Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie AANPAK LANGDURIG ZIEKTEVERZUIM; Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Bestemd voor Direct Leidinggevenden Adviserende en ondersteunende medewerkers m.b.t. ziekteverzuim Arbodienst Thuiszorg Enschede - Haaksbergen Januari 2002 1 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Inhoudsopgave INLEIDING............................................................................................................................... 3 Werkwijze bij bestrijding van langdurig verzuim .......................................................................................... 3 BEVORDERING VROEGTIJDIGE REINTEGRATIE: de procedure per 1-1-2002............ 6 ROLVERDELING..................................................................................................................... 7 Rol van de verzuimende medewerker ............................................................................................................ 7 Rol van de direct leidinggevende................................................................................................................... 7 Rol arbodienst................................................................................................................................................ 7 Rol afdeling P&O .......................................................................................................................................... 7 EEN OVERZICHT VAN DE INTERVENTIES...................................................................... 8 WERKWIJZER ......................................................................................................................... 9 1. Diagnostiek .................................................................................................................................... 9 De eerste 6 weken van verzuim ..................................................................................................................... 9 Vanaf 6 weken verzuim; de start van het verzuimdossier .............................................................................. 9 2. Trajectbepaling ............................................................................................................................. 9 Traject 1: structureel en volledig verlies van arbeidscapaciteit ................................................................... 10 Traject 2: structurele en blijvende arbeidsongeschiktheid voor eigen functie, echter wel arbeidscapaciteit 10 Traject 3: (gedeeltelijk) Herstel en herintreding in de eigen functie binnen 8 maanden .............................. 10 Traject 4: volledig herstel en herintreding in de huidige functie binnen 8 maanden.................................... 10 3. Interveniëren in langdurig ziekteverzuim van de individuele medewerker ......................... 11 3.1 Herplaatsing ........................................................................................................................................... 11 3.2 Externe plaatsing ................................................................................................................................... 13 3.3 Belastbaarheid voor eigen werk vergroten............................................................................................. 14 3.4 Interventieprogramma’s ......................................................................................................................... 15 REÏNTEGRATIEFORMULIER .............................................................................................. 16 PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 1.......................................................................................................... 19 PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 2.......................................................................................................... 20 PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 3.......................................................................................................... 21 PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 4.......................................................................................................... 22 AANPAK: VERVOLGAFSPRAKEN......................................................................................................... 23 Bijlage: Het wettelijk kader met betrekking tot verzuimbegeleiding ................................... 24 Wetswijzigingen .......................................................................................................................................... 24 Kader van begeleiding ................................................................................................................................. 25 2 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie INLEIDING Voor u ligt de handleiding AANPAK LANGDURIG ZIEKTEVERZUIM; bevorderen van vroegtijdige reïntegratie’, waarin de interventiemogelijkheden om langdurig ziekteverzuim aan te pakken op een rij zijn gezet en waarbij ieder (Medewerker, direct leidinggevende, arbodienst, P&O en UWV) een rol heeft het ziekteverzuim terug te dringen. Beter dan terugdringen van verzuim is uiteraard het voorkomen ervan; ook hierin is beleid voorhanden. Mede door het verlies aan productiviteit en de kosten van met name het langdurig verzuim (= verzuim langer dan 6 weken) is de gestructureerde aanpak van groot belang. Het langdurig verzuim heeft namelijk het grootste aandeel in het totale verzuim van Thuiszorg Enschede – Haaksbergen (meer dan 65%). De huidige situatie van Thuiszorg Enschede - Haaksbergen met betrekking tot het langdurig verzuim vraagt om actie. Door de huidige trend waarbij er sprake is van een steeds hogere WAO-instroom tezamen met de verhoogde financiële aansprakelijkheid van Thuiszorg Enschede - Haaksbergen, zal dit op termijn een kostenpost van meer dan één miljoen gulden extra betekenen, als deze trend niet doorbroken wordt. De financiële aansprakelijkheid met betrekking tot verzuimende medewerkers komt dus nog meer dan voorheen bij de werkgever te liggen. Zowel medewerker als werkgever hebben beiden de verantwoordelijkheid het verzuim te beperken, waarbij ingebrekestelling leidt tot consequenties voor onbepaalde tijd. Werkwijze bij bestrijding van langdurig verzuim Algemeen - - - Om de open communicatie te bevorderen en de beschikbare informatie onder alle betrokkenen te delen wordt het nieuw ontwikkelde reïntegratieformulier gebruikt. Dit formulier dient tevens als basis voor het reïntegratieverslag dat na 9 maanden arbeidsongeschiktheid dient te worden voorgelegd aan de UWV1. De arbeidsgeschiktheid van de groep langdurig uitgevallen medewerkers wordt bevorderd. Om dit te bereiken wordt geïnvesteerd in opleidingen. Daarnaast worden er werkervaringsplaatsen gecreëerd en beschikbaar gesteld, waar medewerkers tijdelijk ervaring op kunnen doen. Langdurig verzuimende medewerkers worden binnen 6 weken verzuim ingedeeld in 4 groepen (de’ trajecten’), op basis van het advies van de bedrijfsarts. Trajectindelingen kunnen in voorkomende situaties bijgesteld worden. Scholing - - Langdurig uitgevallen medewerkers die niet meer voor eigen functie geschikt zijn, worden verplicht gesteld scholing te volgen die doorstroom naar (nog wel) passend werk mogelijk maakt. Wanneer Thuiszorg Enschede - Haaksbergen deze medewerker (tijdelijk) passend werk kan bieden, is de medewerker ook verplicht dit te aanvaarden Scholing: betaling door werkgever, mogelijk in combinatie met een inhouding van bovenwettelijke loondoorbetaling bij ziekte (=70%), afhankelijk van inzet en motivatie en het vermogen om deze keuze vroeg in het ziektejaar te maken. Met ingang van 1-1-2002 de opvolger van alle UVI’s: De UWV, het Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen 1 3 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Trajecten bij langdurig verzuim - - - - - WAO - - Medewerkers die herplaatst moeten worden, worden vooral opgeleid voor functies waar intern en/of extern regelmatig vacatures voor zijn. Voorbeelden hiervan zijn kraamhulp, praktijkopleider (aanbevelingen LVT), medewerker administratie, telefoniste/receptioniste, CB-Assistente, kantinemedewerker, etc. De casemanager bepaalt dit traject in samenwerking met de betreffende medewerker. Vóór iedere vacaturestelling wordt de casemanager geïnformeerd. Langdurig uitgevallen medewerkers worden dan - mits zij over (een groot deel van) de juiste kwalificaties voor een functie beschikken - als eerste in de gelegenheid gesteld te solliciteren op een interne vacature. Wanneer de betreffende medewerker solliciteert en onvoldoende geschikt geacht wordt voor de betreffende functie, wordt beargumenteerd aangegeven wat de redenen van afwijzing zijn. Voor de ‘arbeidscapaciteitenbevorderaar’ (casemanager Thuiszorg Enschede - Haaksbergen) is dit de uitgangssituatie om vaardigheden van de betreffende medewerker verder te ontwikkelen. Bij gebleken geschiktheid voor een interne vacature wordt de medewerker herplaatst, mogelijk eerst op basis van een Reïntegratiewerkervaringsplaats of op tijdelijke basis (waardoor de medewerker dus (tijdelijk) op de oude kostenplaats blijft staan). Het salaris van de medewerker dient bij het aanbieden van een contract opnieuw te worden vastgesteld. Afhankelijk van vaardigheden, schaal van de functie, dreigend loonverlies en leeftijd, dient een ‘passend’ salaris overeengekomen te worden. Medewerkers die niet meer hun gehele takenpakket kunnen uitvoeren en op basis daarvan (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt zijn, dienen in de gelegenheid worden gesteld om dat deel van hun functie in te vullen waarvoor zij nog wel volledig geschikt zijn. Heroverweging van de hoogte van het salaris dient dan in beeld te komen (vast te stellen door P&O functionaris in overleg met de direct leidinggevende). Binnen de huidige wetgeving wordt bij gebleken arbeidscapaciteit in het eerste ziektejaar bij een volledige afkeuring door het Uitvoeringsinstituut tegen deze beschikking beroep aangetekend. De WAO instroom van TEH wordt beperkt door de arbeidscapaciteit van de betreffende medewerkers in het eerste ziektejaar te bevorderen. Ontslag - Ontslag in de eerste 2 jaar van uitval is mogelijk indien de medewerker zich onvoldoende inzet voor werkhervatting; na die 2 jaar is ontslag ook mogelijk indien de werkgever zich voldoende heeft ingezet voor werkhervatting. Verder is het aan te bevelen om - - nieuwe (eventueel tijdelijke) functies te creëren. Kostenbewust aspect: er zijn vele mogelijkheden om andersoortige dan de traditionele werkzaamheden te laten vergoeden door het zorgkantoor. Voorbeelden: Verpleegkundigen die wachtlijsten inventariseren, uitvoerenden die deels mentortaken gaan vervullen, dagverzorging en activiteitenbegeleiding bij de verzorgingshuizen en verblijfruimten, het overnemen van een enkele taak van uitvoerenden (maaltijdronde, cliëntdossiers bijhouden), etc. extra te leveren diensten vergoed te krijgen van het zorgkantoor. De mogelijkheden ervan worden gecommuniceerd binnen de organisatie. Leidinggevenden worden in de gelegenheid gesteld om initiatieven te ontplooien met betrekking tot die extra diensten. 4 Aanpak langdurig ziekteverzuim - Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie de doelgroep verder te activeren door hen in een vroeg stadium van het langdurig ziekteverzuim te wijzen hun rechten en plichten en te wijzen op (toekomstige) consequenties. Laat hen met behulp van een vragenlijst zelf een inventarisatie van hun verzuim maken. Er wordt resultaatgericht gewerkt. Medio 2002 worden de resultaten met betrekking tot ziekteverzuim, herplaatsingen, WAO instroom en financiering geëvalueerd 5 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie De procedure BEVORDERING VROEGTIJDIGE REINTEGRATIE per 1-1-2002 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Het contact met de verzuimende medewerker wordt de eerste weken alleen door de eigen direct leidinggevende onderhouden. De direct leidinggevende kan besluiten vroegtijdig medewerkers op te laten roepen bij de bedrijfsarts of trajectbemiddeling in te schakelen. De arbodienst wordt door de personeelsadministratie van de ziekmelding op de hoogte gebracht door middel van de DBS-verzuimmeldingsregistratie. Binnen drie weken na de eerste ziektedag van de verzuimende medewerker vindt het spreekuur plaats met de bedrijfsarts. Wanneer de medewerker arbeidsongeschikt blijft, wordt deze binnen 6 weken na de eerste ziektedag opnieuw opgeroepen voor het spreekuur bij de bedrijfsarts. Op basis van dit spreekuur wordt door de bedrijfsarts een Reïntegratieformulier ingevuld. De personeelsadministratie voegt dit formulier bij de DBS-verzuimmeldingsregistratie. De personeelsadministratie stuurt de formulieren vervolgens naar de direct leidinggevende van de medewerker. Dit dient als basis voor en is de start van de dossieropbouw. In het reïntegratieformulier komen de volgende zaken aan de orde; De (rest)capaciteiten van de medewerker De afspraken tussen bedrijfsarts en de medewerker, samen met een planning voor toekomstige bezoeken (t.a.v. frequentie en planning) Een tijdsindicatie voor het herstel met daarbij een voorstel voor het te doorlopen traject De mogelijkheden voor herstel en een voorstel voor de meest succesvol geachte interventie(s). Het formulier komt i.p.v. het betreffende