De verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg

De verpleeg- en verzorgingshuiszorg en
thuiszorg in kaart
Feiten, financiering, kosten en opbrengsten
Inhoud >
Wat is
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg
en thuiszorg?
Wat zijn
feiten rondom
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg
en thuiszorg?
Definitiekaart >
Feitenkaart >
Hoe worden
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg
en thuiszorg
gefinancierd?
Wat kost
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg
en thuiszorg en wat
levert het op?
Financieringskaart >
Kosten & opbrengstenkaart >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Volledige
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Volledige
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Volledige
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Volledige
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Wat is verpleeg- en verzorgingshuiszorg?
volledige
kaart
Verpleeg- en verzorgingshuiszorg is langdurige zorg die binnen een zorginstelling wordt geleverd, zoals een
verpleeg- of verzorgingshuis (intramurale zorg).
Wat is thuiszorg?
Definitie
Thuiszorg is langdurige zorg die niet in een instelling wordt geleverd maar in de thuissituatie (extramurale zorg).
Welke vormen kent thuiszorg?
Thuiszorg kent de volgende vormen:
Begeleiding
Persoonlijke verzorging
Verpleging
Huishoudelijke verzorging
Tarieven
Wat is
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg
en thuiszorg?
maximum
dagtarieven in 2012*
Welke ZZP’s en tarieven kent de intramurale verpleeg- en verzorgingshuiszorg?
ZZP 1
Beschut wonen met enige begeleiding
€ 64,08
ZZP 2
Beschut wonen met begeleiding en verzorging
€ 81,70
ZZP 3
Beschut wonen met begeleiding en intensieve verzorging
€ 123,86
ZZP 4
Beschut wonen met intensieve begeleiding en uitgebreide verzorging
€ 137,51
ZZP 5
Beschermd wonen met intensieve dementiezorg
€ 180,74
ZZP 6
Beschermd wonen met intensieve verzorging en verpleging
€ 181,03
ZZP 7
Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, nadruk op begeleiding
€ 215,66
ZZP 8
Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, nadruk op verzorging en verpleging
€ 246,03
ZZP 9
Verblijf met herstelgerichte verpleging en verzorging
€ 214,65
ZZP 10
Verblijf met intensieve palliatief-terminale zorg
€ 266,05
* bron: NZa, Beleidsregel CA-300-510, 2011
Welke afkortingen kent de VVT?
Afkortingen
Inhoud >
AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
AFBZ
Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten
CIZ
Centrum Indicatiestelling Zorg
NHC
Normatieve Huisvestingscomponent
Pgb
Persoonsgebonden budget
VPT
Volledig Pakket Thuis
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
Zvw
Zorgverzekeringswet
ZZP
Zorgzwaartepakket
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home > 7
Definitiekaart
Volledige
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Volledige
volledige
kaart
ontwikkeling van aandeel (2009 = 100)
Thuiszorg
aantal x 1.000
800
600
400
200
0
2004
Zorg met verblijf
150
100
50
0
29,2%
Zorg zonder
verblijf
Zorg met verblijf
25
mannen
29,4%
< 70 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80-84 jaar >85 jaar
30
Zorg zonder verblijf
mannen
20
15
10
70,8%
70,6%
200
2008
procenten
Verpleeg- of
verzorgingshuiszorg
1.000
5
vrouwen
100
vrouwen
Alleen
huishoudelijke
verzorging
Alleen
persoonlijke
verzorging
Alleen
verpleging
0
<65
65 tot 70 tot 75 tot 80 tot 85 tot 90 tot >95 jaar
70 jaar 75 jaar 80 jaar 85 jaar 90 jaar 95 jaar
2010
2007
ZZP 1
ZZP 2
80
procenten
ZZP 3
60
ZZP 4
40
ZZP 5
20
ZZP 6
ZZP 7
0
Inhoud >
2004
2010
0
5
10
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
15
20
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
1.000
Verpleeg- of
verzorgingshuiszorg
Thuiszorg
aantal x 1.000
800
600
1/6
400
200
0
Inhoud >
2004
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
ontwikkeling van aandeel (2009 = 100)
volledige
kaart
200
150
100
50
0
Inhoud >
2/6
< 70 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80-84 jaar >85 jaar
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Zorg met verblijf
