Thuis-server bouwen Bart van Dijk ([email protected]) Thuis-server bouwen • • • • • • Inleiding Waarom een thuis-server Kant-en-klare thuis-server opties Zelfbouw opties Wat heeft Bart gedaan Demo Inleiding • Thuis-servers zijn netwerk systemen die als primaire taak LAN-aangesloten systemen toegang bieden tot gegevens bestanden • Meestal NAS genoemd (Network Attached Storage) • De markt biedt al zo’n 10 jaar (redelijk) betaalbare NAS systemen voor thuisgebruik. • Voor rechtgeaarde HCC’ers is het een uitdaging om zo’n NAS systeem zelf te bouwen. Waarom een thuis-server • Centrale opslag van gegevens bestanden, zoals privé documenten, foto’s, video’s, en muziek. • Toegankelijk voor alle LAN-aangesloten systemen, van PC’s tot smartphones • Ideaal als centraal data back-up medium Waarom een thuis-server • NAS systemen bieden vaak een hoop extra faciliteiten, zoals: – Data backup – Toegang vanuit Internet – Downloaden via Torrents en/of Usenet – Media server en media streaming – Print server – FTP en web services Wat biedt de markt • Single-disk en multi-disk opties • Prijzen vanaf € 100. • Bestuurbaar (meestal) via web browser (geen keyboard/muis/monitor nodig) • Gestripte Linux OS als besturings systeem • File management vindt plaats op de NAS • Maakt gebruik van netwerk protocollen als NFS (Unix/Linux), SMB/CIFS (Windows) en AFP (Apple) Wat biedt de markt • NAS harde schijven vaak geconfigureerd in RAID (Redundant Array of Independent Disks), teneinde de risico’s van disk crashes te verminderen. • De duurdere NAS systemen laten in een RAID opstelling “hot-swap” toe: het vervangen van kapotte disks in een draaiend systeem. RAID • Redundant Array of Independent (of Inexpensive) Disks • 1 logische schijf bestaande uit meerdere fysieke schijven • Extra hoge betrouwbaarheid en beschikbaarheid door toepassing van specifieke RAID technologie • Bestaat al 30 jaar • Primair toegepast in het bedrijfsleven, maar ook populair bij de veeleisende consument RAID varianten • Raid 0 – “Block-level striping” zonder pariteit => extra performance, maar groter risico. Dus niet gebruiken! RAID varianten • Raid 1 – Mirrorring zonder pariteit of “striping”. Betere beschikbaarheid maar minder data capaciteit. Veel gebruikt! RAID varianten • Raid 5 – “Block-level striping” met gedistribueerde pariteit. – Betere beschikbaarheid tegen maar weinig gereduceerde capaciteit – Minimaal 3 schijven NAS leveranciers • Synology, QNAP, Seagate, Western Digital Zelfbouw • • • • • • Voor- en nadelen Mogelijke functionaliteit Hardware Software Wat heeft Bart gedaan Conclusies Zelfbouw voordelen • Maximale flexibiliteit en controle: men heeft zelf de keuze welke functionaliteit op welke wijze wordt geïmplementeerd • Goede mogelijkheid om (Linux) kennis te vermeerderen. Zelfbouw nadelen • Goede basiskennis nodig van de gebruikte besturingssysteem (Linux). • Gaat veel tijd kosten • Geen commerciële ondersteuning (wel veel wiki’s en fora). • Hardware zelf bouwen gaat nog wel eens mis! Zelfbouw mogelijke functionaliteit • • • • • • • • • • • • Centrale opslag van bestanden Eigen cloud Downloaden (Usenet en torrents) DLNA (multimedia streaming) Webserver(s) FTP server Print server E-mail server Online office PIM service (agenda, contacten) Facebook alternatief Enz. enz. enz. Zelfbouw hardware • Er zijn kant- en klare servers beschikbaar, bijv. de HP Proliant Microserver. Ook Lenovo en Dell doen mee. • Keuze van server afmetingen wordt primair bepaald door functionaliteit behoefte (een Raspberry PI kan heel goed video streamen) Hardware aspecten • • • • • Let op stroomverbruik (i.v.m. 24*7 operaties) Hoeft geen zware CPU te zijn Minimaal 4 SATA aansluitingen 4GB geheugen is genoeg Geen supersnelle schijven nodig (wel 24*7 schijven). SSD is niet nodig. • Een Raid controller zou mooi zijn • Simpele on-board video is voldoende Software aspecten • Kant-en-klare software oplossing: FreeNAS, voor bestandsopslag, backup en media streamen (FreeBSD Unix) • Windows Home Server wordt niet meer ondersteund! • Windows 10 is mogelijk, maar is hier niet voor ontwikkeld. • Blijft over: Linux! Bijv. Centos of Ubuntu. • Belangrijk: long-term support Bart en z’n servers • Eerste server was een omgebouwde HP Thintune thin client (2008). Draaide Fedora Core 8. Kosten: € 120. • In 2010 opgevolgd door een zelfbouw server (mini ITX board). Draaide FC13. Kosten € 300. Nickname: Thicktune • In 2015 vervangen door Hardware.Info gespecificeerde server. Draait Centos 7. Kosten € 500. Nickname: Basetune • In 2016 testsysteem opgezet op oude laptop. Nickname: Testtune Server taken • Huidige taken – Centrale data opslag – Multimedia streamen (Plex) – Data backup (rsnapshot) • Gepland – VPN – Viruschecker (ClamAV) – OwnCloud (NextCloud) – ???? Server layout • • • • • • • Coolermaster N300 kast ASUS B85M-G moederbord Intel Celeron G1840 4GB geheugen 2* WD Caviar Green 3TB schijven Be Quiet Power Unit 300W WD MyCloud 3TB NAS (data backup) Server software installatie • Centos 7 (server + GUI). Cinnamon desktop. • Schijven gespiegeld met software RAID 1 – Partities en RAID1 indeling geregeld door Gparted! XFS bestandssysteem (m.u.v. EFI en Swap) – EFI partitie kan niet gespiegeld worden! – Boot start zo geregeld dat bij disk-uitval het systeem kan blijven werken – Geen Secure Boot. • Image backup/restore met CloneZilla – Ondersteunt geen software mirrorring => correcties nodig d.m.v. “mdadm”. Server software installatie • Toegang tot server vanuit desktop via “ssh” (Putty) voor tekst I/O, en VNC voor grafische I/O. • Gedeelde mappen opgezet via Samba voor - Algemene bestanden - Kopieën van privé bestanden - Data back-up - Dwarsligger: Selinux! Server software installatie • Media streaming (DLNA): Plex Media Server • Onder behandeling: VPN via OpenVPN – VPN server voor veilige toegang tot de server vanuit Internet – VPN cliënt (van Private Internet Access) Conclusies • Wilt u geen risico’s lopen, ga dan voor een kant-en-klare NAS • Server opzetten is leuk werk, maar kost een hoop tijd vanwege de vele uitdagingen • Zorg eerst voor wat ervaring met Linux desktop, incl. de “opdrachtprompt” • Bent u eenmaal los op de server, dan is er heel veel mogelijk!! Presentatie materiaal • http://leiden.hcc.nl/index.php/lezingen/leiderdorp-leiden