Dr. Patrick Desimpelaere Dienst geriatrie AZ Maria Middelares Gent Zinvolheid van goede/gezonde voeding bij een geriatrische patiënt Menu : Casus Ondervoeding Gezond eten op gevorderde leeftijd Besluit Marc heeft een : Voedingsprobleem 1. Probeert u de voedingstoestand te evalueren ? 2. Ondervraagt u de patiënt over voedingsgewoonten ? 3. Geeft u voedingsadviezen ? 4. Stuurt u de patiënt naar een diëtist ? Malnutritie Ondervoeding Onevenwicht Voedseltekorten Overvoeding Wat is ondervoeding ? Wat is ondervoeding ? 1. > 10% lichaamsgewicht kwijt in 6 maand 2. > 5 % lichaamsgewicht kwijt in 1 maand 3. BMI < 18.5 kg/m² Wat is ondervoeding ? stuurgroep ondervoeding.nl Anke Ten Hove pp ondervoeding : wie ? ondervoeding : screening Wanneer screenen ? Screeningsinstrumenten o MUST o NRS o SNAQ o MNA o SGA o …. NRS = Nutritional risk screening ondervoeding:bepaling voedingsstatus 1) Anamnese 2) Antropometrische gegevens 3) Labo 4) Spiermassabepaling 5) Spierkracht evaluatie 6) Functionele weerslag ondervoeding Ondervoeding : enkele cijfers 2008 : ‘ nutri action 2008 ‘ onderzoek ondervoeding bij 5334 senioren - 57 % risico op ondervoeding - 16 % ondervoed Ondervoeding neemt progressief toe met de leeftijd Zorgverstrekkers overschatten de hoeveelheid voedsel die patiënten innemen met 22% . Ondervoeding : gevolgen ? Stuurgroep ondervoeding.nl Anke Ten Hove pp Ondervoeding : aanpak Psycholoog Apotheek tandarts Sociale dienst Ergotherapeut Patiënt Mantelzorger Logopedist Palliatief support Ondervoeding : aanpak Psycholoog Apotheek Tandarts Sociale dienst Mantelzorger Patiënt Logopedist Palliatief support Ondervoeding : aanpak Ondervoeding : aanpak Ondervoeding : aanpak Multidisciplinair : - doelstellingen - interventie - educatief - transmurale communicatie - preventie => promotie gezonde/aangepaste voeding Gezond eten op gevorderde leeftijd Wie er een gezonde en evenwichtige levenswijze op nahoudt, leeft langer en behoudt een grotere zelfstandigheid Gezondheid en welzijn hangen hoofdzakelijk af van voeding Gezond eten op gevorderde leeftijd Energiebehoefte Essentiële voedingsstoffen Gezond eten op gevorderde leeftijd Behoefte aan essentiële voedingsstoffen : Niet gewijzigd !! eiwitten onverzadigde vetzuren complexe koolhydraten vitamines mineralen Gezond eten op gevorderde leeftijd behoefte aan essentiële voedingsstoffen: waakzaamheid voor sommige voedingsstoffen: calcium, eiwitten, vit B12, vit D, vit C vit B6, foliumzuur => veel essentiële voedingsstoffen per kcal ‘nutriëntdenser’ Gezond eten op gevorderde leeftijd Basisprincipes gezonde voeding : Evenwicht 2. Variatie 3. Matigheid 1. nutrinews nr 4/2009 Prof.Dr. M. Vandewoude nutrinews nr 4/2009 Prof.Dr.M.Vandewoude Gezond eten op gevorderde leeftijd Dieet zinvol ? . Dieet volgen => gevaar voor minder variatie in de voeding . Kwaliteit van leven uitgangspunt + eetlust vrijwaren . Rekening houdend met levensverwachting . Rekening houdend met motivatie patiënt . Medisch : om gezondheidstoestand te waarborgen of te verbeteren Bv diabetes, zoutarm, cholesterolarm Gezond eten op gevorderde leeftijd Gezond eten -> goede maaltijdzorg = hulp + welzijn lichamelijk psychisch sociaal moreel spiritueel Familiehulp maakt het vaak mogelijk dat de oudere langer zijn natuurlijk eet- en drinkgedrag behoudt. Besluit Gezonde en goede voeding belangrijk op elke leeftijd Verhoogde behoefte sommige voedingsstoffen Heb aandacht voor de voedselbeleving Waakzaamheid op ondervoeding Tijdig ingrijpen bij ondervoeding Regelmatig wegen is een goedkope en eenvoudige manier om ondervoeding op te sporen Zijn er nog vragen ? Smakelijk !! knack oktober 2014 pag 101