Zorg zonder verblijf
mannen
mannen
29,4%
70,6%
29,2%
vrouwen
Inhoud >
3/6
70,8%
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
vrouwen
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Zorg met verblijf
30
Zorg zonder
verblijf
procenten
25
20
15
4/6
10
5
0
Inhoud >
<65
65 tot 70 tot 75 tot 80 tot 85 tot 90 tot >95 jaar
70 jaar 75 jaar 80 jaar 85 jaar 90 jaar 95 jaar
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
100
Alleen
huishoudelijke
verzorging
Alleen
persoonlijke
verzorging
Alleen
verpleging
procenten
80
60
5/6
40
20
0
Inhoud >
2004
2010
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
2010
2007
ZZP 1
ZZP 2
ZZP 3
ZZP 4
6/6
ZZP 5
ZZP 6
ZZP 7
0
Inhoud >
5
10
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
15
20
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
1200
Thuiszorgaanbieders
200
Verpleegplaatsen
Verzorgplaatsen
150
800
aantal x 1.000
aantal x 1.000
1000
600
400
Aanbieders van verzorgingshuiszorg
100
50
200
Aanbieders van verpleeghuiszorg
0
2006
2008
0
20010
2006
2009
1,7
aantal
1,6
1,5
0
Inhoud >
2006
2007
2008
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
1200
Thuiszorgaanbieders
aantal x 1.000
1000
800
600
1/3
400
Aanbieders van verzorgingshuiszorg
200
Aanbieders van verpleeghuiszorg
0
Inhoud >
2006
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
20010
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
200
Verpleegplaatsen
Verzorgplaatsen
aantal x 1.000
150
100
2/3
50
0
Inhoud >
2006
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
1,7
aantal
1,6
3/3
1,5
0
Inhoud >
2006
2007
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2009
Literatuur > Toelichting >
Home >
450
100
400
80
procenten
aantal x 1.000
volledige
kaart
60
350
0
2006
2007
2008
2009
2010
0
2011
Verpleeg- en verzorgingshuizen
mannen
92%
vrouwen
(gemiddeld 41 jaar)
Inhoud >
2020
2030
2040
Thuiszorg
allochtoon
87%
autochtoon
mannen
94%
vrouwen
(gemiddeld 43 jaar)
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
allochtoon
87%
autochtoon
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
aantal x 1.000
450
400
1/3
350
0
Inhoud >
2006
2007
2008
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2010
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
procenten
100
80
2/3
60
0
Inhoud >
2011
2020
2030
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2040
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Verpleeg- en verzorgingshuizen
mannen
allochtoon
92%
87%
vrouwen
(gemiddeld 41 jaar)
autochtoon
Thuiszorg
mannen
94%
vrouwen
(gemiddeld 43 jaar)
Inhoud >
3/3
allochtoon
87%
autochtoon
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
2008
2001
België
> 8 uur
per week
Zweden
>3
maanden
Nederland
Duitsland
> 8 uur
per week
>3
maanden
0
Spanje
500
1.000
1.500
aantal x 1.000
100
procenten
60
2.500
0
10
20
30
procenten
40
50
20
40
60
procenten
80
100
> 75 jaar
65-74 jaar
Zweden
55-64 jaar
Nederland
80
mannen
40
2.000
60
40
45-54 jaar
vrouwen
20
35-44 jaar
18-34 jaar
Duitsland
België
Spanje
0
0
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
2008
2001
> 8 uur
per week
>3
maanden
1/4
> 8 uur
per week
>3
maanden
0
Inhoud >
500
1.000
1.500
aantal x 1.000
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2.000
2.500
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
België
Zweden
Nederland
2/4
Duitsland
Spanje
0
Inhoud >
10
20
30
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
40
50
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
100
> 75 jaar
65-74 jaar
80
mannen
40
60
procenten
55-64 jaar
60
40
45-54 jaar
3/4
vrouwen
20
35-44 jaar
18-34 jaar
0
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Zweden
Nederland
Duitsland
4/4
België
Spanje
0
Inhoud >
20
40
60
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
80
100
Literatuur > Toelichting >
Home >
Het aantal cliënten in de VVT neemt toe
80
350
Werknemers
Cliënten
< 70 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80-84 jaar >85 jaar
0
2006
2007
Gebruikers van VVT-zorg zijn veel vaker vrouwen dan mannen…
…met een leeftijd van ruim boven de tachtig jaar.