spreekuurverslag. Op basis van de rapportage van de arbodienst volgt er altijd zo spoedig mogelijk een gesprek tussen direct leidinggevende en medewerker. Aan de hand van de informatie die door de personeelsadministratie is verstrekt middels het Reïntegratieformulier en de DBS-verzuimmeldingsregistratie, bepaalt de direct leidinggevende in overleg met de medewerker het vervolgtraject. Bij trajectkeuze 1 of 2 wordt het gesprek met name ondersteunend en informerend van aard. Op het Reïntegratieformulier wordt door de direct leidinggevende de trajectkeuze aangegeven en samen met het DBS formulier verzonden naar de personeelsadministratie. De bedrijfsarts of de casemanager vervolgt de trajectbegeleiding. De direct leidinggevende blijft echter eindverantwoordelijk en houdt zich op de hoogte van de voortgang. Bij trajectkeuze 3 of 4 hebben betrokkenen de overtuiging dat herstel binnen 8 maanden aan de orde is. Tijdens het verzuimgesprek wordt het vervolgformulier (trajectkeuze 3 of 4) ingevuld in overleg met de medewerker. Het gesprek is met name resultaatgericht; denk hierbij aan het maken van afspraken omtrent herstelinspanningen en doelen ten aanzien van herstel van betrokkenen. Dit formulier wordt tezamen met het Reïntegratieformulier en de DBS-verzuimmeldingsregistratie door de leidinggevende verzonden naar de personeelsadministratie, die voor verdere verspreiding zorg draagt. De personeelsadministratie verstuurt de formulieren naar de aangewezen personen of afdelingen. Daaruit voortgekomen afspraken (bijvoorbeeld omtrent interventies) worden zo spoedig mogelijk tot stand gebracht en vastgelegd in de vervolgformulieren. Op basis van het door de direct leidinggevende opgestuurde reïntegratieformulier kan er door de bedrijfsarts contact worden gezocht met de direct leidinggevende om de medische verantwoordelijkheid van de gemaakte afspraken door te nemen. De plannen van aanpak en de vervolgafspraken bij traject 1 en 2 worden door respectievelijk de bedrijfsarts en de casemanager vastgelegd. De personeelsadministratie ontvangt hier een kopie van. De personeelsadministratie draagt zorg voor verdere verspreiding onder leidinggevenden, de bedrijfsarts en de casemanager. 6 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie ROLVERDELING Rol van de verzuimende medewerker De verzuimende medewerker heeft de verplichting initiatieven te nemen om herstel te bevorderen en gemaakte afspraken omtrent herstelinspanningen na te komen. Medewerkers dienen gewezen te worden op hun eigen verantwoordelijkheden om vervangend, aangepast of ander werk te vinden, wat concreet inhoudt dat ze bij hun direct leidinggevende en de afdeling P&O dienen aan te geven welke werkzaamheden ze kunnen (en willen) verrichten. Rol van de direct leidinggevende Verspreiding van de ingevulde Reïntegratieformulieren Begeleiding, ondersteuning en informeren van de verzuimende medewerker Bespreekbaar maken van werkgerelateerde klachten van verzuim Naar aanleiding van ieder bedrijfsartsbezoek door de medewerker een gesprek voeren met de medewerker Interventiemogelijkheden bespreken met de medewerker Inwinnen van advies Verzuimtrajectbegeleiding van medewerkers die volgens de arbodienst zeker korter dan 8 maanden arbeidsongeschikt zijn Eindverantwoordelijk voor de resultaten De direct leidinggevende behoudt gedurende de gehele periode dat de medewerker in dienst is de verantwoordelijkheid omtrent organisatorische inspanningen (denk bijvoorbeeld aan afdelingsdagen, informatieverstrekking en kerstpakketten). Rol arbodienst Richtlijnen aanreiken en adviseren naar aanleiding van het 6e weeks spreekuur Met behulp van het reïntegratieformulier diagnoses kenbaar maken aan de direct leidinggevende Adviseren omtrent de - tussen direct leidinggevende en medewerker overeengekomen – interventies (SMT) Beoordelen van de (mate van) arbeidsgeschiktheid. Verzuimtrajectbegeleiding van medewerkers zonder arbeidscapaciteit Rol afdeling P&O Verzuimtrajectbegeleiding van medewerkers met arbeidscapaciteit die blijvend ongeschikt zijn voor eigen werk Informatie geven omtrent de doorbetaling bij ziekte, terugkeer op werkplek etc. Indien de verwachting is dat medewerkers langer dan 8 maanden gaan verzuimen, informatie geven over wat de medewerker te wachten staat met betrekking tot WW- en WAO-uitkeringen ondersteuning om de match tussen vraag en aanbod zo spoedig mogelijk tot stand brengen - tussen interventievraag en aanbod - tussen interne vacature en verzuimende medewerker Aanlevering van de reïntegratieformulieren voorzien van de persoonlijke gegevens van de medewerker Informatie archiveren en gebruiken om de gevraagde ondersteuning te leveren en de noodzakelijke middelen aan te vragen of te verstrekken (in overleg met de UWV). 7 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie EEN OVERZICHT VAN DE INTERVENTIES Interventie Kenmerken Acties Advies medewerker/direct leidinggevende Trajectindeling - Binnen 6 weken verzuim Gesprek om traject te Bedrijfsarts - Keuzen op basis van ver- bepalen en aan te Casemanager wachtingen en inschatvangen. Kiezen van de tingen, niet baseren op meest geschikte ‘hoop’. trajectbegeleider en/of (vervolg)interventie. Arbeidstherapie - Alleen 1e ziektejaar, (niet Vastleggen van Bedrijfsarts langer dan 6-12 weken) - tijdelijkheid van het hierna is arbeidstherapie werk alleen mogelijk bij 80-100 - gericht op verhogen % WAO en na toestembelastbaarheid en ming Cadans streven naar - Bedoeld om de betrokloonwaarde! kenheid en belastbaarheid van medewerkers te bevorderen Reïntegratie- Alleen 1e ziektejaar, Tijdelijkheid van de Casemanager werkervaringsplaats hierna is proefplaatsings- werkzaamheden, Bedrijfsarts of tijdelijke aanvraag noodzakelijk leerdoelen en begeleiherplaatsing - Op de achtergrond blijft der vastleggen, capacialtijd voormalige contract teiten beoordelen. bestaan Structurele plaatsing - Regulier contract, Op korte termijn Personeelsin reguliere functie vaststellen arbeidskeuzes maken omtrent functionaris voorwaarden contractaanbieding Casemanager - REA-subsidie aanvragen Scholing - Alle kortdurende Herplaatsing bij TEH of Casemanager/ opleidingen; bijvoorbeeld elders is het opleidingscoördi ROC- opleidingen uitgangspunt nator - In kaart brengen van overige (betaalbare) opleidingen Externe plaatsing - Opdoen van werkervaring Herplaatsing elders of Casemanager - Zorgselect (P1 - Opstap naar ander werk bij TEH is het Personeelskandidaten) - Combinaties met scholing uitgangspunt functionaris - Reintegratieen trainingen mogelijk bedrijven via Zorgselect - SET Belastbaarheidsver- Verhogen van mentale en Motivatie, wilskracht Personeelshogende interventies fysieke belastbaarheid, en doorzettingsfunctionaris Verzuiminterventie zodanig dat de vermogen beoordelen Bedrijfsarts - STEP medewerker het werk weer en toetsen Casemanager - Psycholoog kan oppakken Fysiotherapeut - RAC Psycholoog - Houding en Maatschappelijk Bewegen werk 8 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie WERKWIJZER In dit hoofdstuk wordt invulling gegeven aan de verzuimbegeleiding, waarbij als eerste de diagnostiek ten aanzien van het te voorspellen verzuimtraject wordt behandeld. Vervolgens worden de trajectbegeleiding en interventiemogelijkheden besproken. 