrouw van een ander jaagt op je kostbare leven. 27 Als een man vuur in een plooi van zijn mantel steekt, vat zijn mantel dan geen vlam? 28 Als hij over gloeiende kolen loopt, brandt hij dan zijn voeten niet? 29 Zo vergaat het een man die de vrouw van een ander omhelst, wie zich met haar inlaat blijft niet ongestraft. Gerard J.Wijtsma z JESJOEA en het 7e WOORD Mattheüs 5:27 ”Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Pleeg geen overspel.” 28 En ik zeg zelfs: iedereen die naar een vrouw kijkt en haar begeert, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd.” Gerard J.Wijtsma Talmoed, Kallah, Hoofdstuk 1 “Hij die een vrouw benadert met onreine intenties is alsof hij al een relatie met haar heeft.” z JESJOEA en het 7e WOORD Joh.8:10 En Jezus richtte Zich op en zeide tot haar: Vrouw, waar zijn zij? Heeft niemand u veroordeeld? 11 En zij zeide: Niemand, Here. En Jezus zeide: Ook Ik veroordeel u niet. Ga heen, zondig van nu af niet meer! • Gaat Jesjoea hier in tegen het 7e woord? • Lev.20:10 En een man, die echtbreuk pleegt met iemands vrouw, echtbreuk pleegt met de vrouw van zijn naaste, zal zeker ter dood gebracht worden; zowel de overspeler als de overspeelster. Gerard J.Wijtsma zb 7 in relatie tot 2 7. Je pleegt geen overspel. Met overspel (7) wordt het beeld van Gods trouw (2) verkracht. Met de overtreding van het 7e Woord wordt dus tegelijk het 2e Woord overtreden. Gerard J.Wijtsma zb 7 in relatie tot 2 Ezechiël 20:30 Zeg daarom tegen het volk van Israël: “Dit zegt God, de HEER: Is het niet zo dat jullie jezelf nog altijd onrein maken, net zoals jullie voorouders deden? En plegen jullie niet tot op de dag van vandaag overspel (7) met hun afschuwelijke goden (2)? Gerard J.Wijtsma zb 7 in relatie tot 2 Johannes 4: 23 “er komt een tijd, en die tijd is nu gekomen, dat wie de Vader echt aanbidt, hem aanbidt in geest en in waarheid. De Vader zoekt mensen die hem zo aanbidden, 24 want God is Geest, dus wie hem aanbidt, moet dat doen in geest en in waarheid.’” Gerard J.Wijtsma zb Ezelsbruggetje ywxzvhdgba 2. Je maakt geen gesneden beeld, je buigt er niet voor. 7. Je pleegt geen overspel. Zzb Baz prooi, buit, roof Gerard J.Wijtsma