Cardiologie polikliniek 020 512 5102 Elektrische cardioversie INLEIDING Uw cardioloog heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor een elektrische cardioversie. Het is ook mogelijk dat u deze behandeling al hebt ondergaan omdat acuut ingrijpen nodig was. In dat geval kunt u achteraf lezen wat de behandeling inhoudt. CARDIOVERSIE Cardioversie is het omzetten van een hartritmestoornis in een normaal hartritme. Dit kan op twee manieren gebeuren: 1. Toediening van een geneesmiddel, een zogenaamd anti-aritmicum, eventueel per infuus. 2. Elektrische cardioversie. Bij elektrische cardioversie wordt het abnormale hartritme in een normaal ritme omgezet met behulp van een elektrische schok. ELEKTRISCHE PRIKKELS Het hart bestaat uit twee gescheiden helften, die elk zijn onderverdeeld in een boezem (atrium) en een kamer (ventrikel). Het hart trekt samen door een elektrische prikkel. Deze prikkel wordt afgegeven door de sinusknoop, die zich in de rechter boezem bevindt. Vanuit de sinusknoop verspreidt de prikkel zich over beide boezems. De prikkel kan niet zomaar verspringen van de boezems op de kamers. Tussen de boezems en de kamers zit een tweede centrum, de AV-knoop. Dat centrum houdt de elektrische prikkel even vast en verspreidt deze dan via een bundel van zenuwen (de bundel van His) en een fijngetakt stelsel van kleinere vezels ( de Purkinje vezels) over de kamers. In rust slaat het hart van een volwassene zo'n 50 tot 100 keer per minuut. Bij inspanning kan dat oplopen tot 160 à 180 slagen per minuut. Wanneer de elektrische prikkels op een verkeerde manier door uw hart lopen, ontstaan er hartritmestoornissen. Hierdoor zijn er voortdurend overal elektrische prikkels op het hart aanwezig en krijgt de normale prikkelgolf geen kans. WAT GEBEURT ER? Door de elektrische schok worden alle elektrische prikkels even uitgedoofd en staat het hart gedurende 1 of 2 seconden stil. SLZ9238/0413 Hierdoor krijgt de normale prikkelgolf weer een kans en kan het normale hartritme zich herstellen. WANNEER? Elektrische cardioversie kan na een grondige voorbereiding worden toegepast maar ook in acute situaties. In een acute situatie is de patiënt weggeraakt ten gevolge van een (ernstige) hartritmestoornis. Dit komt met name voor bij versnelde werking van de kamers (ventrikeltachycardie) en bij zeer snel en ongecoördineerd samentrekken oftewel 'fladderen' van de kamers (ventrikelfibrilleren). In dit laatste geval wordt er gesproken van uitwendige defibrillatie of defibrilleren. Korte tijd na de schok van de cardioversie komt de patiënt weer bij. Als er sprake is van een al langer bestaand snel en ongecoördineerd samentrekken van de boezems (boezemfibrilleren) of 'fladderen' en de patiënt niet reageert op het toedienen van medicijnen, kan de cardioloog ook voor deze behandeling kiezen. De elektrische cardioversie wordt dan, in samenspraak met u, op een uitgekozen moment na grondige voorbereiding uitgevoerd. BLOEDVERDUNNENDE MEDICIJNEN Om trombose (stolselvorming) in het hart en het optreden van embolieën (los gekomen stolseltjes) in het lichaam te voorkomen, start u minimaal 3 weken voor de ingreep met bloedverdunnende medicijnen. Ook na de cardioversie schrijft de cardioloog daarom nog minstens 4 weken bloedverdunners voor. Wij verzoeken u om de trombosedienst in te lichten over de ingreep. DE VOORBEREIDING Laboratorium: Eén dag voor de cardioversie dient u bloed te laten afnemen bij het laboratorium van de