Verdeling in percentages van AWBZ- en Wmo-gefinancierde
VVT-gebruikers (18 jaar en ouder) naar leeftijd (2009)
Zorg zonder verblijf
vrouwen
20
15
10
5
0
Percentage cliënten dat één vorm van AWBZ- of
Wmo-gefinancierde thuiszorg afneemt, van het totaal aantal afnemers
Alleen
huishoudelijke
verzorging
Alleen
persoonlijke
verzorging
<65
2010
ZZP 1
ZZP 2
80
20
0
2004
2010
bron: CBS, Statline, 2012
procenten
ZZP 3
40
Wat zijn feiten
rond verpleeg- en
verzorgingshuiszorg en
thuiszorg?
ZZP 4
ZZP 5
ZZP 6
ZZP 7
0
Het aantal aanbieders van thuiszorg stijgt, het aantal aanbieders
van verpleeg- en verzorgingshuiszorg daalt.*
Aantal aanbieders van verpleeghuis- en verzorgingshuiszorg en
thuiszorg
5
10
procenten
15
Zorgaanbieders
Mantelzorg
Het aantal mantelzorgers neemt toe…
…en is internationaal vergeleken hoog.
Aantal mantelzorgers van 18 jaar of ouder naar duur en
intensiteit (2001 en 2008)
Percentage mantelzorgers per land van 50 jaar en ouder dat aangeeft te
helpen bij (instrumentele) algemene levensverrichtingen* (2004-2006)
> 8 uur
per week
>3
maanden
…en cliënten verblijven steeds korter in een instelling.
Verzorgplaatsen
2006
2008
* als gevolg van fusies
8
20010
100
2006
2009
* verzorgingshuizen worden omgebouwd naar verpleeghuizen
aantal
aantal x 1.000
> 75 jaar
65-74 jaar
80
mannen
bron: CBS, Statline, 2012
0
Spanje
10
20
30
procenten
40
Percentage mantelzorgers per land tussen de 50 en
65 jaar dat een baan heeft (2004-2006)
1,6
50
Duitsland
0
2.500
55-64 jaar
100
Nederland
…en de helft combineert deze zorg met een baan.
60
bron: CBS, Statline, 2012
Aanbieders van verpleeghuiszorg
bron: CBS, Statline, 2012
aantal x 1.000
200
2.000
Zweden
Leeftijdsverdeling en geslacht van mantelzorgers die
langdurig en/of intensief hulp geven (2008)
1,7
150
Aanbieders van verzorgingshuiszorg
1.000
1.500
aantal x 1.000
België
Mantelzorgers zijn mannen en vrouwen van alle leeftijden…
40
400
0
500
20
1000
800
2008
2001
50
*algemene levensverrichtingen zijn basisvaardigheden in het dagelijks leven, zoals
wassen en aankleden. instrumentele algemene levensverrichtingen zijn vaardigheden
om een huishouden te kunnen voeren, zoals de financiën en vervoer
Gemiddeld aantal cliënten in een verpleeg- en verzorgingshuis per
beschikbare verpleeg- en verzorgplaats
Verpleegplaatsen
autochtoon
Mantelzorgers nemen de sector werk uit handen
0
Aantal plaatsen in AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderenen thuiszorginstellingen
200
87%
vrouwen
(gemiddeld 43 jaar)
>3
maanden
De capaciteit van de instellingen verschuift richting zware zorg*…
Thuiszorgaanbieders
600
allochtoon
94%
autochtoon
> 8 uur
per week
Er zijn steeds minder aanbieders van zware zorg
1200
mannen
87%
vrouwen
(gemiddeld 41 jaar)
65 tot 70 tot 75 tot 80 tot 85 tot 90 tot >95 jaar
70 jaar 75 jaar 80 jaar 85 jaar 90 jaar 95 jaar
2007
Alleen
verpleging
60
2040
Thuiszorg
allochtoon
92%
…tegelijkertijd neemt de zorgzwaarte in verpleeg- en
verzorgingshuizen toe.
Indicaties bij 75-plussers naar ZZP
In de thuiszorg wordt minder vaak alleen verpleging ingezet…
100
2030
bron: oeCd, Help wanted?, 2011
vrouwen
2020
1,5
0
2006
2007
2008
60
40
45-54 jaar
vrouwen
20
35-44 jaar
18-34 jaar
0
Zweden
bron: oeCd, Help wanted?, 2011
70,8%
70,6%
mannen
bron: CBS, Statline, 2012
29,2%
procenten
29,4%
2011
25
mannen
bron: CBS, Statline, 2012
mannen
0
Verpleeg- en verzorgingshuizen
bron: CiZ, indicatiebesluiten ZZP BB 2007-11, 2012
Zorg met verblijf
2010
Kenmerken van werknemers in verpleeg- en verzorgingshuizen en in de thuiszorg (2008)
Zorg zonder
verblijf
Zorg met verblijf
30
2009
60
…leunt de sector zwaar op één type werknemer.
