Formulier commentaarfase richtlijn Voorste kruisbandletsel

Formulier commentaarfase richtlijn Voorste kruisbandletsel
(commentaarfase van 18 oktober 2010 - 1 januari 2011)
Pagina- en
regelnummer
Commentaar
Actie
commentaar Diercks
Algemeen
Caron, Nederlandse vereniging voor
Arthroscopie
Mooi compact en prima leidraad voor opleiders en arts assistenten als
naslag in dagelijkse praktijk, mijn complimenten
Samenvatting
Inleiding
Blz. 11
Blz. 11
Blz. 11
Blz. 11
Blz. 11
Blz. 15
Diederick Wouters, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Diederick Wouters, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
impact van de voorstekuriband = kruisband laesie is aanzienlijk op
zowel patient als samenleving omdat het een
begeleiding en zorg. Het is derhalve van belang een goede richtlijn te
hebben om naar kwaliteit en
Spellings correctie: Nederland
= aangepast
Voorste kruisband, patiënt (leestekens niet vergeten) w.b.t.
= aangepast
Te komen tot, ipv te komen naar
= aangepast
Orthopaedische
= aangepast
= aangepast
= aangepast
vereniging voor Arthroscopie
2.1 Fysische diagnostiek en de
rol van aanvullend onderzoek?
Blz. 17
Diederick Wouters, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 3
Blz. 20
Kamstra , Nederlandse vereniging voor
Arthroscopie
kruisband maar krijgt in de loop van de tijd toch klachten van
instabiliteit, een onbetrouwbaar gevoel; m.i gevoel van een
onbetrouwbare knie
Aanbeveling 1:
Bij een afwijkend lichamelijk onderzoek van de voorachterwaartse/rotatoire stabiliteit van de knie verdacht voor een
voorste kruisband laesie, heeft het maken van een MRI scan bij afwezig
zijn van verdenking op andere afwijkingen geen toegevoegde waarde,
daar het de diagnose, noch de behandeling beïnvloedt.
Hier wordt (terecht) groot gewicht toegekend aan het klinisch beeld en
de fysische diagnostiek. Echter, het kan zijn dat er significante
kraakbeenschade als bijkomend letsel aanwezig is die bij klinisch
onderzoek gemist kan worden. De literatuur is wat dat betreft zeker niet
eensluidend maar in een aantal artikelen wordt vermeld dat een MRI
een zinvolle aanvulling kan zijn om chondrale laesies aan het licht te
brengen. De locatie hiervan kan de diagnostiek cq. behandeling van
kraakbeenschade mogelijk vergemakkelijken.
Het ontmoedigend effect van “overkill” bij het aanvragen van een MRI
dat spreekt uit dit gedeelte is evenwel terecht.
Blz. 3
Blz. 20
J.A.C. Zijl, Nederlandse vereniging voor
Arthroscopie
Aanbeveling 1:
Bij een afwijkend lichamelijk onderzoek van de voorachterwaartse/rotatoire stabiliteit van de knie verdacht voor een
voorste kruisband laesie, heeft het maken van een MRI scan bij afwezig
zijn van verdenking op andere afwijkingen geen toegevoegde waarde,
daar het de diagnose, noch de behandeling beïnvloedt.
Ik zou dit anders formuleren.: Om de diagnose: voorste kruisband
ruptuur te stellen, is een MRI scan niet noodzakelijk. De MRI is wel een
betrouwbaar aanvullend onderzoek om andere intra-articulaire
afwijkingen vast te stellen.
= aangepast
Ik denk dat wat wij zeggen wordt
onderschreven, maar de opening
voor aanvullende diagnostiek (nog)
helderder moet zijn.
Als aanvullende regel zou bv
toegevoegd kunnen worden: bij het
vasstellen van het specifieke
patientgebonden behandelplan voor
een patiënt met een voorste
kruisband insufficiëntie moet uit de
fysische diagnostiek en anamnese
voldoende zekerheid zijn gekregen
betreffende primair of secundair
bijkomende schade, zo niet is
aanvullende beeldvorming te
overwegen.
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Pagina- en
regelnummer
(Met name Kraakbeenafwijkingen kunnen de beslissing al of niet te
opereren weldegelijk beinvloeden. En zijn ook van invloed op de
prognose die zoals de commissie aangeeft, goed met de patient
besproken dient te worden)
Er wordt volledig voorbij gegaan aan het uitsluiten van aanvullende
pathologie: vooral letsel aan de posterolaterale hoek en de PCL dient
overwogen te worden en dient met lichamelijk onderzoek te worden
uitgesloten. Een VKB reconstructie uitvoeren bij een PLC letsel is
gedoemd te mislukken.
idem
Commentaar
Actie
ik mis een uitspraak over de KT1000 test; deze wordt in de literatuur
toch vaak aangehaald!
de kt 1000 test of een andere
instrumentele test kan deel
uitmaken van een score systeem,
echter de interobserver validiteit en
de klinische waarde hiervan is nog
niet bewezen.
Spelling: voor- en nadelen
= aangepast
Het woord “van” moet weg
= aangepast
2.2 Uitkomstmaten voor de
evaluatie en het vervolgen van
patiënten met een voorste
kruisband letsel?
Blz. 24
Diederick Wouters, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
3.1 Wat zijn de relevante
parameters van invloed op de
indicatie voor voorste kruisband
reconstructie?
Blz. 4
Blz. 30
Blz. 26
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 27
Blz. 28
Blz. 28
Blz. 28
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Corine Ottevanger, Vereniging voor
Sportgeneeskunde
Zin begint zonder hoofdletter, woord “en” te veel
= aangepast
Geincludeerde, trema vergeten
= aangepast
Contra-indicatie (spelling)
= aangepast
Bij 3.1.3 conclusies wordt bij conclusie 2 betreffende de
meningsvorming een bewijskracht van niveau 1 gepresenteerd. De vraag
is waarop deze bewijskracht gestoeld is. De mening van experts kan bij
ontbrekende bewijskracht uit de literatuur toch nooit tot een niveau 1
bewijskracht leiden. De systematische review van Sloane (2002) wordt
hier opgevoerd. Echter, als de literatuurbeschrijving bij indicatie en
leeftijd gelezen wordt, kan hieruit niet gedestilleerd worden, dat Sloane
(2002) met zijn conclusies de mening van de experts ondersteunt.
In het subhoofdstuk indicatie en leeftijd wordt o.a. behandeld de
indicatiestelling tot operatieve reconstructie bij jeugdigen w.o. jeugd
met nog niet gesloten groeischijven. In 3.1.4 overwegingen komt deze
materie nog eens terug. Bij de overweging om bij kinderen waarbij de
groeischijven nog niet gesloten zijn bij voorkeur te wachten tot het
einde van de groei(spurt) luidt de vraag, wat hiervan het
wetenschappelijk bewijs is.
Bovendien is de behandeling van het onderwerp jeugd en VKB letsel in
strijd met de beschrijving van de doelgroep van de richtlijn namelijk de
volgroeide adolescenten tot en met de actieve patient van middelbare
leeftijd (zie subhoofdstuk 1.4).
is dit een oordeel over onze
waardering van de literatuurof
moeten we hier echt iets mee? En
zo ja wat?
Patient zonder trema
= aangepast
Wat betreft open groeischijven:
wijgeven toch duidelijk aan dat dat
de mening van de werkgroep is?
3.2 Welke klachten of
bevindingen zijn voorspellend
voor een slecht resultaat van de
behandeling van een
kruisbandletsel?
Blz. 34
Blz. 4
Blz. 38
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
J.A.C. Zijl, Nederlandse vereniging
voor Arthroscopie:
Aanbeveling 1:
Een reconstructie van de VKB dient pas te worden uitgevoerd als
volledige extensie van de knie mogelijk is, en de synoviale reactie is
geminimaliseerd.
Blz. 41
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Het komt geregeld voor dat juist een volledige extensie niet behaald kan
worden doordat gescheurde vezels van de VKB inklemmen bij extensie
in de notch. Dus mijns inziens is het eerste deel van deze aanbeveling te
stellig, in het tweede deel tav de synoviale reactie kan ik me goed
vinden
Patello-chondrale schade. Een betere formulering lijkt gewenst.
patellofemoralle kraakbeenschade
3.3 Wat is de optimale timing
voor operatie bij voorste
kruisbandletsels?
4.1 Wat is de uitkomst van de
verschillende
behandelmodaliteiten?
Blz. 45
Dr. H.R. Holtslag, revalidatiearts
Voordat het jaar verstreken is wilde ik graag als revalidatiearts de
richtlijn van commentaar voorzien.
Het betreft het onderdeel brace/prothesevoorziening. Conform de
biomechanica en de tot ons beschikbaar staande literatuur hebben de
huidige kniebraces geen effect op de voorste kruisband.
Bijgesloten doe ik u een studie toekomen die door een medewerker (dr.
J. Jaspers) van ons in het UMC Utrecht indertijd elders is uitgevoerd,
maar helaas in een niet-vooraanstaand blad is verschenen.
Hij is werkzaam bij Pontes Medical, een afdeling die rechtstreeks
resorteerd onder de RvB van het UMC Utrecht, met wie de voorzitter
Prof.dr. D. Saris allicht contact zou kunnen opnemen voor nadere
toelichting.