polikliniek van het ziekenhuis, waarvoor u bijgevoegd formulier dient mee te nemen. Aan het einde van de dag kunt u bellen met de hartbewaking, tel: 020 – 512 4354 voor de uitslag van het bloed. U verneemt dan of de cardioversie door kan gaan en hoe laat u de volgende dag wordt verwacht. NB. Mocht de cardioversie niet door kunnen gaan dan verzoeken wij u wel om contact op te nemen met de cardioloog om verdere afspraken te maken. Vervolgens wordt er een ECG gemaakt om vast te stellen of het hartritme zich heeft hersteld. Wanneer dat niet het geval is, wordt de cardioversie herhaald. Dit gebeurt maximaal 4 keer. De narcose duurt enkele minuten, de cardioversie zelf slechts enkele seconden. Nuchter: Elektrische cardioversie wordt onder narcose uitgevoerd. Daarom mag u minimaal 6 uur voor de ingreep niet meer eten en drinken. U mag wel uw medicijnen met een slokje water innemen. DE RISICO'S MEDICIJNEN NB. Wij verzoeken u om al uw huidige medicijnen mee te nemen naar het ziekenhuis. Diabetes medicijnen: Bloedsuiker verlagende tabletten op de ochtend van de ingreep niet innemen. Halve dosering insuline op de ochtend van de ingreep spuiten. De bloedsuikerverlagende medicijnen kunt u na de ingreep weer innemen. Plastabletten: De plastabletten mag u na de cardioversie innemen. De behandeling vindt plaats op de afdeling Hartbewaking. Vooraf: wordt er een ECG gemaakt; wordt u aangesloten op een monitor; krijgt u een infuusnaaldje ingebracht en wordt er bloed afgenomen. NB. Wanneer de bloeduitslagen niet goed zijn kan het betekenen dat de cardioversie alsnog niet door kan gaan. DE BEHANDELING Nadat u in slaap gebracht bent worden twee ronde, dunne aluminium schijven van ongeveer 15 cm doorsnee op uw borstkas geplakt. De gelei-achtige beschermlaag van deze zogenaamde 'Defibpads' zorgt voor een goede stroomgeleiding door de huid. Vervolgens drukt de cardioloog de twee metalen klossen, die met een snoer aan een apparaat zijn verbonden, op de aluminium schijven en drukt daarna de beide knoppen op de klossen in. Op dat moment wordt een elektrische schok toegediend van tussen de 25 en 400 Joule. Meestal is dat 200 Joule. De kans op complicaties na een cardioversie is gering. Er kunnen kortdurende veranderingen van het ECG optreden. Deze blijken niet te wijzen op beschadiging van de hartspier. Sporadisch kunnen er hartritmestoornissen optreden. Deze worden met medicijnen of met een elektrische schok behandeld. Bij patiënten met een (nog niet ontdekte) storing van het prikkelvormend systeem, kan het spontane hartritme vertraagd op gang komen. Bij deze patiënten kan ook kortdurend een langzame hartslag optreden. Meestal gaat dit vanzelf weer over. NB. Op de dag van de ingreep mag iemand bij u blijven, echter niet tijdens de cardioversie. NA DE INGREEP Na een vooraf geplande cardioversie, kunt u doorgaans na enkele uren weer naar huis. In verband met de nawerking van de narcose is het raadzaam om niet zelf aan het verkeer deel te nemen. VRAGEN? Als u na het lezen van deze folder nog vragen hebt, aarzelt u dan niet om die aan de verpleegkundige of uw cardioloog te stellen. Zij zullen uw vragen graag beantwoorden. Afdeling Hartbewaking, tel: 020 - 512 4354. Indien nodig kunt u ook bellen naar de polikliniek Cardiologie, tel: 020 - 512 5102. U kunt ook bellen naar de informatielijn van de Hartstichting: tel. 0800 3000 300 of de website raadplagen: www.hartstichting.nl. U wordt opgenomen op: Datum: Tijd: Afdeling: