Artikel Vitamine C blijft verrassen www.naturafoundation.nl Vitamine C blijft verrassen André Frankhuizen Nieuw onderzoek dat is gepubliceerd in de American Journal of Clinical Nutrition heeft aangetoond dat vitamine C-ascorbaten mogelijk essentieel zijn voor een goede structuur en functie van de skeletspieren. Het onderzoek laat zien dat er nog steeds nieuwe toepassingsgebieden worden ontdekt van vitamine C. En dat terwijl het bij uitstek een goed onderzocht vitamine is en al jaren bekendstaat om zijn zeer brede rol binnen de menselijke gezondheid. Essentieel micronutriënt Vitamine C is een essentieel micronutriënt met een reeks van belangrijke biologische functies. Vitamine C-ascorbaten zijn cofactoren van een grote hoeveelheid metallo-enzymen die nodig zijn voor bijvoorbeeld de biosynthese van collageen, carnitine, neurotransmitters en peptidehormonen. Collageen en carnitine zijn op hun beurt weer belangrijk voor de spieropbouw. Ascorbaten staan daarnaast bekend als krachtige wateroplosbare antioxidanten die een breed scala aan reactieve zuurstof- en stikstofdeeltjes kunnen opruimen, wat onder andere belangrijk is voor het behoud van een goede functie van de skeletspieren. Skeletspieren belangrijkste depot Ook al is de aanwezigheid van vitamine C-ascorbaten in de skeletspieren eerder aangetoond, tot voor kort had men geen idee om welke hoeveelheden het ging. “Skeletspieren bevatten relatief kleine concentraties ascorbaten vergeleken met andere organen, maar omdat er zoveel skeletspiermassa aanwezig is in het menselijk lichaam, wordt geschat dat ongeveer 67% van alle vitamine C in het lichaam in skeletspieren ligt opgeslagen”, aldus de onderzoekers. Dat is een baanbrekend inzicht – het betekent onder meer dat symptomen van vitamine C-tekort zoals vermoeidheid via processen in de skeletspieren zouden kunnen ontstaan. Doel en opzet van het onderzoek Het onderzoek was erop gericht de biologische beschikbaarheid van vitamine C-ascorbaten voor menselijke skeletspieren te onderzoeken in relatie tot de inname via de voeding. Bij het onderzoek werden Zespri gold kiwi’s gebruikt. Dit blijkt een zeer goede voedingsbron te zijn van vitamine C. Gedurende zes weken namen de 36 deelnemers ofwel een halve, ofwel twee kiwi’s per dag. Daarbij werden zo- wel voor als na de interventie de concentraties van ascorbaten in het plasma, de urine, de leukocyten en de skeletspieren gemeten. Een analyse van de voedingsstatus aan het begin van het onderzoek gaf aan dat de deelnemers gemiddeld minder dan 3 porties fruit en groente per dag aten en gemiddeld 30 mg vitamine C per dag binnenkregen – nog niet de helft van de ADH. De toevoeging van een halve kiwi zorgde voor een toename in de vitamine C-inname van 29 naar 73 mg per dag. Twee kiwi’s stuwde de inname van vitamine C met een factor zeven omhoog, naar 214 mg per dag. Snellere opname in skeletspieren “Aan het begin van het onderzoek waren de gemiddelde ascorbatenconcentraties van de deelnemers marginaal deficiënt. Ook waren ascorbatenconcentraties in de skeletspieren vergelijkbaar laag. Na toediening van ascorbaten werden tot drieëneenhalf keer zoveel ascorbaten opgenomen door de skeletspieren. Deze opname lag een stuk hoger dan de relatieve opname van ascorbaten door mononucleaire cellen en neutrofielen, wat aan lijkt te geven dat skeletspieren in het gehele lichaam een gevoeliger depot zijn voor vitamine C.” Spierweefsel gevoeliger voor uitputting Omdat spierweefsel sneller reageert op vitamine C-ascorbaten is het aannemelijk dat het gevoeliger is voor uitputting wanneer de inname van vitamine C niet toereikend is. Dit zou een aantal implicaties kunnen hebben. Skeletspieren zijn voor hun energietoevoer afhankelijk van vetzuuroxidatie en carnitine speelt daarbij een cruciale rol. Bij de biosynthese van carnitine zijn ascorbaten essentieel. Carnitinetekorten komen vaker voor in menselijke skeletspieren, wat zou kunnen duiden op een tekortschietende biosynthese, bijvoorbeeld als gevolg van een tekort aan vitamine C. C-ascorbaten uit fruit en ascorbaatvormen die men in kwaliteitssupplementen vindt. Het effect van vitamine C-tekort op carnitineconcentraties in de menselijke skeletspieren is niet onderzocht maar daarvan is wel aangetoond dat het leidt tot een reductie van ≤50% van carnitineconcentraties in skeletspieren bij cavia’s. Het is daarom goed denkbaar dat carnitineconcentraties op vergelijkbare wijze bij menselijke skeletspieren afnemen. Minder carnitine in de spieren wordt geassocieerd met spierzwakte en kan ten grondslag liggen aan vermoeidheid, één van de veelvoorkomende symptomen van mensen met een vitamine C-tekort. Bron Anitra C Carr, Stephanie M Bozonet, Juliet M Pullar, Jeremy W Simcock, and Margreet CM Vissers, Human skeletal muscle ascorbate is highly responsive to changes in vitamin C intake and plasma concentrations, Am J Clin Nutr. 2013 April; 97(4): 800–807. Spierweefsel snel verzadigd Uit de voedingsanalyse blijkt dat een gemiddelde inname van 70 mg vitamine C per dag voldoende is om spierweefsel te verzadigen, terwijl 30 mg per dag duidelijk te weinig is. In Nederland is de ADH 70 mg, maar tekorten zijn eerder regel dan uitzondering. Voor orthomoleculaire toepassingen liggen doseringen veel hoger, eerder in de orde van duizend(en) milligrammen per dag. De onderzoekers concluderen overigens dat er in het verleden geen verschillen zijn aangetoond in de biologische beschikbaarheid van vitamine Wilt u ook helemaal op de hoogte blijven van de laatste natuurlijke behandelmethoden voor uw therapeutische praktijk? Kom dan ook één van de cursussen of opleidingen volgen bij de Natura Foundation! Wetenschappelijke artikelen Regelmatig besteden we in ons Enews aandacht aan de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van voeding, voedingsstoffen, beweging en gezondheid. Op onze website vindt u een overzicht van alle artikelen die tot nu toe verschenen zijn. Zo kunt u ze nog eens op uw gemak nalezen of aanbevelen aan uw collega of cliënt. Wilt u altijd up-to-date blijven of uw praktijk een nog stevigere basis geven? Schrijf u dan in voor ons e-nieuws of kom bij ons een opleiding volgen.