De typische cliënt is een vrouw van hoge leeftijd met een zware zorgbehoefte
Aantal gebruikers in percentages van AWBZ-en Wmo-gefinancierde
zorg (18 jaar en ouder) naar geslacht (2009)
2008
bron: CBS, Statline, 2012
400
bron: aZW info, 2012
0
2008
100
bron: SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010
2004
50
Prognose van de beroepsbevolking als percentage van
alle 20-plussers in Nederland
bron: SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010
0
100
…en terwijl de arbeidsmarkt de komende jaren krapper wordt…
450
procenten
200
150
aantal x 1.000
400
200
bron: SCP, vevera-iv, 2012
600
bron: CBS, Statline, 2012
aantal x 1.000
800
ontwikkeling van aandeel (2009 = 100)
Thuiszorg
Verpleeg- of
verzorgingshuiszorg
1.000
Het aantal werknemers in de VVT stijgt…
Totaal aantal werknemers in AWBZ- en Zvw-gefinancierde
ouderen- en thuiszorginstellingen
Aandeel ouderen in 2030 ten opzichte van 2009
procenten
…en de doelgroep stijgt de komende jaren fors.
Totaal aantal mensen dat AWBZ- of Wmo-gefinancierde VVT-zorg
met en zonder verblijf heeft ontvangen
bron: CBS, Statline, 2012
Het aantal cliënten in de VVT is de afgelopen jaren gestegen…
In de sector dreigt personeelsschaarste
Nederland
Duitsland
België
Spanje
0
20
40
60
procenten
80
100
2009
* Niet bekend: het CBS beschouwt 2007 als een overgangsjaar vanwege
wijzigingen in de registratie
Feitenkaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Inhoud >
160%
10
250
8
200
6
150
4
100
2
50
0
0
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Hoe worden verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg gefinancierd?
De AWBZ vergoedt drie vormen van thuiszorg
de aWBZ vergoedt begeleiding in de thuissituatie op het vlak van zelfregie over het dagelijks leven.
de aWBZ vergoedt persoonlijke verzorging in de thuissituatie, zoals hulp bij douchen.
de aWBZ vergoedt verpleging thuis door een verpleegkundige.
vergoeding van deze vormen van thuiszorg is mogelijk op indicatie van het CiZ.
tot 1 januari 2012 konden burgers met een indicatie voor extramurale zorg kiezen voor een pgb.
vanaf 1 januari 2012 geldt het pgb alleen voor intramurale zorg.
volwassenen betalen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor aWBZ gefinancierde thuiszorg.
De AWBZ financiert intramurale zorg
de aWBZ financiert aanspraken die samenhangen met verblijf in een instelling.
Het CiZ geeft burgers een indicatie in de vorm van ZZP’s die recht geven op zorg.
Zorgaanbieders ontvangen een vergoeding voor loon- en materiële kosten plus een vergoeding uit het
aFBZ voor de huisvesting (NHC).
de Nederlandse Zorgautoriteit stelt maximale dagtarieven vast die zorgaanbieders mogen rekenen.
Burgers kunnen kiezen voor zorg die thuis wordt geleverd (vPt).
volwassenen die in een instelling verblijven, betalen een eigen aWBZ-bijdrage.
de eigen aWBZ-bijdrage is maximaal € 2.136,40 per maand, afhankelijk van inkomen en verblijfsduur.
AWBZ:
verpleeg- en verzorgingshuiszorg
Uitgaven vanuit de AWBZ voor thuiszorg (2010)
AWBZ:
Thuiszorg
3,5
3,0
Verpleging
Aantal positieve indicatiebesluiten (2010)
250
10
ZZP 10
ZZP 9
ZZP 8
8
200
ZZP 4
2
0
ZZP 3
ZZP 2
ZZP 1
€9 miljard *
ZZP 7
ZZP 5
ZZP 4
50
ZZP 3
ZZP 2
0
ZZP 1
€ 3,4 miljard *
13,
miljard
13,75 miljard
(2010)
ZZP 6
100
Begeleiding
0
ZZP 8
bron: CiZ, indicatiebesluiten ZZP
BB 2007-11, 2012
ZZP 5
4
aantal x 1.000
150
bron: NZa, interne documenten, 2012
euro’s in miljarden
6
1,5
0,5
ZZP 9
ZZP 6
Persoonlijke verzorging
1,0
9
ZZP 10
ZZP 7
2,0
bron: NZa, interne documenten, 2012
euro’s in miljarden
2,5
Uitgaven vanuit de AWBZ voor verpleeg- en
verzorgingshuiszorg (2010)
*exclusief pgb
3,4
204.115 indicaties
* inclusief Normatieve Huisvestingscomponent
?
