DEEL 1 DEEL 2 DEEL 3 DEEL 4 OPDRACHT Neem bijlage 1: practicum – ontstaan van geluid. Voer het practicum uit. BESLUIT van de lucht doen luchtdrukschommelingen ontstaan. Door de luchtdrukschommelingen ontstaan die zich voortplanten. Wanneer hoor je geluid? OPDRACHT 3.2 Proefopstelling Je leerkracht voert een experiment uit. Stap 1 1. De leerkracht stelt het alarm van de wekker in op 1 minuut of laat de mp3-speler luid genoeg spelen. 2. Hij/zij zet de wekker of de mp3-speler onder een stolp op het stukje vilt. 3. Noteer na 1 minuut je waarneming bij 1. Stap 2 4. De leerkracht stelt het alarm van de wekker in op 2 à 3 minuten of laat de mp3-speler voldoende luid spelen. 5. Hij/zij zet de wekker of de mp3-speler terug onder de stolp op het stukje vilt. 6. De lucht wordt uit de stolp weggezogen. 7. Noteer je waarneming bij 2. Waarneming 1. 2. Bij stap 1 worden de trillingen door de lucht doorgegeven. Bij stap 2 is de lucht in de stolp weggezogen. De trillingen worden niet meer doorgegeven. De stof of materie die de trillingen doorgeeft, is de middenstof. 30 THEMA 3 Geluidsprikkels en horen 2.1.1 Het uitwendig oor Uit welke delen is het uitwendig oor opgebouwd? OPDRACHT Lees de beschrijvingen van de delen van het uitwendig oor. Nr. Deel Beschrijving 1 oorschelp Uitwendig deel van de gehoorgang. Het bestaat uit elastisch kraakbeen bedekt met huid. De plooien van het kraakbeen geven de oorschelp zijn specifieke vorm. 2 oorlel Het onderste deel van de oorschelp. Er zit geen kraakbeen in, enkel vetweefsel. De oorlel is bedekt met huid. 3 trommelvlies Zeer dun, soepel vlies op het einde van de gehoorgang. 4 gehoorgang Smalle buis van ongeveer 2,5 cm lang. Het buitenste deel bestaat uit kraakbeen. De gehoorgang doorboort het rotsbeen. 5 oorhaartjes Haartjes in de huid van de gehoorgang. 6 oorsmeerkliertjes Kliertjes in de huid van de gehoorgang die oorsmeer afscheiden. Bekijk afbeelding 3.13. Noteer het nummer van de delen van het uitwendig oor op de juiste plaats op de afbeelding. 3.13 Het uitwendig deel van de gehoorgang 37 DEEL 1 DEEL 2 DEEL 3 DEEL 4 Welke functie heeft het uitwendig oor? OPDRACHT Noteer het nummer van elke functieomschrijving naast het juiste deel van het uitwendig oor. Meerdere antwoorden zijn mogelijk. Functieomschrijvingen: 1. Resoneert met de opgevangen geluidstrillingen. 2. Oorsmeer afscheiden. 3. Geluid doorgeven aan het trommelvlies. 4. De huid in de gehoorgang soepel houden. 5. Geluid van buitenaf opvangen. 6. Het trommelvlies soepel houden. 7. Stof tegenhouden. Deel van het uitwendig oor Functie oorschelp gehoorgang smeerklieren in de gehoorgang oorsmeer haren in de gehoorgang trommelvlies Welke functie heeft de oorschelp? OPDRACHT Neem bijlage 6: practicum – functie van de oorschelp. Voer het practicum uit. BESLUIT De oorschelp vangt het geluid op. Hoe groter / kleiner de oorschelp, hoe beter je het geluid hoort. 38 DEEL 1 DEEL 2 DEEL 3 DEEL 4 BESLUIT Geluiden kun je lokaliseren omdat 2.5 Zintuiglijke stoornissen van het oor Welke zintuiglijke stoornissen van het oor kunnen er voorkomen? Neem bijlage B: onderzoeksopdracht 2. Je voert per twee de onderzoeksopdracht uit volgens de OVUR-methode. Na de voorstelling van alle stoornissen maak je de opdracht. Wanneer je de onderzoeksopdracht niet uitvoert, lees je de fiches over de zintuiglijke stoornissen van het oor. Je vindt de fiches op www.knooppunt.net OPDRACHT Verbind de stoornis met de omschrijving en de juiste behandeling. Omschrijving 48 Stoornis Behandeling De ruimte achter het trommelvlies is ontstoken. z z oorproppen z z Dit geneest vanzelf. Soms zijn pijnstillers of antibiotica nodig. Er zijn verharde ophopingen van oorsmeer. z z barotitis z z Er is geen behandeling mogelijk. Geluiden boven de 75 dB zijn storend. z z overgevoeligheid z z Antibiotica kunnen soms helpen. Meestal moeten de poliepen operatief verwijderd worden. Het middenoor en het bot zijn ontstoken. Er wordt abnormaal veel slijmvlies gevormd waarop poliepen ontstaan. z z acute middenoorontsteking z z Alleen cognitieve therapie helpt. Je hebt pijn, die ontstaat door ongelijke druk aan weerszijden van het trommelvlies. z z tinnitus z z Je moet je oren laten uitspuiten. Je oren suizen; je hoort geluiden zonder dat er een externe geluidsbron is. z z chronische middenoorontsteking z