Anaal fissuur Kloofje of scheurtje in de anus mca.nl Inhoudsopgave Wat is een anaal fissuur? 3 Hoe ontstaat een anaal fissuur? 3 Onderzoek en behandeling in MCA 4 De ingreep 6 Wat kunt u na de ingreep verwachten? 7 Complicaties 7 Controle 7 Uw vragen 7 Colofon Redactie: chirurgie communicatie Vormgeving: beeldgroep MCA Oplage: 50 / 1e druk Druk: Ricoh Artikelnummer: 157009 / 2013.01 Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 2 In overleg met uw chirurg wordt u kringspier, het gevolg is verminderde binnenkort in Medisch Centrum Alkmaar doorbloeding; (MCA) behandeld voor een zogenoemde anaal fissuur. Dit is een kloofje of scheurtje van de anus. In deze folder vindt u uitleg over een anaal fissuur en de behandelmogelijkheden. • hard en langdurig persen (bij harde ontlasting); • chronische diarree; • anale sex; • inbrengen van voorwerpen in de anus; • ontstekingsziekten van de darm. Klachten bij een anaal fissuur Wat is een anaal fissuur? Het kan zijn dat u bij een anaal fissuur last heeft van: Een anaal fissuur is een scheurtje in de • pijn tijdens en na de ontlasting uitgang van de anus, meestal met een (de pijn neemt langzaam af); verdikking aan het einde. • bloed bij de ontlasting; • jeuk en een branderig gevoel. Wat u zelf kunt doen Dit is wat u zelf kunt doen om een anaal fissuur te voorkomen en/of uw klachten te verminderen: • ga regelmatig naar het toilet en stel toiletbezoek niet uit; • zorg voor soepele ontlasting: eet vezelrijke producten zoals zemelen en volkorenbrood en drink zo’n twee liter per Hoe ontstaat een anaal fissuur? dag (zo nodig krijgt u in overleg met uw arts medicijnen voor soepele ontlasting). Een scheurtje/kloofje in de anus kan ontstaan door: Meer informatie over vezelrijke voeding • harde ontlasting en/of obstipatie; vindt u: • verhoogde spanning van de inwendige • in de MCA-brochure 3 Anaal fissuur ‘Voedingsvezelverrijkt dieet’. Deze Vaak heeft u na ongeveer twee weken brochure is verkrijgbaar bij uw arts of minder of helemaal geen pijn meer. Maar de polikliniek chirurgie. Of kijk op de fissuur is dan nog niet genezen. Om www.mca.nl/patientenfolders; die reden is het belangrijk dat u nog door- • op www.voedingscentrum.nl/brochures/ vezelrijkevoeding. gaat met de behandeling. Als u baat heeft bij deze behandeling, gaat u ook na deze zes weken nog door met de behandeling. Onderzoek en behandeling in MCA Behandeling met een injectie Als de fissuur niet goed doorbloed is De chirurg onderzoekt of de fissuur nog (bleke/witte bodem) en/of als u geen baat goed doorbloed is (roze bodem) of niet heeft bij behandeling met medicijnen, kan (bleke/ witte bodem). Afhankelijk van de de anaal fissuur worden behandeld met uitslag van dit onderzoek, zijn drie soorten een injectie met botoxuline in de inwen- behandelingen mogelijk: dige kringspier. Dit gebeurt poliklinisch. • behandeling met medicijnen; De inwendige kringspier raakt tijdelijk • behandeling met een injectie; verlamd waardoor de doorbloeding • behandeling met een operatie. verbetert en de fissuur beter geneest. De injectie kan zo nodig na drie maanden Behandeling met medicijnen worden herhaald. Een mogelijke bijwer- Als de fissuur nog goed doorbloed is king van deze behandeling is tijdelijke (roze bodem), kan de anaal fissuur worden incontinentie voor winden en ontlasting. behandeld met medicijnen: • laxerende medicijnen (movicolon of een soortgelijk middel); • Diltiazem-gel: u smeert de anus Een anaal fissuur kan zo nodig operatief worden behandeld. Er zijn twee gedurende zes tot acht weken tweemaal mogelijkheden: daags ’s ochtends en ’s avonds in • injectie met botoxuline in combinatie (kan een prikkend gevoel geven); • of u brengt gedurende zes tot acht weken zesmaal daags ISDN (isosorbide dinitraat) in de anus in (bijwerking: hoofdpijn). 4 Behandeling met een operatie met schoonmaken van de fissuur op de operatiekamer; • doornemen van een deel van de inwendige kringspier. Injectie met botoxuline in combinatie Voorbereiding op de operatieve ingreep met schoonmaken van de fissuur op de • Bloedverdunnende medicijnen: operatiekamer in overleg met uw chirurg stopt u voor Het kan zijn dat de anaal fissuuur de ingreep zo nodig tijdelijk met uw voorafgaand aan de injectie met bloedverdunnende medicijnen (als u botoxuline eerst moet worden die gebruikt). schoongemaakt. Dit gebeurt op de • Voorbereiding op anesthesie: operatiekamer. U krijgt dan ook de injectie u krijgt voor de ingreep algehele anes- op de operatiekamer. U wordt voor thesie (narcose) of regionale anesthesie deze ingreep voor één dag opgenomen (plaatselijke verdoving met bijvoor- (dagbehandeling). De injectie kan zo beeld een ruggenprik). nodig na drie maanden worden herhaald. U brengt daarom een bezoek aan het Een mogelijke bijwerking van deze inloopspreekuur op de