Coloscopie (darmonderzoek) bij patiënten met een stoma

Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Coloscopie (darmonderzoek)
bij patiënten met een stoma
1
Binnenkort vindt bij u een onderzoek plaats van uw
dikke darm, een zgn. coloscopie. In deze brochure kunt
u lezen wat het onderzoek inhoudt.
Voorbereiding Welke voorbereiding nodig is voor het onderzoek, is
afhankelijk van het type stoma dat u hebt en van het
stuk darm dat wordt onderzocht. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:

patiënten met een enkelloops of dubbelloops
colostoma

patiënten met een enkelloops ileostoma

patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een
onderzoek van de dunne darm

patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een
onderzoek van de dunne darm én de dikke darm
Er is aangekruist wat voor u geldt (zie pag. 3 t/m 6).
Als het onderzoek plaatsvindt wanneer u al bent opgenomen
in het ziekenhuis, is bepaalde informatie over de praktische
gang van zaken voor u niet van toepassing.
2
Een coloscopie Met een coloscopie is het mogelijk om de binnenkant van
uw hele dikke darm te bekijken. Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een endoscoop. Dit is een soepele
slang die aan het uiteinde licht verspreidt. In de endoscoop
zit een cameraatje dat in verbinding staat met een monitor.
Via de monitor kan de arts uw darm van binnen goed zien.
Doel van het afwijkingen opsporen
onderzoek Met een coloscopie kunnen bepaalde afwijkingen aan uw
dikke darm worden opgespoord zoals zweertjes, ontstekingen, bloedingen en poliepen.
kleine ingrepen
Met behulp van de endoscoop kunnen kleine ingrepen worden gedaan. Er kan bijvoorbeeld een stukje weefsel worden
weggenomen voor nader onderzoek (een biopsie), er kunnen poliepen worden verwijderd en het is mogelijk om een
bloeding te stelpen.
3
 Voorbereiding patiënten met een enkelloops of dubbelloops
colostoma
Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u
uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels:
1 dag voor het onderzoek
 Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder
koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker),
bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt.
de dag van het onderzoek
 Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten.
 Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur,
koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon.
Voorbereiding ziekenhuis
U wordt in het ziekenhuis verwacht om 8.00 uur ’s morgens. U meldt zich bij
de afdeling Opname en gaat vandaar naar een verpleegafdeling.
Om tijdens het onderzoek alles goed te kunnen bekijken, moet uw darm zo
schoon mogelijk zijn. Om uw darm schoon te maken krijgt u op de verpleegafdeling Moviprep, een laxeervloeistof. Ook wordt uw darm gespoeld.
Als ook het rectum (laatste stukje van de dikke darm voor de anus) moet worden
onderzocht, krijgt u bovendien één of twee klysma’s om te laxeren.
Als de darm schoon is brengt een verpleegkundige u naar het scopiecentrum,
waar het onderzoek plaatsvindt.
Na het onderzoek
Na afloop gaat u terug naar de verpleegafdeling. Na een uurtje bent u meestal
weer voldoende hersteld om naar huis te gaan.
4
 Voorbereiding patiënten met een enkelloops ileostoma
Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u
uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels:
1 dag voor het onderzoek
 Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder
koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker),
bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt.
de dag van het onderzoek
 Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten.
 Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur,
koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon.
In het ziekenhuis
Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de afdeling Opname. Vandaar gaat u
naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt.
Na het onderzoek
Na afloop blijft u nog een uurtje op het scopiecentrum. Daarna voelt u zich
over het algemeen goed genoeg om weer naar huis te kunnen.
5
 Voorbereiding patiënten met een dubbelloops ileostoma