1. Diagnostiek De acties die ingezet worden bij langdurig verzuim De eerste 6 weken van verzuim Het contact met de medewerker wordt de eerste weken (tot het contact met de bedrijfsarts) alleen door de eigen direct leidinggevende onderhouden. De regie over de reïntegratie ligt in handen van de direct leidinggevende en de medewerker. Diagnostiek (Bedrijfsarts) - 1e spreekuur binnen 3 weken 2e spreekuur binnen 6 weken Trajectindeling (zie volgende paragraaf) op basis van 2e spreekuur (Leidinggevende en medewerker bepalen samen dit traject in overleg, op advies van de bedrijfsarts en de casemanager. Ook kan hierbij aansluiting worden gezocht met de SMT-overleggen) Vanaf 6 weken verzuim; de start van het verzuimdossier Het reïntegratieformulier en het traject: Hierin worden afspraken over inspanningen genoteerd en regelmatig (richtlijn: eens per 6 weken) geëvalueerd op hun voortgang en inspanningen van verschillende partijen. De formulieren zijn opgenomen in deze handleiding. 2. Trajectbepaling De diagnose van de bedrijfsarts in combinatie met het oordeel van medewerker, direct leidinggevende en casemanager maken het mogelijk om een traject te bepalen en inhoud te geven aan de mogelijkheden van de individuele medewerker. Hierbij dient altijd het uitgangspunt te zijn om zo vroeg mogelijk in het proces van arbeidsongeschiktheid keuzen te maken als blijkt dat medewerkers niet binnen afzienbare tijd (maximaal 8 maanden) hun eigen werk weer kunnen hervatten. Werkhervatting wordt bevorderd door het maken van keuzen, ook al dienen die eventueel herzien te worden. Naar aanleiding van de gegevens die door de bedrijfsarts zijn verstrekt en naar verwachting rondom reïntegratiemogelijkheden van medewerker, dient een van de vier volgende trajecten gekozen te worden: 9 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Traject 1: structureel en volledig verlies van arbeidscapaciteit Actie: Na minimaal drie maanden een WAO – aanvraag bij de UWV indienen. Medische onderbouwing van de aanvraag en het invullen van trajectformulier door de bedrijfsarts. De UWV zal dergelijke aanvragen uitvoerig (dienen te) onderzoeken. Wanneer tot toekenning van WAO wordt besloten, vervalt de loondoorbetalingverplichting van Thuiszorg Enschede - Haaksbergen. Wanneer deze aanvraag niet wordt gehonoreerd, dient de medewerker alsnog in een ander traject ondergebracht te worden. Traject 2: structurele en blijvende arbeidsongeschiktheid voor eigen functie, echter wel arbeidscapaciteit Actie: Aanleggen van een verzuimdossier door de casemanager, met een tijdspad waarin interventies om de medewerker kansrijk te maken voor vervangende arbeid, expliciet benoemd worden Traject 3: (gedeeltelijk) Herstel en herintreding in de eigen functie binnen 8 maanden Actie: Aanleggen van een verzuimdossier door de direct leidinggevende, waarin mogelijk in samenwerking met de casemanager doelstellingen ten aanzien van herstel in een tijdspad worden vastgelegd. Hierbij is sprake van onduidelijkheid omtrent de mate van herstel en eventueel uit te voeren aanpassingen op de werkplek of van de functie. Traject 4: volledig herstel en herintreding in de huidige functie binnen 8 maanden Actie: Aanleggen van een verzuimdossier door de direct leidinggevende, in samenwerking met de bedrijfsarts en eventueel specialisten van P&O, waarin doelstellingen ten aanzien van herstel in een tijdspad worden vastgelegd. Hier ligt zowel de eindverantwoordelijkheid als de operationele werkzaamheden bij de direct leidinggevende. Let op: wanneer dit traject toch langer dan 8 maanden dreigt te duren is het zeer belangrijk tijdig een ander traject in te stappen! NB: Wanneer de medewerker aangeeft dat de uitval grotendeels te maken heeft met de arbeidsverhoudingen, dient dit zo spoedig mogelijk besproken te worden. Er is dan sprake van situationele arbeidsongeschiktheid wat tevens impliceert dat een andere werkomgeving tot herstel zal kunnen leiden. Medewerkers kunnen dan (eventueel tijdelijk) in traject 2 ondergebracht worden. Wanneer de medewerker er niet in slaagt volledig te reïntegreren voor de 9e maand na de eerste ziektedag, dient deze zelf een verslag van de reïntegratieactiviteiten in te dienen bij de UWV. Het reïntegratiedossier maakt deel uit van dit verslag. 10 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie 3. Interveniëren in langdurig ziekteverzuim van de individuele medewerker In de voorafgaande paragrafen is verzuimbegeleiding ingekaderd. Met behulp van dit kader kan geïntervenieerd worden in het langdurig verzuim door werkzaamheden aan te bieden (arbeidstherapie, interne en externe herplaatsing), belastbaarheid te verhogen of werkbelasting aan te passen. Al deze interventiemogelijkheden worden in deze paragraaf behandeld. Plan op basis van de verzamelde informatie vervolgstappen (gesprek tussen medewerker/ direct leidinggevende, casemanager, STEP, psycholoog of reintegratiebedrijf). Deze rode draad zal in dossier vastgelegd en regelmatig geëvalueerd worden (tussen betreffende verantwoordelijke en medewerker). In veel gevallen is het niet mogelijk dat uitgevallen medewerkers hun eigen werkzaamheden volledig of gedeeltelijk direct kunnen hervatten. Om toch invulling te kunnen geven aan de binding van de medewerker met Thuiszorg Enschede - Haaksbergen, ze zinvolle werkzaamheden te laten verrichten en tevens hun kansen op een passende functie bij Thuiszorg Enschede - Haaksbergen of andere werkgevers te verhogen, zijn er meerdere mogelijkheden2. In deze paragraaf zal hieraan invulling gegeven worden. Tevens wordt aandacht geschonken aan het aspect ‘duidelijkheid’. Iedere betrokkene, te weten de betreffende medewerker, de direct leidinggevende, de bedrijfsarts, de arbeidsdeskundige van Cadans en de afdeling P&O, dient bij iedere vorm van herplaatsing of arbeidstherapie op de hoogte zijn van afspraken (in het laatste geval schriftelijk of contractueel bevestigd) en te verrichten werkzaamheden. Uitgangspunten hierbij zijn de toekomstige en ontwikkelingsmogelijkheden van de uitgevallen medewerker en wanneer - in het eerste ziektejaar of daarna – deze plaatsvinden. Onderstaande indeling gaat uit van de dimensie activeren voor eigen werk begeleiding naar ander werk (zowel in- als extern)3. 