Instructie hoofdstuk 8 Internationale ontwikkelingen Import/export Import kost geld Export levert geld op in evenwicht Overzicht import/exportwaarde goederen handelsbalans (saldo op handelsbalans) Ontvangsten/betalingen aan het buitenland van goederen én diensten betalingsbalans Import/export Import/exportwaarde= hoeveelheid x prijs Importquote= waarde import/nationaal inkomen x100% Exportquote = waarde export/nationaal inkomen x100% Hoe hoger het % hoe opener de economie Betalingsbalans Tekort: import groter dan export Overschot: import kleiner dan export Gevolg tekort buitenlands geld kopen NL biedt eigen munt aan aanbod stijgt koers daalt Gevolg overschot buitenland koopt Nederlandse munten vraag stijgt koerst stijgt. Invloed koers 1 euro=1$ Voor een Amerikaans product van $20 betaal je 20 euro Een Amerikaan betaalt voor van product van 10 euro dan $10 1 euro = 2$ Voor een Amerikaans product van $20 betaal je 10 euro import stijgt. Een Amerikaan betaalt voor een product van 10 euro $20 export daalt ! Als de koers stijgt, wordt de export duurder en import goedkoper. Gevolg: export daalt, import stijgt ! Als de koers daalt, wordt de export goedkoper en import duurder. Gevolg: export stijgt, import daalt Invloed koers 1 euro=1$ Voor een Amerikaans product van $20 betaal je 20 euro Een Amerikaan betaalt voor van product van 10 euro dan $10 1 euro = 0,75$ Voor een Amerikaans product van $20 betaal je 27 euro import daalt. Een Amerikaan betaalt voor een product van 10 euro 7,50 export stijgt. ! Als de koers stijgt, wordt de export duurder en import goedkoper. Gevolg: export daalt, import stijgt ! Als de koers daalt, wordt de export goedkoper en import duurder. Gevolg: export stijgt, import daalt De Europese Unie Vrij verkeer van goederen Vrij verkeer van diensten Vrij verkeer van personen Vrij verkeer van kapitaal INTERNE MARKT Verschillen lidstaten BTW en vennootschapsbelasting Milieuregels Europese Commissie harmonisatie Protectiemaatregelen Maatregelen om eigen productie en werkgelegenheid te beschermen. Waartegen beschermen? Concurrentie uit het buitenland Protectiemaatregelen Belastingen die betaald moeten worden als een product wordt ingevoerd Invoerrechten Contingentering Er mag een beperkte hoeveelheid worden ingevoerd. Exportsubsidies Overheid geeft geld aan bedrijven, zodat zij hun producten voor een lagere prijs kunnen exporteren. Protectiemaatregelen Zijn er protectiemaatregelen binnen de EUlanden? Waarom wel/niet? Nadelen protectiemaatregelen: ►Buitenlands product wordt duurder ►Product niet voldoende beschikbaar Internationale arbeidsverdeling Vrijhandel Geen belemmeringen in de handel tussen landen Landen specialiseren zich in producten waarin zij het best zijn of die ze het goedkoopst kunnen maken. Welvaart Europese Monetaire Unie (EMU) Eisen: - Lage inflatie - Klein begrotingstekort - Niet te hoge staatsschuld Voordeel euro handel wordt goedkoper(niet meer wisselen) dus de handel neemt toe Europese Centrale Bank (ECB) Prijsstabiliteit eurowaarde bewaken Rente vaststellen Omloop bankbiljetten Welvaart Vergelijking welvaart door: 1-inkomen per hoofd 2- gezondheidszorg 3- levensverwachting/bevolkingsgroei 4- infrastructuur 5- werkloosheid 6- analfebitshe Nadeel inkomen per hoofd zegt niets over verdeling arm en rijk+ je koopkracht (hoogte prijzen) WTO (World Trade Organization) Wereld Handelsorganisatie Globalisering Internationale arbeidsverdeling Nadelen globalisering (groeiende wereldeconomie) Productie naar lagelonenland laaggeschoolden verliezen baan Ongelijke welvaart landen met slechte concurrentiepositie verder achterop Milieu bronnen, oerbossen verdwijnen Monocultuur Export afhankelijk van 1 of enkele producten Nadelen: 1- bij mislukte oogst geen inkomen 2- veel concurrentie dus vaak lage prijzen 3- geen noodzakelijk product Oplossingen 1- meerdere producten 2- samenwerken en dan prijsafspraken maken zoals de olielanden Vicieuze cirkel Hulp Noodhulp Directe hulp op korte termijn voedsel, tenten, medicijnen of schoon drinkwater Structurele hulp Hulp op lange termijn gericht op het zelfstandig worden van ontwikkelingslanden Onderwijs en technische ontwikkelingen Hulp Rechtstreeks hulp aan een land Bilatere hulp Gebonden hulp Voorwaarden aan de hulp Ongebonden hulp Land is vrij in geldbesteding Wat kunnen wij doen? Fairtrade