Thuiszorg:
De Wmo financiert huishoudelijke verzorging in de thuissituatie
1,3
de Wmo vergoedt huishoudelijke verzorging, zoals schoonmaken.
vergoeding van huishoudelijke verzorging is mogelijk op indicatie van de gemeente.
volwassenen betalen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor Wmo-gefinancierde thuiszorg.
3,5
3,0
Wmo
2,5
euro’s in miljarden
Cliënten betalen zelf aanvullende diensten zoals waskosten en pluspakketten.
Cliënten met een vPt betalen hun eigen woonlasten, zoals huur en energiekosten.
Uitgaven vanuit de Wmo voor thuiszorg (2010)
Eigen
betalingen
2,0
1,5
1,0
0,5
Huishoudelijke verzorging
0
bron: SCP, advies Wmo budget, 2010
Cliënten betalen zelf voor zaken die niet vergoed worden vanuit de AWBZ of Wmo
€ 1,3 miljard
Financieringskaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
9
Home >
volledige
kaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
10
Totaal uitgaven volksgezondheid
50
euro’s in miljarden
euro’s in miljarden
40
30
20
8
7
Verpleeg- en verzorgingshuizen
10
9
Zorg thuis en dagactiviteiten
0
2007
2008
2009
Kapitaallasten
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
2006
Onbekend
Overhead
Kosten voor
het verlenen
van zorg
15%
Overhead
0
2010
Kosten voor
het verlenen
van zorg
3%
2008
Onbekend
Overhead
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
15%
2010
Kosten voor
het verlenen
van zorg
1%
11%
5%
12%
9%
64%
9%
73%
83%
Faciliterende
kosten om zorg
te kunnen verlenen
Nederland
Zweden
Zweden
Nederland
Denemarken
België
België
OECDgemiddelde
Frankrijk
Duitsland
Publiek
Privaat
Duitsland
Spanje
Luxemburg
0
1
2
3
4
0
procenten
2
4
6
8
10
procenten
10
Nederland
8
procenten
Duitsland
België
OECDgemiddelde
Spanje
mantelzorg
geen
mantelzorg
Zweden
0
Inhoud >
20
40
60
procenten
80
6
4
2
100
0
2001
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Totaal uitgaven volksgezondheid
50
euro’s in miljarden
40
30
1/7
20
Verpleeg- en verzorgingshuizen
10
Zorg thuis en dagactiviteiten
0
Inhoud >
2007
2008
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2010
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
euro’s in miljarden
10
9
8
2/7
7
0
Inhoud >
2006
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2010
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Kapitaallasten
15%
Overhead
Onbekend
Overhead
Kosten voor
het verlenen
van zorg
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
Kosten voor
het verlenen
van zorg
3%
15%
12%
9%
64%
9%
73%
Faciliterende
kosten om zorg
te kunnen verlenen
3/7
Onbekend
Overhead
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
Kosten voor
het verlenen
van zorg
1%
11%
5%
83%
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Zweden
Nederland
België
4/7
OECDgemiddelde
Duitsland
Publiek
Privaat
Spanje
0
Inhoud >
1
2
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
3
4
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Nederland
Zweden
Denemarken
België
5/7
Frankrijk
Duitsland
Luxemburg
0
Inhoud >
2
4
6
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
8
10
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Nederland
Duitsland
België
6/7
OECDgemiddelde
Spanje
mantelzorg
geen
mantelzorg
Zweden
0
Inhoud >
20
40
60
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
80
100
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
10
procenten
8
6
7/7
4
2
0
Inhoud >
2001
2008
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
57,7
60
58,6
België
50
dagen in miljoenen
Nederland
Zweden
OECDgemiddelde
Duitsland
instelling
thuis
Kortdurend
verblijf (zonder
behandeling)
40
Verzorgingsdagen
(verblijf zonder
behandeling)
30
20
Verpleegdagen
(verblijf met
behandeling)
10
Spanje
0
5
10
15
0
20
2006
2009
procenten
120
meer dan
20 uur
105
100
97
Behandeling
Verpleging