3.1 Herplaatsing Activiteiten gericht op herplaatsing Centraal in deze vorm van herplaatsing staat dat de verrichting van werkzaamheden die hieronder vallen als prestatiegericht aangemerkt kunnen worden en de mate van loonwaarde en de verzuimregistratie varieert. Indien uit de beoordeling van de bedrijfsarts en mogelijk ook de UWV blijkt, dat de medewerker eigen werkzaamheden gedurende een periode van minimaal 8 maanden niet kan uitvoeren, maar wel geschikt is voor passende werkzaamheden, moet deze medewerker zo spoedig mogelijk passend werk aangeboden krijgen. De opzet is om medewerkers 2 In geval van twijfel dient hierbij afstemming met de arbeidsdeskundige van Cadans plaats te vinden, aangezien het wettelijke kader met betrekking tot proefplaatsing en arbeidstherapie zeer mager is en afhankelijk van verschil in interpretatie. 3 Dit onderscheid is van belang, omdat vooral arbeidstherapeutisch werken leidt tot het (te lang) invullen van een echte baan. Hierdoor worden verwachtingen gewekt die niet kunnen worden waargemaakt, wat negatieve consequenties heeft voor de succeskansen van reïntegratie 11 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie kansrijk te maken om ander werk te vinden, zowel bij Thuiszorg Enschede - Haaksbergen als extern4. Reïntegratiewerkervaringsplaats Hierbij gaat het erom de medewerker mogelijkheden te bieden om ervaring op te doen en een pakket aan taken te bundelen. De medewerker krijgt zodoende de gelegenheid uit te vinden welke werkzaamheden hem of haar aanspreken en welke talenten en vaardigheden er aanwezig zijn. Gebeurt dit tijdens het eerste ziektejaar, dan kan worden volstaan met een afspraak, waarin het doel voor de medewerker, de tijdelijke aard en de aard van de werkzaamheden beschreven staan. Gebeurt dit na het eerste ziektejaar, dan moet er vooraf bij Cadans een ‘Proefplaatsing’ worden gemeld, waarin dezelfde zaken omschreven dienen te staan. Deze werkzaamheden worden dan betaald uit de WW-gelden die de werknemer sowieso ontvangt -echter onder de noemer ‘Reïntegratie Uitkering’- , waarbij de intentie moet bestaan dat de medewerker met deze proefplaatsing een contract kan verdienen. Alles op een rijtje: - - - In het eerste jaar duidelijke afspraken maken, na deze periode vooraf de proefplaatsing aanvragen bij Cadans. Afspraken gelden de tijdelijkheid en de leerdoelen; deze dienen vastgelegd te worden en de leerdoelen dienen geëvalueerd te worden Omscholing moet gestimuleerd worden, deze wordt vergoed door Cadans Aangezien het geen reguliere functie betreft is er geen (volledige) loonwaarde, er worden echter wel normen ten aanzien van prestaties geformuleerd Maak afspraken rondom de tijdelijkheid van de activiteiten en leg deze vast en bouw evaluatiemomenten in Deze activiteiten mogen gedurende de gehele ziekteperiode tot 12 maanden na de eerste ziektedag uitgevoerd worden Tijdelijke plaatsing in een reguliere functie Wanneer het gaat om plaatsing in een reguliere functie is er natuurlijk reeds sprake van een vraag naar arbeidskrachten vanuit Thuiszorg Enschede - Haaksbergen. Hoewel er omstandigheden kunnen zijn dat er geen zekerheid is omtrent de toekomstige voortzetting van de betreffende functie, is de medewerker die de werkzaamheden verricht productief en zal er na het eerste ziektejaar een (tijdelijk) contract aangeboden kunnen worden. Op een rijtje: maak een contract - Leg hierin afspraken rondom toekomst vast - Vermeldt de sollicitatieplicht - Biedt hulp bij het solliciteren - Biedt een terugkeergarantie naar voormalige functie aan 4 De mogelijkheid die altijd bestaat is voor eigen functie (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte medewerkers te laten omscholen. Wanneer er geen sprake is van ‘carrièrescholing’ wordt dit altijd (ook in het eerste jaar van verzuim!) vergoed door Cadans. 12 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Plaatsing in een reguliere functie Voor een aantal medewerkers zal tijdelijke plaatsing leiden tot een vast contract in de nieuwe functie. Een aantal zaken zijn hierbij van belang. - Plaats medewerkers in een voortraject. Ga niet meteen over tot definitieve plaatsing. Definitieve plaatsing moet de medewerker verdienen op basis van prestaties in de nieuwe functie. - Tijdelijke contracten (in de nieuwe functie) van medewerkers leidt tot grotere mobiliteit dan wanneer er meteen een contract voor onbepaalde tijd klaarligt. - Mobiliteit is niet alleen goed voor de organisatie, ook de medewerkers hebben er belang bij. Een nieuwe werkgever en/of werkkring draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling en creëert afstand van eerdere negatieve werkervaringen. 3.2 Externe plaatsing Om de stap voor medewerkers om bij andere werkgevers te gaan zoeken naar passend werk te vergemakkelijken, is het van belang hen de rechten die zij hebben (tijdelijke ontslagbescherming, financiële zekerheden) te laten behouden gedurende de periode van toeleiding naar ander werk, mits zij zich voldoende inspannen. De mogelijkheden: Aanmelding bij regionale bemiddelingsbureaus Aanmelding door P&O bij Zorgselect Mobiliteitsbevordering als uitgangspunt. Aangemelde medewerkers van Thuiszorg EnschedeHaaksbergen kunnen in de gelegenheid gesteld worden om beroepskeuze en interessetesten te doen en sollicitatietrainingen te volgen. P1 kandidaten: Worden in de sollicitantenbank van Zorgselect opgenomen. Hebben de hoogste prioriteit voor bemiddeling door Zorgselect. Worden in de gelegenheid gesteld gebruik te maken van de diensten van reïntegratiebedrijven. Zelfstandige aanmelding door medewerkers bij uitzendbureaus voor arbeidsgehandicapten (T&R, reguliere uitzendbureaus met reïntegratieactiviteiten, zoals Start en Tempoteam): Een nieuwe mogelijkheid ten aanzien van de bemiddeling van die groep medewerkers die blijvende beperkingen hebben zodat ze hun huidige werkzaamheden niet voort kunnen zetten. In verband met de subsidies een aantrekkelijke mogelijkheid voor inleners (= potentiële werkgevers). Inschrijving bij het CWI (voormalige arbeidsbureau): Voor al die medewerkers die (in de toekomst) gedeeltelijk in de WW komen kan deze verplichte inschrijving vervroegd worden opgedragen. Gebruikmaking van het netwerk van P&O De personeelsfunctionarissen hebben mogelijkheden gecreëerd om externe plaatsingen tot stand te brengen. Door uitlevering van arbeidsgehandicapten ontstaan win-win situaties die door steeds meer organisaties worden ingezien. Voordelen zijn namelijk de hoge subsidies bij plaatsing, de beperkte financiële risico’s bij uitval en terugdringing van de WAO- kosten Externe plaatsing wordt bevorderd door bovenstaande maatregelen gestructureerd toe te passen. Resultatenoverzichten zullen hierin inzage geven. 