Gescheiden werelden?

Faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie
Departement Bestuur- en Organisatiewetenschap
Gescheiden werelden?
Drie theorieën over de gevolgen van onderlinge
sociale verschillen binnen clubs op betrokkenheid
van leden.
Arend van Haaften MSc
Universiteit Utrecht
22-12-2016
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Homophily / Homogeniteitsstreven
• Een voorkeur voor contact met anderen met wie je
belangrijke sociale kenmerken deelt
– ‘Soort zoekt soort’
• Veronderstelde gedeelde ervaringen, en normen en waarden
en gemakkelijker contact
• Enorm veel onderzocht (McPherson et al., 2001)
– Partnerkeuze, relaties op werk, vriendschappen etc.
– Maar ook: relaties op verenigingen!
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
2
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Homophily / Homogeniteitsstreven: op de club
• Clubs als mogelijkheid voor het opdoen van homogene
contacten
• Afhankelijk van de sociale samenstelling van clubs
• Hoe groter het aandeel van de ‘eigen’ sociale groep, hoe
meer relaties binnen de club, en hoe waardevoller het
lidmaatschap
• Waarde van lidmaatschap kan dus per sociale groep
verschillen
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
3
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Etnische samenstelling club A
• 80% autochtoon
• 5% Antilliaans
• 5% Marokkaans
• 5% Turks
• 5% Surinaams
Op basis van de theorie over homogeniteitsstreven verschilt de
waarde van het lidmaatschap in club A sterk tussen
autochtonen en andere etnische groepen
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
4
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Sociale bedreiging en conflict
• De komst en aanwezigheid van andere sociale groepen wordt
ervaren als een bedreiging en zorgt voor spanningen en
conflict
• Vooral als (er het gevoel bestaat dat) er sprake is van
onderlinge competitie over ‘hulpbronnen’
• En wanneer groepen qua omvang aan elkaar gewaagd zijn
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
5
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Sociale bedreiging en conflict: op de club
• Democratische organisaties: invloed afhankelijk van aandeel
gelijkgestemden
• ‘Clubcultuur’
• Gespannen verhoudingen hebben een negatieve invloed op
de waarde van het lidmaatschap
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
6
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Etnische samenstelling club B
• 45% autochtoon
• 5% Antilliaans
• 40% Marokkaans
• 5% Turks
• 5% Surinaams
Op basis van de theorie over sociale bedreiging en conflict
bestaat de kans dat op club B gespannen verhoudingen zijn of
onstaan die de aantrekkelijkheid van het lidmaatschap
ondermijnen.
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
7
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Sociale constrictie
• Mensen hebben behoefte aan eenduidigheid
• Wat zijn de geldende normen?
• Een grote hoeveelheid aan onderlinge verschillen werkt
afschrikkend en verlammend
• ‘Schildpadgedrag’
• Hoe meer verschillen, des te sterker dit effect.
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
8
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Sociale constrictie: op de club
• Een grote waaier aan groepen en levensstijlen kan
onduidelijkheid scheppen over omgangsvormen op de club
• Gevoelens van normloosheid
• Versterkt door lastigere socialisatie van leden
• Gebrek aan eenduidigheid op vereniging maakt lidmaatschap
minder betekenisvol en aantrekkelijk
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
9
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Etnische samenstelling club C
• 23% autochtoon
• 19% Antilliaans
• 22% Marokkaans
• 17% Turks
• 19% Surinaams
Op basis van de theorie over sociale contrictie bestaat de kans
dat de samenstelling van club C leidt tot gevoelens van
normloosheid die het lidmaatschap ondermijnen
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
10
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap
Laatste opmerkingen
• Theorieën sluiten elkaar niet uit
• Belang van het gelijktijdig onderzoeken van de theorieën
• De rol van de sociale omgeving
• Andere sociale kenmerken
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
11
Utrecht University School of Governance
Bedankt voor jullie aandacht! Vragen!?
Contactinformatie:
Arend van Haaften
Universiteit Utrecht
Departement Bestuur- en Organisatiewetenschap
[email protected]
Universiteit Utrecht | Gescheiden werelden?
22-12-2016
12