i.v.m. een onderzoek van de dunne darm
Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u
uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels:
1 dag voor het onderzoek
 Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder
koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker),
bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt.
de dag van het onderzoek
 Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten.
 Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur,
koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon.
In het ziekenhuis
Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de afdeling Opname. Vandaar gaat u
naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt.
Na het onderzoek
Na afloop blijft u nog een uurtje op het scopiecentrum. Daarna voelt u zich
over het algemeen goed genoeg om weer naar huis te kunnen.
6
 Voorbereiding patiënten met een dubbelloops ileostoma
i.v.m. een onderzoek van de dunne darm én de dikke darm
Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u
uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels:
1 dag voor het onderzoek
 Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals
rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter.
 De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder
koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker),
bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt.
de dag van het onderzoek
 Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten.
 Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur,
koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon.
Voorbereiding ziekenhuis
U wordt in het ziekenhuis verwacht om 8.00 uur ’s morgens. U meldt zich bij
de afdeling Opname en gaat vandaar naar een verpleegafdeling.
Om tijdens het onderzoek alles goed te kunnen bekijken, moet uw darm zo
schoon mogelijk zijn. Om uw darm schoon te maken krijgt u op de
verpleegafdeling Moviprep, een laxeervloeistof. Ook wordt uw darm gespoeld.
Als de darm schoon is brengt een verpleegkundige u naar het scopiecentrum,
waar het onderzoek plaatsvindt.
Na het onderzoek
Na afloop gaat u terug naar de verpleegafdeling. Na een uurtje bent u meestal
weer voldoende hersteld om naar huis te gaan.
7
Stoppen met bloedverdunners
medicijnen Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt zoals Sintrom
(acenocoumarol), moet u daar 3 dagen voor het onderzoek
mee stoppen. Gebruikt u Marcoumar (fenprocoumon),
dan moet u daar 7 dagen voor het onderzoek mee stoppen.
Waarschijnlijk heeft uw arts dat inmiddels met u besproken.
Zo niet, neemt u dan contact op met de polikliniek Interne
geneeskunde.
Ook als u Plavix gebruikt, kan het nodig zijn dat u daar
enige tijd voor het onderzoek mee stopt. Dit moet in overleg
gebeuren met de arts (meestal een cardioloog) die Plavix
heeft voorgeschreven.
ijzertabletten
Als u ijzertabletten slikt, moet u daar 5 dagen voor het onderzoek tijdelijk mee stoppen. Door het gebruik van ijzertabletten verkleurt de dikke darm, zodat het dan moeilijker
is om de darm van binnen te bekijken.
insuline
Gebruikt u insuline, dan kan uw arts met u afspreken dat
u daar tijdelijk mee stopt. Meer informatie hierover kunt
u krijgen bij de polikliniek Interne geneeskunde.
anticonceptiepil
Als u de pil gebruikt, kan als gevolg van het laxeren (diarree) de werking van de anticonceptiepil tijdelijk minder
betrouwbaar zijn. Het is raadzaam om in die periode ook
een andere vorm van anticonceptie toe te passen, bijvoorbeeld condooms.
8
Het onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd door een internist of
maag-darm-leverarts samen met twee assistentes.
Door middel van een infuus krijgt u een slaapmiddel en
een pijnstillend middel toegediend. Van het slaapmiddel
wordt u alleen een beetje suf. (Het is dus géén narcose.)
Als eerder is gebleken (bijvoorbeeld bij de tandarts) dat u
allergisch bent voor verdovingsmiddelen, laat dat dan vlak
voor het onderzoek even weten.
Via het stoma en/of de anus wordt de endoscoop voorzichtig in de darm gebracht en verder de darm in geschoven. Het inbrengen van de endoscoop kan een vervelend