13 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie 3.3 Belastbaarheid voor eigen werk vergroten Het uitgangspunt hierbij is medewerkers zo actief als mogelijk in te zetten. Enige voorbeelden van werkzaamheden zijn; ondersteunen van administratie in de vorm van dossiers opruimen, telefoon beantwoorden; helpen met klusjes die vaste medewerkers tijdelijk niet kunnen doen (zoals typewerkzaamheden voor de medewerker die werkt met RSI). Als de bedrijfsarts van mening is dat de betreffende medewerker geschikt is voor deze werkzaamheden en er ook sprake is van een terugkeergarantie naar de eigen functie, kan er verlangd worden dat de werkzaamheden, ook uitgevoerd worden. Arbeidstherapie Arbeidstherapie is een uitdrukking waaronder iedereen iets anders verstaat. Om eenduidigheid te bevorderen en oneigenlijk gebruik onder de noemer arbeidstherapie tegen te gaan, volgt hier een kader. Arbeidstherapie: - Is werken onder aangepaste normen om herstel voor eigen werk te bevorderen - Is vrijblijvend en de medewerker kan op ieder moment stoppen als het te zwaar wordt - Duurt niet langer dan 6 weken, alleen in uitzonderingssituaties kan hiervan worden afgeweken, dit ter beoordeling aan de bedrijfsarts - Deze activiteiten mogen gedurende de gehele ziekteperiode tot 12 maanden na de eerste ziektedag uitgevoerd worden. Alleen bij medewerkers met een volledige WAOuitkering (80-100%) mag dit ook gecontinueerd worden na het eerste ziektejaar. Een belangrijke voorwaarde voor toetreding tot de nieuwe WAO is, dat wanneer medewerkers arbeidstherapeutisch kunnen werken, zij niet in aanmerking komen voor een WAO-uitkering. Arbeidstherapie is niet: - (Grotendeels) eigen werk doen - Aanmodderen voor langere tijd zonder dat er sprake is van vooruitgang en evaluatie hieromtrent Raakvlakken arbeidstherapie en de reïntegratiewerkervaringsplaats Bovenstaande begrippen hebben grote raakvlakken. Belangrijk is dat er van de medewerker die arbeidstherapeutisch werkt, doorlopend ingeschat wordt hoe zijn of haar belastbaarheid zich ontwikkelt. Worden de klachten minder waardoor iemand weer (gedeeltelijk) aan het werk kan? Dan moet er meteen contact opgenomen worden met de bedrijfsarts die dit kan vaststellen en op basis hiervan kan de medewerker weer starten in eigen werk. Is er sprake van dat de klachten niet minder worden en ziet het ernaar uit dat de medewerker niet terug kan in haar eigen werk? In dit laatste geval dient er snel contact te worden gezocht met de casemanager om de mogelijkheden voor deze medewerker te bespreken. Wanneer er sprake blijkt te zijn van arbeidsgeschiktheid voor ander werk, dan wordt er naar mogelijkheden gezocht om de medewerker werkervaring op te laten doen. Gepoogd is om vanuit een theoretisch kader het resultaat, namelijk volledig herstel op zo kort mogelijke termijn, centraal te stellen. Dat het doorlopend activeren van medewerkers en hen erbij blijven betrekken om te voorkomen dat inactiviteit leidt tot hoge hervattingdrempels centrale thema’s zijn, moge duidelijk zijn. De voorkomende klachten zijn hierbij van secundair belang. 14 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie 3.4 Interventieprogramma’s Er zijn bijzonder veel mogelijkheden om herstel te bevorderen en in eerste instantie onherstelbaar geachte klachten bij medewerkers toch (gedeeltelijk) te helpen herstellen. Gebruik van de in deze paragraaf beschreven mogelijkheden bepalen mede of verzuim beheersbaar en beïnvloedbaar wordt. In deze paragraaf is beschreven welke mogelijkheden er zijn om ziekten der bewegingsapparaten en psychische klachten te behandelen. Intensiteit en de voorspelde langdurigheid van de klachten zijn de beste indicatoren voor het kiezen van de meest succesvolle behandelmethode. Deze klachten kunnen ook meerdere oorzaken hebben, die zowel in de persoon zelf (belastbaarheid) als in de organisatie van het werk en de werkplek (belasting) liggen. Dit impliceert dat de een succesvolle behandeling ook in zowel de beïnvloeding van de belastbaarheid als de belasting te vinden is. Beïnvloeding Risico’s op langdurige arbeidsongeschiktheid kunnen door omstandigheden verkleind worden en verwachtingen ten aanzien van toekomstige arbeidsongeschiktheid kunnen te voorbarig geweest zijn. Het is een feit dat bijvoorbeeld rugklachten en bepaalde psychische klachten kunnen overgaan terwijl iemand een periode niet werkt. Dit spontane herstel zonder dat daarvoor inspanningen zijn gedaan, is echter slechts één mogelijkheid waardoor het verzuim beëindigd wordt. Klachten, bijvoorbeeld rugklachten, zijn namelijk beter behandelbaar als vaak verondersteld wordt5. Enkele verzuiminterventies die reeds worden uitgevoerd zijn: - Tiltrainingen - Kortdurende intensieve behandeling van klachten - VIP (Verzuim Interventie Plan); waarbij de verwachting is dat er aan de hand van revalidatie- of fysiotherapie verzuimduurverkorting optreedt - Informatie omtrent verantwoord omgaan met de belasting in het werk: “stilstaan bij bewegen” Een belangrijke verzuiminterventie die op dit moment nog niet plaatsvindt is de langdurende (intensieve) behandeling van klachten. Een aanbieder hiervan is het Rug Advies Centrum (RAC). Hoewel het een kostbare interventie betreft zijn weten de aanbieders zich gesteund door resultaten die met behulp van multidisciplinaire teams wordt vormgegeven. Bovendien vergoedt Cadans 75% van de kosten. Tevens hebben gezondheidsbevorderende interventies gericht op de lichamelijke conditie van medewerkers een direct verband met verzuimverlaging6. “Veel mensen denken, zeker als de klachten langdurig bestaan, dat ze een of andere ziekte of afwijking in nek en/of rug hebben. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat dit slechts in 1-5 % het geval is. Bij al die anderen worden de klachten beschouwd als een combinatie van factoren: gesproken wordt van ‘overbelasting’. De overbelasting is niet zozeer het gevolg van te zware uitwendige belasting, maar hangt bij de meeste mensen samen met een verminderde belastbaarheid. Hun conditie, vooral van buik- en rugspieren, is afgenomen; omdat men veelal onbewust de pijn wil vermijden wordt men steeds minder actief” (blz. 8 handboek Rug Advies Centrum, Rug Advies Centrum, 2001). 6 “Een goede lichamelijke conditie bepaalt zeker 20 % van de arbeidsgeschiktheid” (Vrije Universiteit Amsterdam; Uit Arbo & Milieu, september 1999). Het is de overweging waard medewerkers in de toekomst in de gelegenheid te stellen en te stimuleren om hun lichamelijke conditie te verhogen. 