polikliniek anes- behandeling is tijdelijke incontinentie voor thesiologie. U heeft daar een voorberei- winden en ontlasting. dend gesprek met de anesthesioloog. U bespreekt de volgende onderwerpen: Operatief doornemen van een deel van de - uw gezondheidstoestand; inwendige kringspier - keuze voor algehele of regionale Bij een zogenoemde laterale interne sfincterotomie (LIS) wordt een deel van de inwendige kringspier operatief doorgenomen. Voor deze behandeling wordt pas gekozen als behandeling met medicijnen en/of een injectie niet hebben anesthesie; - aanpassing van uw medicatie voor en na de ingreep; - informatie over eten en drinken (nuchter zijn); - pijnstilling na de operatie. geholpen. Een nadeel van de ingreep is dat er kans is op blijvende incontinentie U mag na de ingreep niet zelf naar huis voor ontlasting. U wordt voor deze rijden. Wilt u hier rekening mee houden? ingreep voor één dag opgenomen (dagbehandeling). Meer informatie vindt u in de brochure ‘Goed voorbereid op uw operatie’. U heeft deze brochure op de polikliniek anesthesiologie meegekregen. 5 Anaal fissuur Recept voor uw klysma verpleegkundige mag u ongeveer twee Omdat het belangrijk is dat het laatste stuk uur na terugkomst op uw kamer onder darm voor de ingreep schoon is, krijgt u begeleiding naar huis. (Zo nodig blijft u een recept mee naar huis voor een klysma. bij klachten of als u extra pijnstilling nodig U brengt dit klysma minimaal twee uur heeft wat langer.) vóór uw afspraak thuis zelf in. Als het voor de reis praktischer is, kunt u het klysma Meer informatie over de gang van zaken ook twee uur voor vertrek inbrengen. vindt u ook in de folder ‘Dagbehandeling chirurgie’ die u in een mapje meekrijgt. De ingreep Belangrijk: neem op tijd de We verwachten u op de afgesproken voorgeschreven pijnstillers in! tijd op de dagbehandeling chirurgie, Het kan zijn dat u nog pijn heeft. huisnummer 028. U kunt zich melden bij U heeft daarom een recept voor balie 1. Een verpleegkundige haalt u op uit pijnstillers en de folder ‘Pijnbestrijding de wachtkamer en brengt u naar uw kamer na uw operatie’ meegekregen. Voor op de dagbehandeling chirurgie. U kleedt goede pijnstilling is het belangrijk dat zich daar om en u krijgt premedicatie. u zich goed aan de voorgeschreven (Dit zijn pijnstillende en rustgevende dosering en tijden houdt. Ook voor medicijnen.) De verpleegkundige brengt een zo normaal mogelijke stoelgang u vervolgens naar de operatiekamer waar is het belangrijk dat u geen of niet te u eerst algehele of regionale anesthesie veel pijn heeft. krijgt. Meteen na de ingreep gaat u voor observatie naar de uitslaapkamer. Als alles goed gaat, brengt de verpleegkundige u vervolgens terug naar uw kamer. Wat kunt u na de ingreep verwachten? Daar controleert de verpleegkundige regelmatig uw pols, bloeddruk en de Het kan zijn dat u zich na de ingreep nog wond. Ze neemt verder de leefregels voor niet helemaal fit voelt. Vaak is de wond na thuis met u door. Deze zijn belangrijk de ingreep nog dik. Dit trekt zo’n drie tot voor goed herstel. In overleg met de vijf dagen vanzelf weg. 6 Leefregels voor goed herstel spoedeisende hulp, telefoon Voor goed herstel na de operatieve in- (072) 548 24 88. greep met een injectie of het doornemen van een deel van de inwendige kringspier 24 uur na de ingreep neemt u contact op is het belangrijk dat u: met de polikliniek chirurgie • zorgt voor soepele ontlasting; (072) 548 24 00, op werkdagen van 8.30 • de anus en het gebied rond de anus tot 17.00 uur. Buiten kantooruren kan dit ’s ochtends en ’s avonds insmeert met via de huisartsenpost. Diltiazem-gel. Controle Complicaties U komt na zes weken voor controle. U De kans is niet groot, maar het kan zijn dat u: heeft dan een afspraak op het spreekuur • een nabloeding krijgt; van de chirurg die u heeft behandeld of • incontinent wordt voor ontlasting na het geopereerd. doornemen van de kringspier. Wanneer waarschuwt u het ziekenhuis? Uw vragen Neem bij (een van) de volgende klachten meteen contact op met MCA: Voor vragen over uw ingreep kunt • scherpe, hevige pijn rond de anus, u tijdens het telefonische spreekuur ondanks de pijnstillers; contact opnemen met afdeling chirurgie: • een bloeding die niet stopt; bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot • niet kunnen plassen. 10.00 uur via telefoonnummer (072) 548 24 29. Met welke afdeling neemt u contact op? Alleen op de dag van de ingreep neemt u: Voor andere vragen kunt u contact • tot 21.00 uur contact op met de opnemen met de polikliniek chirurgie: dagbehandeling chirurgie, telefoon bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot (072) 548 42 00. 17.00 uur via telefoonnummer • na 21.00 uur contact op met de (072) 548 24 00. 7 Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44 mca.nl/chirurgie mca.nl