miljoenen
80
24,7%
Begeleiding
(exclusief
dagactiviteiten)
60
61,5%
Persoonlijke
verzorging
40
10-19 uur
20
0
Lichamelijke
verzorging
2009
Professionaliteit en
veiligheid
zorgverlening
Bejegening
Beschikbaarheid
van personeel
Verzorgingshuizen
100
8
80
6
60
CQ index
score
10
2006
4
2
0
0-9 uur
13,8%
Huishoudelijke
verzorging
Huisartsenzorg
Verpleeghuizen
Thuiszorg
(alle vormen)
Geestelijke gezondheidszorg
40
20
somatische
patiënten in
een instelling
psychogeriatrische
cliënten in
een instelling
0
thuiszorgcliënten
2002
2006
2010
50
Net Promotor Score (NPS)
40
30
20
10
0
-10
Inhoud >
Verpleeg- en
verzorgingshuizen
Zorg thuis
(AWBZ)
Hulp thuis
(Wmo)
Kraamzorg
Jeugdgezondheidszorg
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
België
Nederland
Zweden
1/8
OECDgemiddelde
Duitsland
instelling
thuis
Spanje
0
Inhoud >
5
10
procenten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
15
20
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
60
57,7
58,6
dagen in miljoenen
50
Kortdurend
verblijf (zonder
behandeling)
40
Verzorgingsdagen
(verblijf zonder
behandeling)
30
20
Verpleegdagen
(verblijf met
behandeling)
10
0
Inhoud >
2/8
2006
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
120
105
100
97
Behandeling
Verpleging
miljoenen
80
Begeleiding
(exclusief
dagactiviteiten)
60
Persoonlijke
verzorging
40
3/8
Huishoudelijke
verzorging
20
0
Inhoud >
2006
2009
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
meer dan
20 uur
24,7%
61,5%
0-9 uur
4/8
13,8%
10-19 uur
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
10
Lichamelijke
verzorging
Professionaliteit en
veiligheid
zorgverlening
Bejegening
Beschikbaarheid
van personeel
score
8
6
5/8
4
2
0
Inhoud >
somatische
patiënten in
een instelling
psychogeriatrische
cliënten in
een instelling
thuiszorgcliënten
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
Verzorgingshuizen
100
Huisartsenzorg
Verpleeghuizen
Thuiszorg
(alle vormen)
Geestelijke gezondheidszorg
CQ index
80
60
6/8
40
20
0
Inhoud >
2002
2006
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
2010
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
50
Net Promotor Score (NPS)
40
30
20
7/8
10
0
-10
Inhoud >
Verpleeg- en
verzorgingshuizen
Zorg thuis
(AWBZ)
Hulp thuis
(Wmo)
Kraamzorg
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Jeugdgezondheidszorg
Literatuur > Toelichting >
Home >
volledige
kaart
8/8
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
De kosten van de sector stijgen
Nederlandse ouderen krijgen veel zorg
De kosten van de sector stijgen …
… vooral als gevolg van toenemende arbeidskosten ...
Een op de vijf Nederlandse 65-plussers krijgt langdurige zorg.
Zorgaanbieders leveren steeds meer verpleegdagen*…
Wettelijk budget voor AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderen- en
thuiszorg en Wmo-gefinancierde zorg
Stijging van de arbeidskosten in AWBZ- en Zvw-gefinancierde
ouderen- en thuiszorginstellingen
Percentage 65-plussers dat langdurige zorg ontvangt
in OECD-landen (2009)
Productie van verpleeg- en verzorgingshuizen
10
Totaal uitgaven volksgezondheid
50
58,6
57,7
60
België
2007
2008
2009
8
7
0
2010
2006
2008
Zweden
OECDgemiddelde
Kosten
Duitsland
Opbrengsten
instelling
thuis
Spanje
0
2010
5
10
15
dagen in miljoenen
Nederland
Kortdurend
verblijf (zonder
behandeling)
40
Verzorgingsdagen
(verblijf zonder
behandeling)
30
20
Verpleegdagen
(verblijf met
behandeling)
10
0
20
2006
bron: CBS, Statline, 2012
Zorg thuis en dagactiviteiten
0
bron: oeCd, Health data 2011, 2011
Verpleeg- en verzorgingshuizen
9
bron: CBS, Statline, 2012
20
10
euro’s in miljarden
30
bron: CBS, Statline, 2012
euro’s in miljarden
40
50
2009
procenten
* aan een toegenomen aantal cliënten, zie de Feitenkaart vvt
… die de grootste kostenpost zijn.