5 15 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie BEKNOPTE PROBLEEMANALYSE Week 6: (i.p.v. reïntegratieformulier) Betrokkenen WERKNEMER Naam en voorletters : Geboortedatum : Sofi-nummer : Functienaam : WERKGEVER Naam : Naam contactpersoon : ARBODIENST Naam en vestiging : Naam contactpersoon : ONDERTEKENING ARBODIENST De arbodienst heeft de UWV-folder aan de werknemer doen toekomen. De arbodienst heeft deze beknopte probleemanalyse met de werknemer doorgesproken. Datum : Handtekening bedrijfsarts : -----------------------------Naam bedrijfsarts: ONDERTEKENING WERKNEMER Betrokkene gaat akkoord met verzending van deze probleemanalyse aan de werkgever Handtekening ------------------------------ 16 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie 1 Vooraf 1.1 EERSTE ARBEIDSONGESCHIKTHEIDSDAG Datum : 1.2 DATUM VAN DEZE PROBLEEMANALYSE Datum : 2 Voorlopige conclusie van deze probleemanalyse CONCLUSIE Geen aanmerkelijk te verkorten verzuim Verwachte verzuimduur : Toelichting : 3 Beoordeling van het verzuim OORZAKEN VAN DE ARBEIDSONGESCHIKTHEID WEGENS ZIEKTE Oorzaak : Toelichting : 4 Advies aan de werknemer en werkgever De Arbo-dienst adviseert wat het einddoel van de reïntegratie kan zijn en in welke stappen en met welke activiteiten dat doel kan worden bereikt. 4.1 EINDDOEL VAN DE REINTEGRATIE Werkhervatting in de eigen functie, Werkhervatting in een andere functie bij de eigen werkgever, Nog niet bekend want: 4.2 EERSTE STAPPEN IN WERKHERVATTING Werkhervatting Advies aan de werkgever : Advies aan de werknemer : Voorgenomen actie(s) arbodienst : 4.3 EVALUATIEMOMENTEN 17 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie b) Trajecten (in te vullen door leidinggevende in overleg met de medewerker) Invuldatum: Traject 1 .. Blijvend en volledig verlies van arbeidscapaciteit (D1): Trajectbegeleiding door bedrijfsarts Traject 2 .. Arbeidsongeschiktheid voor eigen functie gedurende een minimale periode van 8 maanden, maar een verwachte (gedeeltelijke) arbeidsgeschiktheid voor (een) andere functie(s) (eventueel bij een andere organisatie) (D2). Trajectbegeleiding door casemanager Traject 3 .. Medewerker maakt afspraak met casemanager (053 4 88 13 29) .. Medewerker stelt CV op. .. (gedeeltelijk) Herstel en herintreding in de huidige functie binnen 8 maanden, waarbij er onduidelijkheid is omtrent de hersteldatum, de mate van herstel en eventueel uit te voeren aanpassingen op de werkplek (D3). Trajectbegeleiding primair direct leidinggevende, waarbij de casemanager indien noodzakelijk kan worden ingeschakeld Traject 4 .. Volledig herstel en herintreding in de huidige functie binnen 8 maanden (D4) Trajectbegeleiding door direct leidinggevende 18 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 1 D1) Traject 1 Blijvend en volledig verlies van arbeidscapaciteit7 Naam medewerker: Naam manager: Huidige situatie Hier vermelden; de argumentatie voor traject 1. Datum: 1. Is er sprake van medische klachten die werken voor langere en mogelijk zelfs onbepaalde tijd onmogelijk maken? 2. Kan betrokkene arbeidstherapeutisch werk verrichten? Mogelijkheden 1. Onderbouwing van de beoordeling dat betrokkene te maken heeft met blijvend en volledig verlies van arbeidscapaciteit Afspraken 1. Afspraken tussen bedrijfsarts en medewerker, waarvan de leidinggevende kennis dient te nemen (o.a. over contactmomenten) 2. Gewenste ondersteuning van de leidinggevende of andere medewerkers van TEH 3. Vervolgacties (WAO- aanvraag en beperkte opbouw reïntegratie aanbod) 4. Afspraken omtrent periodieke evaluaties 7 In te vullen door bedrijfsarts, in overleg met medewerker; advies door casemanager 19 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 2 D2) Traject 2 Arbeidsongeschiktheid voor eigen functie gedurende een minimale periode van 8 maanden, maar een verwachte (gedeeltelijke) arbeidsgeschiktheid voor (een) andere functie(s)8 Naam medewerker: Naam manager: Huidige situatie Datum: Hier vermelden; de argumentatie voor traject 2. 1. Diploma’s/ opleidingen 2. Werkervaring/overige vaardigheden CV bijvoegen Mogelijkheden 1. Ambitieniveau - Wensen ten aanzien van toekomstige functie/werkzaamheden - Toekomstig gewenst niveau van werken/functie (LBO/MBO/HBO/AC) Wensen ten aanzien van scholing en tijdelijke werkervaring (eventueel bij een andere organisatie) 3. Mobiliteit/vervoermiddel - waar wil en kan medewerker werken 4. Indicatie aantal uren per week (minimum en maximum) 5. Houding ten opzichte van externe sollicitaties Bereidheid tot externe sollicitaties? - argumentatie 6. Aanwezige beschikbare (toekomstige) vacatures? Afspraken 1. wat gaat betrokkene doen om een andere functie te vinden? En welke hulp is daarbij nodig? (Mobiliteitstraject) 2. Afspraken tussen casemanager en medewerker (o.a. contactmomenten, en geplande inspanningen) 3. Afspraken omtrent periodieke evaluaties 8 In te vullen door casemanager in overleg met de medewerker; advies door bedrijfsarts en direct leidinggevende 20 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 3 D3) Traject 3 (gedeeltelijk) Herstel en herintreding in de huidige functie, waarbij er onduidelijkheid is omtrent de hersteldatum, de mate van herstel en eventueel uit te voeren aanpassingen op de werkplek9 Naam medewerker: Naam manager: Huidige situatie Datum: Hier vermelden; de argumentatie voor traject 3. 1. Welk oordeel heeft de medewerker ten aanzien van (de mate en duur van) herstel 2. Welke verwachtingen heeft de medewerker t.a.v. TEH/direct leidinggevende om herstel te bevorderen 3. Wat gaat de medewerker doen om herstel te bevorderen Mogelijkheden 1. Verrichten van tijdelijk vervangende werkzaamheden 2. Mogelijkheden omtrent werkaanpassingen 3. Mogelijkheden omtrent interventies Afspraken 1. Afspraken tussen direct leidinggevende en medewerker ten aanzien van interventies, inspanningen en contactmomenten (bijvoorbeeld opstarten STEP, psycholoog, trajectbegeleiding, etc) 2. Afspraken omtrent periodieke evaluaties 9 In te vullen door direct leidinggevende (of op aanvraag van direct leidinggevende door casemanager) in overleg met de medewerker: Advies door bedrijfsarts en casemanager 21 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie PLAN VAN AANPAK: TRAJECT 4 D4) Traject 4 Snel en volledig herstel en herintreding in de huidige functie10 Naam medewerker: Naam manager: Huidige situatie Datum: Hier vermelden; de argumentatie voor traject 4. 1. Huidige situatie van belastbaarheid 2. Acties om terugkeren van klachten in de toekomst te voorkomen Mogelijkheden 1. Verrichten van vervangende werkzaamheden 2. Mogelijkheden omtrent werkaanpassingen 3. Welke verwachtingen heeft de medewerker t.a.v. TEH/direct leidinggevende om herstel te bevorderen Afspraken 1. Afspraken tussen direct leidinggevende en medewerker om herstel te bespoedigen 2. Afspraken omtrent periodieke evaluaties 10 In te vullen door direct leidinggevende in overleg met de medewerker: Advies door bedrijfsarts en casemanager 22 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie AANPAK: VERVOLGAFSPRAKEN Naam medewerker: Naam manager: Huidige situatie Datum Contact Gemaakte afspraken Datum: Met wie Datum volgende contact Indien gekozen wordt voor een ander traject dan altijd de reden van wijziging (op basis van inhoudelijke argumenten) vermelden. 