gevoel geven. Om alles goed te kunnen zien, beweegt de
arts het uiteinde van de endoscoop heen en weer. Ook
wordt er van tijd tot tijd via de endoscoop lucht naar binnen
geblazen. Hierdoor gaat de darm wijder openstaan, zodat
deze beter van binnen kan worden bekeken.
Het is heel normaal als u door de bewegingen van de endoscoop en de extra hoeveelheid lucht winden moet laten.
Niets dus om u voor te schamen.
Soms wordt tijdens het onderzoek een kleine ingreep verricht, zoals het weghalen van een poliep. U voelt daar bijna
niets van.
9
Duur van het Het onderzoek duurt ongeveer een half uur.
onderzoek
Een pijnlijk Een coloscopie wordt over het algemeen goed verdragen,
onderzoek? maar soms ervaart men het ook als een vervelend onder-
zoek. Met name als de endoscoop lastige bochten moet
passeren, kan dat een onaangenaam gevoel geven.
Naar huis U mag niet zelf naar huis rijden en ook de rest van de dag
mag u niet aan het verkeer deelnemen! Door het slaapmiddel dat u voor het onderzoek hebt gekregen, is uw reactievermogen namelijk verminderd. Ook kunt u vanwege het
slaapmiddel de dag van het onderzoek beter geen machines
bedienen of belangrijke beslissingen nemen.
De uitslag Voordat u naar huis gaat, krijgt u de voorlopige uitslag van
het onderzoek te horen.
De definitieve uitslag bespreekt de arts die het onderzoek
heeft aangevraagd met u tijdens uw eerstvolgende polikliniekbezoek. Dan is ook de uitslag van het weefselonderzoek
bekend.
10
Complicaties Een coloscopie is een veilig onderzoek. Complicaties doen
zich zelden voor. Wel kunt u de dagen na het onderzoek
een beetje bloed bij uw ontlasting hebben, als er een stukje
weefsel is weggenomen of een poliep. Dat is normaal, dus
daar hoeft u zich geen zorgen over te maken. Na het weghalen van een poliep kan dit zelfs na twee weken nog het
geval zijn.
Heel soms veroorzaakt een coloscopie een scheurtje in de
darm (een darmperforatie). In dat geval kan een operatie
noodzakelijk zijn.
Mocht u thuis erge buikpijn krijgen, een nabloeding of
koorts, belt u dan naar uw huisarts (of in de avonduren met
de huisartsenpost)! Uw huisarts kan dan contact opnemen
met de arts die het onderzoek heeft uitgevoerd.
Vragen?
Als u nog vragen hebt over het onderzoek, kunt u contact
opnemen met de polikliniek Interne geneeskunde. Men is
op werkdagen van 8.30 tot 16.30 uur telefonisch bereikbaar
op nummer (0592) 32 51 55.
11
Afspraak U wordt verwacht:
___________________________________________ (datum)
om ___________________________________________ (tijd)
op de afdeling Opname.
 Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dat
dan zo spoedig mogelijk doorgeven aan de polikliniek
Interne geneeskunde, telefoonnummer (0592) 32 51 55?
 Vergeet u niet op de dag van het onderzoek uw ponskaartje en afsprakenkaartje mee te nemen. Als de gegevens op
uw ponskaartje niet meer kloppen, wilt u dan bij de balie
in de hal een nieuw ponskaartje laten maken? U dient
daarbij een geldig identiteitsbewijs te kunnen laten zien.
Als de verzekeringsgegevens op uw ponskaartje niet meer
kloppen, wordt u verzocht uw nieuwe verzekeringsbewijs
mee te nemen.
 U wordt verzocht uw eigen stomamateriaal van huis mee
te nemen om na afloop van de scopie te gebruiken.
 Tijdens het onderzoek is het prettig om een ruimvallend
(T-)shirt, pyjamajasje of nachthemd aan te hebben. Wilt
u daar zelf voor zorgen?
Hebt u een opmerking of een klacht?
De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis
Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht
er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken
wij u om dat door te geven. U kunt dat doen aan degene die direct
verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via:
 e-mailadres: [email protected]
 telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55
(maandag t/m donderdag)
 postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris,
postbus 30 001, 9400 RA Assen
Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op
www.wza.nl/patienten/een-klacht
© 2013 Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1
Postbus 30001
9400 RA Assen
Telefoon (0592) 32 55 55
www.wza.nl
inter38 1013
Wilhelmina Ziekenhuis Assen