… thuiszorg levert steeds meer uren* …
… en veel mantelzorgers zorgen een halve werkweek.
Kostenverdeling van aanbieders van verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg in procenten (2010)
Productie van thuiszorginstellingen in miljoenen uren
Percentage mantelzorgers dat een gemiddeld aantal
uren zorg verleent per week (2004-2006)
12%
9%
64%
9%
73%
83%
Faciliterende
kosten om zorg
te kunnen verlenen
De kostenstijging komt vooral voor rekening van het collectief
Nederland kent nauwelijks individuele betalingen en
is samen met Zweden koploper in kosten …
… en bouwt deze positie de komende decennia verder uit.
Verwachte publieke uitgaven aan langdurige zorg in westerse landen in
percentage van het bruto binnenlands product in 2060
Nederland
Nederland
België
OECDgemiddelde
Duitsland
Publiek
Privaat
Spanje
1
2
3
4
Zweden
Denemarken
België
Frankrijk
Duitsland
Luxemburg
0
procenten
2
4
6
8
10
Wat kost
verpleeg- en
verzorgingshuiszorg en
thuiszorg en wat
levert het op?
0
… en voelen zich in toenemende mate ernstig belast.
Percentage mantelzorgers en niet-mantelzorgers dat in deeltijd werkt
(2004 -2006)
Percentage ernstige belaste mantelzorgers (2001 en 2008)
mantelzorg
geen
mantelzorg
40
60
procenten
2009
Cliënten, thuis en in een instelling, zijn tevreden, met
als aandachtspunt de beschikbaarheid van personeel.
80
100
6
4
2
0
De gemiddelde burger lijkt wat vertrouwen te herwinnen …
Percentage consumenten dat antwoordt heel veel vertrouwen
of veel vertrouwen te hebben in zorg
Score op de Consumer Quality (CQ) Index
(2010, schaal: 1-10)
10
Lichamelijke
verzorging
Professionaliteit en
veiligheid
zorgverlening
Bejegening
Beschikbaarheid
van personeel
8
6
4
2
0
somatische
patiënten in
een instelling
psychogeriatrische
cliënten in
een instelling
Verzorgingshuizen
100
Verpleeghuizen
Thuiszorg
(alle vormen)
Geestelijke gezondheidszorg
Huisartsenzorg
80
60
40
20
0
thuiszorgcliënten
2002
2006
2010
… terwijl het personeel van instellingen kritisch
is op het werk.
Net Promotor Score (NPS)* onder werknemers in de kraamzorg,
Jeugdgezondheidszorg en VVT (2010)**
Benadering van de jaarlijkse besparing aan zorgkosten
dankzij mantelzorg (2009)
2001
40
aantal gebruikers mantelzorg
117.000
totaal gebruik in uren
57.400.000
geraamde zorgkosten per uur
(normtarief)
€ 10,95
voorkomen kosten voor
zorg door mantelzorg
€ 628.530.000
bron: SCP, vevera-iv, 2012
OECDgemiddelde
10-19 uur
Cliënten, burgers en werknemers verschillen in opvatting over de kwaliteit
Mantelzorg bespaart jaarlijks
circa 600 miljoen euro aan zorgkosten.