1 2 3 4 5 23 Wie informeren Aanpak langdurig ziekteverzuim Bijlage: Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Het wettelijk kader met betrekking tot verzuimbegeleiding Wetswijzigingen De wetswijzigingen in de Sociale Zekerheid en aanpassingen inzake verzekeringen ten aanzien van Arbeidsongeschiktheid worden met ingang van 1-1-2002 van kracht. Een aantal veranderingen met betrekking tot rechten en plichten van werkgever en werknemer op een rijtje (deze voorstellen zijn nu in behandeling bij de wetgever): Rechten werkgever 1. Aanspreken medewerker op diens medewerking bij verzuimbeperking Plichten werkgever 1. Inzet en inspanning; intensiteit van aanpak en aandacht zal in de eerste 13 weken progressief moeten toenemen. 2. bij het ontbreken van medewerking 2. Zorg voor werknemer, door scheppen van werknemer stopzetting bovenwettelijke kader van melding, contact en controle; loondoorbetaling bij ziekte ervoor zorgen dat er indringend naar de oorzaken van het verzuim wordt gezocht; overleg over en tijdige aanpak van klachten en (gedeeltelijke) werkhervatting 3. Bij structureel niet nakomen van afspraken 3. Aanbieden van aangepast of passend door de medewerker of het ontbreken van werk, mogelijk ondersteund met een gedrag om eigen herstel te bevorderen, jobcoach11 behoort ontslag tot de mogelijkheden. 4. Aanvullen salaris - gedurende een aantal jaren - als medewerker een baan accepteert met minder dan 70% voormalige salaris Rechten werknemer 1. Zorg en inspanningen van werkgever 2. Aanspreken werkgever op diens inspanningen Plichten werknemer 1. Medewerking, inzet en inspanning 2. Aanvaarden van aangepast werk, mogelijk met een lager salaris (ondergrens 70% van het huidige salaris), ook zelf een actieve rol hierin 3. Bij onvoldoende inspanningen van de 3. Vermelden van aard en oorzaken van werkgever loondoorbetaling voor onbepaalde verzuim, zonder dat hierbij sprake is van tijd. recht op privacybescherming 4. Werken aan effectieve behandeling van klachten en actief het eigen herstel bevorderen Zowel werkgever als werknemer krijgen te maken met een sterk toenemende verantwoordelijkheid ten aanzien van hun inspanningen het verzuim terug te dringen. Deze verantwoordelijkheid wordt kracht bijgezet met nog sterkere financiële prikkels cq nog meer financiële consequenties als zij hun inspanningsverplichtingen op zowel kwalitatief als kwantitatief gebied niet nakomen. 11 Een jobcoach ondersteunt medewerkers die (extra) begeleiding nodig hebben om goed werk te kunnen leveren. Uitgangspunten zijn onder andere de persoonlijke ontwikkeling van de betreffende medewerker te stimuleren en diens vaardigheden te bevorderen. Bij Thuiszorg Enschede –Haaksbergen vervult de casemanager deze rol voor medewerkers die langdurig zijn uitgevallen. De LVT heeft bovenstaande aanbeveling ook uitgewerkt en adviseert iedere thuiszorginstelling met meer dan 1000 medewerkers een fulltime reïntegratiecoördinator aan te stellen. 24 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie "Zo kan een onvoldoende meewerkende werkgever worden verplicht het loon van een zieke werknemer maximaal een jaar langer door te betalen en waarbij afwijzing volgt van de WAO-aanvraag. Een zieke werknemer, die onvoldoende meewerkt aan reïntegratie, kan worden geconfronteerd met stopzetting van de loondoorbetaling of weigering van (een deel van) de WAO-uitkering. Helpt dat niet dan kan zelfs ontslag volgen. De werknemer heeft een belangrijke rol bij het opstellen van het reïntegratieverslag en moet dat verslag zelf indienen bij de aanvraag van een WAO-uitkering. De werkgever en werknemer krijgen het recht om een 'second opinion' aan de uitvoeringsorganisatie te vragen over de vraag of binnen het bedrijf passende arbeid aanwezig is of dat partijen voldoende reïntegratieactiviteiten hebben ondernomen"(Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Kader van begeleiding Binnen 6 weken: Opstellen van reïntegratieformulier door arbodienst Binnen 8 weken: Invullen van bijbehorende plan van aanpak (vervolgformulier) door de leidinggevende Vervolggesprekken waarin aan de orde komt: - Afspraken - Inspanningen - Regelmatige evaluaties (richtlijn: eens per 6 weken) - Etc (moet nog formeel door de staatsecretaris bevestigd worden) Het geheel dient gedocumenteerd te worden (het reintegratiedossier) Indien medewerker niet geheel reintegreert: Rond 9 maanden verzuim: - Completering van reintegratiedossier - Medewerker dient zelf aanvullende informatie te verzamelen (bijvoorbeeld de gegevens van de arbodienst die ivm privacybescherming niet in het plan aan de orde zijn geweest, aangevuld met eigen oordeel) en het geheel samen te vatten: het reintegratieverslag Op basis van het verslag besluit de UWV omtrent de WAO/WW beoordeling binnen 1 jaar - bij gebrek aan inspanningen van werkgever of werknemer wordt geen uitkering toegekend en wordt de loondoorbetaling met maximaal 1 jaar verlengd. 25 Aanpak langdurig ziekteverzuim Bevorderen van vroegtijdige reïntegratie Formulierenstroom Manager Ziekmelding naar P&O administratie Arbodienst Bedrijfsarts vult reïntegratieformulier binnen 6 weken in en stuurt deze naar P&O administratie P&O administratie P&O administratie stuurt het reïntegratieformulier en het DBS-formulier naar: - manager - casemanager - retour naar bedrijfsarts Manager Manager en medewerker vullen onderste deel van het reïntegratieformulier binnen 8 weken in Bij trajectkeuze 1 en 2 Bij trajectkeuze 3 en 4 Manager behoudt origineel reïntegratieformulier en ingevuld Plan van Aanpak en verzorgt kopie aan: - medewerker - P&O administratie Manager behoudt origineel reïntegratieformulier en verzorgt kopie aan: - medewerker - P&O administratie P&O administratie stuurt kopie reïntegratieformulier door naar: - casemanager - bedrijfsarts P&O administratie stuurt kopie reïntegratieformulier en Plan van Aanpak aan: - casemanager - bedrijfsarts Bedrijfsarts (traject 1) of Casemanager (traject 2) vult met medewerker Plan van Aanpak in en stuurt dit naar P&O administratie Bij aanvullende informatie die van belang is voor andere betrokkenen en eventuele trajectwijzigingen blijft dezelfde opzet gehandhaafd. Formulieren worden dan naar de P&O administratie toegezonden en zij draagt zorg voor verspreiding naar andere betrokkenen. P&O administratie stuurt kopie Plan van Aanpak aan: - manager - bedrijfsarts - casemanager - medewerker 26