EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Commissie bestrijdt corruptie: meer inspanningen voor betere resultaten Brussel, 6 juni 2011 – Vandaag stelt de Commissie een reeks maatregelen voor om corruptie, die de Europese samenlevingen zowel op economisch als op sociaal en politiek gebied ernstige schade toebrengt, krachtiger te bestrijden. Vier van de vijf EU-burgers beschouwen corruptie als een groot probleem in hun lidstaat. Corruptie kost de economie van de EU naar schatting 120 miljard euro per jaar1. Dat is één procent van het bbp van de EU en bijna evenveel als de jaarlijkse begroting van de Europese Unie. De politiek moet dan ook een krachtig signaal geven in de strijd tegen dit misdrijf. De Commissie neemt vandaag een eerste maatregel: het EU-corruptiebestrijdingsverslag, een nieuw mechanisme om de inspanningen van de lidstaten tegen corruptie te volgen en te evalueren, en om meer politieke daadkracht aan te moedigen. Het zal de lidstaten helpen om de wetgeving beter te handhaven en hun internationale verbintenissen volledig na te komen, en zorgen voor meer samenhang in hun corruptiebestrijdingsbeleid en maatregelen. "De bestrijding van corruptie moet prioriteit krijgen. Hoewel er op internationaal en Europees niveau een redelijk verfijnd rechtskader bestaat, hebben we gezien dat de tenuitvoerlegging sterk verschilt van lidstaat tot lidstaat. Voor mij is het duidelijk dat de politici niet doortastend genoeg optreden in de bestrijding van dit misdrijf. Ons corruptiebestrijdingsverslag kan zorgen voor politieke wil om op te treden. Het zal immers niet alleen een duidelijk beeld schetsen van de corruptiebestrijdingsmaatregelen en de resultaten daarvan, ook van de mislukkingen en de zwakke punten in het beleid van de 27 EU-lidstaten. Tegelijkertijd moeten we ervoor zorgen dat op alle relevante EU-beleidsterreinen corruptiebestrijding een sterkere klemtoon krijgt. Om corruptie met succes te bestrijden, mag de aandacht nooit verslappen en de maatregelen die wij vandaag voorstellen, zijn slechts een onderdeel van een brede reactie op de problemen die in onze samenlevingen door corruptie worden gecreëerd. Ik neem die problemen zeer ernstig. Daarom zal ik de komende jaren soortgelijke maatregelen voorstellen, zoals nieuwe regels voor de confiscatie van criminele vermogensbestanddelen, een plan om betere misdaadstatistieken te verzamelen en een strategie om de financiële strafonderzoeken in de lidstaten te verbeteren ", aldus Cecilia Malmström, commissaris voor Binnenlandse Zaken. 1 Dit cijfer is gebaseerd op ramingen uit 2009 van gespecialiseerde instituten en organen, zoals de International Chamber of Commerce, Transparency International, VN Global Compact, World Economic Forum, Clean Business is Good Business, volgens welke corruptie 5% van het wereldwijde bbp zou bedragen. IP/11/678 Hoewel corruptie in mate en omvang verschilt, brengt zij alle lidstaten en de EU als geheel schade toe: er wordt minder geïnvesteerd, de eerlijke werking van de interne markt wordt verstoord en de overheidsfinanciën worden verminderd. Of het nu gaat om politieke corruptie, corrupte activiteiten van en met georganiseerde criminele groepen, corruptie in de private sector of zogenaamde kleinschalige corruptie, misbruik van macht in eigen voordeel is niet aanvaardbaar en kan ernstige gevolgen hebben. De essentie van de initiatieven van vandaag is de invoering van een nieuw evaluatiemechanisme om de inspanningen op het gebied van corruptiebestrijding in de EU te beoordelen. Dit EU-corruptiebestrijdingsverslag zal tendensen en zwakke punten vaststellen die moeten worden aangepakt, en leren van elkaar (peer learning) en uitwisselingen van beste praktijken aanmoedigen. Het zal vanaf 2013 om de twee jaar door de Commissie worden opgesteld op basis van inbreng uit diverse bronnen, waaronder bestaande toezichtsmechanismen (van de Raad van Europa, de OESO en de Verenigde Naties), onafhankelijke deskundigen en het maatschappelijk middenveld. Tegelijkertijd moet de EU onderhandelen over deelname aan de Groep van staten tegen corruptie van de Raad van Europa (GRECO) om synergieën tussen beide mechanismen tot stand te brengen. Om corruptie doeltreffender aan te pakken, moeten de lidstaten de rechtsinstrumenten voor corruptiebestrijding die reeds bestaan op Europees en internationaal niveau, beter ten uitvoer leggen. De EU moet ook een sterkere klemtoon leggen op corruptiebestrijding op alle relevante EU-beleidsterreinen, zowel intern als extern. De Commissie zal daarom het initiatief van vandaag later dit jaar een vervolg geven met een voorstel tot modernisering van de EU-regels inzake de confiscatie van criminele vermogensbestanddelen, en in 2012 met een strategie tot verbetering van de financiële strafonderzoeken in de lidstaten en een actieplan voor betere misdaadstatistieken. De Commissie zal samen met EU-agentschappen als Europol, Eurojust en CEPOL, en met OLAF de justitiële en politiële samenwerking opvoeren en zorgen voor betere opleiding van rechtshandhavingsambtenaren. Zij zal zich inspannen voor modernere EU-regels inzake overheidsopdrachten en inzake boekhoudkundige normen en audits voor EU-vennootschappen. In 2011 zal zij ook een strategie vaststellen om fraude te bestrijden die de financiële belangen van de EU schaadt. Daarnaast zal de Commissie een sterkere klemtoon leggen op de bestrijding van corruptie in het uitbreidingsproces van de EU en — samen met de hoge vertegenwoordiger — in ons nabuurschapsbeleid. In ons samenwerkings- en ontwikkelingsbeleid zal er meer toepassing worden gemaakt van conditionaliteit. 2 Achtergrond Het corruptiebestrijdingspakket dat vandaag is aangenomen, bestaat uit: - een mededeling over de bestrijding van corruptie in de EU, waarin de doelstellingen van het EU-corruptiebestrijdingsverslag en de praktische aspecten daarvan worden voorgesteld. In de mededeling wordt ook uitgelegd hoe de EU een sterkere klemtoon kan leggen op corruptiebestrijding op alle relevante interne en externe beleidsterreinen; - een besluit van de Commissie tot invoering van het mechanisme voor het EU-corruptiebestrijdingsverslag; - een verslag over de tenuitvoerlegging van Kaderbesluit 2003/568/JBZ van de Raad inzake de bestrijding van corruptie in de privé-sector; - een verslag over de wijze van deelname van de EU aan de Groep van staten tegen corruptie van de Raad van Europa (GRECO). Volgende maatregelen De vandaag aangenomen maatregelen maken deel uit van een ruimere agenda om de legale economie van Europa te beschermen. Deze agenda is vastgesteld in de EU-interneveiligheidsstrategie in actie, die de Commissie in november 2010 heeft gepresenteerd (IP/10/1535). Dit najaar zal de Commissie ook een herzien EU-rechtskader inzake confiscatie en ontneming van criminele vermogensbestanddelen voorstellen en een actieplan om betere misdaadstatistieken te verzamelen. Voor meer informatie Website van Cecilia Malmström, commissaris voor Binnenlandse Zaken: http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/malmstrom/welcome/default_en.htm Website van het DG Binnenlandse Zaken: http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/index_en.htm Contacten: Michele Cercone (+32 2 298 09 63) Tove Ernst (+32 2 298 67 64) 3