bron: SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010
België
8
procenten
bron: oeCd, Help wanted?, 2011
Duitsland
0-9 uur
50
10
Nederland
20
2006
61,5%
13,8%
* aan een toegenomen aantal cliënten, zie de Feitenkaart vvt
procenten
Mantelzorgers werken vaker in deeltijd …
0
Huishoudelijke
verzorging
20
Mantelzorgers betalen met loonverlies en stress
Zweden
Persoonlijke
verzorging
40
Mantelzorg vermijdt zorgkosten
Spanje
Begeleiding
(exclusief
dagactiviteiten)
60
24,7%
bron: actiZ, Benchmark in de Zorg, 2011
0
bron: oeCd, Help wanted?, 2011
Zweden
Behandeling
Verpleging
80
bron: european Commission, Sustainability
report 2009, 2009
Aandeel publieke en private bijdragen aan langdurige zorg in landen als
percentage van het bruto binnenlands product (2008)
meer dan
20 uur
105
97
bron: oeCd, Health data 2011, 2011
11%
5%
120
100
bron: Nivel, Barometer vertrouwen in de
gezondheidszorg, 2012
15%
Kosten voor
het verlenen
van zorg
1%
CQ index
3%
Onbekend
Overhead
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
bron: CBS, Statline, 2012
Kosten voor
het verlenen
van zorg
bron: actiZ, Benchmark in de Zorg, 2011
Faciliterende
kosten om zorg te
kunnen verlenen
2008
Net Promotor Score (NPS)
15%
Overhead
Onbekend
Overhead
Kosten voor
het verlenen
van zorg
miljoenen
Kapitaallasten
Hulp thuis (Wmo)
score
Zorg thuis (AWBZ)
bron: actiZ, Benchmark in de Zorg, 2011
Intramurale zorg
30
20
10
0
-10
Verpleeg- en
verzorgingshuizen
Zorg thuis
(AWBZ)
Hulp thuis
(Wmo)
Kraamzorg
Jeugdgezondheidszorg
* Stelling: ik zou gerust mijn familie en vrienden laten verzorgen door mijn organisatie
** NPS is berekend als het verschil tussen het percentage ‘helemaal eens’ minus ‘eens’ en ‘oneens’
10
Kosten & opbrengstenkaart
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Literatuurlijst
• ActiZ, Aandacht loont; Benchmark in de Zorg 2011, 2011.
• AZW-info, Thuiszorg, 2012.
• AZW-info, Verpleeg- en verzorgingshuizen, 2012.
• CBS, Statline, AWBZ-zorg met verblijf; AWBZ/Wmo-zorg zonder verblijf; Bedrijven; naar economische
activiteit, grootte en rechtsvorm; leeftijd, geslacht, herkomstgroepering en generatie 2011-2060;
Overheid; uitgaven naar functies; Zorginstellingen; financiën, personeel, productie en capaciteit naar
SBI, 2012.
• CIZ, Indicatiebesluiten ZZP VV 2007-2011, 2012.
• CVZ, Zorgcijfers AWBZ lasten, 2012.
• European Commission, Sustainability report 2009, 2009.
• NIVEL, Barometer Vertrouwen in de gezondheidszorg, 2012.
• NZa, Beleidsregel CA-300-510, 2011.
• NZa, interne documenten, 2012.
• OECD, Health Data 2011, 2011.
• OECD, Help wanted? Providing and paying for long-term care, 2011.
• Rijksoverheid.nl, Eigen bijdrage AWBZ, 2012.
• SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010.
• SCP, VeVeRa-IV, 2012.
• SCP, Voorlopig advies over het Wmo budget huishoudelijke hulp voor 2011, 2010.
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >
Toelichting
Wat zijn feiten rond verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg (VVT)?
De concept-kaarten zijn in vier denksessies voorgelegd aan deskundigen
Hoe wordt de sector gefinancierd? Wat kost de VVT en wat levert het op?
van ActiZ, Brancheorganisaties Zorg (BoZ), het CAK, het CVZ, het
Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), de NZa, Zorgverzekeraars
In opdracht van ActiZ heeft De Argumentenfabriek feiten, financiering,
Nederland (ZN) en een aantal leden van ActiZ. Dank aan allen voor hulp
kosten en opbrengsten in kaart gebracht van de VVT, de kraamzorg en
bij het verzamelen en interpreteren van gegevens en het denkwerk.
de Jeugdgezondheidszorg. Dit is de digitale versie van het deel van het
Kaartenboek dat gaat over de verpleeg- en verzorgingshuiszorg en de
Een papieren uitgave van het kaartenboek is verkrijgbaar bij ActiZ of
thuiszorg.
De Argumentenfabriek.
De feiten en cijfers in dit document zijn verzameld door ActiZ en De
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar
Argumentenfabriek, met hulp van het Centraal Bureau voor de Statistiek
gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van
(CBS), het College voor zorgverzekeringen (CVZ), de Nederlandse
De Argumentenfabriek.
Zorgautoriteit (NZa) en PwC. Voorafgaand aan de data-verzameling heeft
De Argumentenfabriek interviews gehouden met deskundigen van ActiZ.
De Argumentenfabriek © Mei 2012
In opdracht van:
gemaakt door:
Inhoud >
Definitiekaart > Feitenkaart > Financieringskaart > Kosten & opbrengstenkaart >
Literatuur > Toelichting >
Home >