Hoop hiermee een bijdrage te leveren aan vergroting van inzicht en
verbetering van de behandeling van de VKB-letsels.
iseen leuk onderzoek tussen braces,
maargeeftgeen aanvullende
informatieoverde waarde van de
bracel behandeling
Blz. 45/46
Blz. 46
Blz. 47
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Dit stuk is lastig leesbaar: zou wat beter geformuleerd kunnen worden.
???
Ongesuperviseerd. Beter is: “niet gesuperviseerd”
akkoord
Corine Ottevanger, Vereniging voor
Sportgeneeskunde
In dit hoofdstuk wordt zowel over single bundle en double bundle
techniek als over enkel bundel en dubbel-bundle techniek gesproken.
Voorgesteld wordt om zich hier te beperken tot één terminologie.
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Voor- en nadelen
Lijkt mij niet juist: het gaat over
operatietechniek, graft keuze, niet
over welke bundle techniek, dus
niet veranderen
= aangepast
5.1 Welke soort graft geeft het
beste resultaat bij voorste
kruisbandletsel?
Blz. 50
Blz. 51
Bone-Patellar-Tendon-Bone-(BPTB)-graft of Hamstring-(HS)-graft
De BPTB graft heeft als nadeel een bepaald percentage ant. knee pain
(17%?) Geef dan ook aan hoe groot deze complicatie is bij het gebruik
van HS-graft
Waarom is het punt van fixatie de zwakste schakel van de reconstructie?
Mij lijkt het kiezen van de juist positie van de boorkanalen veel
belangrijker.
Blz. 51
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 51
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Bioabsorbable
Beter is het woord “resorbeerbare”, of oplosbare
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Bij kritische selectie en in het oog houden van kosten effectiviteit is een
goede keuze te maken passend bij ieder graft type.
Zin kan beter geformuleerd worden
Er is een brede search uitgevoerd naar VKB-reconstructies met alle
graftsoorten en fixatietechnieken.
Blz. 52
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Dit wordt niet aangegeven bij de
hamstring grafts in de betreffende
literatuur
Zwakste plek direct na de
reconstructie = punt van fixatie
Meeste operatieve fouten waardoor
secundaire problemen = positie. Dus
beide noemen.
prima
Tja, doe maar een voorstel
Literatuur studie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 53
Blz. 54
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Is er geen NL woord voor “search”
Geïncludeerd
Subjectieve scores werd in deze analyse niet naar gekeken en level 4
evidence werd in de analyses meegenomen.
Deze zin loopt niet
enkele ipv enkelen
In deze analyse weden subjectieve
scores niet meegenomen, en ook
evidenca van level 4 werd in de
conclusie betrokken
= aangepast
Er wordt onderscheid gemaakt tussen DB en SB. Nu staat er EB:
inconsistent
Kennedy-LAD
Dus alles in het engels: sinle en
double
= aangepast
Wel zijn oplosbare schroeven handig wanneer er een revisie gedaan
moet worden.
Ik ben het met de inoud van dit
commentaar eens. De opmerking
“dfat het ahndig is”is een expert
opinion, niet gedragen door de hele
werkgroep. Formuleren:
Een voordeel van een oplosbaar
fixatiemateriaal is dat het niet
verwijderd hoeft te worden bij een
heroperatie. Nadeel kan zijn de
secundaire cystevorming rond de
degradatieproducten.
= aangepast
Het is zeer de vraag of oplosbare schroeven een voordeel zijn bij
revisies. Deze schroeven degraderen en vallen uiteen, maar er komt
geen bot voor terug. Tijdens een revisie kan er zonder dat je het
verwacht zomaar een groot defect optreden. Met metalen schroeven
weetje je waar ze zitten en is de techniek beter voorspelbaar.
Blz. 55
Blz. 55/ 56
Blz. 56
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
6.1 Wat is het optimale
= aangepast
Patiënt
Gebruik de term SB (single bundle)
Ik vind de formulering dat de DB betere resultaten geeft dan de SB iets
te sterk. Het gaat hier om één studie met een korte follow-up, terwijl er
meerdere studies zijn die het tegendeel beweren.
Niet het tegendeel, maar geen
verschil laten zien. Voorzichtiger
formulering lijkt mij de moeite
waard
postoperatieve traject? (na de
eerste nacontrole, wat betreft
revalidatie, sporthervatting en
fysiotherapie
Blz. 60
Corine Ottevanger, Vereniging voor
Sportgeneeskunde
Blz. 60
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 61
Blz. 62
Blz. 62
Blz. 63
Diederick Wouters, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
De vraag is waarom in dit hoofdstuk geen conclusies getrokken worden
en aanbevelingen gedaan worden over de snelheid van het
revalidatietraject bij beoordeling van de literatuur. Uitspraken worden
wel gedaan in het subhoofdstuk 6.1.4 overwegingen, doch deze
uitspraken lijken voornamelijk gestoeld te zijn op de expertconsensus.
Een verwijzing naar studies over de snelheid van het volledige
revalidatietraject zoals de studies van Shelbourne et al. wordt gemist. Er
wordt slechts verwezen naar een RCT van Beynnon et al. (2005).
Spatie vergeten
Goede vraag: we hebben het wel
over de modaliteiten, maar niet
over snelheid van opbouw en return
to sports in dit deel
De studie van Shellbourne is een
retrospectieve, die overigens in de
aangeahaalde literatuur wordt
bevestigd.
= aangepast
Waarom italics? Er is een haakje teveel
= aangepast
Maak er 2 zinnen van. En veranderen in er
= aangepast
Tekort is 1 woord
= aangepast
CKC oefeningen wordt niet verduidelijkt
Beter beschrijven?
Concluderen ipv concludeert
Hebben ipv heeft
Twee trials (ook beschreven in de andere SR’s) voldeden aan de
inclusiecriteria, er werd geen verschil gevonden op de primaire
uitkomstmaten. Deze zin loopt niet
weken na kruisbandreconstructie. Patiënt en behadnelaar behandelaar
waren niet geblindeerd, de beoordelende
Namen voor type reconstructies worden niet consequent gebruikt: PT,
HT, SG kies in het document steeds dezelfde afkortingen!
>= beter is ≥!
= aangepast
Kregen ipv krijgen
= aangepast
Even naar kijken
=aangepast
Nalopen!
= aangepast
Blz. 65
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Caron, Nederlandse vereniging voor
Arthroscopie
Randomiseren tussen: mi is dit geen goed Nederlands
Pulsed: PEMF is een Engelse term: of geheel in het Engels gebruiken, of
vertalen
De haakjes zijn foutief gebruikt, geen goede leestekens
De …. Groepen werden
gerandomiseerd
ok
= aangepast
Aanbeveling 4:
Misschien is het handig aan te geven dat na 3 mnd met deze activiteiten
geleidelijk kan worden gestart, mits er bij lichamelijk onderzoek geen
contraïndicaties voor gevonden worden.
Is er met opzet niet aangegeven wat de optimale duur van revalidatie
is? Ik kan nu niet goed lezen wat men daarvan denkt…ik lees nu dat
begeleiding a 6 maanden nog wel nuttig is, maar hoe lang dan? Is dat
individueel bepaald of is 8 maanden een goede maat?
Heeft ook te maken met de
snelheid van herstel en revalidatie.
Biologische parames?
Opmerking: de vraag rijst of de 9 patienten, die het focusinterview
ondergaan hebben, wel representatief zijn wat betreft verdeling naar
leeftijd en geslacht en naar de duur van het diagnostisch en
behandeltraject voor alle patiënten met een voorste kruisbandletsel.
Het komt ons voor dat het merendeel van deze patiënten gelinked is
aan de afdeling orthopedie van het UMC Utrecht en daarom al een
selecte steekproef vormt. Waarom is niet gekozen voor een enquete
onder een veel groter aantal patiënten met voorste kruisbandletsels uit
een aselecte steekproef van orthopedie praktijken in Nederland?
Word moet in dit geval met dt (zie 1769), deze zin liever in 2 aparte
zinnen weergeven
Wat wordt verstaan onder onvoldoende expertise?
terecht
Zelfde probleem, kunnen we ons
daarover beter uitspreken?
Hoofdstuk 7 Patiëntenperspectief
Blz. 68
Corine Ottevanger, Vereniging voor
Sportgeneeskunde
Blz. 68
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 68
Caron, Nederlandse vereniging voor
Arthroscopie
Goed om hier aandacht aan te besteden, volgens mij is het
essentieel daar in de toekomst meer rekenig mee te houden en
nadruk op te leggen. In trajecten als bv Quality care pleit ik ook
voortdurende voor een centrale rol van de patient. Kwaliteit kan pas
echt goed worden geregeld als de patient echt een centrale rol heeft
= aangepast
Naar de mening van de
patient, of aantoonbare
ervaring? Iets te objectiveren?
in de beoordeling daarvan..zou in een volgende richtlijn dus nog
uitgebreider mogen
Hoofdstuk 8 Indicatoren
Blz. 69
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz.70
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
M.J. van Haeff, Nederlandse
vereniging voor Arthroscopie
Blz. 71
Bijlage 1
Dit hoofdstuk verdient navolging! Mijn complimenten voor de schrijvers.
Door strikte navolging van deze aanbevelingen en het implementeren
van de adviezen wordt de zorg op deze punten aanzienlijk beter!
Din veranderen in Die
= aangepast
Hoofdletter gebruiken bij het begin van een nieuwe zin
= aangepast
Commentaar
Actie
Zoekstrategieën
Pagina- en
regelnummer
Bijlage 4
Evidencetabellen
Bijlage 5
Indicatoren